a także mając na uwadze, co następuje:(1) Dyrektywa (UE) 2016/798 ma na celu poprawienie dostępu do rynku usług transportu kolejowego poprzez określenie wspólnych zasad zarządzania bezpieczeństwem kolei oraz regulacji i nadzoru w tym zakresie. Dyrektywa (UE) 2016/798 przewiduje także wdrożenie ram zapewniających równe warunki dla wszystkich podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie w zakresie obejmującym pojazdy poprzez stosowanie takich samych wymogów i warunków związanych z certyfikacją w całej Unii.
(2) Celem systemu certyfikacji jest zapewnienie ram dla harmonizacji wymogów i metod w zakresie oceny zdolności podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie w całej Unii.
(3) Po pozytywnej ocenie obecnego systemu certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie w zakresie obejmującym wagony towarowe, skierowanej do Komisji w dniu 11 marca 2015 r. przez Agencję Kolejową Unii Europejskiej ("Agencję"), w dniu 27 września 2018 r. Agencja wydała zalecenie 007REC1004 w sprawie zmiany rozporządzenia Komisji (UE) nr 445/2011 2 .
(4) Załącznik III do dyrektywy (UE) 2016/798 określa wymogi i kryteria oceny dla organizacji ubiegających się o certyfikat podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie lub certyfikat dotyczący funkcji utrzymania zleconych na zewnątrz przez podmiot odpowiedzialny za utrzymanie. Aby wymogi te były w pełni stosowane, muszą być bardziej szczegółowe i określone dla poszczególnych funkcji utrzymania, o których mowa w art. 14 ust. 3 lit. a)-d) tej dyrektywy.
(5) Biorąc pod uwagę różnorodność metod projektowania i utrzymania, system utrzymania powinien być w większym stopniu ukierunkowany na wymogi w zakresie zarządzania, takie jak organizacja podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie, a nie na konkretny wymóg techniczny.
(6) Elementy krytyczne dla bezpieczeństwa wymagają szczególnej uwagi i pierwszeństwa w procedurach utrzymania. Aspekty krytyczne każdego elementu są jednak związane z konkretnym projektem pojazdu i określonymi funkcjami elementu. Nie jest zatem możliwe ustalenie wyczerpującego wykazu elementów krytycznych dla bezpieczeństwa. Należy określić zasadnicze części elementów krytycznych dla bezpieczeństwa.
(7) Przy projektowaniu nowego typu pojazdu producent powinien określić, w oparciu o analizę ryzyka, krytyczność funkcji i elementów swoich produktów oraz zapisywać je w dokumentacji technicznej, o której mowa w art. 15 ust. 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/797 3 . Przy określaniu krytyczności należy wziąć pod uwagę sposób, w jaki element ma być użytkowany i środowisko, w którym ma być on użytkowany. Podmiot odpowiedzialny za utrzymanie powinien mieć dostęp do odpowiednich części dokumentacji technicznej, aby był w pełni świadomy krytyczności elementów każdego typu pojazdu, za który odpowiada. Podmiot odpowiedzialny za utrzymanie powinien określić czynniki krytyczne poprzez obserwację i analizę defektów oraz śledzenie wszystkich swoich interwencji, a także powinien być zobowiązany do przekazywania informacji przynajmniej na temat elementów krytycznych dla bezpieczeństwa określonych jako takie przez producenta.
(8) W przypadku gdy podmiot odpowiedzialny za utrzymanie uznaje, że w dokumentacji technicznej należy uwzględnić nowe elementy krytyczne dla bezpieczeństwa lub że należy je przenieść do kategorii elementów, które nie są krytyczne dla bezpieczeństwa, powinien on niezwłocznie poinformować o tym producenta, posiadacza zezwolenia na dopuszczenie typu pojazdu i posiadacza zezwolenia dla pojazdu, aby umożliwić zastosowanie niezbędnych środków, w tym, w razie potrzeby, zmianę dokumentacji technicznej.
(9) Podmiot lub organizacja, które podejmują się wykonywania co najmniej jednej z funkcji utrzymania określonych w art. 14 ust. 3 lit. b)-d) dyrektywy (UE) 2016/798 lub części tych funkcji utrzymania, mogą stosować system certyfikacji na zasadzie dobrowolności, w oparciu o zasady określone w art. 6. Certyfikacja ma na celu zapewnienie utrzymania w ramach kontrolowanego procesu, który spełnia wspólne normy jakości na wszystkich jego etapach. Art. 14 ust. 5 dyrektywy (UE) 2016/798 dotyczący ważności w całej Unii powinien mieć również zastosowanie do tych dobrowolnych certyfikatów.
