Indie-Europejska Wspólnota Energii Atomowej. Umowa o współpracy badawczo-rozwojowej w dziedzinie pokojowych zastosowań energii jądrowej.

Umowa między Europejską Wspólnotą Energii Atomowej a rządem Republiki Indii o współpracy badawczo-rozwojowej w dziedzinie pokojowych zastosowań energii jądrowej

EUROPEJSKA WSPÓLNOTA ENERGII ATOMOWEJ),

zwana dalej "Wspólnotą" lub "Euratomem",

z jednej strony, oraz

RZĄD REPUBLIKI INDII,

zwany dalej "Indiami",

z drugiej strony,

zwane dalej łącznie "Stronami",

PRAGNĄC dalszego rozwoju - na zasadzie wzajemności i obustronnych korzyści oraz zgodnie z obowiązującymi Strony przepisami i zobowiązaniami międzynarodowymi - długoterminowej, stałej współpracy naukowej i technologicznej w dziedzinach będących przedmiotem ich wspólnego zainteresowania dotyczącego pokojowych i nieeksplozyjnych zastosowań energii jądrowej;

UWZGLĘDNIAJĄC umowę w sprawie współpracy naukowej i technologicznej między Wspólnotą Europejską a Rządem Republiki Indii podpisaną w 2002 r., w ramach których podjęto aktywną współpracę i wymianę informacji;

UWZGLĘDNIAJĄC w szczególności umowę o współpracy pomiędzy rządem Republiki Indii a Europejską Wspólnotą Energii Atomowej w dziedzinie badań nad energią fuzji jądrowej, która to umowa weszła w życie dnia 17 maja 2010 r.;

UWZGLĘDNIAJĄC znaczenie nauki i technologii dla rozwoju gospodarczego i społecznego Wspólnoty i Indii;

UWZGLĘDNIAJĄC potrzebę wspierania wykorzystywania rezultatów współpracy naukowej i technologicznej dla wzajemnych korzyści gospodarczych i społecznych;

UWZGLĘDNIAJĄC fakt, że Wspólnota i Indie obecnie prowadzą działania badawczo-rozwojowe w dziedzinie pokojowych zastosowań energii jądrowej i że zgodnie z zasadą wzajemności udział w prowadzonych przez obie Strony działaniach badawczo-rozwojowych przyniesie obustronne korzyści;

MAJĄC NA UWADZE, że współpraca w dziedzinie pokojowych zastosowań energii jądrowej pomiędzy Wspólnotą i Indiami powinna jeszcze bardziej intensyfikować badania w dziedzinach stanowiących przedmiot wspólnego zainteresowania;

POTWIERDZAJĄC wsparcie celów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA, zwanej dalej "Agencją") przez rząd Indii, Wspólnotę i rządy jej państw członkowskich;

MAJĄC NA UWADZE, że Indie, a także Wspólnota i wszystkie jej państwa członkowskie zawarły z Agencją odrębne umowy w sprawie zabezpieczeń;

MAJĄC NA UWADZE, że umowa w sprawie zabezpieczeń między Indiami a Agencją przewiduje długoterminową, stałą współpracę z Indiami w dziedzinie pokojowych zastosowań energii jądrowej oraz w zakresie dalszego rozwoju indyjskiego programu cywilnych zastosowań energii jądrowej;

ODNOTOWUJĄC, że zabezpieczenia materiałów jądrowych są stosowane we Wspólnocie zarówno na podstawie rozdziału 7 Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (zwanego dalej "Traktatem Euratom"), jak i na podstawie umów o zabezpieczeniach zawartych między Wspólnotą, jej państwami członkowskimi i Agencją;

PRZYPOMINAJĄC, że niniejsza umowa ma być wdrażana zgodnie z Konwencją o ochronie fizycznej materiałów jądrowych z dnia 29 października 1979 r. (INFCIRC/274), z jej zmianami (INFCIRC/274/Rev1/Mod1), której stronami są Wspólnoty, jej państwa członkowskie i Indie;

UZNAJĄC, że Indie, Wspólnota i jej państwa członkowskie osiągnęły porównywalny poziom zaawansowania, jeśli chodzi o pokojowe zastosowania energii jądrowej, i w dziedzinie bezpieczeństwa dzięki odpowiednim przepisom ustawowym i wykonawczym dotyczącym zdrowia, bezpieczeństwa, pokojowego wykorzystania energii jądrowej i ochrony środowiska,

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł  1

Definicje

Do celów niniejszej umowy:

1)
"Strony" oznaczają rząd Indii i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej. "Strona" oznacza jedną z wyżej wymienionych "Stron";
2)
"Wspólnota" oznacza zarówno:
a)
osobę prawną powołaną przez Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej; jak i
b)
terytoria, w stosunku do których mają zastosowanie postanowienia Traktatu Euratom;
3)
"wspólne działanie" oznacza każde działanie, w tym wspólne badania, które Strony podejmują lub wspierają na podstawie niniejszej umowy;
4)
"informacja" oznacza dane naukowe lub techniczne, rezultaty bądź metody badawczo-rozwojowe wynikające ze wspólnych badań oraz wszelkie inne informacje uznane za niezbędne przez Strony lub uczestników zaangażowanych we wspólne badania, dostarczone lub wymienione zgodnie z niniejszą umową lub w ramach badań przeprowadzonych na podstawie niniejszej umowy;
5)
"własność intelektualna" otrzymuje znaczenie określone w art. 2 Konwencji o ustanowieniu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej, sporządzonej w Sztokholmie w dniu 14 lipca 1967 r.;
6)
"wspólne badania" oznaczają badania oraz związane z nimi kształcenie i szkolenie lub rozwój technologiczny realizowane przy wsparciu finansowym jednej bądź obu Stron lub bez takiego wsparcia, prowadzone przy współdziałaniu uczestników zarówno ze Wspólnoty, jak i z Indii oraz wskazane na piśmie przez Strony lub uczestników realizujących naukowe programy badawcze jako wspólne badania. W przypadku gdy środki na finansowanie pochodzą tylko od jednej ze Stron, takiego wskazania dokonuje ta Strona i uczestnik projektu;
7)
"uczestnik" oznacza każdą osobę fizyczną, każdy instytut badawczy, każdą osobę prawną lub przedsiębiorstwo, lub każdą inną jednostkę, wliczając organizacje i agencje naukowe i technologiczne dopuszczone w inny sposób przez jedną ze Stron do udziału we wspólnych działaniach zgodnie z niniejszą umową, w tym same Strony;
8)
"rezultaty działalności intelektualnej" oznaczają informacje lub własność intelektualną;
9)
"osoby" oznaczają wszelkie osoby fizyczne, przedsiębiorstwa lub inne podmioty wyznaczone przez Strony i podlegające mającym zastosowanie przepisom ustawowym i wykonawczym na odpowiednich obszarach jurysdykcji Stron;
10)
"materiały jądrowe" oznaczają:
(1)
"materiał źródłowy", a mianowicie uran zawierający mieszaninę izotopów występujących w przyrodzie; uran zubożony w izotop 235; tor, każdy z powyższych materiałów w postaci metalu, stopu, związku chemicznego lub koncentratu; każdy inny materiał zawierający co najmniej jeden z wyżej wymienionych materiałów o stężeniu określonym przez Radę Zarządzających Agencji na mocy art. XX Statutu Agencji, sporządzonego dnia 26 paździer nika 1956 r. (zwanego dalej "Statutem") i zatwierdzonym przez właściwe władze obu Stron, które informują się o tym wzajemnie na piśmie; oraz wszelkie inne takie materiały określone przez Radę Zarządzających Agencji na mocy art. XX Statutu Agencji, zatwierdzone przez właściwe władze Stron, które informują się o tym wzajemnie na piśmie;
(2)
"specjalny materiał rozszczepialny", mianowicie pluton; uran-233; uran wzbogacony w izotop 233 lub 235; każdy materiał zawierający co najmniej jeden spośród wyżej wymienionych materiałów; oraz wszelkie inne takie materiały określone przez Radę Zarządzających Agencji na mocy art. XX Statutu i zatwierdzone przez właściwe władze Stron, które informują się o tym wzajemnie na piśmie. Termin "specjalny materiał rozszczepialny" nie obejmuje "materiału źródłowego";
11)
termin "sprzęt" oznacza podstawowe elementy instalacji, maszyn lub aparatury, lub ich główne części, zaprojektowane i wyprodukowane specjalnie do wykorzystania w działalności jądrowej, wymienione w art. 4;
12)
termin "materiał jądrowy odzyskany lub wyprodukowany jako produkt uboczny" oznacza specjalny materiał rozszczepialny otrzymany z materiału jądrowego transferowanego na podstawie niniejszej umowy.
Artykuł  2

Cel

1. 
Ogólnym celem niniejszej umowy jest wspieranie i ułatwianie - na zasadzie równości, wzajemności i obustronnych korzyści - współpracy badawczo-rozwojowej w dziedzinie pokojowych, nieeksplozyjnych zastosowań energii jądrowej w celu pogłębienia ogólnych relacji w zakresie współpracy między Wspólnotą a Indiami zgodnie z potrzebami i priorytetami realizowanych przez nie programów jądrowych.
2. 
Niniejsza umowa ma na celu wspieranie współpracy badawczo-rozwojowej między Wspólnotą a Indiami, a w szczególności ułatwianie podmiotom badawczym każdej ze Stron udziału w projektach badawczych w ramach odpowiednich programów badawczych drugiej Strony.
3. 
Postanowień niniejszej umowy nie można interpretować jako zobowiązujących Strony do jakiejkolwiek formy wyłączności, a każda ze Stron ma prawo prowadzić swoją działalność niezależnie od drugiej Strony.
4. 
Niniejszą umowę wykonuje się w sposób służący:
a)
uniknięciu zakłócenia lub opóźnienia działalności jądrowej na terytorium każdej ze Stron;
b)
uniknięciu ingerencji w taką działalność;
c)
zapewnieniu zgodności z praktykami ostrożnego zarządzania wymaganymi w celu ekonomicznego i bezpiecznego prowadzenia takiej działalności.
5. 
Niniejsza umowa nie jest wykorzystywana do celów:
a)
ingerencji w politykę jądrową lub programy jądrowe żadnej ze Stron ani utrudniania propagowania pokojowych zastosowań energii jądrowej;
b)
utrudniania swobodnego przepływu materiałów, materiałów jądrowych i sprzętu w ramach terytorium Wspólnoty lub w ramach terytorium Indii.
Artykuł  3

Zasady

Wspólne działania są prowadzone w oparciu o następujące zasady:

1)
wzajemne korzyści wynikające z ogólnego bilansu zysków;
2)
wzajemny dostęp do działań w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego podejmowanych przez każdą ze Stron;
3)
terminowa wymiana informacji, które mogą wpłynąć na działania uczestników wspólnych działań;
4)
skuteczna ochrona własności intelektualnej i równego udziału w prawach własności intelektualnej.
Artykuł  4

