Szczegółowe zasady tworzenia i wykorzystywania odpisów dewizowych od wpływów w walutach wymienialnych i w clearingu w II obszarze płatniczym.

UCHWAŁA Nr 193

RADY MINISTRÓW

z dnia 8 grudnia 1986 r.

w sprawie szczegółowych zasad tworzenia i wykorzystywania odpisów dewizowych od wpływów w walutach wymienialnych i w clearingu w II obszarze płatniczym. ^*

Na podstawie art. 30 ust. 4 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. z 1986 r. Nr 8, poz. 44, Nr 39, poz. 192 i Nr 47, poz. 226 oraz z 1987 r. Nr 33, poz. 181) w związku z art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o drobnej wytwórczości (Dz. U. Nr 3, poz. 11 i z 1987 r. Nr 33, poz. 181) oraz art. 86 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 39, poz. 176, z 1986 r. Nr 39, poz. 192 i z 1987 r. Nr 33, poz. 181) Rada Ministrów uchwala, co następuje:

§  1.

1. Uchwała określa zasady ustalania wysokości odpisów dewizowych oraz sposób dysponowania częścią wpływów w walutach wymienialnych i w clearingu, pochodzących ze sprzedaży towarów i usług za granicę, dla przedsiębiorstw państwowych i mieszanych, spółek prawa handlowego będących jednostkami gospodarki uspołecznionej, spółdzielni lub ich związków, organizacji społecznych prowadzących działalność gospodarczą oraz państwowej jednostki organizacyjnej "Polska Poczta, Telegraf i Telefon", zwanych dalej "jednostkami organizacyjnymi".

2. Przepisów uchwały nie stosuje się do jednostek organizacyjnych dysponujących wpływami dewizowymi określonymi w odrębnych przepisach, z zastrzeżeniem § 6 ust. 1.

§  2.

1. Wpływami w walutach wymienialnych w rozumieniu uchwały są:

1) wpływy dewiz i gotówki w walutach wymienialnych do polskiego banku dewizowego w kraju i za granicą,

2) należności kredytowe od kontrahentów zagranicznych z tytułu sprzedaży towarów i usług w walutach wymienialnych, uznane za właściwie zabezpieczone i zdyskontowane przez polski bank dewizowy.

2. Wpływami w clearingu w rozumieniu uchwały są:

1) wpływ w rozliczeniach clearingowych z państwami zaliczonymi do II obszaru płatniczego,

2) realizacja należności w innej formie niż wpływ w clearingu uznana przez Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą za równorzędną dla wpływów walut clearingowych.

§  3.

1. Podstawą odpisu dewizowego dla jednostek organizacyjnych innych niż wymienione w ust. 2 i 3 jest, z zastrzeżeniem ust. 4, wpływ w walutach wymienialnych lub w clearingu pomniejszony o:

1) koszty transakcyjne, w tym koszty transportu, ubezpieczenia, prowizje agentów zagranicznych i wynagrodzenia dewizowe twórców projektów,

2) spłatę rat i odsetek dewizowych od kredytów, jeśli przewiduje to umowa zawarta pomiędzy polskim bankiem dewizowym a jednostką organizacyjną,

3) wydatki dewizowe ponoszone w związku z usuwaniem wad wyeksportowanego towaru lub usługi, wypłatami z gwarancji bankowych oraz kosztami reklamacji, z tym że w razie powstania wydatków po dokonaniu wpłaty na rachunek odpisów dewizowych polski bank dewizowy na wniosek jednostki handlu zagranicznego obciąża rachunek odpisu dewizowego taką częścią tych wydatków, jaka wynika ze stawki odpisu producenta towaru lub usługi,

4) zaliczki otrzymane od kontrahentów zagranicznych, gromadzone na rachunkach funduszu zaliczek eksportowych, prowadzonych w polskim banku dewizowym, a przeznaczone na finansowanie importu dla realizacji produkcji eksportowej.

