Dodatkowe obowiązki przy robotach budowlanych na terenie obiektu zabytkowego

Wykonywanie robót budowlanych na zabytkach nieruchomych, ich częściach lub zespołach, będących dziełem człowieka lub związanych z jego działalnością i stanowiących świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową, podlega ograniczeniom i dodatkowym obowiązkom określonym w Prawie budowlanym oraz ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Sformułowane w powyższych aktach prawnych ograniczenia i dodatkowe obowiązki obejmują co do zasady obiekty i obszary wpisane do rejestru zabytków prowadzonego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków oraz obiekty i obszary objęte ochroną konserwatorską na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Dotyczą one robót budowlanych podejmowanych zarówno przy danym zabytku, jak i w jego otoczeniu, czyli na terenie wokół lub przy zabytku wyznaczonym w decyzji o wpisie tego terenu do rejestru zabytków w celu ochrony wartości widokowych zabytku oraz jego ochrony przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych. Do rejestru zabytków mogą być wpisane również historyczne układy urbanistyczne, ruralistyczne lub historycznego zespoły budowlane, co może przesądzać o zastosowaniu przepisów dotyczących zabytków również do nieruchomości niezabudowanych.

Rozpoczęcie robót budowlanych na obiekcie zabytkowym

Na rozpoczęcie robót budowlanych dotyczących obiektu budowlanego wpisanego do rejestru zabytków lub budowy obiektu znajdującego się na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymagane jest spełnienie wymogów, o których mowa w art. 32 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - dalej pr. bud. oraz uzyskanie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę.

Do robót budowlanych wykonywanych na obiekcie zabytkowym nie mają zastosowania odstępstwa od ww. zasady wyrażone w art. 29 pr. bud., bowiem budowa prowadzona na obszarze wpisanym do rejestru zabytków oraz wykonywanie robót budowlanych polegających na remoncie istniejących obiektów zabytkowych, zgodnie z ust. 4 tego artykułu, zawsze wymaga pozwolenia na budowę. Uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę dotyczącej obiektu budowlanego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się na obszarze wpisanym do rejestru zabytków, na podstawie art. 39 ust. 1 pr. bud., powinno być w każdym przypadku poprzedzone wcześniej uzyskanym pozwoleniem wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie robót.


Natomiast w stosunku do obiektów budowlanych oraz obszarów niewpisanych do rejestru zabytków, a ujętych w gminnej ewidencji zabytków, pozwolenie na budowę wydaje, zgodnie z art. 39 ust. 3 pr. bud., właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków. W takim przypadku wojewódzki konserwator zabytków jest obowiązany zająć stanowisko w sprawie wniosku o pozwolenie na budowę w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia. Niezajęcie stanowiska przez konserwatora zabytków w tym terminie uznaje się jako brak zastrzeżeń do przedstawionych we wniosku rozwiązań projektowych.

(...)