Obszary wspólnych działań badawczo-rozwojowych

Współpraca w ramach niniejszej umowy może obejmować wszystkie działania badawczo-rozwojowe, przewidziane w programach ramowych Euratom w zakresie działań badawczych i szkoleniowych w dziedzinie jądrowej realizowanych przez Wspólnotę zgodnie z art. 7 Traktatu Euratom oraz działania badawczo-rozwojowe w zakresie pokojowych zastosowań energii jądrowej prowadzone w Indiach w odpowiednich obszarach nauki i technologii. Taką współpracę prowadzi się w granicach odpowiednich kompetencji i programów każdej Strony oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami i zobowiązaniami międzynarodowymi Stron. Współpraca ta może obejmować następujące obszary działań badawczo-rozwojowych:

bezpieczeństwo jądrowe reaktorów, z wyłączeniem tych zasilanych wysoko (ponad 20 % U235) wzbogaconym uranem, oraz bezpieczeństwo elektrowni i cyklu paliwowego związanych z takimi reaktorami,
ochrona przed promieniowaniem i monitorowanie stanu środowiska,
gospodarowanie odpadami promieniotwórczymi, w szczególności ograniczanie ilości odpadów, ich kondycjonowanie i zachowanie odpadów składowanych,
likwidacja, odkażanie i rozbiórka obiektów jądrowych,
jądrowe bezpieczeństwo fizyczne: metody i technologie zapobiegania incydentom jądrowym i promieniotwórczym, wykrywania ich i reagowania na nie,
zabezpieczenia materiałów jądrowych,
badania podstawowe i stosowane w zakresie nauk jądrowych, w tym zastosowań technologii jądrowych w szczególności w odniesieniu do rolnictwa, opieki zdrowotnej i wykorzystania izotopów w przemyśle,
kontrolowana synteza jądrowa,
kształcenie i szkolenia,
inne obszary współpracy w zakresie badań i rozwoju w dziedzinie cywilnych zastosowań energii jądrowej, ustalane za wzajemnym porozumieniem Stron, pod warunkiem że są objęte przez ich odpowiednie programy.

Współpraca między Stronami, o której mowa w niniejszym artykule, może się także odbywać między upoważnionymi osobami i przedsiębiorstwami mającymi siedzibę na terytoriach Stron.

Artykuł  5

Formy wspólnych działań

1. 
Z uwzględnieniem mających zastosowanie przepisów ustawowych i wykonawczych oraz strategii politycznych Strony wspierają w najwyższym możliwym stopniu zaangażowanie uczestników objętych niniejszą umową w celu zapewnienia porównywalnych możliwości udziału w prowadzonych przez Strony działaniach w zakresie badań naukowo-technicznych i rozwoju naukowo-technicznego.
2. 
Wspólne działania mogą przybierać następujące formy:
a)
udział indyjskich podmiotów badawczych w projektach naukowobadawczych w ramach realizowanych przez Wspólnotę programów ramowych Euratom w zakresie działań badawczych i szkoleniowych w dziedzinie jądrowej oraz udział podmiotów badawczych mających swoją siedzibę we Wspólnocie w podobnych programach naukowobadawczych realizowanych przez Indie. Uczestnictwo to podlega zasadom i procedurom obowiązującym w programach naukowo- badawczych każdej ze Stron;
b)
wspólne projekty naukowobadawcze: projekty takie są wdrażane dopiero wtedy, gdy uczestnicy opracują plan zarządzania technologią (PZT), jak wskazano w załączniku A;
c)
wizyty i wymiany studentów, naukowców i ekspertów technicznych;
d)
wspólna organizacja seminariów naukowych, konferencji, sympozjów, warsztatów i szkół krótkoterminowych, a także udział ekspertów w takich wydarzeniach;
e)
wymiana, wspólne korzystanie i transfer próbek, materiałów, przyrządów i aparatury do celów badawczych;
f)
wymiana informacji dotyczących praktyk, przepisów ustawowych i wykonawczych oraz programów mających znaczenie dla współpracy w ramach niniejszej umowy;
g)
wszelkie inne formy zalecane przez komitet sterujący ustanowiony zgodnie z art. 10 oraz zgodne ze strategiami politycznymi i procedurami mającymi zastosowanie do Stron.
Artykuł  6

Pokojowe zastosowanie

1. 
Współpraca w ramach niniejszej umowy będzie prowadzona wyłącznie w celach pokojowych i związanych z zastosowaniami nieeksplozyjnymi.
2. 
Strony zapewniają, by materiały, materiały jądrowe i sprzęt transferowane na podstawie niniejszej umowy oraz materiały jądrowe odzyskane lub wyprodukowane jako produkt uboczny nie były wykorzystywane do celów innych niż pokojowe i związane z zastosowaniami nieeksplozyjnymi.
Artykuł  7

Bezpieczeństwo jądrowe

Zastosowanie mają postanowienia Konwencji bezpieczeństwa jądrowego (CNS - dok. MAEA INFCIRC/449), którą należy wdrożyć z uwzględnieniem zasad deklaracji wiedeńskiej o bezpieczeństwie jądrowym (MAEA - dok. CNS/DC/2015/2/ Rev.1 INFCIRC/872) i której stronami są Indie, Wspólnota i jej państwa członkowskie. Stron i Wspólnoty oraz jej państw członkowskich nie wiążą żadne dodatkowe zobowiązania oprócz zobowiązań podjętych na mocy wspomnianej wyżej konwencji.