2. Podstawą odpisów dewizowych dla przedsiębiorstw transportowych, przedsiębiorstw ubezpieczeniowych, przedsiębiorstw gospodarki morskiej oraz państwowej jednostki organizacyjnej "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" są:

1) wpływy w walutach wymienialnych i w clearingu od kontrahentów zagranicznych oraz wpływy za przewozy osób, pochodzące z odprzedaży walut wymienialnych polskim bankom dewizowym,

2) wartość usług przewozowych i ubezpieczeniowych wykonanych na rzecz jednostek handlu zagranicznego i innych jednostek organizacyjnych, które określi Minister Współpracy Gospodarczej z Zagranicą w porozumieniu z Ministrem Finansów, ustalona na podstawie faktur przedsiębiorstw świadczących te usługi.

3. Podstawę odpisu dewizowego dla jednostek handlu zagranicznego stanowią:

1) nadwyżki wpływów w walutach wymienialnych i w clearingu nad wydatkami dewizowymi, uzyskane w wyniku realizacji transakcji reeksportowych i specyficznych transakcji handlu zagranicznego o charakterze koniunkturalnym,

2) dodatnia różnica między kwotą wpływów w walutach wymienialnych a kwotą dewizową uzgodnioną w umowie z dostawcą, jeżeli w umowie określono, że różnica ta będzie stanowić podstawę odpisu dewizowego dla jednostki handlu zagranicznego,

3) wpływy z dywidend przysługujących z tytułu udziałów w spółkach z udziałem zagranicznym w Polsce i spółkach za granicą.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, podstawę odpisu dewizowego dla dostawcy zmniejsza się o różnicę stanowiącą podstawę odpisu dla jednostki handlu zagranicznego.

§  4.

1. Stawka odpisu dewizowego określa, jaka część podstawy odpisu dewizowego, o której mowa w § 3, może być wykupiona na rachunek odpisu dewizowego.

2. Wprowadza się jednolite stawki odpisów dewizowych dla grup towarów o podobnym stopniu przetworzenia oraz usług w wysokości:

1) 10% - dla towarów i usług o najniższym stopniu przetworzenia,

2) 20% - dla towarów i usług o niskim stopniu przetworzenia,

3) 30% - dla towarów i usług o średnim stopniu przetworzenia,

4) 40% - dla towarów i usług o wysokim stopniu przetworzenia,

5) 50% - dla towarów i usług o najwyższym stopniu przetworzenia.

3. Minister Współpracy Gospodarczej z Zagranicą w porozumieniu z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz Ministrami Finansów i Przemysłu zakwalifikuje towary i usługi do grup, o których mowa w ust. 2.

4. Dla jednostek handlu zagranicznego od wpływów określonych w § 3 ust. 3 pkt 2 stosuje się stawki odpisów dewizowych w wysokości stawki przysługującej dostawcy.

5. W przypadku realizacji eksportu, do którego pobrano dopłaty, z wyjątkiem jednolitej subwencji rolnej, przysługującą kwotę odpisów dewizowych pomniejsza się o 5%.

§  5.

1. Środki z tytułu odpisów od wpływów w walutach wymienialnych i w clearingu oraz nabyte w trybie określonym w § 10 i 11 są gromadzone na wyodrębnionym rachunku majątkowym jednostki organizacyjnej, prowadzonym w polskim banku dewizowym w wybranej walucie wymienialnej spośród walut określonych przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego. Środki na tym rachunku służą do finansowania wydatków na import, bez ograniczenia rodzaju waluty płatności.

2. Środki z tytułu odpisów od wpływów w walutach wymienialnych są gromadzone na rachunku podstawowym jednostki organizacyjnej, prowadzonym w walucie rachunku, o której mowa w ust. 1. Środki na rachunku podstawowym służą do finansowania wydatków:

1) wolnodewizowych - zgodnie z wartością środków,

2) clearingowych - przy zastosowaniu przeliczników ustalanych przez Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą dla poszczególnych wpływów clearingowych.

