Organizatorem tej konferencji jest Instytut Compliance. Patronat medialny objęło wydawnictwo Wolters Kluwer Polska i portal Prawo.pl.
Nie od dzisiaj wiadomo, że wszystko dookoła nas podlega ustawicznym zmianom – zauważył to już wieki temu Heraklit z Efezu, wypowiadając swoje słynne słowa „wszystko płynie”. Gdyby jednak Heraklit żył współcześnie i przyszłoby mu prowadzić działalność gospodarczą, jego refleksja nad zmiennością świata brzmiałaby raczej „walcz z żywiołem, żeby nie utonąć”. Metaforyczne prądy wód przyjmują bowiem szczególną siłę, wymagając od przedsiębiorców dobrego refleksu i mocnego wiosłowania. Na jakie duże zmiany należy się przygotować?
Należyta staranność przede wszystkim
Przedstawiony na początku września br. projekt nowelizacji ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych zakłada rewolucję w zasadach odpowiedzialności tych podmiotów za czyny zabronione pod groźbą kary. Odtąd, aby pociągnąć spółkę do odpowiedzialności, nie będzie konieczne uprzednie skazywanie osoby fizycznej, która dopuściła się nieprawidłowości. Zniknąć ma także zamknięty katalog czynów zabronionych mogących być podstawą pociągania podmiotu zbiorowego do odpowiedzialności z tym skutkiem, że wprowadzona ma zostać zasada odpowiedzialności podmiotu za każde przestępstwo i przestępstwo skarbowe. Zaostrzone mają również zostać sankcje, a także wprowadzone zasady regulujące odpowiedzialność w razie połączenia, podziału i przekształcenia podmiotu zbiorowego. Jak bronić się przed pociągnięciem do takiej surowej odpowiedzialności? Projekt nowelizacji przewiduje, że zwolnienie ma być możliwe, jeśli pomimo wystąpienia nieprawidłowości wszystkie obowiązane organy i osoby uprawnione do działania w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego zachowały należytą staranność wymaganą w danych okolicznościach, w organizacji tego podmiotu oraz w nadzorze nad tą działalnością. Ma więc dojść do wdrożenia skutecznego systemu zarządzania zgodnością (Compliance Management System, CMS).
Sprawdź w LEX: Systemy zarządzania zgodnością. Compliance w praktyce >>>
Czytaj w LEX: Kary i środki karne stosowane wobec podmiotów zbiorowych >>>
Reżim sankcyjny długo nie da o sobie zapomnieć
Do zbrojnej napaści Rosji na Ukrainę słowo sankcje nie było w języku przedsiębiorstw zbyt popularne. Wprawdzie mieliśmy świadomość, że sankcje są nakładane na pewne państwa, to jednak nigdy dotąd nie były one nas tak blisko i nie wymagały tak dużych wysiłków organizacyjnych podjętych w tak krótkim czasie jak po rozpoczęciu wojny, kiedy sankcje zaczęły być nakładane w ramach kolejnych pakietów sankcyjnych.
Po pierwszej fali szokowej przychodzi czas na pogłębioną refleksję. Istotne staje się, jak zapewnić skuteczny wewnętrzny monitoring sankcji i jak ułożyć procesy wewnątrzorganizacyjne, aby do tematu podejść kompleksowo, obejmując także zagadnienia kontroli eksportu i importu.
Nadchodzi zielone, czyli zmiany w raportowaniu ESG
Obszar ESG, czyli Environmental, Social i Governance (środowisko, społeczna odpowiedzialność, ład korporacyjny) podlega w ostatnim czasie dynamicznym zmianom. Taksonomia UE znacząco rozszerza zakres przedmiotowy raportowania, jesteśmy ponadto u progu kształtowania nowego standardu raportowania zrównoważonego rozwoju zgodnie z dyrektywą CSRD.
Zmienia się też zakres przedmiotowy informacji, jakie mają znaleźć się w raportach, jak i podmiotów zobowiązanych do raportowania. Podmioty zobowiązane do nowego raportowania już dzisiaj muszą zacząć przygotowania do tworzenia raportów zgodnie z nowymi wymogami.
Czytaj w LEX: Dlaczego warto wdrożyć ESG w swojej firmie? >>>
Whistleblowing – coraz bliżej ustawy?
Temat whistleblowingu, czyli zgłaszania nieprawidłowości w miejscu pracy, pozostaje w orbicie zainteresowań pracodawców w za sprawą implementacji do krajowego porządku prawnego dyrektywy UE o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa. Opinii publicznej przedstawiane są kolejne projekty ustawy wdrożeniowej, które jednak wciąż nie zawierają właściwych odpowiedzi na liczne wyzwania związane z wdrażaniem i funkcjonowaniem systemów dla sygnalistów.
Na wiele pytań, jak przykładowo dotyczących prowadzenia wewnętrznych postępowań wyjaśniających w grupie kapitałowej, zgłoszeń dotyczących członków organów i przełożonych, współistnienia wewnętrznych i zewnętrznych kanałów zgłoszeń, zgłaszania mobbingu, odpowiedzi będą musiały zostać udzielone w praktyce funkcjonowania organizacji.
Czytaj w LEX: Whistleblowing jako przejaw dbałości o dobro zakładu pracy >>>
Czytaj w LEX: Projektowanie prywatności (privacy by design) w ramach elektronicznych kanałów zgłaszania naruszeń przez sygnalistów >>>
Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych
Nowe regulacje dotyczące grupy spółek, wydawania poleceń i uzyskiwania informacji, zmiana zasad odpowiedzialności członków organów czy poszerzenie kompetencji rad nadzorczych wchodzą w życie w połowie października. Zmiany dotyczyć będą wielu kluczowych aspektów funkcjonowania spółek, a czas na ich wdrożenie już się kończy.
Czytaj w LEX: Zasady odpowiedzialności cywilnej w grupie spółek >>>
Czytaj w LEX: Grupa spółek – definicja i praktyczne problemy holdingów - zmiany od 13 października 2022 roku >>>
Compliance & Integrity Days 2022
Wskazane powyżej tematy to tylko część tego, co omawiane będzie na Compliance & Integrity Days w dn. 4-5 października w Warszawie – największej konferencji poświęconej zarządzaniu zgodnością w Polsce. Praktycy reprezentujący różne organizacje dyskutować będą w ramach paneli plenarnych i równoległych nad skutecznymi sposobami wdrażania opisanych powyżej zmian, ale także nad dalszymi aspektami, w tym dotyczących zagadnień przeciwdziałania praniu pieniędzy czy nowych obowiązków w łańcuchu dostaw. Przewidziane są także sesje poświęcone doskonaleniu warsztatu pracy oficera compliance czy przerwy na bezcenny networking. Pełen program konferencji dostępny jest na stronie Instytutu Compliance.
Dr Bartosz Jagura, LL.M.
Autor jest dyrektorem Instytutu Compliance