Artykuł  8

Zabezpieczenia materiałów jądrowych

1. 
Materiały jądrowe i sprzęt transferowane do Indii na mocy niniejszej umowy, a także kolejne generacje materiału jądrowego odzyskane lub wyprodukowane jako produkt uboczny, podlegają i będą podlegać zabezpieczeniom MAEA na podstawie umowy między rządem Indii a Międzynarodową Agencją Energii Atomowej w sprawie stosowania zabezpieczeń w cywilnych obiektach jądrowych (INFCIRC/754), która weszła w życie w dniu 11 maja 2009 r., protokołu dodatkowego do tej umowy (INFCIRC/754), który wszedł w życie w dniu 25 lipca 2014 r. (INFCIRC/754/Add.6), i kolejnych addendów do niej.
2. 
Materiały jądrowe i sprzęt transferowane do państw członkowskich Wspólnoty na mocy niniejszej umowy, a także kolejne generacje materiału jądrowego odzyskane lub otrzymane jako produkt uboczny, podlegają i będą podlegać zabezpieczeniom Euratom zgodnie z Traktatem Euratom oraz zabezpieczeniom Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej na podstawie następujących porozumień:
(i)
porozumienie między Republiką Austrii, Królestwem Belgii, Królestwem Danii, Republiką Finlandii, Republiką Federalną Niemiec, Republiką Grecką, Irlandią, Republiką Włoską, Wielkim Księstwem Luksemburga, Królestwem Niderlandów, Republiką Portugalską, Królestwem Hiszpanii, Królestwem Szwecji, Republiką Czeską, Republiką Estońską, Republiką Cypryjską, Republiką Łotewską, Republiką Litewską, Republiką Węgierską, Republiką Malty, Rzeczpospolitą Polską, Republiką Słowenii, Republiką Słowacką, Republiką Bułgarii, Republiką Rumunii, Republiką Chorwacji, Wspólnotą a Agencją w związku z wykonaniem art. III ust. 1 i 4 Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, zawarte w dniu 5 kwietnia 1973 r., uzupełnione protokołem dodatkowym sporządzonym w dniu 22 września 1998 r. (INFCIRC/193) i kolejnymi addendami;
(ii)
porozumienie między Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Wspólnotą a Agencją w sprawie stosowania zabezpieczeń w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w związku z Układem o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej podpisane dnia 6 września 1976 r., uzupełnione protokołem dodatkowym sporządzonym w dniu 22 września 1998 r. (INFCIRC/263) i kolejnymi addendami; oraz
(iii)
porozumienie między Francją, Wspólnotą a Agencją w sprawie stosowania zabezpieczeń we Francji sporządzone w dniu 27 lipca 1978 r., uzupełnione protokołem dodatkowym sporządzonym w dniu 22 września 1998 r. (INF- CIRC/290) i kolejnymi addendami;
(iv)
jeżeli MAEA postanowi, że stosowanie jej zabezpieczeń nie jest już możliwe, dostawca i odbiorca powinni omówić i uzgodnić odpowiednie środki weryfikacji. Jeżeli nie uda się wypracować porozumienia, odbiorca - na wniosek dostawcy - powinien zezwolić na zwrot przetransferowanego i otrzymanego materiału jądrowego lub sprzętu objętych niniejszą umową.
Artykuł  9

Ponowny transfer

1. 
Strona otrzymująca zwraca się do Strony dostarczającej o uprzednią pisemną zgodę na ponowny transfer poza jurysdykcję Stron materiałów, materiałów jądrowych i sprzętu przetransferowanych zgodnie z niniejszą umową.
2. 
Strona otrzymująca zwraca się również do Strony dostarczającej o uprzednią pisemną zgodę na wszelki transfer materiałów, materiałów jądrowych, powiązanych technologii i sprzętu odzyskanych, wyprodukowanych lub otrzymanych dzięki wykorzystaniu materiałów, materiałów jądrowych i sprzętu pierwotnie przetransferowanych Stronie otrzymującej przez Stronę dostarczającą.
3. 
Strona otrzymująca uzyskuje również gwarancje międzyrządowe od Strony trzeciej, do której zamierza dokonać ponownego transferu, o którym mowa w ust. 1, lub transferu, o którym mowa w ust. 2, potwierdzające, że przetransferowane lub ponownie przetransferowane produkty, będą:
a)
wykorzystywane wyłącznie w celach pokojowych i związanych z zastosowaniami nieeksplozyjnymi; oraz
b)
podlegać zabezpieczeniom MAEA.

Wszelki transfer lub ponowny transfer materiałów, materiałów jądrowych lub sprzętu na mocy niniejszej umowy jest przeprowadzany zgodnie z odpowiednimi zobowiązaniami międzynarodowymi każdego sygnatariusza i państw członkowskich Wspólnoty.

Artykuł  10

Koordynacja i ułatwianie wspólnych działań

1. 
Koordynacja i ułatwianie wspólnych działań na mocy niniejszej umowy są prowadzone, w imieniu Indii, przez Departament Energii Atomowej oraz, w imieniu Wspólnoty, przez służby Komisji Europejskiej odpowiedzialne za zarządzanie działaniami badawczymi w ramach programów ramowych Euratom, działające jako pełnomocnicy wykonawczy.
2. 
Do celów zarządzania wykonaniem niniejszej umowy pełnomocnicy wykonawczy powołują komitet sterujący ds. współpracy badawczo-rozwojowej, zwany dalej "komitetem sterującym"; w skład tego komitetu wchodzi taka sama liczba urzędowych przedstawicieli każdej ze Stron; komitet uchwala własny regulamin wewnętrzny.
3. 
Zadania komitetu sterującego obejmują:
a)
wspieranie różnych wspólnych działań badawczo-rozwojowych, o których mowa w art. 5, i sprawowanie nadzoru nad tymi działaniami;
b)
rekomendowanie do finansowania na zasadzie podziału kosztów przez Strony wspólnych projektów badawczo-rozwojowych, otrzymanych w odpowiedzi na wspólne zaproszenie do składania wniosków projektowych opublikowane równocześnie przez pełnomocników wykonawczych.

