(notyfikowana jako dokument nr C(2022) 2596)(Jedynie tekst w języku angielskim i irlandzkim jest autentyczny)
(Dz.U.UE L z dnia 3 maja 2022 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. dotyczącą ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego 1 , w szczególności jej załącznik III pkt 2 akapit trzeci,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Dyrektywa 91/676/EWG dotyczy ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego.
(2) Pkt 2 załącznika III do dyrektywy 91/676/EWG stanowi, że państwa członkowskie zamierzające stosować więcej nawozu naturalnego niż 170 kg azotu na hektar (ha) ustalają ilości, tak aby nie przeszkodziły w osiągnięciu celów określonych w art. 1 tej dyrektywy. Ilości te należy uzasadnić na podstawie obiektywnych kryteriów.
(3) W dniu 22 października 2007 r. Komisja przyjęła decyzję 2007/697/WE 2 przyznającą odstępstwo Irlandii zgodnie z dyrektywą 91/676/EWG na potrzeby zezwolenia na stosowanie nawozu naturalnego w maksymalnej ilości 250 kg azotu na hektar rocznie, na określonych warunkach, w gospodarstwach rolnych, w których co najmniej 80 % powierzchni stanowią użytki zielone, zgodnie programem działań zatytułowanym "Irish Action Programme, as implemented by Ireland by means of the European Communities (Good Agricultural Practices for Protection of waters) Regulations 2006" 3 .
(4) W dniu 24 lutego 2011 r. Komisja przyjęła decyzję 2011/127/UE 4 zmieniającą decyzję 2007/697/WE i przedłużającą odstępstwo do dnia 31 grudnia 2013 r. zgodnie z programem działań zatytułowanym "Irish Action Programme, as implemented by Ireland by means of the European Communities (Good Agricultural Practices for Protection of waters) Regulations 2010" 5 .
(5) W dniu 27 lutego 2014 r. Komisja przyjęła decyzję wykonawczą 2014/112/UE 6 przyznającą odstępstwo Irlandii zgodnie z dyrektywą 91/676/EWG na potrzeby zezwolenia na stosowanie nawozu naturalnego w maksymalnej ilości 250 kg azotu na hektar rocznie, na określonych warunkach, w gospodarstwach rolnych, w których co najmniej 80 % powierzchni stanowią użytki zielone, zgodnie z programem działań zatytułowanym "Irish Action Programme, as implemented by Ireland by means of the European Communities (Good Agricultural Practices for Protection of waters) Regulations 2014" 7 .
(6) W dniu 8 lutego 2018 r. Komisja przyjęła decyzję wykonawczą (UE) 2018/209 8 przyznającą odstępstwo Irlandii zgodnie z dyrektywą 91/676/EWG na potrzeby zezwolenia na stosowanie nawozu naturalnego w maksymalnej ilości 250 kg azotu na hektar rocznie, na określonych warunkach, w gospodarstwach rolnych, w których co najmniej 80 % powierzchni stanowią użytki zielone, zgodnie z programem działań zatytułowanym "Irish Action Programme, as implemented by Ireland by means of the European Communities (Good Agricultural Practices for Protection of waters) Regulations 2017" 9 . Decyzja wykonawcza (UE) 2018/209 straciła moc z dniem 31 grudnia 2021 r.
(7) Odstępstwo przyznane decyzją wykonawczą (UE) 2018/209 dotyczyło w 2020 r. 6 016 gospodarstw rolnych, co odpowiada około 4,9 % całkowitej liczby gospodarstw posiadających zwierzęta wypasane, 15,9 % całkowitej liczby dużych jednostek przeliczeniowych i 9,6 % całkowitej powierzchni gruntów rolnych netto w Irlandii.
(8) W dniu 14 października 2021 r. Irlandia złożyła do Komisji wniosek o przedłużenie odstępstwa na mocy pkt 2 akapit trzeci załącznika III do dyrektywy 91/676/EWG.
(9) Zgodnie z programem działań zatytułowanym "European Union (Good Agricultural Practice for Protection of Waters) Regulations 2022" 10 Irlandia przyjęła nowy program działania obejmujący dodatkowe i wzmocnione środki służące osiągnięciu celów dyrektywy 91/676/EWG.
(10) Zgodnie z art. 5 ust. 2 dyrektywy 91/676/EWG Irlandia realizuje plan działania na całym swoim terytorium.
(11) Dane przekazane przez Irlandię w kontekście obowiązku sprawozdawczego wymaganego na podstawie art. 10 dyrektywy 91/676/EWG wskazują, że w latach 2016-2019 wody były na ogół dobrej jakości. Z tego punktu widzenia w 98,5 % wszystkich stacji monitorowania wód podziemnych w Irlandii odnotowano średnie stężenie azotanów w wysokości poniżej 50 mg/l, a w 81,5 % tych stacji odnotowano średnie stężenie azotanów w wysokości poniżej 25 mg/l. We wszystkich stacjach monitorowania wód powierzchniowych w Irlandii odnotowano średnie stężenie azotanów w wysokości poniżej 50 mg/l, a w 99,2 % tych stacji odnotowano średnie stężenie azotanów w wysokości poniżej 25 mg/l. Ponadto 14 % stacji monitorowania wód powierzchniowych zgłosiło eutrofizację, a 10 % wskazało na ryzyko eutrofizacji. Jeżeli chodzi o tendencje, 37,5 % stacji monitorowania wód podziemnych zgłosiło wzrost stężenia azotanów, 45,5 % zgłosiło tendencje stabilne, a 17 % - tendencje spadkowe. Jeżeli chodzi o wody powierzchniowe, 11,1 % stacji monitorowania zgłosiło wzrost stężenia azotanów, 86,2 % zgłosiło tendencje stabilne, a 2,8 % - tendencje spadkowe.
(12) W ostatnich latach wzrosła liczba zwierząt gospodarskich w Irlandii. W latach 2016-2019, w porównaniu z okresem 2012-2015, pogłowie bydła, świń i owiec wzrosło odpowiednio o 4,78 %, 2,81 % i 0,54 %, co stanowiło kontynuację tendencji wzrostowej z poprzedniego okresu sprawozdawczego. Średnia ilość azotu pochodzącego z nawozu naturalnego w latach 2016-2018 wyniosła 117 kg/ha w porównaniu z okresem 2012-2015, kiedy było to 104 kg azotu/ha. Średnia ilość fosforu w latach 2016-2018 wyniosła 14 kg/ha w porównaniu z okresem 2012-2015, kiedy było to 15 kg fosforu/ha. Średnie zużycie chemicznych nawozów azotowych w latach 2016-2019 zwiększyło się o 13 % w porównaniu z okresem 2012-2015. Średnie zużycie chemicznych nawozów fosforowych w latach 2016-2019 zwiększyło się o 24 % w porównaniu z okresem 2012-2015. Średnia nadwyżka fosforu w latach 2016-2018 wyniosła 23,1 kg/ha w porównaniu z okresem 2012-2015, kiedy było to 20 kg fosforu/ha. Średnia nadwyżka azotu w latach 2016-2018 wyniosła 62,3 kg/ha w porównaniu z okresem 2012-2015, kiedy było to 44,8 kg azotu/ha.
(13) W Irlandii 92 % gruntów rolnych przeznaczonych jest na użytki zielone. Zasadniczo 67 % gruntów uprawianych jest ekstensywnie, a zatem charakteryzuje się stosunkowo niskim zagęszczeniem zwierząt oraz ograniczonym stosowaniem nawozów, 33 % gruntów uprawia się w ramach programów rolnośrodowiskowych, a tylko 14 % uprawianych jest intensywnie. 6,6 % wykorzystuje się jako grunty orne. Średnie zużycie nawozów chemicznych na użytkach zielonych wynosi 78,3 kg azotu na hektar i 8,6 kg fosforu na hektar.
(14) Klimat w Irlandii, charakteryzujący się rocznymi opadami równomiernie rozłożonymi w ciągu roku oraz stosunkowo wąskim zakresem temperatur, sprzyja długiemu okresowi wegetacji trawy od 330 dni w roku na południowym zachodzie do około 250 dni w roku na północnym wschodzie 11 .
(15) Według dodatkowych informacji przedstawionych przez Irlandię proponowana ilość 250 kg azotu na hektar rocznie, stosowana w gospodarstwach posiadających co najmniej 80 % użytków zielonych, jest uzasadniona na podstawie obiektywnych kryteriów, takich jak długie okresy wegetacji i wysokie plony trawy o wysokim poborze azotu.
(16) Po zbadaniu wniosku Irlandii zgodnie z pkt 2 akapit trzeci załącznika III do dyrektywy 91/676/EWG oraz w związku z irlandzkim programem i doświadczeniem zdobytym w wyniku odstępstwa przewidzianego w decyzji 2007/697/WE i w decyzjach wykonawczych 2014/112/UE i (UE) 2018/209 Komisja uważa, że ilość nawozu naturalnego proponowana przez Irlandię, odpowiadająca 250 kg azotu na hektar rocznie, nie będzie stanowiła przeszkody w realizacji celów dyrektywy 91/676/EWG, z zastrzeżeniem pewnych ściśle określonych warunków, które powinny mieć zastosowanie do rolników objętych zezwoleniem.
