a także mając na uwadze, co następuje:(1) W rozporządzeniu (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady 3 przewidziano zharmonizowane zasady i procedury usprawniające współpracę między organami krajowymi, które są odpowiedzialne za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów w kontekście transgranicznym. W art. 21a rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 przewidziano procedurę przeglądu skuteczności tego rozporządzenia oraz jego mechanizmów operacyjnych. Po takim przeglądzie Komisja stwierdziła, że rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 nie jest wystarczające do skutecznego działania w obliczu wyzwań w obszarze egzekwowania prawa na jednolitym rynku, w tym wyzwań na jednolitym rynku cyfrowym.
(2) W komunikacie Komisji z dnia 6 maja 2015 r. "Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy" uznano jako jeden z priorytetów tej strategii zajęcie się potrzebą zwiększenia zaufania konsumentów poprzez szybsze, sprawniejsze i spójniejsze egzekwowanie zasad prawa konsumenta. W komunikacie Komisji z dnia 28 października 2015 r. "Usprawnianie jednolitego rynku: więcej możliwości dla obywateli i przedsiębiorstw" ponownie podkreślono, że egzekwowanie unijnych przepisów prawnych chroniących interesy konsumentów, powinno zostać dodatkowo wzmocnione w drodze zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004.
(3) Nieskuteczne ściganie w przypadku naruszeń transgranicznych, w tym naruszeń w otoczeniu cyfrowym, pozwala przedsiębiorcom unikać sytuacji, w których egzekwuje się względem nich przepisy, poprzez zmianę miejsca prowadzenia działalności w obrębie Unii. To również skutkuje zakłóceniem warunków konkurencji dla przestrzegających prawa przedsiębiorców prowadzących działalność krajową lub transgraniczną -; w internecie lub poza nim i tym samym bezpośrednio szkodzi konsumentom oraz podważa ufność konsumencką względem transakcji transgranicznych i rynku wewnętrznego. Zatem, aby wykrywać naruszenia objęte niniejszym rozporządzeniem, prowadzić w ich sprawie dochodzenia oraz nakazywać ich zaprzestanie, niezbędne jest podniesienie poziomu harmonizacji określającej zasady skutecznej i sprawnej współpracy w obszarze egzekwowania prawa między właściwymi publicznymi organami ścigania.
(4) W rozporządzeniu (WE) nr 2006/2004 ustanowiono sieć właściwych organów publicznych egzekwowania prawa na terytorium całej Unii. Konieczna jest skuteczna współpraca między różnymi właściwymi organami wchodzącymi w skład tej sieci oraz skuteczna współpraca między innymi publicznymi organami na szczeblu państw członkowskich. Koordynacyjną rolę jednolitego urzędu łącznikowego należy powierzyć w każdym państwie członkowskim organowi publicznemu. Taki organ powinien dysponować wystarczającymi uprawnieniami i zasobami, aby pełnić tę kluczową rolę. Zachęca się każde państwo członkowskie, by na jednolity urząd łącznikowy wyznaczyło jeden z właściwych organów zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.
(5) Konsumentów należy również objąć ochroną przed naruszeniami objętymi niniejszym rozporządzeniem, których już zaprzestano, ale których szkodliwe skutki mogą występować w dalszym ciągu. Właściwe organy powinny mieć minimalne uprawnienia niezbędne do prowadzenia dochodzeń w sprawie takich naruszeń oraz do nakazywania ich zaprzestania lub ich zakazania w przyszłości, aby zapobiegać ich ponownemu wystąpieniu i tym samym zapewnić wysoką ochronę konsumentów.
(6) Właściwe organy powinny dysponować minimalnym zestawem uprawnień w zakresie prowadzenia dochodzeń i egzekwowania przepisów, aby stosować niniejsze rozporządzenie, szybciej i skuteczniej współpracować ze sobą oraz zniechęcać przedsiębiorców do popełniania naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem. Wspomniane uprawnienia powinny być wystarczające do skutecznego radzenia sobie z wyzwaniami związanymi z egzekwowaniem przepisów w obszarze handlu elektronicznego i w otoczeniu cyfrowym oraz do uniemożliwienia nieprzestrzegającym przepisów przedsiębiorcom wykorzystywania luk w systemie egzekwowania prawa, czego dokonują poprzez przenoszenie miejsca prowadzenia działalności do państw członkowskich, w których właściwe organy nie dysponują narzędziami do przeciwdziałania niezgodnym z prawem praktykom. Uprawnienia te powinny dać państwom członkowskim możliwość zapewnienia, że właściwe organy będą mogły zgodnie z prawem wymieniać się niezbędnymi informacjami i dowodami w celu skutecznego egzekwowania prawa na takim samym poziomie we wszystkich państwach członkowskich.
(7) Każde państwo członkowskie powinno zapewnić, by wszystkie właściwe organy w obrębie jego jurysdykcji miały wszystkie minimalne uprawnienia, niezbędne do zapewnienia właściwego stosowania niniejszego rozporządzenia. Państwa członkowskie powinny mieć jednak możliwość decydowania o nieprzyznawaniu wszystkich uprawnień każdemu właściwemu organowi, pod warunkiem że stosownie do potrzeb każde uprawnienie będzie mogło być skutecznie wykonywane w odniesieniu do wszelkich naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem. Państwa członkowskie powinny mieć również możliwość decydowania, zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o powierzeniu pewnych zadań wyznaczonym podmiotom lub o przekazaniu właściwym organom uprawnienia do zasięgania opinii organizacji konsumenckich, stowarzyszeń przedsiębiorców, wyznaczonych podmiotów lub innych zainteresowanych osób na temat skuteczności zobowiązań zaproponowanych przez przedsiębiorcę dla zaprzestaniu naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem. Państwa członkowskie nie powinny być jednak w żaden sposób zobowiązane do angażowania wyznaczonych podmiotów w stosowanie niniejszego rozporządzenia ani do zasięgania opinii organizacji konsumenckich, stowarzyszeń przedsiębiorców, wyznaczonych podmiotów lub innych zainteresowanych osób na temat skuteczności zobowiązań zaproponowanych w celu zaprzestania naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem.
(8) Właściwe organy powinny mieć możliwość wszczynania dochodzeń lub postępowań z własnej inicjatywy, jeżeli ze źródeł innych niż skargi konsumentów uzyskają informacje o naruszeniach objętych niniejszym rozporządzeniem.
(9) Właściwe organy powinny mieć dostęp do istotnych dokumentów, danych i informacji dotyczących sprawy będącej przedmiotem dochodzenia lub wspólnie uzgodnionych dochodzeń na rynkach konsumenckich (akcje kontrolne), aby móc ustalić, czy doszło lub dochodzi do naruszenia przepisów prawa Unii chroniących interesy konsumentów, a w szczególności zidentyfikować odpowiedzialnego przedsiębiorcę, niezależnie od tego, jaki podmiot znajduje się w posiadaniu odnośnych dokumentów, danych lub informacji, oraz niezależnie od tego, w jakiej są formie lub formacie, na jakim nośniku są przechowywane lub w jakim miejscu. Właściwe organy powinny mieć możliwość bezpośredniego zwracania się do stron trzecich w ramach cyfrowego łańcucha wartości o przekazywanie wszelkich istotnych dowodów, danych i informacji, zgodnie z dyrektywą 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, 4 i zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych.
(10) Właściwe organy powinny mieć możliwość zwrócenia się o wszelkie istotne informacje do dowolnego publicznego organu, podmiotu lub agencji w swoim państwie członkowskim lub do każdej osoby fizycznej lub prawnej - w tym na przykład do dostawców usług płatniczych, dostawców usług internetowych, operatorów telekomunikacyjnych, rejestrów domen i podmiotów rejestrujących domeny oraz dostawców usług hostingowych - w celu ustalenia, czy doszło lub dochodzi do naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem.