Wspólne projekty złożone przez naukowców jednej Strony dotyczące ich uczestnictwa w programach drugiej Strony będą wybierane przez każdą Stronę zgodnie z odpowiednimi procedurami selekcji mającymi zastosowanie w każdej ze Stron, z możliwością udziału ekspertów z obu Stron;

c)
wskazywanie na nadchodzący rok, na podstawie art. 5 ust. 2 lit. a), spośród potencjalnych sektorów współpracy badawczo-rozwojowej, priorytetowych sektorów lub podsektorów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, w których pożądana jest współpraca;
d)
przedkładanie naukowcom obu Stron propozycji, na podstawie art. 5 ust. 2 lit. c), dotyczących łączenia projektów przynoszących wzajemne korzyści i uzupełniających się;
e)
sprawdzanie, czy art. 5 ust. 2 lit. e), f) i g) są wdrażane z zachowaniem pełnej spójności z postanowieniami niniejszej umowy;
f)
formułowanie zaleceń na podstawie art. 5 ust. 2;
g)
doradzanie Stronom w sprawie sposobów rozwijania i usprawniania współpracy zgodnie z zasadami określonymi w niniejszej umowie;
h)
kontrolę skutecznego funkcjonowania i wdrażania niniejszej umowy;
i)
coroczne dostarczanie Stronom sprawozdania dotyczącego statusu, osiągniętego poziomu i efektywności współpracy na mocy niniejszej umowy.
4. 
Komitet sterujący zbiera się zasadniczo raz w roku, według wspólnie uzgodnionego harmonogramu; posiedzenia odbywają się na przemian we Wspólnocie i w Indiach. Posiedzenia nadzwyczajne mogą być organizowane na wniosek każdej ze Stron.
5. 
Decyzje komitetu sterującego zapadają w drodze konsensusu. Na każdym posiedzeniu sporządza się protokół wyszczególniający decyzje oraz główne zagadnienia omawiane na danym posiedzeniu. Treść protokołu uzgadniana jest przez wyznaczonych współprzewodniczących komitetu sterującego.
6. 
Koszty, inne niż koszty podróży i zakwaterowania, bezpośrednio związane z posiedzeniami komitetu sterującego pokrywa Strona przyjmująca. Inne koszty ponoszone przez komitet sterujący lub w jego imieniu pokrywa Strona, której członków takie koszty dotyczą.
Artykuł  11

Finansowanie

1. 
Wspólne działania uzależnione są od dostępności stosownych środków finansowych oraz mających zastosowanie przepisów ustawowych i wykonawczych, strategii politycznych i programów Stron. Koszty wspólnych działań poniesione przez uczestników nie będą skutkować transferem środków finansowych przez jedną Stronę na rzecz drugiej.
2. 
Jeżeli konkretne programy współpracy jednej ze Stron przewidują wsparcie finansowe dla uczestników drugiej Strony, wszelkie takie dotacje lub wkłady finansowe są realizowane zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi mającymi zastosowanie na terytorium danej Strony. W takim przypadku w odrębnej umowie określa się warunki, które należy stosować; nie mogą one być sprzeczne z warunkami niniejszej umowy.
Artykuł  12

Wjazd personelu i przywóz sprzętu badawczego

Każda ze Stron podejmuje wszelkie racjonalne kroki i dokłada wszelkich starań, w granicach wyznaczonych przepisami ustawowymi i wykonawczymi mającymi zastosowanie na terytorium każdej ze Stron, w celu ułatwienia wjazdu na swoje terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego osób zaangażowanych we wspólne działania oraz przywozu, używania i wywozu materiałów, danych, próbek, przyrządów i aparatury do celów badawczych wykorzystywanych w tych działaniach, określonych przez Strony na mocy postanowień niniejszej umowy.

Artykuł  13

Rozpowszechnianie i wykorzystywanie informacji

1. 
Podmioty badawcze mające siedzibę w Indiach, uczestniczące w realizacji projektów badawczo-rozwojowych Wspólnoty, przestrzegają - w odniesieniu do własności, rozpowszechniania i wykorzystywania informacji oraz w odniesieniu do własności intelektualnej wynikającej z tego uczestnictwa - zasad rozpowszechniania wyników badań pochodzących z określonych programów badawczo-rozwojowych Wspólnoty, a także przepisów załącznika A.
2. 
Podmioty badawcze mające siedzibę we Wspólnocie, uczestniczące w indyjskich projektach badawczo-rozwojowych, przestrzegają - w odniesieniu do własności, rozpowszechniania i wykorzystywania informacji oraz w odniesieniu do własności intelektualnej i wynikającej z tego uczestnictwa - zasad i procedur mających zastosowanie do indyjskich podmiotów badawczych, a także przepisów załącznika A.
3. 
Niniejszej umowy nie wykorzystuje się w celu osiągnięcia korzyści komercyjnych lub przemysłowych ani ingerowania w komercyjne lub przemysłowe interesy, zarówno wewnętrzne, jak i międzynarodowe żadnej ze Stron lub upoważnionych osób, ani też ingerowania w politykę jądrową żadnej ze Stron lub rządów państw członkowskich Wspólnoty.
Artykuł  14

Poufność

Bez uszczerbku dla zastosowania art. 12, każda ze Stron zachowuje poufność, przez okres nie krótszy niż 10 lat od daty rozwiązania lub wygaśnięcia niniejszej umowy, wszelkich informacji, faktów lub zdarzeń dotyczących drugiej Strony i nie- związanych bezpośrednio z przedmiotem umowy, o którymi Strona mogła się dowiedzieć w trakcie wykonywania niniejszej umowy, o ile informacje te nie zostały upublicznione (inaczej niż w drodze ujawnienia przez Stronę w sposób naruszający niniejszą umowę lub inne zobowiązania).

