(notyfikowana jako dokument nr C(2023) 7450)(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(Dz.U.UE L z dnia 30 października 2023 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie przenośnych chorób zwierząt oraz zmieniające i uchylające niektóre akty w dziedzinie zdrowia zwierząt ("Prawo o zdrowiu zwierząt") 1 , w szczególności jego art. 259 ust. 1 lit. c),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Wysoce zjadliwa grypa ptaków jest wirusową chorobą zakaźną ptaków i może wywierać poważny wpływ na rentowność gospodarstw drobiarskich, co z kolei powoduje zakłócenia w handlu wewnątrz Unii oraz w wywozie do państw trzecich. Wirusy wysoce zjadliwej grypy ptaków mogą zakażać ptaki migrujące i być przez nie następnie przenoszone na duże odległości podczas ich jesiennych i wiosennych migracji. Występowanie wirusów wysoce zjadliwej grypy ptaków u dzikiego ptactwa stwarza zatem stałe zagrożenie bezpośredniego i pośredniego wprowadzenia tych wirusów do gospodarstw, w których utrzymuje się drób lub ptaki żyjące w niewoli. W przypadku wystąpienia ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków istnieje ryzyko, że czynnik chorobotwórczy rozprzestrzeni się na inne gospodarstwa, w których utrzymuje się drób lub ptaki żyjące w niewoli.
(2) W rozporządzeniu (UE) 2016/429 ustanowiono ramy prawne w zakresie zapobiegania chorobom przenoszonym na zwierzęta lub ludzi oraz zwalczania tych chorób. Wysoce zjadliwa grypa ptaków jest wymieniona w art. 5 ust. 1 lit. a) ppkt (iv) tego rozporządzenia, a w związku z tym wchodzi w zakres definicji choroby umieszczonej w wykazie określonej w art. 4 pkt 18 tego rozporządzenia i podlega ustanowionym w jego art. 9 przepisom dotyczącym zapobiegania chorobom i ich zwalczania. Ponadto w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2018/1882 2 zdefiniowano choroby wymienione w wykazie kategorii A-E, a w załączniku do niego wymieniono wysoce zjadliwą grypę ptaków jako chorobę kategorii A, D i E.
(3) Rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2020/687 3 uzupełniono przepisy dotyczące zwalczania chorób kategorii A, B i C określone w rozporządzeniu (UE) 2016/429, w tym środki zwalczania chorób w odniesieniu do wysoce zjadliwej grypy ptaków. We wspomnianym rozporządzeniu delegowanym przewiduje się ustanowienie obszarów zapowietrzonych i obszarów zagrożonych, a jeśli to konieczne - obszarów buforowych, w przypadku wystąpienia ogniska choroby kategorii A, w tym wysoce zjadliwej grypy ptaków. Ten podział na obszary służy w szczególności zachowaniu statusu zdrowotnego ptaków na pozostałym terytorium państwa członkowskiego, w którym wystąpiła ta choroba ("zainteresowane państwo członkowskie"), poprzez uniemożliwianie wprowadzenia czynnika chorobotwórczego i zapewnianie wczesnego wykrywania choroby.
(4) Zgodnie z powyższym w załączniku do niniejszej decyzji należy określić obszary zapowietrzone, zagrożone i buforowe w zainteresowanych państwach członkowskich, w których zastosowanie mają środki zwalczania chorób ustanowione w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2020/687, a także ustalić czas trwania przedmiotowego podziału na obszary.
(5) Ponadto art. 23 lit. a) rozporządzenia delegowanego (UE) 2020/687 stanowi, że właściwy organ może przyznać odstępstwa od środków, które należy stosować na obszarach buforowych, w niezbędnym zakresie i po przeprowadzeniu oceny ryzyka. W związku z tym właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich mogą zezwolić na przemieszczanie z takich stref przesyłek drobiu, ptaków żyjących w niewoli, jaj wylęgowych i jaj wolnych od określonych czynników chorobotwórczych. Przesyłki takie mogą być przemieszczane do innych państw członkowskich, jeżeli towarzyszy im wymagane świadectwo zdrowia zwierząt lub świadectwo zdrowia zwierząt/świadectwo urzędowe dla takich przesyłek określone w załączniku I do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2021/403 4 . Do takich świadectw należy zatem dołączyć poświadczenie stwierdzające, że przesyłki są zgodne z ograniczeniami ustanowionymi w niniejszej decyzji.
