Dwóch posłów Tomasz Piotr Nowak i Krzysztof Gadowski wystąpili do Ministerstwa Rozwoju i Technologii z interpelacją poselską dotyczącą opłat za ochronę wynalazków. Chodzi o wygaśnięcie ochrony patentu ze względu na jej brak. Zdaniem parlamentarzystów przepisy w tym zakresie są krzywdzące dla wynalazców. Postulują, by na decyzjach patentowych, obok rocznej opłaty, umieszczać datę jej wymagalności. Dzięki temu łatwiej będzie "dopilnować" terminu wniesienia opłaty. Resort rozwoju nie wyklucza zmian w przepisach, ale będzie miała ona inny nieco charakter niż to postulują posłowie.
Czytaj też: EUIPO otwiera szeroko drzwi dla alternatywnych metod rozwiązywania sporów
Łatwo "przegapić" termin
Problem dotyczy wydawania przez Urząd Patentowy RP decyzji o wygaśnięciu ochrony patentu ze względu na nieuiszczanie w przewidzianym terminie opłat za kolejne lata ochrony. Parlamentarzyści twierdzą, że urząd, wydając decyzję patentową, w informacji (pouczeniu) wskazuje w mało czytelny sposób termin wniesienia opłat za ochronę w okresie od czwartego do dwudziestego roku funkcjonowania patentu. W tej samej informacji zawarta jest również, z rozbiciem na lata, konkretna żądana kwota opłat za ochronę wynalazku, jednak bez daty jej wymagalności, mimo iż jej wysokość jest ściśle określona w przepisach.
Taka konstrukcja decyzji patentowej jasno wskazuje, że organ dba przede wszystkim o wpływy opłat, natomiast dbałość o terminowość wpłat zrzuca na wnioskodawcę (opóźnienie skutkuje powiększeniem opłaty o 30 proc.).
Jednocześnie w przypadku braku opłaty zgłoszeniowej za pierwsze trzy lata, urząd wysyła wezwanie do wnioskodawcy, czego nie robi w kolejnych latach, być może licząc na przeoczenie terminu i pozyskanie opłaty dodatkowej. Sugestie wynalazców są takie, by na decyzjach patentowych, obok rocznej opłaty, umieszczać datę jej wymagalności. Posłowie pytają się więc resortu, czy jest szansa na tego rodzaju zmianę?
Zobacz w LEX: Umowa licencyjna (na okres 10 lat) > >
Surowe traktowanie wynalazców, tak chce prawo
W odpowiedzi na interpelację Ministerstwo Rozwoju i Technologii podkreśla, że Urząd Patentowy postępuje zgodnie z przepisami, a konkretnie art. 224 Prawa własności przemysłowej.
Z tego przepisu wynika, że termin wniesienia opłaty jednorazowej za ochronę lub opłaty za pierwszy okres ochrony, określonej w decyzji o udzieleniu patentu, prawa ochronnego lub odpowiednio prawa z rejestracji, wynosi trzy miesiące od daty doręczenia wezwania. Wezwanie wskazuje wysokość wymaganej opłaty oraz termin do jej uiszczenia. Natomiast opłaty za dalsze okresy ochronne są, co do zasady, uiszczane z góry, nie później niż w dniu, w którym upływa poprzedni okres ochrony. Jest też termin dodatkowy na wniesienie opłaty za kolejny okres ochrony, który pełni rolę podobną do przywrócenia terminu. Wspomnianą opłatę można wnieść również w terminie sześciu miesięcy po upływie terminu podstawowego, przy równoczesnym uiszczeniu opłaty dodatkowej w wysokości 30 proc. opłaty należnej. Termin ten nie podlega przywróceniu.