Artykuł  15

Dwustronne umowy o współpracy jądrowej

Postanowienia niniejszej umowy nie naruszają istniejących umów dwustronnych, w szczególności umowy o współpracy między rządem Republiki Indii a Europejską Wspólnotą Energii Atomowej w dziedzinie badań nad energią fuzji jądrowej, która weszła w życie w dniu 17 maja 2010 r., ani przyszłych umów, w tym wszelkich zmian lub modyfikacji w istniejących umowach, zawartych między Indiami a poszczególnymi państwami członkowskimi Wspólnoty.

Artykuł  16

Prawo właściwe

Niniejszą umowę interpretuje się zgodnie z odpowiednimi przepisami ustawowymi i wykonawczymi obowiązującymi na terytorium Wspólnoty i Indii, a także z międzynarodowymi zobowiązaniami Stron. W przypadku Wspólnoty prawo właściwe obejmuje Traktat o Unii Europejskiej (TUE), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), Traktat Euratom i prawo wtórne.

Artykuł  17

Wejście w życie, rozwiązanie, zaprzestanie stosowania umowy i rozstrzyganie sporów

1. 
Niniejsza umowa wchodzi w życie z dniem, w którym Strony dokonają wzajemnej pisemnej notyfikacji o zakończeniu swoich procedur wewnętrznych niezbędnych do jej wejścia w życie.
2. 
Niniejsza umowa obowiązuje przez dziesięć lat. Po upływie tego okresu przedłuża się ją automatycznie na dodatkowe okresy pięcioletnie, chyba że jedna ze Stron powiadomi drugą o zamiarze rozwiązania niniejszej umowy zgodnie z procedurą przewidzianą ust. 5 i 6.
3. 
Załączniki do niniejszej umowy stanowią jej integralną część i można je zmieniać zgodnie z postanowieniami ust. 4.
4. 
Niniejsza umowa może zostać zmieniona za porozumieniem między Stronami. Zmiany wchodzą w życie z dniem, w którym Strony dokonają wzajemnej pisemnej notyfikacji o zakończeniu swoich procedur wewnętrznych niezbędnych do wprowadzenia zmian w niniejszej umowie.
5. 
Każda ze Stron może wypowiedzieć niniejszą umowę, w drodze pisemnego powiadomienia przekazanego drugiej Stronie, z zachowaniem sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia. Wygaśnięcie lub rozwiązanie niniejszej umowy nie wpływa na ważność ani czas obowiązywania jakichkolwiek ustaleń dokonanych na jej mocy, ani szczegółowych praw i obowiązków powstałych zgodnie z załącznikiem A.
6. 
W przypadku gdy Strona lub państwo członkowskie Wspólnoty w dowolnym czasie po wejściu w życie niniejszej umowy podejmie jakiekolwiek działania skutkujące poważnym naruszeniem zobowiązań wynikających z niniejszej umowy, druga Strona ma prawo do zaprzestania - w drodze odpowiedniego pisemnego powiadomienia - dalszej współpracy na mocy niniejszej umowy, zawieszenia lub rozwiązania niniejszej umowy w całości lub w części.
7. 
Wszystkie kwestie lub spory związane z wykładnią lub wdrażaniem niniejszej umowy rozstrzygane są w drodze wzajemnego porozumienia Stron w ramach komitetu sterującego ustanowionego na mocy art. 10.
8. 
Niezależnie od zaprzestania dalszej współpracy na mocy niniejszej umowy w całości lub w części lub jej rozwiązania niezależnie od przyczyny, postanowienia art. 6, 8, 9, 13 i 14 oraz PZT zawarty zgodnie z załącznikiem A nadal mają zastosowanie w odniesieniu do wspólnych działań prowadzonych na mocy niniejszej umowy, gdy jeszcze obowiązywała.
Artykuł  18

Autentyczne wersje językowe

Niniejsza umowa zostaje sporządzona w dwóch egzemplarzach w każdym z następujących języków: angielskim, bułgarskim, chorwackim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim, rumuńskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, węgierskim, włoskim i hindi, przy czym każdy z tych tekstów jest jednakowo autentyczny.

W dowód czego odpowiednio upoważnieni niżej podpisani złożyli swoje podpisy pod niniejszą umową.

W imieniu Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej

W imieniu rządu Republiki Indii

Mariya GABRIEL

Departament Energii Atomowej

10 lipca 2020 r.

K.N. VYAS

15 lipca 2020 r.

ZAŁĄCZNIK  A

PRAWA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Prawa własności intelektualnej powstałe lub nabyte na mocy niniejszej umowy są przyznawane w sposób przewidziany w niniejszym załączniku.

ZASTOSOWANIE

O ile Strony nie postanowiły inaczej, niniejszy załącznik ma zastosowanie do wspólnych badań prowadzonych na podstawie niniejszej umowy.