3. Środki z tytułu odpisów od wpływów w clearingu są gromadzone na rachunku dodatkowym jednostki organizacyjnej, prowadzonym w walucie rachunku, o której mowa w ust. 1. Środki na rachunku dodatkowym służą do finansowania wydatków:

1) clearingowych - zgodnie z wartością środków,

2) wolnodewizowych - przy zastosowaniu przeliczników ustalanych przez Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą dla poszczególnych wydatków clearingowych.

4. Jednostki organizacyjne w ewidencji księgowej wykazują środki posiadane na rachunkach odpisów dewizowych na oddzielnym koncie, prowadzonym w walucie bankowego rachunku odpisów dewizowych i w złotych. Skutki zmian bieżących i podstawowych kursów złotego do walut obcych wpływają na wynik finansowy jednostki organizacyjnej.

§  6.

1. Polski bank dewizowy będzie otwierał począwszy od dnia 1 stycznia 1987 r. rachunki odpisów dewizowych o charakterze majątkowym dla dotychczasowych dysponentów rachunków odpisów dewizowych o charakterze ewidencyjnym oraz dla jednostek organizacyjnych uzyskujących prawo do dysponowania nadwyżką wpływów nad wydatkami dewizowymi w wyniku rozliczenia, kontraktów eksportu budownictwa według zasad uregulowanych w odrębnych przepisach, z zastrzeżeniem § 1 ust. 2.

2. Środki z tytułu odpisów dewizowych od wpływów, które zostaną rozliczone po dniu 1 stycznia 1987 r., niezależnie od okresu realizacji eksportu, mogą być zapisane na majątkowym rachunku odpisów dewizowych jednostki organizacyjnej, pod warunkiem ich wykupu za złote według kursu złotego do walut obcych obowiązującego w dniu wykupu.

3. Jednostka handlu zagranicznego zawiadamia posiadacza rachunku o wpływie waluty w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia z banku. Wykup waluty może nastąpić w ciągu 3 miesięcy od dnia zawiadomienia przez jednostkę handlu zagranicznego posiadacza rachunku o wpływie waluty. Nie wykupione w tym terminie waluty przechodzą do dyspozycji polskiego banku dewizowego.

4. Wykup walut przez posiadaczy majątkowych rachunków odpisów dewizowych, otwartych przed dniem 1 stycznia 1987 r., może nastąpić w okresie ważności nabytych uprawnień.

5. Dysponenci bieżących i lokacyjnych rachunków odpisów dewizowych o charakterze ewidencyjnym, prowadzonych na podstawie uchwały nr 152 Rady Ministrów z dnia 4 października 1985 r. w sprawie szczegółowych zasad tworzenia i wykorzystywania odpisów dewizowych w walutach wymienialnych (Monitor Polski Nr 32, poz. 218), otrzymują od polskiego banku dewizowego certyfikaty upoważniające do wykupu w latach 1987-1995 środków wykazanych na tych rachunkach według stanu na dzień 31 grudnia 1986 r., powiększonych o nie zrealizowane do dnia zamknięcia rachunku zlecenia płatnicze, i do ich przeniesienia na majątkowe rachunki odpisów dewizowych, z tym że w 1987 r. będą wydane certyfikaty o równowartości 5% tych kwot.

6. Kwota waluty w wysokości określonej w certyfikacie podlega wykupieniu tylko w terminie wskazanym w certyfikacie, według kursu złotego do walut obcych obowiązującego w dniu wykupu.

§  7.

1. Jednostki organizacyjne mogą na podstawie porozumienia otwierać zbiorczy rachunek odpisów dewizowych, powierzając prawo do wykupu i dysponowania środkami przekazanymi na ten rachunek w ich imieniu jednostce handlu zagranicznego, zrzeszeniu, związkowi spółdzielczemu lub innej jednostce wybranej spośród uczestników porozumienia.