(6) Od 2020 r. w Unii i w sąsiadujących państwach trzecich u wielu dzikich ptaków wędrownych wykrywa się wirusa wysoce zjadliwej grypy ptaków, w szczególności w jesiennym i wiosennym sezonie migracyjnym, a na niektórych obszarach także latem. W związku z tym wirusa wysoce zjadliwej grypy ptaków wykrywa się również w zakładach utrzymujących drób i ptaki żyjące w niewoli w niemal wszystkich państwach członkowskich.
(7) Sytuacja epidemiologiczna dotycząca wysoce zjadliwej grypy ptaków poprawiła się w okresie od lipca do września 2023 r., kiedy to nie wykryto ognisk tej choroby u drobiu ani ptaków żyjących w niewoli w Unii, a jedynie bardzo ograniczoną liczbę takich ognisk u dzikich, wodnych ptaków wędrownych w północnej części Unii.
(8) Po rozpoczęciu jesiennej migracji dzikich ptaków w 2023 r. wirus wysoce zjadliwej grypy ptaków ponownie się rozprzestrzenił i jest wykrywany u dzikich ptaków w coraz większej liczbie państw członkowskich. Polska i Dania potwierdziły ponadto wystąpienie ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków w zakładach, w których utrzymuje się drób lub ptaki żyjące w niewoli, znajdujących się na ich terytorium - w gminie Guldborgsund w Danii oraz w województwach łódzkim i zachodniopomorskim w Polsce.
(9) Właściwe organy Danii i Polski wprowadziły niezbędne środki zwalczania chorób wymagane zgodnie z rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/687, w tym ustanowiły obszary zapowietrzone i zagrożone wokół tych ognisk.
(10) Komisja zbadała środki zwalczania chorób wprowadzone przez Danię i Polskę we współpracy z tymi państwami członkowskimi i stwierdziła, że granice obszarów zapowietrzonych i zagrożonych wyznaczone przez właściwe organy Danii i Polski znajdują się w wystarczającej odległości od zakładów, w których potwierdzono niedawne wystąpienie ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków.
(11) Aby zapobiec niepotrzebnym zakłóceniom w handlu wewnątrz Unii, a także uniknąć wprowadzenia przez państwa trzecie nieuzasadnionych barier w handlu, konieczne jest niezwłoczne określenie na poziomie Unii, we współpracy z Danią i Polską, obszarów zapowietrzonych i zagrożonych należycie ustanowionych przez te państwa członkowskie zgodnie z rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/687.
(12) W związku z tym w załączniku do niniejszej decyzji należy umieścić wykaz obszarów zapowietrzonych i zagrożonych w odniesieniu do Danii i Polski oraz określić okres obowiązywania stosowanych na nich ograniczeń.
(13) Z uwagi na zmieniającą się sytuację epidemiologiczną w Unii oraz sezonowość występowania wirusa u dzikich ptaków istnieje ryzyko wystąpienia w Unii kolejnych ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków w nadchodzących miesiącach, co może wymagać wyznaczenia na poziomie Unii w ramach niniejszej decyzji dodatkowych obszarów zapowietrzonych i zagrożonych oraz, jeśli będzie to konieczne, obszarów buforowych.
(14) Komisja wraz z państwami członkowskimi dokonuje zatem na bieżąco oceny sytuacji epidemiologicznej i przeglądu środków.
(15) Niniejszą decyzję należy zatem stosować do dnia 30 września 2024 r.
(16) Ze względu na pilny charakter sytuacji epidemiologicznej w Unii w odniesieniu do rozprzestrzeniania się wysoce zjadliwej grypy ptaków ważne jest, aby niniejsza decyzja stała się skuteczna tak szybko, jak jest to możliwe.
(17) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Sporządzono w Brukseli dnia 24 października 2023 r.
