Czy przedsiębiorca powinien uiszczać podatek od nieruchomości, gdy firma jest w upadłości?
Sam fakt, że przedsiębiorca jest w upadłości nie ma wpływu na regulowanie przez niego należności publicznoprawnych, w tym podatku od nieruchomości.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.) - dalej u.p.o.l., podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:
1) właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych;
2) posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;
3) użytkownikami wieczystymi gruntów;
4) posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
b) jest bez tytułu prawnego.
Fakt, że podmiot jest w upadłości nie ma znaczenia dla statusu tego podmiotu jako podatnika.
Analiza przepisów art. 7 u.p.o.l. wskazuje również, że upadłość podmiotu nie jest przesłanką do zastosowania zwolnień podatkowych w podatku od nieruchomości.
Grunty i budynki będące w posiadaniu upadłego przedsiębiorcy nadal będą traktowane jako "związane z działalnością gospodarczą" (i w związku z tym opodatkowane według najwyższych stawek podatku).
Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. budynek, grunt, czy też budowla związane z prowadzeniem działalności gospodarczej to budynek, grunt, czy też budowla będąca w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.
Powoływana definicja uzależnia uznanie budynku za "związany z działalnością gospodarczą" nie od faktycznego jego wykorzystywania, lecz od samego tylko faktu, że znajduje się on w posiadaniu określonego podmiotu (przedsiębiorcy). Jedyny w zasadzie wyjątek dotyczy tych nieruchomości, które ze względów technicznych nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia tej działalności (patrz niżej).
Każdy budynek, który znajduje się w posiadaniu przedsiębiorcy, w rozumieniu u.p.o.l. "związany jest z prowadzeniem działalności gospodarczej", za wyjątkiem wyraźnie wymienionych w ustawie budynków mieszkalnych, a także z wyjątkiem tych przypadków, gdy przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.
W orzecznictwie podkreśla się, że posiadane przez przedsiębiorcę nieruchomości są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej także w razie ich faktycznego niewykorzystywania na cele działalności. Przykładowo w uchwale z dnia 28 grudnia 1995 r., sygn. akt VI SA 21/95 (publ. ONSA 1996/1/9) NSA stwierdził: "Budynki i grunty podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą mogą być uznane za obiekty wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 2 i pkt 7 lit. a) ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 9, poz. 31 z późn. zm.) także wtedy, gdy w roku podatkowym nie były wykorzystane do prowadzenia wspomnianej działalności".
Tak więc nawet – jeśli upadły nie prowadzi działalności – to posiadane przez niego budynki, grunty, czy też budowle nadal podlegają opodatkowaniu według stawek dla przedmiotów opodatkowania "związanych z działalnością".
Żadne regulacje – które zwalniałyby upadłego z podatku od nieruchomości - nie są także przewidziane w przepisach ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1361, z późn. zm.).
Adam Bartosiewicz
Sam fakt, że przedsiębiorca jest w upadłości nie ma wpływu na regulowanie przez niego należności publicznoprawnych, w tym podatku od nieruchomości.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.) - dalej u.p.o.l., podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:
1) właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych;
2) posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;
3) użytkownikami wieczystymi gruntów;
4) posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
b) jest bez tytułu prawnego.
Fakt, że podmiot jest w upadłości nie ma znaczenia dla statusu tego podmiotu jako podatnika.
Analiza przepisów art. 7 u.p.o.l. wskazuje również, że upadłość podmiotu nie jest przesłanką do zastosowania zwolnień podatkowych w podatku od nieruchomości.
Grunty i budynki będące w posiadaniu upadłego przedsiębiorcy nadal będą traktowane jako "związane z działalnością gospodarczą" (i w związku z tym opodatkowane według najwyższych stawek podatku).
Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. budynek, grunt, czy też budowla związane z prowadzeniem działalności gospodarczej to budynek, grunt, czy też budowla będąca w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.
Powoływana definicja uzależnia uznanie budynku za "związany z działalnością gospodarczą" nie od faktycznego jego wykorzystywania, lecz od samego tylko faktu, że znajduje się on w posiadaniu określonego podmiotu (przedsiębiorcy). Jedyny w zasadzie wyjątek dotyczy tych nieruchomości, które ze względów technicznych nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia tej działalności (patrz niżej).
Każdy budynek, który znajduje się w posiadaniu przedsiębiorcy, w rozumieniu u.p.o.l. "związany jest z prowadzeniem działalności gospodarczej", za wyjątkiem wyraźnie wymienionych w ustawie budynków mieszkalnych, a także z wyjątkiem tych przypadków, gdy przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.
W orzecznictwie podkreśla się, że posiadane przez przedsiębiorcę nieruchomości są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej także w razie ich faktycznego niewykorzystywania na cele działalności. Przykładowo w uchwale z dnia 28 grudnia 1995 r., sygn. akt VI SA 21/95 (publ. ONSA 1996/1/9) NSA stwierdził: "Budynki i grunty podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą mogą być uznane za obiekty wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 2 i pkt 7 lit. a) ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 9, poz. 31 z późn. zm.) także wtedy, gdy w roku podatkowym nie były wykorzystane do prowadzenia wspomnianej działalności".
Tak więc nawet – jeśli upadły nie prowadzi działalności – to posiadane przez niego budynki, grunty, czy też budowle nadal podlegają opodatkowaniu według stawek dla przedmiotów opodatkowania "związanych z działalnością".
Żadne regulacje – które zwalniałyby upadłego z podatku od nieruchomości - nie są także przewidziane w przepisach ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1361, z późn. zm.).
Adam Bartosiewicz