2. Przepis ust. 1 nie pozbawia jednostek organizacyjnych prawa do posiadania własnego rachunku odpisów dewizowych.

§ 8. Środki na rachunkach majątkowych, zadeklarowane jako wkłady terminowe, podlegają oprocentowaniu według zasad określonych w odrębnych przepisach.

§  9.

1. Jednostka organizacyjna może przeznaczyć środki zgromadzone na majątkowych rachunkach odpisów dewizowych na następujące cele:

1) na sfinansowanie importu zaopatrzeniowego na bieżące potrzeby produkcyjne, w tym również uzupełniającego importu towarów objętych systemem centralnego finansowania,

2) na sfinansowanie importu części zamiennych i materiałów, a także wyrobów służących do utrzymania zdolności produkcyjnych własnych oraz kooperantów współdziałających w realizacji produkcji,

3) na sfinansowanie importu maszyn i urządzeń na potrzeby produkcyjne i świadczenia usług,

4) na zakup w polskich jednostkach handlu zagranicznego, na podstawie decyzji Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą, towarów produkcji krajowej, będących przedmiotem eksportu wolnodewizowego o charakterze zaopatrzeniowym i inwestycyjnym. Rachunek majątkowy odpisów dewizowych kupującego obciąża się pełną wartością dewizową zakupywanego towaru, a producent może wykupić z tego tytułu odpis dewizowy według przysługującej mu stawki na rachunek majątkowy odpisów dewizowych. Łączna wartość tych zakupów jest ustalana corocznie przez Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą w porozumieniu z Ministrem Finansów,

5) na rozwijanie niezbędnej krajowej sieci kooperacyjnej oraz na zmniejszenie wydatków dewizowych w finansowaniu importu dla produkcji wyrobów finalnych, przede wszystkim o charakterze proeksportowym,

6) na spłatę rat i odsetek kredytów dewizowych, jeśli przewidują to umowy zawarte z polskim bankiem dewizowym, oraz na spłatę rat i odsetek kredytów zagranicznych,

7) na ochronę projektów wynalazczych, zakup licencji i osiągnięć naukowo-technicznych tematycznie związanych z jej profilem produkcyjnym,

8) na sfinansowanie, za zgodą Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, importu aparatury i urządzeń medycznych dla służby zdrowia świadczącej specjalistyczne usługi dla załogi jednostki organizacyjnej,

9) na zakup literatury fachowej,

10) do wysokości 1% stanu rachunku na pierwszy dzień roku - na zakup towarów z importu na cele socjalne załogi jednostki organizacyjnej lub na potrzeby regionu, za pośrednictwem wyspecjalizowanej jednostki handlu zagranicznego,

11) na promocję eksportu i akwizycję.

2. Przedsiębiorstwa transportowe, przedsiębiorstwa ubezpieczeniowe, przedsiębiorstwa gospodarki morskiej, państwowa jednostka organizacyjna "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" mogą przeznaczać odpisy dewizowe zgromadzone na rachunku na cele wymienione w ust. 1 i na pokrycie wydatków związanych z działalnością eksploatacyjną i akwizycyjną.

3. Jednostka handlu zagranicznego może przeznaczyć środki gromadzone na rachunku odpisu dewizowego na finansowanie:

1) transakcji, o których mowa w § 3 ust. 3 pkt 1,

2) wydatków określonych w ust. 1, z wyłączeniem wydatków wymienionych w ust. 1 pkt 4,

3) udziału kapitałowego w spółkach z udziałem zagranicznym i spółkach za granicą,

4) importu dla usprawnienia własnej techniki działania handlowego.

§  10.

1. Jednostka organizacyjna będąca posiadaczem rachunku odpisu dewizowego odstępuje część środków zgromadzonych na rachunku kooperantom i innym jednostkom z nią współdziałającym w zakresie realizacji produkcji, w oparciu o zawarte z nimi porozumienia dotyczące produkcji wyrobów finalnych.