(11) Właściwe organy powinny mieć możliwość prowadzenia niezbędnych kontroli na miejscu oraz posiadać uprawnienia do wkraczania do pomieszczeń i środków transportu oraz na tereny, z których przedsiębiorca objęty kontrolą korzysta w celach związanych ze swoją działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub z wykonywaniem wolnego zawodu.
(12) Właściwe organy powinny mieć możliwość zwrócenia się do przedstawicieli lub pracowników przedsiębiorcy objętego kontrolą o wyjaśnienie faktów, informacji, danych lub dokumentów dotyczących przedmiotu kontroli oraz powinny mieć możliwość rejestrowania odpowiedzi udzielonych przez tych przedstawicieli lub pracowników.
(13) Właściwe organy powinny mieć możliwość weryfikowania zgodności z przepisami prawa Unii chroniącymi interesy konsumentów oraz pozyskiwania dowodów naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem, w tym naruszeń, do których doszło w trakcie zakupu towarów lub usług lub po takim zakupie. Właściwe organy powinny być zatem uprawnione do nabywania towarów lub usług jako zakupów testowych, gdzie to konieczne po ukryciu prawdziwej tożsamości w celu wykrycia naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem, takich jak odmowy przysługującego konsumentowi prawa do odstąpienia od umowy zawieranej na odległość, oraz w celu uzyskania dowodów. Uprawnienie to powinno obejmować również prawo do przeprowadzania kontroli, obserwacji, badania, demontażu lub testowania produktu lub usługi, które zostały zakupione przez właściwy organ do tych celów. Uprawnienie do nabywania towarów lub usług jako zakupów testowych może obejmować uprawnienie właściwych organów do zapewnienia zwrotu każdej wpłaconej kwoty, jeżeli taki zwrot nie jest nieproporcjonalny, a także nie jest w inny sposób sprzeczny z prawem unijnym i krajowym.
(14) W szczególności w otoczeniu cyfrowym właściwe organy powinny mieć możliwość szybkiego i skutecznego położenia kresu naruszeniom objętym niniejszym rozporządzeniem, w szczególności jeżeli przedsiębiorca sprzedający towary lub usługi ukrywa swoją tożsamość lub przenosi miejsce prowadzenia działalności w obrębie Unii lub do państwa trzeciego, aby uniknąć sytuacji, w której egzekwuje się względem niego przepisy. W przypadku gdy występuje ryzyko wyrządzenia zbiorowym interesom konsumentów poważnych szkód, właściwe organy powinny mieć możliwość przyjęcia środków tymczasowych, zgodnie z prawem krajowym, obejmujących usuwanie treści z interfejsu internetowego lub nakazanie umieszczenia wyraźnego ostrzeżenia dla konsumentów wchodzących na interfejs internetowy. Środki tymczasowe nie powinny wykraczać poza to, co jest konieczne do osiągnięcia ich celów. Ponadto właściwe organy powinny być uprawnione do nakazania umieszczenia wyraźnego ostrzeżenia dla konsumentów, gdy ci wchodzą na interfejs internetowy lub do nakazania usunięcia lub zmiany treści cyfrowych, w przypadku gdy brakuje innych skutecznych sposobów na ukrócenie nielegalnych praktyk. Takie środki nie powinny wykraczać poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celu, jakim jest doprowadzenie do zaprzestania lub zakazanie naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem.
(15) Dążąc do realizacji celu niniejszego rozporządzenia oraz podkreślając, jak ważna jest chęć przedsiębiorców do postępowania zgodnego z unijnymi przepisami w zakresie ochrony konsumentów i usunięcia skutków swoich naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem, właściwe organy powinny mieć możliwość uzgadniania z przedsiębiorcami zobowiązań dotyczących kroków i środków, które przedsiębiorca musi podjąć względem naruszenia, w szczególności w celu doprowadzenia do zaprzestania naruszenia.
