Bez planu miejscowego podział nieruchomości na podstawie art. 98 ugn niemożliwy

Czy dopuszczalny jest podział nieruchomości wyłącznie na podstawie art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami?

Właściciel nieruchomości zgadza się na przekazanie na rzecz gminy gruntu przeznaczonego na poszerzenie drogi - nieruchomości sąsiedniej.

Podział realizuje wyłącznie poszerzenie drogi. Brak jest miejscowego planu czy decyzji o warunkach zabudowy.

Analogia do art. 93 ust. 2a u.g.n. wskazuje, że przy zastosowaniu tego przepisu byłoby to możliwe. Jednak w przypadku art. 93 ust. 2a u.g.n. mamy do czynienia z decyzją warunkową określającą termin na przeniesienie praw do wydzielonych działek gruntu.

Odpowiedź

W niniejszym przypadku podział nie może nastąpić na podstawie art. 98 u.g.n., albowiem jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, dla przedmiotowego terenu brak jest zarówno planu miejscowego, jak i decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Nie można zastosować tutaj także przepisu art. 93 ust. 2a u.g.n., chyba, że nieruchomość jest wykorzystywana na cele rolne bądź leśne (za nieruchomości wykorzystywane na cele rolne i leśne uznaje się nieruchomości wykazane w katastrze nieruchomości jako użytki rolne albo grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione, a także wchodzące w skład nieruchomości rolnych użytki kopalne, nieużytki i drogi, jeżeli nie ustalono dla nich warunków zabudowy i zagospodarowania terenu - art. 92 ust. 2 u.g.n.).

Jak już podano wyżej, przepis art. 93 ust. 2a u.g.n. dotyczy podziału nieruchomości rolnych i leśnych w rozumieniu przepisów art. 92 u.g.n. Jeżeli więc nieruchomość jest wykorzystywana na cele rolne w rozumieniu powołanego art. 92 u.g.n., a Pytający w uzupełnieniu zapytania oświadczył, że tak jest – istnieje możliwość podziału nieruchomości w tym trybie.

Wydzielona działka gruntu musi mieć jednakże powierzchnię mniejszą niż 0,3000 ha. Poza tym, w decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości należy określić termin na przeniesienie praw do wydzielonych działek gruntu, który nie może być dłuższy niż 6 miesięcy od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna.
@page_break@

Uzasadnienie

Przepis art. 98 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) – dalej u.g.n. dotyczy wyłącznie wydzielania działek pod drogi publiczne i dotyczy wyłącznie podziałów dokonywanych na wniosek właściciela nieruchomości lub na wniosek użytkownika wieczystego nieruchomości.

Jeśli bowiem podziału nieruchomości dokonuje się z urzędu, to nawet wtedy, gdy projekt podziału przewiduje wydzielenie działek pod drogę publiczną, nie przechodzi ona na własność Skarbu Państwa ani też jednostek samorządu terytorialnego.

W takim przypadku jednostki samorządu terytorialnego lub Skarb Państwa mogą uzyskać własność tych działek w drodze czynności cywilnoprawnej lub wywłaszczenia (por. m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 26 czerwca 2008 r., III SA/Po 198/08, LEX nr 566274). Wydzielenie działki pod drogę publiczną może nastąpić na kanwie ww. przepisu wówczas jeżeli obszar wydzielanej działki jest przeznaczony pod taką drogę w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego (por. m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 25 marca 2009 r., II SA/Gd 413/08, LEX nr 602032). W niniejszym przypadku natomiast nie zachodzi taka sytuacja, albowiem dla wskazanego terenu, jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego brak jest zarówno planu miejscowego, jak i decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Przepis art. 93 ust. 2a u.g.n., na który wskazuje pytający dotyczy natomiast podziału nieruchomości rolnych i leśnych w rozumieniu przepisów u.g.n. Jeżeli nieruchomość nie spełnia warunków określonych w art. 92 u.g.n. (tzn. nie jest to nieruchomość położona na obszarze przeznaczonym w planie miejscowym na cele rolne i leśne, a w przypadku braku planu miejscowego wykorzystywana na cele rolne i leśne), to przepisy art. 93 ust. 2a u.g.n. (oraz art. 93 ust. 3a u.g.n.) nie mają zastosowania do podziału takiej nieruchomości, choćby wydzielane działki gruntu miały mieć powierzchnię mniejszą niż 0,3000 ha.