(17) W świetle danych, o których mowa w motywach 11-13, należy zaostrzyć warunki przewidziane w niniejszej decyzji w porównaniu z warunkami przewidzianymi w decyzji wykonawczej (UE) 2018/209. Ustanowione warunki oraz systemy monitorowania i kontroli powinny być wystarczające, aby zapewnić spójność tego odstępstwa z prawnie wiążącymi celami ramowej dyrektywy wodnej 12 , rosnącymi ambicjami rozporządzenia w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego 13 , a także ambitnymi celami Europejskiego Zielonego Ładu dotyczącymi zanieczyszczenia substancjami biogennymi.
(18) Należy wprowadzić dodatkowe środki w odniesieniu do stosowania obornika i innych nawozów. Środki te powinny przyczynić się do poprawy gospodarki składnikami odżywczymi poprzez optymalizację nawożenia i ograniczone stosowanie nawozów. Środki wymienione w niniejszej decyzji powinny mieć charakter dodatkowy w stosunku do środków już stosowanych w ramach Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej.
(19) Coroczne kontrole administracyjne i inspekcje polowe powinny zostać zwiększone do 10 % gospodarstw korzystających z zezwolenia. Inspekcje polowe powinny opierać się na rzetelnej metodzie obejmującej ocenę ryzyka, kontrole wyrywkowe i wyniki kontroli z poprzednich lat. Organy krajowe powinny dokonać przeglądu programu kontroli rolnej przeprowadzanego przez władze lokalne, jak również środków niezbędnych do przeprowadzenia kontroli. Należy stosować sankcje odstraszające (w tym sankcje gospodarcze). Należy podjąć działania następcze w związku ze skargami lub zgłoszeniami nieprzestrzegania przepisów ze strony obywateli, organizacji pozarządowych lub sygnalistów.
(20) W 2023 r. władze Irlandii powinny przeprowadzić dwuletni przegląd jakości wody, w tym stężenia azotanów i stanu troficznego. Na obszarach, na których dane z monitorowania wykazują tendencje pogarszające się lub istnienie zanieczyszczenia lub ryzyko zanieczyszczenia w odniesieniu do stężenia azotanów lub eutrofizacji, począwszy od 2024 r., maksymalną mającą zastosowanie ilość nawozu naturalnego, którą można stosować, należy zmniejszyć do 220 kg azotu/ha.
(21) Wymogi dotyczące monitorowania stężenia azotanów i stanu troficznego zgodnie z dyrektywą 91/676/EWG nadal mają zastosowanie. Dwuletni przegląd powinien opierać się na danych pochodzących z tego monitorowania. Konieczne będzie dodatkowe monitorowanie i roczna sprawozdawczość w obszarach objętych odstępstwem.
(22) W dyrektywie 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 14 określono przepisy ogólne służące ustanowieniu infrastruktury informacji przestrzennej w Unii dla celów polityk unijnych w zakresie ochrony środowiska oraz polityk lub działań mogących oddziaływać na środowisko. W stosownych przypadkach informacje przestrzenne zgromadzone na podstawie niniejszej decyzji powinny być zgodne z przepisami określonymi we wspomnianej dyrektywie. W celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych i zwiększenia spójności danych przy gromadzeniu niezbędnych danych w ramach niniejszej decyzji Irlandia powinna korzystać z informacji uzyskanych w ramach zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli ustanowionego na podstawie tytułu V rozdział II rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 15 .
(23) Odstępstwo przewidziane w niniejszej decyzji pozostaje bez uszczerbku dla zobowiązań Irlandii do stosowania dyrektywy Rady 92/43/EWG 16 , w tym wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-293/17 Cooperatie Mobilisation for the Environment i Vereniging Leefmilieu 17 , w szczególności w odniesieniu do wykładni art. 6 ust. 3 tej dyrektywy.
(24) Warunki określone w art. 6-9 niniejszej decyzji są obowiązkowymi warunkami dla wszystkich gospodarstw rolnych posiadających użytki zielone, które korzystają z zezwolenia na mocy odstępstwa. Warunki te uznaje się zatem za obowiązkowe normy i wymogi ustanowione w prawie krajowym dla tych podmiotów w rozumieniu art. 12 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 18 .
(25) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Komitetu ds. Azotanów ustanowionego na podstawie art. 9 dyrektywy 91/676/EWG,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Sporządzono w Brukseli dnia 29 kwietnia 2022 r.
|
W imieniu Komisji |
|
Virginijus SINKEVIČIUS |
|
Członek Komisji |