I.
Własność, przydział i wykonywanie praw
1.
Do celów niniejszego załącznika "własność intelektualna" ma znaczenie określone w art. 1.
2.
Niniejszy załącznik dotyczy przydziału praw i korzyści Stronom i ich uczestnikom. Każda Strona i jej uczestnicy zapewniają, że druga Strona i jej uczestnicy mogą uzyskać prawa do własności intelektualnej, przydzielone im zgodnie z niniejszym załącznikiem. Niniejszy załącznik nie zmienia ani nie narusza przydziału Stronom i ich obywatelom lub uczestnikom praw, korzyści i opłat licencyjnych, które zostaną ustalone na mocy przepisów ustawowych i praktyk stosowanych przez każdą ze Stron oraz zgodnie z przepisami konwencji Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (zwanych dalej "konwencjami WIPO") i odpowiednimi przepisami krajowymi mającymi zastosowanie w dziedzinie własności intelektualnej.
3.
Strony stosują następujące zasady, które są przewidziane w szczególnych ustaleniach umownych:
a)
skuteczna ochrona własności intelektualnej, w tym praw autorskich do oprogramowania. Strony zapewniają, by w stosownym czasie one lub ich uczestnicy powiadamiali się wzajemnie o powstaniu jakiejkolwiek własności intelektualnej wynikającej ze stosowania niniejszej umowy lub uzgodnień wykonawczych oraz, w stosownych przypadkach, dążyli do terminowego uzyskania ochrony tej własności intelektualnej;
b)
skuteczne wykorzystanie rezultatów;
c)
uwzględnienie wkładów Stron i ich uczestników przy określaniu praw i korzyści Stron i uczestników;
d)
niedyskryminacyjne traktowanie uczestników drugiej Strony, w porównaniu do traktowania własnych uczestników, w odniesieniu do posiadania, wykorzystania i rozpowszechniania informacji oraz posiadania, przydzielania i wykonywania praw własności intelektualnej;
e)
ochrona poufnych informacji gospodarczych.
4.
Uczestnicy wspólnie opracowują PZT. PZT jest szczególną umową zawieraną między uczestnikami wspólnych badań, określającą ich odnośne prawa i obowiązki, w tym te wynikające z posiadania i używania, łącznie z publikacją, informacji i własności intelektualnej powstałych w toku prowadzenia wspólnych badań. W odniesieniu do własności intelektualnej PZT zwykle określa m.in. następujące kwestie: posiadanie, ochrona, prawa użytkownika do celów badań i rozwoju, wykorzystanie i rozpowszechnianie, w tym ustalenia w odniesieniu do wspólnych publikacji, prawa i obowiązki wizytujących naukowców oraz procedury rozstrzygania sporów. PZT dotyczy również traktowania informacji pierwszoplanowych i uzupełniających, udzielania licencji oraz uzyskanych rezultatów. PZT opracowuje się z poszanowaniem przepisów ustawowych i wykonawczych obowiązujących na terytorium każdej Strony oraz bez uszczerbku dla przepisów konwencji WIPO i odnośnych przepisów krajowych mających zastosowanie w dziedzinie własności intelektualnej, z uwzględnieniem celów wspólnych badań, odnośnych wkładów finansowych lub innych wkładów Stron i uczestników, korzyści i niedogodności wynikających z udzielania licencji w odniesieniu do poszczególnych terytoriów lub dziedzin działalności, wymogów nałożonych przez mające zastosowanie przepisy krajowe, konieczności istnienia procedur rozstrzygania sporów oraz innych czynników uznanych przez uczestników za właściwe. Prawa i obowiązki dotyczące badań prowadzonych przez wizytujących naukowców w odniesieniu do własności intelektualnej są również uwzględniane we wspólnych PZT. PZT zostają zatwierdzone przez odpowiedzialne agencje finansujące lub stosowne departamenty Stron, które są zaangażowane w finansowanie badań naukowych, przed zawarciem poszczególnych umów o współpracy badawczo-rozwojowych, do których jest załączony.
5.
Informacje lub własność intelektualna, powstałe w toku wspólnych badań i nieuwzględnione w PZT, będą traktowane zgodnie z zasadami określonymi w PZT, który należy przyjąć możliwie najszybciej. W przypadku braku PZT oraz w razie niezgodności, która nie może być usunięta w ramach uzgodnionej procedury rozwiązywania sporów, taka informacja lub własność intelektualna znajduje się we wspólnym posiadaniu wszystkich uczestników zaangażowanych we wspólne badania, z których wynika informacja lub własność intelektualna. Każdy uczestnik, do którego ma zastosowanie niniejsze postanowienie, ma prawo wykorzystywać takie informacje lub własność intelektualną do własnych celów handlowych, bez ograniczenia terytorialnego.
6.
Zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami krajowymi i z poszanowaniem powyższych zasad każda Strona zapewni, by druga Strona i jej uczestnicy mogli uzyskać prawa własności intelektualnej.
7.
Z zachowaniem warunku dotyczącego konkurencji w dziedzinach, na które ma wpływ niniejsza umowa, każda Strona podejmuje wszelkie starania w celu zapewnienia, by prawa nabyte na podstawie niniejszej umowy oraz uzgodnienia dokonane na jej podstawie były wykonywane w sposób zachęcający w szczególności do rozpowszechniania i wykorzystywania informacji wytworzonych, ujawnionych lub udostępnionych w inny sposób na podstawie niniejszej umowy.
8.
Rozwiązanie lub wygaśnięcie niniejszej umowy nie będzie miało wpływu na prawa ani obowiązki uczestników w odniesieniu do własności intelektualnej wynikającej z zatwierdzonych projektów będących w toku, zgodnie z niniejszym załącznikiem.
II.
Utwory chronione prawem autorskim i literatura naukowa

Prawa autorskie należące do Stron lub ich uczestników uzyskują traktowanie zgodnie z Konwencją berneńską o ochronie utworów literackich i artystycznych (Akt paryski z 1971 r.) oraz Porozumieniem w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (porozumieniem TRIPS). Bez uszczerbku dla sekcji I, dla możliwości uzyskania prawa własności intelektualnej i dla sekcji III oraz jeśli nie uzgodniono inaczej w PZT, rezultaty badań są publikowane wspólnie przez Strony lub uczestników. Z zastrzeżeniem powyższej zasady ogólnej, stosuje się następujące procedury:

1.
W przypadku publikacji przez Stronę lub jej uczestników czasopism, artykułów, sprawozdań, książek o charakterze naukowo-technicznym, łącznie z nagraniami wideo, zawierających rezultaty wspólnych badań prowadzonych na mocy niniejszej umowy, druga Strona lub jej uczestnicy są uprawnieni do ogólnoświatowej, niewyłącznej, nieodwołalnej, nieodpłatnej licencji na tłumaczenie, odtwarzanie, adaptację, przekazywanie i publiczne rozpowszechnianie takich utworów.
2.
Strony zapewniają, że dzieła literackie o charakterze naukowym powstałe w wyniku wspólnych badań na podstawie niniejszej umowy opublikowane przez wydawców niezależnych zostaną upowszechnione na możliwie najszerszą skalę.
3.
Wszystkie egzemplarze utworów chronionych prawami autorskimi, które mają być publicznie rozpowszechniane i opracowane na mocy niniejszego postanowienia, zawierają nazwiska autora bądź autorów, chyba że autor wyraźnie sobie tego nie życzy. Egzemplarze opatrzone są również czytelnym potwierdzeniem wspólnego wsparcia obu Stron.
III.
Informacje nieujawniane
A.
Informacje nieujawniane mające postać dokumentacji
1.
Każda ze Stron bądź, odpowiednio, jej agencje lub uczestnicy możliwie najwcześniej, najlepiej w PZT, za pomocą stosownych środków dokumentacyjnych wskazują informacje, które zgodnie z ich wolą mają pozostać nieujawnione w odniesieniu do niniejszej umowy, uwzględniając m.in. następujące kryteria:
a)
tajność informacji w takim znaczeniu, że informacje te jako całość bądź w określonym układzie lub połączeniu ich elementów nie są powszechnie znane ani łatwo dostępne - przy zastosowaniu legalnych środków - ekspertom w danych dziedzinach;
b)
rzeczywistą lub potencjalną handlową wartość informacji z tytułu ich tajności;
c)
uprzednią ochronę informacji w takim znaczeniu, że osoba prawnie sprawująca kontrolę podjęła względem tych informacji działania racjonalne w danych okolicznościach, mające na celu zachowanie ich tajności. O ile nie wskazano inaczej, Strony i ich uczestnicy w niektórych przypadkach mogą uzgodnić, że część lub całość informacji dostarczonych, wymienianych lub powstałych w trakcie wspólnych badań, realizowanych na podstawie niniejszej umowy, nie może zostać ujawniona.
2.
Każda ze Stron zapewnia, by ona sama i jej uczestnicy w wyraźny sposób określali informacje nieujawniane, na przykład przy pomocy stosownego oznakowania, wpisanego zastrzeżenia lub odpowiedniej umowy o nieujawnianiu informacji. Ma to również zastosowanie do każdego odtwarzania, w całości lub w części, wspomnianych informacji, które mają takie same oznakowanie lub zastrzeżenie. Strona otrzymująca takie informacje na podstawie niniejszej umowy szanuje ich uprzywilejowany charakter. Ograniczenia te wygasają automatycznie, kiedy informacje zostają podane przez właściciela do wiadomości publicznej.
3.
Informacje nieujawniane przekazane na mocy niniejszej umowy mogą zostać upowszechnione przez Stronę je otrzymującą tylko osobom w ramach tej Strony bądź osobom przez nią zatrudnionym oraz innym określonym jej departamentom lub agencjom, upoważnionym w konkretnych celach związanych ze wspólnymi badaniami, pod warunkiem że wszelkie takie informacje rozpowszechniane tą drogą są objęte pisemną umową o poufności i są z łatwością rozpoznawalne jako takie, jak określono w ust. 2.
4.
Strona otrzymująca informacje nieujawniane może, za uprzednią pisemną zgodą Strony udostępniającej takie informacje na mocy niniejszej umowy, rozpowszechniać je szerzej niż jest to dozwolone postanowieniami ust. 3. Strony współpracują w celu wypracowania procedur ubiegania się i otrzymywania uprzedniej zgody na takie szersze rozpowszechnianie informacji, przy czym każda ze Stron udziela takiej zgody w zakresie dozwolonym w ramach jej polityki wewnętrznej oraz zgodnie z jej przepisami ustawowymi i wykonawczymi.
B.
Informacje nieujawniane mające postać inną niż dokumentacja
1.
Jeżeli informacje nieujawniane przekazywane są w formie ustnej, w szczególności w ramach seminariów, spotkań, wizyt w obiektach lub laboratoriach, stosuje się odpowiednio postanowienia ust. 1-4 sekcji III A, pod warunkiem że osoby udostępniające i otrzymujące takie informacje nieujawniane lub inne informacje poufne bądź uprzywilejowane informacje wspólnie sporządzą, przed dowolnym przekazem ustnym, protokół określający zakres i treść takich ustnych przekazów.
2.
Kontrola

Każda Strona podejmuje starania w celu zapewnienia, by informacje nieujawniane otrzymane przez nią na mocy niniejszej umowy były kontrolowane, jak przewidziano w niniejszym załączniku. Jeżeli jedna ze Stron dochodzi do wniosku lub ma uzasadnione powody, by przypuszczać, że nie będzie mogła wypełnić postanowień niniejszej sekcji w zakresie nieujawniania informacji, niezwłocznie powiadamia o tym drugą Stronę. Następnie Strony konsultują się w celu określenia właściwego sposobu działania.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2020.440.1

Rodzaj: Umowa międzynarodowa
Tytuł: Indie-Europejska Wspólnota Energii Atomowej. Umowa o współpracy badawczo-rozwojowej w dziedzinie pokojowych zastosowań energii jądrowej.
Data aktu: 30/12/2020
Data ogłoszenia: 30/12/2020
Data wejścia w życie: 01/01/1970