Nie każdą działalność gospodarczą można prowadzić przez cały rok. Aktywna działalność obejmuje bowiem np. kilka miesięcy, ponieważ jest ściśle związana z jej sezonowym charakterem. Konsekwencje w podatku dochodowym prowadzenia działalności prowadzonej tylko w sezonie dotyczą przede wszystkim amortyzacji środków trwałych związanych z jej prowadzeniem.

Działalność sezonowa jako źródło przychodów
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f., jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Dla celów podatku dochodowego działalność ta oznacza działalność zarobkową:
 
• wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
 
• polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
 
• polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
 
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do przychodów z innych źródeł (art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f.).
Jednak podejmowanych czynności nie uznaje się za działalność gospodarczą, jeśli łącznie spełniono trzy warunki:
 
• odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
 
• są one wykonywane pod kierownictwem zlecającego oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonych,
 
• wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością (art. 5b ust. 1 u.p.d.o.f.).
 
Przepisy te dotyczą każdej działalności, która spełniając wymienione warunki jest traktowana jako pozarolnicza działalność gospodarcza stanowiąca odrębne źródło przychodów. Odnosi się to także do działalności sezonowej, tj. wykonywanej tylko przez część roku. Wiąże się to zwykle z wystąpieniem specyficznego sezonu, tj. okresu umożliwiającego prowadzenie danej działalności. Najczęściej wystąpi tu działalność prowadzona w sezonie:
 
• letnim (prowadzenie odkrytych kąpielisk, wypożyczalni sprzętu żeglarskiego, gastronomii w okolicach nadmorskich itp.),
 
• zimowym (prowadzenie różnego rodzaju działalności związanej ze sportami zimowymi, wyciągi narciarskie itp.),
 
• związanym z okresem zbiorów (w przypadku firm prowadzących usługi dla rolnictwa, np. wynajęcie lub wykonanie usługi zbioru płodów rolnych, które zbiera się latem lub jesienią).
 
Wykonywanie działalności sezonowej wywoła jednak konsekwencje w podatku dochodowym. Przede wszystkim dotyczy to zasad dokonywania odpisów amortyzacyjnych, a co się z tym wiąże z uznawaniem danego środka trwałego za związany z taką właśnie działalnością.
 
Skutki w podatku dochodowym od osób fizycznych
Przede wszystkim, przychody z działalności sezonowej ustala się jak dla każdej innej działalności uznawanej za działalność gospodarczą, tj. na zasadach określonych w art. 14 u.p.d.o.f. Obowiązki dotyczące rozliczenia dochodów z tej działalności, tj. odprowadzanie zaliczek na podatek, także odbywa się na zasadach dotyczących działalności gospodarczej. Sezonowość nie ma tu wpływu na obowiązki przedsiębiorców w tym zakresie. Wątpliwości mogą się jednak pojawić w odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów. Chodzi o zaliczanie do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej środków trwałych używanych w działalności sezonowej.
 
Amortyzacja składników majątku związanych z działalnością sezonową
Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od używanych sezonowo środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w okresie ich wykorzystywania. W tym przypadku wysokość odpisu miesięcznego ustala się przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie albo przez 12 miesięcy w roku (art. 22h ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f.). Jako przykład środków trwałych używanych sezonowo można wskazać takie składniki majątku, które w związku ze specyfiką działalności są wykorzystywane przez podatnika tylko w określonych miesiącach w roku podatkowym, np. wyciąg narciarski czy żaglówka.
Przewidziano więc dwa sposoby ustalania wysokości odpisu miesięcznego dla środków trwałych używanych sezonowo, tj. przez:
 
1. Podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie.
W tym przypadku w miesiącach używania składniki majątku ulegają przyspieszonej amortyzacji. Suma odpisów dokonana w tym okresie będzie równa odpisowi rocznemu.
 
Przykład 1.
W lipcu 2015 r. podatnik kupił maszynę służącą do przetwarzania warzyw i owoców o wartości początkowej 60.000 zł. W związku z tym, że stawka amortyzacji maszyny to 14%, roczna kwota odpisów amortyzacyjnych wynosi: (60.000 zł x 14%) = 8400 zł. Maszyna jest używana przez 5 miesięcy w roku.
Stosując metodę podzielenia rocznego odpisu amortyzacyjnego przez liczbę miesięcy w sezonie, odpis „sezonowy” wyniesie:
• odpis miesięczny: 8400 zł : 5 m-cy = 1680 zł
• odpis roczny: 1680 zł x 5 m-cy = 8400 zł.
2. Podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez 12 miesięcy w roku.
W tym przypadku następuje wydłużenie okresu amortyzowania.
 
Przykład 2.
W odniesieniu do maszyny z przykładu 1. stosując podzielenie rocznej kwoty odpisu przez 12 miesięcy, odpis amortyzacyjny dla celów podatkowych wyniesie:
• odpis miesięczny: 8400 zł : 12 m-cy = 700 zł
• roczny odpis podatkowy: 700 zł x 5 m-cy = 3500 zł.
Wysokość odpisów amortyzacyjnych zależy więc od przyjętej przez podatnika metody ich obliczania. Poza tym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej danego środka trwałego począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór. Suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (art. 22h ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f.).
 
A zatem: jeżeli wprowadzenie środka trwałego do ewidencji nastąpiło w trakcie sezonu to tak też ujmuje się amortyzację w kosztach, jeżeli natomiast wprowadzenie do ewidencji nastąpiło przed sezonem, to odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od pierwszego miesiąca sezonu. (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16.12.2008
 
Uwaga!
Warunkiem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów od używanych sezonowo środków trwałych w miesiącach używania jest:
• wpisanie amortyzowanego składnika majątku do ewidencji środków trwałych przed tym sezonem (np. jeśli podatnik zamierza zaliczyć do kosztów odpisy za miesiące sezonu, tj. sierpień – październik, środek trwały powinien wpisać do ewidencji najpóźniej w lipcu); oczywiście ważne jest oddanie środka trwałego do używania (środek trwały wprowadza się bowiem do ewidencji najpóźniej w miesiącu przekazania go do używania),
• dokonywanie odpisów w koszty w miesiącach używania, tj. w miesiącach danego sezonu.
 
 
 
(...)