(10) W ramach swojej działalności zarządcy infrastruktury mogą chcieć użyć pociągów, pojazdów służących do kontroli infrastruktury, maszyn torowych lub innych pojazdów o specjalnym przeznaczeniu do różnych celów, takich jak transport materiałów lub personelu do celów budowy lub utrzymania infrastruktury, utrzymania aktywów infrastruktury lub zarządzania w sytuacjach kryzysowych. W takich sytuacjach zarządca infrastruktury powinien być uznany za przedsiębiorstwo kolejowe działające w ramach swojego systemu zarządzania bezpieczeństwem. Ocena zdolności zarządcy infrastruktury w zakresie eksploatowania pojazdów we wspomnianym celu powinna stanowić część oceny na potrzeby autoryzacji bezpieczeństwa zgodnie z art. 12 dyrektywy (UE) 2016/798.
(11) Przeprowadzana przez organ certyfikujący ocena wniosku o certyfikat podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie polega na ocenie zdolności wnioskodawcy w zakresie zarządzania działaniami związanymi z utrzymaniem oraz wykonywania funkcji eksploatacyjnych związanych z utrzymaniem - samodzielnie lub w drodze umów z innymi podmiotami, np. warsztatami utrzymaniowymi, którym powierzono wykonywanie tych funkcji lub ich części.
(12) Zgodnie z art. 14 ust. 4 dyrektywy (UE) 2016/798 organy certyfikujące są organami akredytowanymi, organami uznanymi lub krajowymi organami ds. bezpieczeństwa. System akredytacji powinien zapewnić narzędzie zarządzania ryzykiem poprzez zagwarantowanie, że akredytowane organy posiadają odpowiednie kwalifikacje do wykonywania prac, których się podejmują. Ponadto akredytacja jest środkiem zapewniającym uznawanie na szczeblu krajowym i międzynarodowym certyfikatów podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie wydanych przez organy akredytowane.
(13) Mając na względzie zapewnienie systemu umożliwiającego organom certyfikującym przeprowadzanie w całej Unii kontroli certyfikowanych podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie i zharmonizowanie podejścia do certyfikacji, istotne jest, aby wszystkie organy posiadające zdolność prawną do przyznawania certyfikatów podmiotom odpowiedzialnym za utrzymanie ("organy certyfikujące") współpracowały ze sobą. Szczególne wymogi w zakresie akredytacji i uznawania powinny zostać opracowane i zatwierdzone zgodnie z rozdziałem II rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 4 .
(14) Procedury podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie dotyczące funkcjonowania, organizacji i podejmowania decyzji w obszarze bezpieczeństwa i interoperacyjności kolei różnią się znacząco, co wpływa negatywnie na sprawne funkcjonowanie jednolitego europejskiego obszaru kolejowego. Negatywne skutki mogą być szczególnie odczuwalne w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw, które chcą wejść na rynek kolejowy w innym państwie członkowskim. Dlatego też kluczowe jest wzmocnienie koordynacji z myślą o zwiększeniu harmonizacji na szczeblu unijnym. Aby zapewnić wdrażanie i jednolite stosowanie różnych przepisów niniejszego rozporządzenia przez podmioty odpowiedzialne za utrzymanie i organy certyfikujące, Agencja Kolejowa Unii Europejskiej ("Agencja") powinna - w ramach swoich uprawnień do monitorowania ogólnego poziomu bezpieczeństwa systemu kolei Unii, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/796 5 - monitorować działania organów certyfikujących poprzez audyt i inspekcje. Aby być w stanie wykonywać tę funkcję, Agencja powinna gromadzić informacje dotyczące charakteru organów certyfikujących działających w przedmiotowej dziedzinie oraz liczby certyfikatów wydanych podmiotom odpowiedzialnym za utrzymanie. Jest również rzeczą istotną, aby Agencja ułatwiała koordynację organów certyfikujących.
(15) Do czasu pełnego wprowadzenia systemu certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie przewidzianego w niniejszym rozporządzeniu podczas okresu przejściowego dotychczasowe praktyki w zakresie certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie i warsztatów utrzymaniowych dla pojazdów innych niż wagony towarowe powinny pozostać ważne, aby zapewnić nieprzerwane świadczenie usług kolejowych, zwłaszcza na poziomie międzynarodowym.
(16) Niniejsze rozporządzenie przewiduje system certyfikacji dla wszystkich typów pojazdów, w tym wagonów towarowych. Należy zatem uchylić rozporządzenie Komisji (UE) nr 445/2011 6 .
(17) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu, o którym mowa w art. 28 ust. 1 dyrektywy (UE) 2016/798,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: