We wrześniu w  Poznaniu odbył się III Kongres Urbanistyki Polskiej. Organizatorami spotkania było Towarzystwo Urbanistów Polskich oraz Prezydent Miasta Poznania, patronat honorowy objęło Ministerstwo Infrastruktury. Hasło przewodnie kongresu brzmiało: Nowa urbanistyka – nowa jakość życia. Całość podzielona była na poszczególne panele dyskusyjne:

- Polityka miejska i zintegrowane zarządzanie,
- Przestrzeń zurbanizowana i rewitalizacja urbanistyczna,
- Nowa doktryna urbanistyczna,
- Energia i ekourbanistyka,
- Przyjazny transport i komunikacja.

Cel kongresu.
Określenie zasad, wytycznych zrównoważonego rozwoju miast w odniesieniu do Karty Lipskiej 2007 jak i poprawa warunków życia mieszkańców – jakości życia.

Czym jest Karta Lipska?
Wg preambuły w/w karty: „KARTA LIPSKA na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich” jest dokumentem państw członkowskich, który został opracowany przy szerokim i przejrzystym udziale zainteresowanych stron. Mając na uwadze wyzwania i możliwości, a także różnice historyczne, gospodarcze, społeczne i ekologiczne miast europejskich, ministrowie państw członkowskich odpowiedzialni za rozwój miast uzgodnili wspólne zasady i strategie polityki rozwoju miejskiego.” Została ona przyjęta w czasie spotkania ministrów w sprawie rozwoju miast i spójności terytorialnej w Lipsku, w dniach 24-25 maja 2007 r. W ramach Karty zostały określone dwa kluczowe cele:

I. Wykorzystanie na większą skalę zintegrowanego podejścia do polityki rozwoju miejskiego
II. Zwrócenie szczególnej uwagi na najuboższe dzielnice w kontekście miasta jako całości

W ramach I celu zostały określone następujące strategie:

a) Tworzenie i zapewnianie przestrzeni publicznych wysokiej jakości
b) Modernizacja sieci infrastruktury i poprawa wydajności energetycznej
c) Aktywna polityka innowacyjna i edukacyjna

W kontekście II celu państwa członkowskie UE za najważniejsze uznały następujące strategie działania:

a) Realizacja strategii podnoszenia jakości środowiska fizycznego
b) Wzmocnienie gospodarki lokalnej i lokalnej polityki rynku pracy
c) Aktywna polityka edukacji i szkoleń dla dzieci i młodzieży
d) Promowanie sprawnego i korzystnego cenowo transportu miejskiego

Korzyści z przyjęcia Karty Lipskiej.

„Strategie zintegrowanego rozwoju miejskiego, zarządzanie rozwojem miejskim oparte na współpracy oraz dobre sprawowanie rządów może przyczynić się do właściwego wykorzystania potencjału miast europejskich, szczególnie w zakresie konkurencyjności i wzrostu, a także do zmniejszenia różnic wewnątrz dzielnic i pomiędzy nimi. Strategie te stwarzają obywatelom możliwość uczestnictwa w życiu społecznym i demokratycznym.”- Karta Lipska na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich.

Rezultaty kongresu?

W czasie kongresu została przyjęta Karta Przestrzeni Publicznej, która za główny cel stawia ład przestrzenny oraz zrównoważony rozwój za podstawę działań w zakresie planowania oraz zagospodarowania przestrzeni miasta - przestrzeni publicznej.

Czym jest Karta Przestrzeni Publicznej?

Stanowi „wyraz troski o przestrzeń publiczną jako dobro wspólne. Wskazuje na zagrożenia, jakie wynikają z braku dbałości o otaczającą nas przestrzeń oraz wytycza pożądane kierunki zmian w zachowaniach społecznych i przepisach prawa w tym zakresie”(Karta Przestrzeni Publicznej)

Treść Karty.

W dokumencie zostały określone działania sprzyjające kształtowaniu, ochronie oraz użytkowaniu przestrzeni publicznej, w tym min.: „mobilizacja i aktywizacja lokalnych społeczności do udziału w procesach planowania zagospodarowania przestrzennego i rozwoju”. Ponad to autorzy Karty – eksperci z dziedziny urbanistyki oraz architektury: Ludwik Biegański, Grzegorz Buczek, Sławomir Gzell, Adam Kowalewski, Tadeusz Markowski (lider projektu), Ewa Cichy- Pazder - określili co powinno znajdować się w kompetencji poszczególnych warstw społecznych w celu ochrony przestrzeni publicznej. Określili najważniejsze działania państwa, władz publicznych oraz społeczności lokalnych.

Niezwykle istotne i ważne w ramach postanowień Karty jest określenie ośmiu głównych zasad organizowania oraz użytkowania przestrzeni publicznej. Te zasady to:

1. Maksymalizacja wartości miasta i jego nieruchomości poprzez kreowanie wysokiej jakości przestrzeni publicznych.
2. Kompleksowe planowanie miejscowe oraz projektowanie urbanistyczne przestrzeni publicznych w oparciu o wyniki konkursów urbanistycznych i architektonicznych.
3. Społeczna partycypacja w tworzeniu narzędzi kształtowania i gospodarowania przestrzenią publiczną, z aktywnym udziałem lokalnych społeczności w procesie sporządzania dokumentów planistycznych.
4. Ochrona dziedzictwa kulturowego oraz specyfiki lokalnej jako szczególnych wartości przestrzeni publicznych.
5. Równowaga w tworzeniu nowej przestrzeni publicznej w stosunku do rewitalizowanej przestrzeni historycznej.
6. Sprawiedliwy dostęp do przestrzeni publicznych i minimalizacja konfliktów przy ich tworzeniu oraz użytkowaniu.
7. Kształtowanie przestrzeni publicznych integrujących grupy społeczne z szacunkiem dla ich różnych potrzeb i systemów wartości.
8. Aktywne użytkowanie przestrzeni publicznych i ich wykorzystywanie do organizowania wydarzeń lokalnych.

Przestrzeń publiczna stanowi ważny element struktury miasta, stanowi „obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych (...)” - ustawa z dn. 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ( Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm. ) - dlatego też powinna być objęta szczególną troską i opieką. Respektowanie w/w zasad przez gospodarzy przestrzeni publicznej przy kształtowaniu oraz użytkowaniu przestrzeni publicznej wpłynie na poprawę funkcjonowania przestrzeni publicznej, przyczyni się do podniesienia jakości, a tym samym osiągnięcia oraz utrzymania ładu przestrzennego, który stanowi warunek konieczny przy planowaniu i zagospodarowaniu przestrzeni.