Odpowiedź:
Grunt wymienia się po stwierdzeniu jego zanieczyszczenia, jeżeli procesy jego oczyszczania są niemożliwe do przeprowadzenia bądź są nieskuteczne. Stwierdzenie zanieczyszczenia gruntu i ziemi przeprowadza się na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi - dalej r.s.p.o.z.
Fakt, że przedmiotowy obszar pozostanie terenem przemysłowym, nie oznacza, że firma zostanie zwolniona z obowiązków w zakresie ochrony środowiska wynikających z likwidacji instalacji, jaką jest stacja paliw.
Uzasadnienie:
Pamiętać należy, że stacja paliw należy do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Świadczy o tym § 3 ust. 1 pkt 35 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. W związku z powyższym we wcześniej wydanych decyzjach powinien być ustalony zakres monitoringu – zarówno podczas, jak i po likwidacji przedmiotowej instalacji. Konieczność prowadzenia monitoringu po likwidacji stacji może wynikać również z raportu, ewentualnie innych decyzji, zezwoleń i pozwoleń wydanych przez organy ochrony środowiska.
Likwidując zakładową stację paliw, opierać się należy przede wszystkim na przepisach ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Jednak prowadzący instalację - w myśl art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska - dalej p.o.ś. - ma pewne obowiązki w zakresie ochrony środowiska, również po jej zlikwidowaniu.
Istnieje możliwość, że prowadzony dotychczas monitoring nie wykazał zagrożeń dla środowiska wodno-gruntowego. Wówczas likwidacja polega na usunięciu zbiorników podziemnych (odpad) i niwelacji terenu. W przeciwnym wypadku konieczne będą badania grunty pod kątem zawartości substancji ropopochodnych. Badanie takie realizuje się na podstawie przepisów r.s.p.o.z.
Przedmiotowe analizy wykażą, czy w glebie znajdują się substancje powodujące ryzyko szczególnie istotne dla ochrony powierzchni ziemi. Wyniki będzie można odnieść do załącznika nr 1 do r.s.p.o.z., który wskazuje dopuszczalne zawartości w glebie oraz dopuszczalne zawartości w ziemi substancji, zróżnicowane dla poszczególnych właściwości gleby oraz grup gruntów, wydzielonych w oparciu o sposób ich użytkowania - patrz sposób użytkowania jako grunty przemysłowe (obecne i przyszłe).
Wyniki tych badań wskażą również ewentualne dalsze kroki "naprawy" gruntów – w tym jako ostateczne, wymianę gruntów.
W przypadku jeżeli monitoring nie był prowadzony, a istnieją okoliczności wskazujące na możliwość negatywnego oddziaływania instalacji na środowisko, organ ochrony środowiska (starosta) może, w drodze decyzji, zobowiązać prowadzący instalację podmiot do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego. Powyższe wynika z art. 237 w zw. z art. 241 p.o.ś. W decyzji, o której mowa powyżej, organ może określić zakres przedmiotowy tego przeglądu oraz metody badań. Powyższe uzasadnia fakt, że przedmiotowa instalacja znajduje się w wykazie załącznika 2 pkt 2 do r.s.p.o.z.
W mojej ocenie, warto przeprowadzić badania, o których mowa w r.s.p.o.z., nie tylko w związku z faktem, iż grunt ma zostać utwardzony, ale przede wszystkim ze względu na fakt, że jeżeli wystąpiło zanieczyszczenie gruntów w chwili obecnej łatwiej będzie nad nim zapanować - zanim się rozprzestrzeni. Problem polega na tym, że badania są kosztowne, jednak mniej niż działania naprawcze wynikające ze stwierdzenia, że zanieczyszczenie przedostało się do wód gruntowych i rozprzestrzeniło.