Pytanie pochodzi z programu Serwis Budowlany .
Gmina otrzymała informację, iż na działce gminnej sklasyfikowanej jako kopaliny "K" - prowadzone jest nielegalne wydobycie kruszywa.
Za jaki okres gmina powinna obciążyć odszkodowaniem za bezumowne użytkowanie gruntu i w jaki sposób ustalić jego wysokość?
Odpowiedź
Zgodnie z art. 118 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121), termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.
Gmina będzie mogła dochodzić roszczeń albo za okres trzech lat, albo za lat dziesięć – w zależności od uznania, czy roszczenie gminy ma związek z działalnością gospodarczą, czy też nie.
Z przepisów prawa nie wynika jednoznacznie katalog spraw, które mają związek z działalnością gospodarczą gminy. Stąd też każda sprawa wymaga zawsze indywidualnej analizy. Jak podkreśla się w orzecznictwie (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2003 r., IV CK 288/02): "Zawarte w art. 118 k.c. określenie "związane z prowadzeniem działalności gospodarczej" jest określeniem szerokim, budzi więc uzasadnione wątpliwości, zwłaszcza w odniesieniu do roszczeń, których związek z prowadzeniem działalności gospodarczej nie jest oczywisty.
Pojęcie "działalność gospodarcza" zostało przeniesione do języka prawniczego z ekonomii, w której działalność tę określa się jako zaspokajanie potrzeb gospodarczych człowieka za pomocą użytecznych dóbr materialnych i usług, dokonywane w wymiarze społecznym, a nie jednostkowym.
Ze względu na to, że w praktyce gospodarczej występuje wręcz nieograniczona liczba sytuacji faktycznych, nie sposób było wyczerpująco, w jednym akcie normatywnym, określić działalność gospodarczą. Prawdą jest zatem, że ustawodawca posługuje się pojęciem "działalność gospodarcza" w różnych aktach prawnych i w różnych kontekstach.
Z tego też względu w dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa pogląd, że analiza definicji "działalność gospodarcza" musi uwzględniać przedmiot i cel danego unormowania." W zależności od tego, czy dane roszczenie zostanie uznane za związane z działalnością gospodarczą, czy też nie będzie miało związku z tą działalnością, gmina będzie mogła dochodzić roszczeń za okres trzech lub dziesięciu lat.
Jednoznaczne wskazanie okresu, za jaki można dochodzić roszczeń, wymaga jednakże dokładnej analizy przedmiotowej sprawy i nie jest w ramach niniejszego serwisu możliwe. Jeszcze bardziej złożoną kwestią są kryteria, według których należy szacować wysokość szkody doznanej przez gminę. Jest to zadanie dla rzeczoznawcy majątkowego, który będzie zobowiązany do przeprowadzenia procesu wyceny w oparciu o szereg kryteriów i czynników, których również w tym miejscu nie sposób omawiać.
Doświadczony rzeczoznawca majątkowy z pewnością będzie w stanie oszacować zarówno wysokość szkody rzeczywistej, jak i ewentualne utracone korzyści.
Pytanie pochodzi z programu Serwis Budowlany .