Czy można zalegalizować przeładunek odpadów komunalnych, jeżeli w ustawie wprowadzono zmianę zakazującą zbierania zmieszanych odpadów komunalnych poza miejscem ich wytwarzania?

Artykuł 3 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych ustaw wprowadził zmiany m.in. w art. 23 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach - dalej u.o. - dodając w ust. 2 pkt 5 i 6 w brzmieniu: "5) zmieszanych odpadów komunalnych; 6) odpadów zielonych." i uchylając ust. 3.

Pytanie:
Co to oznacza dla punktu przeładunkowego odpadów komunalnych, który ma miejsce na terenie składowiska odpadów (nie na kwaterze) i działa na podstawie decyzji udzielającej pozwolenia zintegrowanego dla instalacji do składowania odpadów na mocy zapisu w decyzji wydanej 26 sierpnia 2014 r.?
Zapis brzmi: "Rodzaje odpadów przewidzianych do zbierania 20 03 01 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Odpady nie będą magazynowane tylko przeładowywane w punkcie przeładunkowym. Ewentualne czasowe magazynowanie (do 48 godz.) możliwe jest w przypadku awarii sprzętu, pojazdu transportującego lub regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych".
Jeżeli na mocy tej zmiany zakazującej zbierania odpadów komunalnych poza miejscem wytwarzania nie może działać punkt przeładunkowy odpadów, to jak można inaczej zalegalizować przeładunek odpadów komunalnych?

Odpowiedź:
W świetle art. 23 ust. 2 pkt 5 i 6 u.o. - nie można zbierać tych odpadów w miejscach innych niż wytworzone. A skoro tak, to stacja przeładunkowa mająca w pozwoleniu zintegrowanym określone warunki zbierania nie może dokonywać przeładunku odpadów zmieszanych i zielonych, bo są one objęte zakazem zbierania poza miejscem wytworzenia. Jednocześnie, w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach- dalej u.u.c.p.g., dopuszczono przyjmowanie odpadów zielonych do PSZOK oraz innych miejsc przyjmowania odpadów komunalnych selektywnie zebranych przez ich wytwórców (art. 6r ust. 3 w zw. z art. 6r ust. 3a i art. 6r ust. 2d u.u.c.p.g.), mimo że jednocześnie z wejściem wskazanych przepisów zmieniono treść art. 23 ust. 2 u.o. Zatem dopuszczono zbieranie odpadów zielonych (na zasadzie lex specialis?).
Uchylenie art. 23 ust. 3 u.o. jest konsekwencją dodania do art. 23 ust. 2 u.o. punktów 5 i 6, zktórych wynika zakaz zbierania poza miejscem wytworzenia zmieszanych odpadów komunalnych i odpadów zielonych. Oczywiste jest, że skoro można zbierać odpady komunalne zmieszane i zielone wyłącznie w miejscu wytworzenia, to znaczy, że nie można ich zbierać poza tymi miejscami (ulokowanych w regionie ich wytworzenia).
Skutkiem regulacji może być formalny zakaz funkcjonowania stacji przeładunkowych posiadających zezwolenie na zbieranie ww. odpadów. Tymczasem stacja przeładunkowa nie jest ani instalacją regionalną, ani nawet miejscem sensu stricto zbierania odpadów, tylko miejscem ich przeładunku. Gdyby więc zmieszane odpady komunalne i zielone miały być jedynie bezpośrednio przeładowywane z jednego pojazdu do drugiego, np. pojazdu I stopnia do pojazdu II stopnia, to w mojej ocenie nie ma przeszkód w dalszym funkcjonowaniu stacji przy składowisku, gdyż odpady nie będą magazynowane, tylko po przeładowaniu ich zostaną przetransportowane dalej przetworzenia do instalacji regionalnej lub zastępczej. Zatem trudno w takim przypadku podnosić argument zbierania, skoro odpady nie będą "schodziły" z samochodu. Wykonywana operacja będzie odbywała się w czasie ich transportu. Zdarzenia awaryjne zawsze powodują, że może zachodzić konieczność podjęcia określonych działań, np. wymiany lub naprawy samochodu, który uległ awarii. Taka awaria może się również zdarzyć przedsiębiorcy, który transportuje zmieszane odpady komunalne. Może on, wbrew zakazowi zbierania ww. odpadów, być zmuszony do ich wyładowania z pojazdu i przeładowania na inny pojazd, co nie zawsze da się zrobić tego samego dnia, w szczególności, gdy zdarzenie ma miejsce poza bazą magazynowo-transportową. Co więcej, żaden organ kontroli urzędowej nie miałby podstaw do ukarania go za magazynowanie /zbieranie odpadów wbrew zakazom.
Gdyby przyjąć, że zmiana w art. 23 ust. 2 u.o. dotyczy także stacji przeładunkowych odpadów, m.in. zielonych i zmieszanych, które nie będą ich magazynować, to stracą one rację bytu, gdyż oczywiste jest, że nie mogą one funkcjonować w miejscu wytworzenia odpadów podlegających zakazowi zbierania poza miejscem wytworzenia. Jednocześnie rygorystyczne stosowanie art. 23 ust. 2 uniemożliwia organizację przeładunku tych odpadów, gdyby miało to być traktowane jako zbieranie odpadów.
W mojej ocenie należy zwrócić się na piśmie do Ministerstwa Środowiska z pytaniem, jak rozwiązać ww. problem. Być może jedyną odpowiedzią jest, że odpady zmieszane i zielone muszą być przewożone wprost do instalacji regionalnej bez przeładowywania ich w punkach przeładunkowych.

[Uwaga! Odpowiedź na to pytanie jest już nieaktualna od 6 IX 2019 r.]