a także mając na uwadze, co następuje:(1) Wskaźniki referencyjne odgrywają istotną rolę przy ustalaniu cen licznych instrumentów finansowych i w ramach licznych umów finansowych oraz stosowane są do pomiaru wyników wielu funduszy inwestycyjnych. Przekazywanie danych na potrzeby ustalenia wskaźników referencyjnych i administrowanie wskaźnikami referencyjnymi jest w wielu przypadkach podatne na manipulację, a osoby zaangażowane w te procesy często znajdują się w sytuacji konfliktu interesów.
(2) Aby wskaźniki referencyjne mogły odgrywać swoją rolę gospodarczą, muszą być reprezentatywne dla rynku bazowego lub sytuacji gospodarczej, których pomiar jest ich celem. Jeżeli dany wskaźnik referencyjny, taki jak stopy procentowe oferowane na rynku międzybankowym, przestaje być reprezentatywny dla danego rynku bazowego, istnieje ryzyko wystąpienia negatywnych skutków między innymi dla integralności rynku, finansowania gospodarstw domowych (kredyty, w tym kredyty hipoteczne) i przedsiębiorstw w Unii.
(3) Ryzyko dla użytkowników, rynków i gospodarki UE ogólnie wzrasta, gdy całkowita wartość instrumentów finansowych, umów finansowych i funduszy inwestycyjnych opartych na konkretnym wskaźniku referencyjnym jest wysoka. W rozporządzeniu (UE) 2016/1011 ustanowiono zatem różne kategorie wskaźników referencyjnych i przewidziano dodatkowe wymogi zapewniające rzetelność i solidność określonych wskaźników referencyjnych uznawanych za kluczowe, w tym uprawnienie właściwych organów do nakładania, pod pewnymi warunkami, wymogu przekazywania danych na potrzeby ustalenia kluczowego wskaźnika referencyjnego lub administrowania nim.
(4) Zgodnie z art. 20 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2016/1011 Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów wykonawczych w celu sporządzenia wykazu kluczowych wskaźników referencyjnych i dokonywania co najmniej co dwa lata jego przeglądu.
(5) W rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2016/1368 2 ustanowiono wykaz kluczowych wskaźników referencyjnych stosowanych na rynkach finansowych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011.
(6) Zgodnie z art. 20 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) 2016/1011 wskaźniki referencyjne mogą zostać włączone do wykazu kluczowych wskaźników referencyjnych, w przypadku gdy podstawą tych wskaźników są dane pochodzące od podmiotów przekazujących dane, z których większość stanowią podmioty mające siedzibę lub miejsce zamieszkania w jednym państwie członkowskim, oraz gdy wskaźniki te uznane są za kluczowe przez to państwo członkowskie.
(7) W dniu 10 października 2018 r. właściwy organ polski - Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) - powiadomił Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych ("ESMA") o swoim wniosku dotyczącym uznania warszawskiej międzybankowej stopy procentowej ("WIBOR") za kluczowy wskaźnik referencyjny zgodnie z art. 20 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) 2016/1011, ponieważ ma ona kluczowe znaczenie w Polsce, a jej podstawą są dane pochodzące od podmiotów przekazujących dane, z których wszystkie stanowią podmioty mające siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce.
(8) WIBOR jest stopą referencyjną opartą na średniej wartości stóp procentowych, po których banki działające na polskim rynku pieniężnym są gotowe udzielać sobie niezabezpieczonych pożyczek o różnych terminach zapadalności. W dniu 10 października 2018 r. w skład panelu WIBOR wchodziło jedenaście banków, z których wszystkie miały siedzibę w Polsce.
(9) W swojej ocenie przedłożonej ESMA KNF stwierdziła, że zaprzestanie stosowania WIBOR lub opracowywanie go w oparciu o dane wejściowe lub dane pochodzące od panelu podmiotów przekazujących dane, które to dane nie są już reprezentatywne dla rynku bazowego lub realiów gospodarczych, może mieć istotny negatywny wpływ na funkcjonowanie rynków finansowych w Polsce.
(10) Z oceny dokonanej przez KNF wynika, że WIBOR jest stosowana jako stopa referencyjna w przypadku 60 % łącznej kwoty wszystkich kredytów udzielanych polskim gospodarstwom domowym i w przypadku 70,1 % pozostałych do spłaty kredytów hipotecznych. Jeśli chodzi o umowy kredytu hipotecznego zawarte od 2013 r., dominacja WIBOR wzrasta do 98,5 %. WIBOR służy ponadto jako stopa referencyjna dla płatności kuponowych w odniesieniu do prawie 26 % całkowitej wartości nominalnej polskich obligacji. KNF przedstawiła również dane wskazujące, że WIBOR stosowana jest jako stopa referencyjna w przypadku instrumentów pochodnych na stopy procentowe będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym o pozostającej kwocie nominalnej w wysokości 366 mld EUR. KNF stwierdziła ponadto na podstawie badania, że WIBOR jest stopą referencyjną w funduszach inwestycyjnych o całkowitej wartości aktywów netto wynoszącej 2,6 mld EUR. Całkowita wartość instrumentów finansowych i umów finansowych opartych na WIBOR jest zatem większa niż produkt narodowy brutto Polski. We wspomnianej ocenie stwierdzono, że WIBOR ma kluczowe znaczenie dla stabilności finansowej i integralności rynku w Polsce, a zaprzestanie opracowywania tej stopy referencyjnej lub jej niewiarygodność mogłyby mieć istotny negatywny wpływ na funkcjonowanie rynków finansowych w Polsce oraz na przedsiębiorstwa i konsumentów, ponieważ wskaźnik ten jest wykorzystywany w pożyczkach, kredytach konsumenckich i funduszach inwestycyjnych.
(11) W dniu 8 listopada 2018 r. ESMA przekazał Komisji swoją opinię, w której stwierdził, że KNF wzięła pod uwagę wszystkie elementy i kryteria określone w art. 20 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2016/1011 oraz przedstawiła dane ilościowe na poparcie uznania WIBOR za kluczowy wskaźnik referencyjny, jak również przedstawiła analityczne uzasadnienie wskazujące na kluczową rolę WIBOR w gospodarce polskiej.
(12) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie wykonawcze (UE) 2016/1368.
(13) Mając na uwadze kluczowe znaczenie stopy WIBOR, jej powszechne wykorzystanie oraz jej rolę w alokacji kapitału w Polsce, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie w trybie pilnym.
(14) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Europejskiego Komitetu Papierów Wartościowych,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
