a także mając na uwadze, co następuje:(1) W dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 2 wprowadzono nowy wiążący cel unijny dotyczący energii odnawialnej dla Unii do 2030 r. W dyrektywie propaguje się ponadto wykorzystanie mechanizmów współpracy jako skutecznych narzędzi przyczyniających się do osiągnięcia tego celu.
(2) W rozporządzeniu (UE) 2021/1153 rozszerzono zakres stosowania instrumentu, tak aby wykraczał on poza transeuropejskie sieci i obejmował produkcję energii odnawialnej, oraz ustanowiono nową kategorię projektów kwalifikujących się do finansowania w ramach instrumentu "Łącząc Europę" - "projekty transgraniczne w dziedzinie energii odnawialnej".
(3) Projekty transgraniczne w dziedzinie energii odnawialnej mają umożliwiać racjonalne pod względem kosztów upowszechnianie energii odnawialnej w Unii i osiągnięcie wiążącego dla Unii celu w zakresie energii odnawialnej na 2030 r., o czym mowa w dyrektywie (UE) 2018/2001, oraz mają sprzyjać strategicznej absorpcji innowacyjnych technologii w zakresie energii odnawialnej. Projekty te powinny również przyczyniać się do dekarbonizacji, do zakończenia tworzenia wewnętrznego rynku energii i do zwiększenia bezpieczeństwa dostaw poprzez propagowanie współpracy transgranicznej między państwami członkowskimi w zakresie planowania, rozwoju i racjonalnego pod względem kosztów wykorzystania odnawialnych źródeł energii.
(4) Aby dany projekt transgraniczny w dziedzinie energii odnawialnej kwalifikował się do finansowania, musi on najpierw zostać wpisany do wykazu projektów transgranicznych w dziedzinie energii odnawialnej. Z uzyskaniem oficjalnego statusu "projektu transgranicznego w dziedzinie energii odnawialnej" mogą wiązać się korzyści, takie jak większa widoczność, wzrost pewności dla inwestorów i większe wsparcie ze strony państw członkowskich.
(5) Promotor projektu wybranego do wpisania do wykazu projektów transgranicznych w dziedzinie energii odnawialnej może również ubiegać się o finansowanie na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/1153 w odniesieniu do prac studyjnych lub robót związanych z tym projektem.
(6) Cele, ogólne kryteria, które należy spełnić, i procedurę, którą należy przeprowadzić w przypadku projektów trans- granicznych w dziedzinie energii odnawialnej, określono w części IV załącznika do rozporządzenia (UE) 2021/1153. W art. 7 tego rozporządzenia Komisji przekazano uprawnienia do przyjęcia aktu delegowanego w celu ustalenia kryteriów kwalifikacji i szczegółów procesu wyboru projektów transgranicznych do uwzględnienia w wykazie projektów transgranicznych w dziedzinie energii odnawialnej.
(7) Projekty transgraniczne w dziedzinie energii odnawialnej należy opracowywać w ramach mechanizmu współpracy. Taki mechanizm może przyjąć dowolną formę umowy o współpracy spośród form takiej umowy przewidzianych w art. 8, 9, 11 i 13 dyrektywy (UE) 2018/2001 oraz może zostać ustanowiony między co najmniej dwoma państwami członkowskimi lub między co najmniej jednym państwem członkowskim a co najmniej jednym państwem niebędącym członkiem UE. Aby to kryterium zostało spełnione, muszą istnieć dowody świadczące o określonym poziomie wsparcia ze strony zaangażowanych państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, państw niebę- dących członkami UE. Z tego względu należy przedstawić pisemne oświadczenie potwierdzające gotowość do wsparcia projektu w drodze zawarcia umowy o współpracy, zatwierdzone przez odpowiedzialną instytucję we wszystkich uczestniczących państwach członkowskich i, w stosownych przypadkach, państwach niebędących członkami UE. Nie określono żadnych ograniczeń odnośnie do formatu takiego oświadczenia.
(8) Zgodnie z art. 11 rozporządzenia (UE) 2021/1153 do udziału w programie kwalifikują się podmioty prawne, w tym spółki joint venture, z siedzibą w państwie członkowskim. Jako takie mogą przedstawić wniosek opracowany w ramach umowy o współpracy w odniesieniu do wspólnego projektu, w tym wspólnego projektu, w którego realizację zaangażowane jest państwo niebędące członkiem UE, na podstawie art. 9 i 11 dyrektywy (UE) 2018/2001. W konkretnym przypadku wspólnych systemów wsparcia zgodnie z art. 13 dyrektywy (UE) 2018/2001 wniosek może jednak przedstawić tylko państwo członkowskie. Jeżeli mechanizm współpracy ma formę oddzielnego transferu statystycznego zgodnie z art. 8 dyrektywy (UE) 2018/2001, nie wiąże się z nim żadna dodatkowa inwestycja, a zatem konieczne wsparcie w ramach instrumentu "Łącząc Europę" może obejmować wyłącznie prace studyjne zgodnie z art. 7 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2021/1153.
(9) Zgodnie z częścią IV pkt 2 lit. b) i c) załącznika do rozporządzenia (UE) 2021/1153 projekty transgraniczne powinny zapewniać skuteczniejsze rozwiązanie w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii w porównaniu z projektami wdrażanymi przed jedno z uczestniczących państw członkowskich samodzielnie. W związku z tym, aby projekt mógł zostać wpisany do wykazu projektów transgranicznych w dziedzinie energii odnawialnej, oprócz tego, że taki projekt musi zostać opracowany w ramach mechanizmu współpracy, należy również wykazać, że przynosi on społecznoekonomiczne korzyści netto.
(10) Społeczno-ekonomiczne korzyści netto związane z projektami transgranicznymi w dziedzinie energii odnawialnej należy wykazać za pomocą analizy kosztów i korzyści obejmującej wszystkie elementy wymienione w części IV pkt 3 załącznika do rozporządzenia (UE) 2021/1153, sporządzonej przez promotora projektu. Wraz z niniejszym aktem delegowanym Komisja opublikuje metodykę, w której określi prawidłowy sposób przeprowadzania analizy kosztów i korzyści oraz sposób przeprowadzania przez Komisję oceny zgodności projektu z ogólnymi kryteriami 3 .
(11) W części IV załącznika do rozporządzenia (UE) 2021/1153 określono główne etapy procedury wyboru projektów, które mają zostać wpisane do wykazu projektów transgranicznych w dziedzinie energii odnawialnej. Procedura wyboru będzie obejmować: