Podczas postępowania administracyjnego została nałożona kara pieniężna za prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów z naruszeniem warunków zezwolenia (zła klasyfikacja przyjmowanych odpadów i skup odpadów złomu pod kodem posiadanym w decyzji, ale nie odzwierciedlającym faktycznego odpadu). Czy zgodnie z art. 79d. ust. 5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243) - dalej u.o. - można się odwołać od wydanej decyzji z prośbą o umorzenie w całości lub części wymierzonej kary? Jak wygląda procedura odwoławcza? W jakich sytuacjach WIOŚ może zrezygnować z ukarania? Czy, na przykład, mała szkodliwość dla środowiska (odpad był przyjmowany i przekazywany zgodnie z zasadami – KPO, firma odbierająca posiada zezwolenia) jest podstawą do wymierzenia kary?
Nie ma zakazu odwołania się do GIOŚ od kary administracyjnej nałożonej przez WIOŚ w trybie art. 79b ust. 2 pkt 5 u.o., wnosząc o jej umorzenie w całości lub części. W tym przypadku stosuje się procedurę, o której mowa w ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) - dalej o.p. Należy jednak mieć na uwadze, że tylko w wyjątkowych sytuacjach odwołanie będzie skuteczne, a mianowicie, w sytuacji o której mowa w art. 22 § 2 ust. 1 o.p. Przedsiębiorca będzie musiał jednak udowodnić okoliczności, na które powołuje się w odwołaniu (tak SA w wyroku z dnia 15 stycznia 1997; SA/Ka 2730/95). Decyzja, jaka zostanie wydana w tej sprawie, należy do katalogu decyzji uznaniowych, o czym mowa w art. 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.) - dalej k.p.a. W art. 7 k.p.a. zawarty jest obowiązek wyważenia przez organ, przy załatwianiu sprawy, interesu społecznego i słusznego interesu obywatela.
Nie jest podstawą do odstąpienia od ukarania fakt, że gospodarowanie odpadami odbywało się zgodnie z prawem. Wystarczającym jest, że warunki udzielonego zezwolenia nie są przestrzegane.
Do odwołań stosuje się zasady rozdziału X Odwołania k.p.a., gdyż przepisy u.o. oraz o.p. nie przewidują odrębnego postępowania w odniesieniu do odwołań od decyzji nakładającej karę administracyjną.
Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego (GIOŚ) za pośrednictwem organu, który wydał decyzję (WIOŚ), w terminie czternastu dni od dnia otrzymania decyzji. Przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega wykonaniu, a wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji. WIOŚ prześle decyzję do GIOŚ wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu w terminie siedmiu dni od dnia, w którym otrzymał odwołanie.
Dla ustalenia kary nie ma znaczenia stopień zawinienia strony, ani nieokreślone ustawowo okoliczności, które mogłyby wyłączyć odpowiedzialność w tym zakresie. Za naruszenie warunków zezwolenia organ obligatoryjnie nakłada zryczałtowaną karę administracyjną i organ nie może jej ani zwiększyć, ani zmniejszyć. W zasadzie jedynym, co może zrobić przedsiębiorca, to wnosić o odroczenie terminu uiszczenia kary, albo rozłożenie jej na raty po otrzymaniu decyzji ustalającej jej wysokość.
Jeśli jednak uiszczenie kary zagraża ważnym interesom podatnika, a w szczególności jego egzystencji i przedsiębiorca jest w stanie tego dowieźć może on wnosić o jej umorzenie. Odwołać należy się również wtedy, gdy organ przy ustalaniu kary dopuścił się, np. uchybień procesowych albo błędnie przyjął, że kody nadawane odpadom są określane nieprawidłowo. Nie jest również podstawą do odstąpienia od ukarania brak znajomości przepisów prawa, gdyż to, w przypadku wniesienia odwołania i powołania się na brak wiedzy prawnej (w tym przypadku rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) i u.o.), prowadziłoby w konsekwencji do braku możliwości egzekucji jakiejkolwiek kary.
Uwagi:
Należy pamiętać również, że odwołanie się od kary tylko odwlecze moment jej zapłaty (z odsetkami), a przedsiębiorca będzie musiał ponieść również koszty postępowania, w tym przed sądem administracyjnym, gdyby złożył skargę na decyzję GIOŚ. W sytuacji, gdy popełnienie deliktu jest oczywiste, przedsiębiorca może przeanalizować, czy w trakcie postępowania nie doszło do naruszeń procesowych. Prowadzenie sprawy nie wstrzyma biegu przedawnienia (rozpoczyna się on od dnia uprawomocnienia się decyzji). Jedyną korzyścią jest przeciągnięcie momentu, w którym karę trzeba uiścić, a to czasem oznacza, że przedsiębiorca zdąży zgromadzić środki na zapłatę kary.
