ETS: zamawiający powinien wyjaśniać rażąco niską cenę

Instytucja zamawiająca powinna zażądać od wykonawcy udzielenia wyjaśnień, jeżeli oferta wydaje się zawierać cenę rażąco niską. Zamawiający nie ma natomiast obowiązku zażądania wyjaśnień w przedmiocie oferty niedokładnej lub niezgodnej z wymogami technicznymi zawartymi w specyfikacji istotnych warunków zamówienia - podkreślił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-599/10.

Spółka handlowa NDS, kontrolowana w 100 proc. przez państwo słowackie, wszczęła procedurę przetargu ograniczonego w celu udzielenia zamówienia publicznego o wartości szacowanej na ponad 600 milionów euro w przedmiocie świadczenia usług poboru opłat na autostradach i niektórych drogach na Słowacji. Oferty złożyło kilku wykonawców (w tym dwa konsorcja). Spółka NDS zwróciła się do konsorcjów z żądaniem przedstawienia wyjaśnień w przedmiocie aspektów technicznych ich ofert oraz w przedmiocie zaproponowanej przez nie rażąco niskiej ceny. Mimo złożonych wyjaśnień, oba konsorcja zostały wykluczone z postępowania, a spór w tej sprawie trafił do słowackiego sądu najwyższego. Ten skierował zapytanie do Trybunału Sprawiedliwości UE czy postępowanie spółki NDS było zgodne z przepisami dyrektywy 2004/18/WE.

Trybunał wskazał na wstępie, że powyższa dyrektywa wymaga od zamawiających, by dokonywali weryfikacji elementów składowych ofert zawierających rażąco niskie ceny i by żądali od kandydatów przedstawienia uzasadnienia koniecznego do wykazania, że ich oferty są poważne. Trybunał stwierdził również, że instytucja zamawiająca powinna w sposób jasny sformułować żądanie udzielenia wyjaśnień, w celu umożliwienia kandydatom uzasadnienia w sposób kompletny i użyteczny poważnego charakteru ich oferty. Niemniej jednak, do sądu słowackiego należy ocena, czy wskazany wymóg został w omawianej sprawie spełniony.

Trybunał podkreślił także, że dyrektywa 2004/18/WE nie przewiduje w sposób wyraźny sposobu postępowania w przypadku stwierdzenia, w ramach przetargu ograniczonego, że oferta jest niedokładna lub niezgodna z wymogami technicznymi zawartymi w specyfikacji zamówienia. Zdaniem Trybunału, z samego charakteru tej procedury wynika, że gdy zostanie dokonana selekcja kandydatów i złożone zostaną ich oferty, co do zasady nie mogą one zostać zmienione ani z inicjatywy instytucji zamawiającej, ani z inicjatywy kandydata. Nie należy zapominać, że to do kandydatów należy dochowanie staranności w zakresie formułowania ofert w sposób wystarczająco precyzyjny. Zamawiający może na piśmie zażądać od kandydatów udzielenia wyjaśnień w przedmiocie oferty, o ile nie będzie się to wiązało ze zmianą tej oferty. Co więcej, żądanie wyjaśnień nie może faworyzować lub defaworyzować kandydata, do którego zostało skierowane i może nastąpić dopiero po zaznajomieniu się przez instytucję zamawiającą ze wszystkimi ofertami.

Źródło: www.curia.europa.eu