2. Odstąpienie może polegać na przekazaniu środków z jednego rachunku odpisów dewizowych na drugi bądź na sfinansowaniu potrzeb importowych kooperantów i innych jednostek współdziałających w zakresie wymienionym w ust. 1 bezpośrednio z rachunku odpisów dewizowych dostawcy finalnego. Odstąpienie środków odpisów dewizowych następuje za zwrotem równowartości w złotych według obowiązującego kursu złotego do walut obcych.

3. Kooperanci i inne jednostki współdziałające w realizacji produkcji mogą gromadzić uzyskane środki na rachunkach majątkowych w polskim banku dewizowym i przeznaczać je na cele wymienione w § 9 ust. 1.

§ 11. Środki zgromadzone na majątkowych, podstawowych i dodatkowych rachunkach odpisów dewizowych oraz certyfikaty, o których mowa w § 6 ust. 5 i 6, mogą być odstępowane jednostkom gospodarki uspołecznionej na zasadach określonych przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego w porozumieniu z Ministrami Finansów i Współpracy Gospodarczej z Zagranicą.

§  12.

1. Rachunki bankowe, otwarte dla rozliczania ponadplanowego eksportu w zamian za import wolnodewizowy, zamyka się z dniem 1 stycznia 1987 r. Pozostające na tych rachunkach salda mogą być wykupione przez tych posiadaczy majątkowych rachunków odpisów dewizowych, którzy swą produkcją przyczynili się do powstania naliczeń na rachunki podlegające zamknięciu. Polski bank dewizowy wyda tym jednostkom organizacyjnym certyfikaty na zasadach określonych w § 6 ust. 5.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy następujących rachunków otwartych w Banku Handlowym w Warszawie S.A.:

1) nr 120-8992-787 Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów,

2) nr 101-8992-787 Ministerstwa Górnictwa i Energetyki,

3) nr 108-8992-787 Ministerstwa Górnictwa i Energetyki,

4) nr 112-8992-787 Zarządu Głównego Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej "Prasa-Książka-Ruch",

5) nr 118-8992-787 Towarzystwa Handlu Zagranicznego "Skórimpex",

6) nr 123-8992-787 Przedsiębiorstwa Eksportu i Importu Filmów "Film Polski",

7) nr 128-8992-787 Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego,

8) nr 130-8992-787 Biura Handlu Zagranicznego Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego "Locum",

9) Zarządu Organizacji Dostaw "Intermat".

§  13.

1. Środki na majątkowych rachunkach odpisów dewizowych są gromadzone w bankach prowadzących te rachunki. Środki przeznaczane na wydatki finansowane z rachunków zdecentralizowanych nie mogą być użyte na realizację innych płatności.

2. Środki będące saldami na rachunkach majątkowych mogą być wykorzystywane przez banki dewizowe do udzielania kredytów w dewizach, z tym że bank dewizowy jest zobowiązany do zapewnienia płynności prowadzonych rachunków odpisów dewizowych.

§ 14. Zlecenia płatnicze wystawiane w ciężar rachunków odpisów dewizowych są realizowane przez polskie banki dewizowe w pierwszej kolejności.

* Tekst jednolity uwzględnia zmiany wynikające z uchwały nr 4 z dnia 11 stycznia 1988 r. (M.P.88.4.35) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 1 lipca 1988 r. oraz z przepisów prawnych ogłoszonych przed dniem ogłoszenia niniejszego jednolitego tekstu, z zastosowaniem nowej, ciągłej numeracji jednostek redakcyjnych.

• Identyfikator: M.P.1988.9.83 t.j.
• Rodzaj: Uchwała
• Tytuł: Szczegółowe zasady tworzenia i wykorzystywania odpisów dewizowych od wpływów w walutach wymienialnych i w clearingu w II obszarze płatniczym.
• Data aktu: 08/12/1986
• Data ogłoszenia: 19/03/1988
• Data wejścia w życie: 01/01/1987