Janusz Jerzy
Nie ma zakazu odwołania się do GIOŚ od kary administracyjnej nałożonej przez WIOŚ w trybie art. 79b ust. 2 pkt 5 u.o., wnosząc o jej umorzenie w całości lub części. W tym przypadku stosuje się procedurę, o której mowa w ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) - dalej o.p. Należy jednak mieć na uwadze, że tylko w wyjątkowych sytuacjach odwołanie będzie skuteczne, a mianowicie, w sytuacji o której mowa w art. 22 § 2 ust. 1 o.p. Przedsiębiorca będzie musiał jednak udowodnić okoliczności, na które powołuje się w odwołaniu (tak SA w wyroku z dnia 15 stycznia 1997; SA/Ka 2730/95). Decyzja, jaka zostanie wydana w tej sprawie, należy do katalogu decyzji uznaniowych, o czym mowa w art. 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.) - dalej k.p.a. W art. 7 k.p.a. zawarty jest obowiązek wyważenia przez organ, przy załatwianiu sprawy, interesu społecznego i słusznego interesu obywatela.
Nie jest podstawą do odstąpienia od ukarania fakt, że gospodarowanie odpadami odbywało się zgodnie z prawem. Wystarczającym jest, że warunki udzielonego zezwolenia nie są przestrzegane.
Do odwołań stosuje się zasady rozdziału X Odwołania k.p.a., gdyż przepisy u.o. oraz o.p. nie przewidują odrębnego postępowania w odniesieniu do odwołań od decyzji nakładającej karę administracyjną.
Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego (GIOŚ) za pośrednictwem organu, który wydał decyzję (WIOŚ), w terminie czternastu dni od dnia otrzymania decyzji. Przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega wykonaniu, a wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji. WIOŚ prześle decyzję do GIOŚ wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu w terminie siedmiu dni od dnia, w którym otrzymał odwołanie.
Dla ustalenia kary nie ma znaczenia stopień zawinienia strony, ani nieokreślone ustawowo okoliczności, które mogłyby wyłączyć odpowiedzialność w tym zakresie. Za naruszenie warunków zezwolenia organ obligatoryjnie nakłada zryczałtowaną karę administracyjną i organ nie może jej ani zwiększyć, ani zmniejszyć. W zasadzie jedynym, co może zrobić przedsiębiorca, to wnosić o odroczenie terminu uiszczenia kary, albo rozłożenie jej na raty po otrzymaniu decyzji ustalającej jej wysokość.
Jeśli jednak uiszczenie kary zagraża ważnym interesom podatnika, a w szczególności jego egzystencji i przedsiębiorca jest w stanie tego dowieźć może on wnosić o jej umorzenie. Odwołać należy się również wtedy, gdy organ przy ustalaniu kary dopuścił się, np. uchybień procesowych albo błędnie przyjął, że kody nadawane odpadom są określane nieprawidłowo. Nie jest również podstawą do odstąpienia od ukarania brak znajomości przepisów prawa, gdyż to, w przypadku wniesienia odwołania i powołania się na brak wiedzy prawnej (w tym przypadku rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) i u.o.), prowadziłoby w konsekwencji do braku możliwości egzekucji jakiejkolwiek kary.
Uwagi:
Należy pamiętać również, że odwołanie się od kary tylko odwlecze moment jej zapłaty (z odsetkami), a przedsiębiorca będzie musiał ponieść również koszty postępowania, w tym przed sądem administracyjnym, gdyby złożył skargę na decyzję GIOŚ. W sytuacji, gdy popełnienie deliktu jest oczywiste, przedsiębiorca może przeanalizować, czy w trakcie postępowania nie doszło do naruszeń procesowych. Prowadzenie sprawy nie wstrzyma biegu przedawnienia (rozpoczyna się on od dnia uprawomocnienia się decyzji). Jedyną korzyścią jest przeciągnięcie momentu, w którym karę trzeba uiścić, a to czasem oznacza, że przedsiębiorca zdąży zgromadzić środki na zapłatę kary.
Janusz Jerzy