Pytanie:
Do organu wpłynął wniosek firmy X o przeniesienie praw i obowiązków z decyzji zezwalającej na zbieranie odzysk i transport odpadów (wydanej dla firmy X) na nowy podmiot. Firma ta zajmowała się sortowaniem odpadów komunalnych. We wniosku wskazano art. 190 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska - dalej p.o.ś. Kolejnym pismem przedłożono umowę kupna-sprzedaży, zgodnie z którą kupujący przejmuje odpady zgromadzone na placu do przesortowania odpady oraz prawa i obowiązki. Organ wskazał pismem, że decyzje są nieprzenaszalne. Firma wyraziła sprzeciw, wskazując, że naruszono art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - dalej k.p.a.
Czy organ powinien wydać decyzję odmowną dla ww. podmiotu w oparciu o art. 190 ust. 1 i 3 p.o.ś.?
Odpowiedź:
Decyzje związane z gospodarowaniem odpadami automatycznie przechodzą na nowy podmiot wraz ze zbyciem przedsiębiorstwa (zakładu). Nie ma potrzeby wydawania jakiejkolwiek decyzji potwierdzającej ten fakt. Nie ma więc racji organ administracji, twierdząc, że decyzje administracyjne są nieprzenoszalne.
Na marginesie:
Artykuł 190 p.o.ś. został uchylony ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw. Obecnie zasady przejmowania pozwoleń na korzystanie ze środowiska, w tym pozwoleń wodnoprawnych (o których mowa w art. 134 ust. 2 pr. wod.) reguluje art. 189 p.o.ś., który stanowi, że podmiot, który staje się prowadzącym instalację lub jej oznaczoną częścią, przejmuje prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń dotyczących tej instalacji lub jej oznaczonej części. Oznacza to, że na następcę prawnego zakładu (instalacji) przechodzą automatycznie pozwolenia wydane dla tej instalacji bez konieczności występowania z wnioskiem, o którym była mowa w art. 190 p.o.ś., przed zawarciem umowy przenoszącej własność zakładu (instalacji). Następca prawny prowadzącego instalację ma obowiązek niezwłocznego wystąpienia z wnioskiem o zmianę pozwoleń w zakresie oznaczenia prowadzącego instalację. Artykuł 189 p.o.ś. nie ma jednak w tej sytuacji zastosowania, gdyż dotyczy przenoszenia pozwoleń na korzystanie ze środowiska wydanych w związku funkcjonowaniem instalacji.
Uzasadnienie:
Co do zasady, zezwolenia, koncesje, licencje oraz wszelkiego rodzaju decyzje administracyjne wyłączone są z obrotu cywilnoprawnego. Nie mogą więc być zbyte i nie jest możliwa sukcesja tych decyzji administracyjnych.
Jednakże ta zasada jest modyfikowana przez przepisy szczególne. Takim przepisem szczególnym jest art. 552 w zw. z art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny - dalej k.c. Z art. 551 k.c. wynika, iż przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmującym w szczególności koncesje, licencje i zezwolenia. Z art. 552 k.c. wynika zaś, iż czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Zatem, zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 k.c. odnosi się również do zezwoleń, w tym zezwoleń odpadowych. W wyniku zbycia przedsiębiorstwa, dotychczasowy właściciel przestaje być posiadaczem tych decyzji, a staje się nim nabywca. Skutek ten następuje z mocy prawa, bez konieczności podejmowania w tym zakresie dodatkowych czynności. Oznacza to, że organ nie wydaje w tym zakresie żadnej decyzji administracyjnej.
Ze względu jednak na pewność sytuacji prawnej, nabywca przedsiębiorstwa może wystąpić o wydanie zaświadczenia w trybie art. 217 k.p.a., które potwierdzi fakt nabycia przedsiębiorstwa. Organ administracji publicznej wydaje zaświadczenie na żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie.