![Patent europejski w systemie prawa polskiego. Komentarz do wybranych przepisów prawa własności przemysłowej [PRZEDSPRZEDAŻ]](/gfx/prawopl/_thumbs/produkty_foto/79318/978-83-8358-434-8_,mXqL62OeqFTLkrXdmIyYmw.jpg)
Z pouczenia wszystko wynika
Dalej ministerstwo rozwoju tłumaczy, że na wniosek uprawnionego, Urząd Patentowy informuje o zbliżającym się terminie uiszczenia opłaty za dalszy okres ochrony – informacja o terminie płatności jest przesyłana uprawnionemu nie później niż na miesiąc przed dniem, w którym upływa poprzedni okres ochrony (art. 224 ust. 22 prawa własności przemysłowej). Od takiego wniosku nie jest pobierana opłata. Zatem uprawnionemu, który wystąpił z takim wnioskiem, Urząd Patentowy przypomina o konieczności wniesienia opłaty okresowej.
Praktyka, że Urząd Patentowy wzywa strony tylko do uiszczenia opłaty za pierwszy okres ochrony wynika z obowiązujących przepisów. W treści jednak decyzji o udzieleniu patentu oraz w pouczeniu zawarta jest informacja o obowiązujących terminach i wysokości opłat, co ułatwia osobie zainteresowanej wywiązanie się z ciążących na niej obowiązków. Co więcej, w celu ułatwienia uprawnionym monitorowania terminów wnoszenia opłat Urząd udostępnił ww. usługę polegającą na wysyłaniu przypomnień o upływającym terminie do wniesienia opłaty za kolejny okres ochrony. Z tej możliwości może skorzystać bezpłatnie każdy uprawniony.
Ponadto terminy na wniesienie opłaty za kolejny okres ochrony są bardzo długie – roczny termin podstawowy plus sześć miesięcy terminu dodatkowego. Urząd Patentowy służy także informacją. Udziela ich m.in. Centrum Informacji o Ochronie Własności Intelektualnej, które działa w ramach UP.
Sprawdź w LEX: Prawo własności przemysłowej. Komentarz: Art. 224 Termin do uiszczenia opłaty > >
Będzie mniej restrykcyjna przesłanka
Resort rozwoju jednocześnie przyznaje, że przepis jest zbyt surowy. W związku z tym planuje wprowadzić zmiany, ale inne, aniżeli postulowane przez wynalazców. Chodzi o mniej restrykcyjną przesłankę wzruszenia decyzji stwierdzających wygaśnięcie praw wyłącznych. Strona, która uchybiła terminowi do wniesienia opłaty za kolejny okres ochrony wynalazku, będzie mogła podważyć decyzję stwierdzającą wygaśnięcie patentu, składając wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, w którym uprawdopodobni, że uchybienie terminu do wniesienia opłaty nastąpiło bez jej winy.
Zdaniem ministerstwa dzięki wprowadzeniu takiego rozwiązania strony – w przeciwieństwie do obecnego stanu prawnego - nie będą musiałyby wnosić o zawieszenie biegu terminu do wniesienia opłaty okresowej i wykazywać zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności, a więc przedstawiać materiału dowodowego w tym zakresie. Wystarczające będzie uprawdopodobnienie, że uchybienie terminu nastąpiło bez winy uprawnionego. Rozważana jest również rezygnacja z warunkowego charakteru decyzji o udzieleniu prawa wyłącznego. W takim przypadku jedną opłatą za zgłoszenie zostałyby objęte trzy obecnie funkcjonujące opłaty, to jest opłata za zgłoszenie, opłata za publikację o udzielonym prawie i opłata za pierwszy okres ochrony.
W konsekwencji po otrzymaniu decyzji o udzieleniu prawa wyłącznego nie trzeba będzie podejmować już żadnych dodatkowych czynności związanych z rejestracją uzyskanego prawa i wydaniem dokumentów potwierdzających udzielenie ochrony. Przyjęcie takiego rozwiązania eliminowałoby ryzyko stwierdzenia wygaśnięcia decyzji o udzieleniu patentu z uwagi na brak wniesienia opłaty za pierwszy okres ochrony.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
