Niedługo zacznie obowiązywać Konstytucja Biznesu. Czy urzędnicy są przygotowani na rewolucję w kontaktach z przedsiębiorcami?
Pierwszym ważnym krokiem w zmianie zasad, na jakich opiera się działanie administracji była nowelizacja Kodeksu Postępowania Administracyjnego, która obowiązuje już od połowy ubiegłego roku. Ugruntowanie i rozwinięcie tego podejścia w Prawie przedsiębiorców nie jest dla administracji zaskoczeniem. Niemniej, rozpoczynamy szerokie działania informacyjne, w tym szereg szkoleń zarówno dla przedsiębiorców jak i urzędników. To dla nas ważne zadanie w okresie wdrażania Prawa przedsiębiorców.
Przyzna Pan, że jednak najwięcej zależy od mentalności. Może potrzebne są szkolenia lub… wymiana pokoleniowa?
Oczekiwanie na samoistną zmianę mentalności czy tym bardziej na wymianę pokoleniową to naszym zdaniem zdecydowanie za mało. Administracja działa na podstawie przepisów, dlatego odpowiednie ramy prawne, a więc też takie, które tworzą swego rodzaju legitymację czy "pełnomocnictwo" do podejmowania działań opartych na zaufaniu do przedsiębiorców i partnerstwie są kluczowe, żeby proces zmiany postaw przyspieszyć. Po to, żeby takie działania były normą, a nie wyjątkiem.
Organizacje pracodawców, branżowe liczą, że nowe prawo ucywilizuje proces legislacyjny. Wydaje się to płonna nadzieja, skoro np. prokuratura nie widzi problemu w tym, że ustawa o likwidacji limitu składek została tak szybko uchwalona i to bez konsultacji?
Wprowadzenie ustawowych zasad tworzenia prawa gospodarczego oznacza, że trudno mówić wyłącznie o nadziejach na lepszy proces legislacyjny. Analizy dotyczące na przykład proporcjonalności obciążeń dla MŚP czy przeprowadzanie testu zgodności z Prawem przedsiębiorców, czy dokonywanie tzw. przeglądów deregulacyjnych będą obowiązkiem projektodawcy. Z Prawa przedsiębiorców wynikają konkretne dyrektywy działania, których wykonanie będzie weryfikowane w procesie legislacyjnym.
Przedsiębiorcom pomóc ma Rzecznik Małch i Średnich Przedsiębiorców. Kiedy zostanie powołany?
Rzecznik zostanie powołany w ciągu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie Konstytucji Biznesu, czyli jeszcze w tym roku.
Są już jakieś kandydatury?
Konstytucja Biznesu nie weszła jeszcze w życie. Ba, raptem w ubiegłym tygodniu Sejm głosował poprawki Senatu. Za wcześnie więc by mówić o kandydaturach na stanowisko. Rzecznika MŚP powoła Premier na wniosek Ministra Przedsiębiorczości i Technologii. Wcześniej minister zasięgnie w tej kwestii opinii organizacji pracodawców w Radzie Dialogu Społecznego.
Jakie miasta są typowane na jego siedzibę?
Tu sytuacja wygląda podobnie jak z osobą Rzecznika, tzn. za wcześnie by o tym mówić Siedziba Biura Rzecznika zostanie określona w statucie. Będzie on nadany dopiero po powołaniu Rzecznika. Ale co ważne ustawa o Rzeczniku nakazuje, by przy wyznaczaniu siedziby wziąć pod uwagę dwa czynniki: efektywność realizacji zadań Rzecznika oraz potrzebę dekoncentracji. Będą one poddane szczegółowej analizie przy przygotowywaniu statutu. Dopiero wówczas będziemy mogli mówić o konkretnych, branych pod uwagę lokalizacjach.
Czy jednak rzecznik, który ma pilnować procesu legislacyjnego, kontaktować się z ministerstwami, nie powinien urzędować w Warszawie?
Ustawa nie wyklucza żadnej lokalizacji.
Bierze Pan udział w licznych spotkaniach z przedsiębiorcami, na co najczęściej narzekają, co krytykują?
Staramy się, by nasze prace były odbiciem oczekiwań przedsiębiorców. Mają one dwojaki charakter. Z jednej strony przedsiębiorcy i eksperci wskazywali na potrzebę zmian horyzontalnych, tzn. oczekiwali zmiany fundamentów, na jakich opierają się relacje administracji z biznesem większej przewidywalności działania urzędów czy lepszego prawa gospodarczego. Na takie postulaty odpowiada gruntowna nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego, a przede wszystkim Prawo przedsiębiorców, jako akty o charakterze systemowym. Z drugiej strony, przedsiębiorcy napotykają w swojej bieżącej działalności na konkretne bariery, związane czasem z określoną branżą czy dotyczące pewnej grupy przedsiębiorców. Na tego rodzaju problemy odpowiadają ustawy uproszczeniowe czy deregulacyjne, jak ustawa o poprawie otoczenia prawnego przedsiębiorców, która weszła w życie 1 stycznia 2017 r. czy procedowany obecnie pakiet kolejnych uproszczeń dla MŚP, czy podpisana niedawno przez Prezydenta ustawa o skróceniu okresu przechowywania akt pracowniczych z 50 do 10 lat. Mamy też problemy charakterystyczne dla określonej grupy firm, jak brak regualcji dotyczących sukcesji firm rodzinnych, czy problem zatorów płatniczych. W takich sytuacjach również staramy się odpowiadać naszymi inicjatywami legislacyjnymi. Dlatego te rozmowy prowadzimy na bieżąco czerpiąc w ten sposób inspirację do kolejnych zadań i projektów.
Rozmawiała Jolanta Ojczyk
Kodeks postępowania administracyjnego. Ordynacja podatkowa. Samorządowe kolegia odwoławcze. Postępowanie egzekucyjne w administracji >>
