Czy można stwierdzić, że dec. jest ostateczna, jeśli strony złożą oświadczenia, że nie wniosą odwołania?

Oświadczenie strony postępowania inwestora o zrzeczeniu się prawa zaskarżenia decyzji pierwszoinstancyjnej nie jest prawnie skuteczne. Jego następstwem nie będzie skrócenie ustawowego terminu.

Odpowiedź:
Pojęcie ostateczności decyzji administracyjnej zostało zdefiniowane w art. 16 § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego – dalej k.p.a., w myśl którego decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, są ostateczne.

Przed uzyskaniem przez określoną decyzję przymiotu ostateczności możliwe jest jej wykonanie w sytuacji gdy decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności (art. 108 k.p.a.), bądź gdy decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy (art. 130 § 3 pkt 2 k.p.a.).

Ponadto decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, gdy jest zgodna z żądaniem wszystkich stron (art. 130 § 4 k.p.a.). Co zrozumiałe pojęcia wykonalności decyzji nie należy utożsamiać z ostatecznością decyzji, są to bowiem dwie całkowicie różne od siebie instytucje.

W opisanym w pytaniu przypadku, oświadczenie strony postępowania – inwestora o zrzeczeniu się prawa zaskarżenia decyzji pierwszoinstancyjnej nie jest prawnie skuteczne. Jego następstwem nie będzie skrócenie ustawowego terminu, od którego bezskutecznego upływu zależy nabranie przez taką decyzję cech ostateczności.

W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 lutego 2006 r., I OSK 524/05 słusznie wskazano, iż obowiązujące przepisy nie przewidują sytuacji, aby decyzja uzyskała atrybut ostateczności, wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia.

Odmienne stanowisko strony w tym zakresie należy uznać za pozbawione podstaw prawnych. Sąd uznał, że w sytuacji, gdy strona w złożonym przez siebie oświadczeniu zrzeknie się prawa do złożenia odwołania, oświadczenie takie nie spowoduje, iż decyzja stanie się ostateczna w dniu kolejnym po jego złożenie przez stronę.

Więcje informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis Budowlany Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów

Zauważyć należy, że do roku 1980 r. Kodeks postępowania administracyjnego w art. 113 § 4 pkt 2 przewidywał, iż decyzja podlegać może wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania także wtedy, gdy wszystkie strony zgodnie zrzekły się na piśmie wniesienia odwołania.

Rozwiązanie to było powszechnie krytykowane, bowiem mimo że zrzeczenie takie nie pozbawiało stron prawa do wniesienia odwołania, przepis ten mógł być wykorzystywany na szkodę nieświadomych stron. Odrębną kwestią były komplikacje jakie wniesienie odwołania przez stronę która wcześniej zrzekła się na piśmie prawa do wniesienia odwołania, powodowało wydanie przez organ odwoławczy odmiennej niż pierwszoinstancyjna decyzji.