Firma posiada pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie ścieków przemysłowych do wód. W pozwoleniu określono wartość dopuszczalną dla zawiesiny ogólnej na poziomie 50 mg/l. Zgodnie z zapisami pozwolenia raz w miesiącu pobierana jest średniodobowa próbka ścieków do badań przez akredytowane laboratorium.
Odpowiedź:
Pozwolenia wodnoprawne wydawane na podstawie art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z 18.07.2001 r. Prawo wodne – dalej pr. wod. są dokumentami o randze decyzji administracyjnej, które dają podmiotowi prawo do szczególnego korzystania z wód w określonym rozmiarze oraz czasie. Zgodnie z art. 128 pr. wod., w pozwoleniu ustala się m.in. cel korzystania z wód, a w przypadku wprowadzania ścieków do środowiska są to m.in.: ilość, stan i skład odprowadzanych ścieków. Natomiast rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18.11. 2014 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U.2014.1800) - dalej r.w.ś.w.z. określa m.in. najwyższe dopuszczalne wartości zanieczyszczeń dla różnych rodzajów ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi. W przypadku ścieków przemysłowych wprowadzanych do wód wartości te wynikają z § 7 r.w.ś.w.z. Regulacja wynikająca z § 9. r.w.ś.w.z. określa zasady według których podmioty korzystające z wód powinny przeprowadzać ocenę, czy ich ścieki przemysłowe wprowadzane do wód spełniają wymagane warunków. Zgodnie z pkt 4 tego przepisu omawiane ścieki spełniają wymagane warunki m.in., kiedy zmierzone wartości dla pozostałych wskaźników zanieczyszczeń (czyli innych niż wymienione w tabeli I załącznika nr 4), co najmniej w czterech z sześciu kolejnych średnich dobowych próbkach, nie przekraczają najwyższych dopuszczalnych wartości tych wskaźników, określonych w tabeli II w załączniku nr 4 do rozporządzenia (pod poz. 3 określono w niej najwyższą dopuszczalną zawartość wskaźnika zawiesiny ogólne). Odnosząc się do przypadku opisanego w pytaniu uważam, że ocena dokonana zgodnie z cytowaną zasadą, wykazała, że w rozpatrywanym okresie ścieki spełniały warunki wymagane przy wprowadzaniu ścieków przemysłowych do wód. Bowiem tylko w dwóch z sześciu kolejnych, pobranych w czasie roku próbkach średnich dobowych, stwierdzono przekroczenie wymaganych wartości tego wskaźnika. Należy zauważyć, że jeżeli oceny dokonywane według zasad określonych w § 9. r.w.ś.w.z. będą wykazywały, że zakład nie dotrzymuje wymaganych warunków, to właściwe organy mogą stosować środki prawne, np. przewidywane w art. 136 pr.wod.
Za przekroczenie warunków określonych w pozwoleniu wodnoprawnym mogą być stosowane sankcje finansowe wynikające z art. 276 ustawy z dnia 27.04. 2001 r. Prawo ochrony środowiska - dalej p.o.ś. Zgodnie z ta regulacją, w razie korzystania ze środowiska z przekroczeniem lub naruszeniem pozwolenia lub innej decyzji, podmiot korzystający ze środowiska ponosi administracyjną karę pieniężną. Stosownie do art. 298 p.o.ś., administracyjne kary pieniężne wymierzane są m.in. za przekroczenie określonych w pozwoleniach wodnoprawnych warunków dotyczących ilości ścieków, ich stanu, składu, minimalnej procentowej redukcji stężeń substancji w ściekach oraz masy substancji w odprowadzanych ściekach przypadającej na jednostkę masy wykorzystanego surowca, materiału, paliwa lub wytworzonego produktu. W przypadku przekroczenia dopuszczonej w pozwoleniu wielkości danej substancji WIOŚ wymierza karę za 1 kg tej substancji według jednostkowej stawki określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 20.12.2005 r. w sprawie wysokości jednostkowych stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi – dalej r.w.j.s.k. Generalnie karę taką oblicza się za ładunek będący iloczynem rzeczywistej ilości ścieków i nadwyżki stężenia rzeczywistego nad dopuszczalnym (tj. określonym w pozwoleniu). Szczegółowo sposób ustalania kary za przekroczenie dopuszczalnych ilości substancji w ściekach określa § 9 r.w.j.s.k. W załączniku do rozporządzenia pod poz. 73 określono stawkę za 1 kg zawiesiny ogólnej w wysokości 3,82 zł. Co ważne, zgodnie z zasadą wynikającą z art. 312 p.o.ś., stawki określone w tym rozporządzeniu podlegają corocznej waloryzacji w stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych i są ogłaszane w obwieszczeniu Ministra Środowiska. Stosownie do obwieszczenia Ministra Środowiska z dnia z dnia 10 października 2016 r. w sprawie wysokości stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi oraz za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu, na rok 2017 (M. P. z 2016 r. poz.992) stawka za 1 kg ww. substancji obecnie wynosi 4,87 zł.