(16) Z uwagi na bezpośredni wpływ na stopień odstraszania zapewnianego przez system egzekwowania przez organy publiczne, kary za naruszenie przepisów prawa konsumenckiego stanowią istotny element systemu egzekwowania przepisów.. Ponieważ krajowe systemy kar nie zawsze umożliwiają wzięcie pod uwagę transgranicznego wymiaru naruszenia, właściwe organy powinny, jako część ich minimalnych uprawnień, mieć prawo do wymierzania kar za naruszenia objęte niniejszym rozporządzeniem. Nie należy wymagać od państw członkowskich ustanowienia nowego systemu kar w przypadku naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem. Zamiast tego powinny one wymagać, by właściwe organy stosowały system mający zastosowanie do takich samych naruszeń krajowych - z uwzględnieniem w miarę możliwości rzeczywistej skali i zakresu danego naruszenia. Można rozważyć konieczność zaostrzenia kar w przypadku naruszeń unijnego prawa konsumenckiego, w świetle ustaleń zawartych w sprawozdaniu Komisji na temat oceny adekwatności prawa konsumenckiego i marketingowego.
(17) Konsumenci powinni mieć prawo dochodzenia roszczeń z tytułu szkód spowodowanych naruszeniami objętymi niniejszym rozporządzeniem. W zależności od przypadku, prawo do uzyskania od przedsiębiorcy, z jego własnej inicjatywy, dodatkowych zobowiązań w zakresie środków zaradczych na korzyść konsumentów dotkniętych domniemanym naruszeniem objętym niniejszym rozporządzeniem, lub, w odpowiednich przypadkach, prawo zwrócenia się do przedsiębiorcy o złożenie zobowiązania w postaci zaoferowania odpowiednich środków zaradczych konsumentom, których dotyczy naruszenie, powinno przyczynić się do usunięcia negatywnych skutków naruszenia transgranicznego dla konsumentów. Środki takie mogą obejmować, między innymi, naprawę, wymianę, obniżenie cen, rozwiązanie umowy lub zwrot ceny zapłaconej za towary lub usługi, tak aby odpowiednio złagodzić negatywne konsekwencje naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem, dla danego konsumenta, zgodnie z wymogami prawa Unii. Pozostaje to bez uszczerbku dla prawa konsumenta do dochodzenia roszczeń za pomocą odpowiednich środków. W stosownych przypadkach właściwe organy powinny za pomocą odpowiednich środków informować konsumentów, którzy twierdzą, że doznali szkody w wyniku naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem, o sposobach domagania się odszkodowania przewidzianych w prawie krajowym.
(18) Realizacja i wykonywanie uprawnień w związku ze stosowaniem niniejszego rozporządzenia powinno być proporcjonalne i adekwatne do charakteru naruszenia przepisów prawa Unii chroniących interesy konsumentów oraz całości wynikającej z niego faktycznej lub potencjalnej szkody. Właściwe organy powinny uwzględnić wszelkie fakty i okoliczności danej sprawy i wybrać najstosowniejsze środki, które są konieczne do wyeliminowania danego naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem. Środki te powinny być proporcjonalne, skuteczne i odstraszające.
(19) Realizacja i wykonywanie uprawnień w związku ze stosowaniem niniejszego rozporządzenia powinno być także zgodne z innymi przepisami unijnymi i krajowymi, w tym z mającymi zastosowanie gwarancjami proceduralnymi i zasadami praw podstawowych. Państwa członkowskie powinny zachować swobodę określania w prawie krajowym warunków i ograniczeń wykonywania uprawnień, zgodnie z prawem Unii. Na przykład w przypadku gdy prawo krajowe przewiduje, że aby wejść na teren należący do osób fizycznych i prawnych, wymagane jest uprzednie zezwolenie organu wymiaru sprawiedliwości danego państwa członkowskiego, z uprawnienia do wejścia na taki teren można skorzystać jedynie po uzyskaniu takiego uprzedniego zezwolenia.
(20) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wyboru czy właściwe organy będą korzystały z tych uprawnień bezpośrednio w ramach swoich własnych kompetencji, poprzez zwrócenie się do innych właściwych organów lub innych organów publicznych, poprzez zlecanie zadań wyznaczonym podmiotom czy też w drodze wniosków składanych do właściwych sądów. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby te uprawnienia były wykonywane skutecznie i terminowo.
(21) Odpowiadając na wnioski składane za pośrednictwem mechanizmu wzajemnej pomocy, właściwe organy powinny - w odpowiednich przypadkach - korzystać również z innych uprawnień lub środków przyznanych im na szczeblu krajowym, w tym z prawa do wszczynania postępowań karnych lub do przekazywania spraw w celu wszczęcia postępowania karnego. W tym kontekście ogromne znaczenie ma zapewnienie, aby sądy i inne organy - w szczególności organy biorące udział w postępowaniach karnych - dysponowały środkami i uprawnieniami niezbędnymi do prowadzenia skutecznej i terminowej współpracy z właściwymi organami.
(22) Należy zwiększyć skuteczność i wydajność mechanizmu wzajemnej pomocy. Należy przekazywać żądane informacje w terminach przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu i terminowo podejmować konieczne środki dochodzeniowe i środki egzekwowania prawa. Właściwe organy powinny odpowiadać na wnioski o udzielenie informacji i wnioski o podjęcie środków egzekwowania prawa w określonych terminach, chyba że uzgodniono inaczej. Obowiązki właściwego organu w ramach mechanizmu wzajemnej pomocy powinny pozostać niezmienne, chyba że prawdopodobne jest, że działania w zakresie egzekwowania prawa i decyzje administracyjne podejmowane na szczeblu krajowym poza ramami mechanizmu wzajemnej pomocy doprowadziłyby do szybkiego i skutecznego zaprzestania lub szybkiego i skutecznego zakazania naruszenia wewnątrzunijnego. Decyzje administracyjne w tym zakresie powinny być rozumiane jako decyzje wykonujące środki podjęte w celu doprowadzenia do zaprzestania lub w celu zakazania naruszenia wewnątrzunijnego. W tych wyjątkowych przypadkach właściwe organy powinny być uprawnione do odmowy wykonania wniosku o podjęcie środków egzekwowania prawa złożonego w ramach mechanizmu wzajemnej pomocy.
(23) Komisja powinna mieć możliwość lepszego koordynowania i monitorowania funkcjonowania mechanizmu wzajemnej pomocy, a także wydawania wytycznych, sporządzania zaleceń i wydawania opinii skierowanych do państw członkowskich w przypadku wystąpienia problemów. Komisja powinna również mieć możliwość skuteczniejszego i szybszego wspierania właściwych organów w rozstrzyganiu sporów dotyczących interpretacji spoczywających na nich obowiązków w ramach mechanizmu wzajemnej pomocy.
(24) Niniejsze rozporządzenie powinno określać zharmonizowane przepisy ustanawiające procedury koordynowania środków dochodzeniowych i środków egzekwowania prawa dotyczących naruszeń powszechnych i naruszeń powszechnych o wymiarze unijnym. Skoordynowane działania skierowane przeciwko naruszeniom powszechnym i naruszeniom powszechnym o wymiarze unijnym powinny zagwarantować właściwym organom możliwość wyboru najodpowiedniejszych i najskuteczniejszych narzędzi pozwalających na powstrzymanie tych naruszeń i w odpowiednich przypadkach pozwalających uzyskać od odpowiedzialnych przedsiębiorców lub dążyć do uzyskania od nich zobowiązań w zakresie środków zaradczych na korzyść konsumentów.
(25) W ramach skoordynowanego działania, odnośne właściwe organy powinny skoordynować podjęcie środków dochodzeniowych i środków egzekwowania prawa, aby skutecznie wyeliminować naruszenie powszechne lub naruszenie powszechne o wymiarze unijnym i doprowadzić do jego zaprzestania lub zakazania. W tym celu właściwe organy powinny wymieniać się wszelkimi niezbędnymi dowodami i informacjami, należy też zapewnić konieczne wsparcie. Właściwe organy zajmujące się naruszeniem powszechnym lub naruszeniem powszechnym o wymiarze unijnym powinny w skoordynowany sposób podjąć konieczne środki egzekwowania prawa, aby skutecznie doprowadzić do zaprzestania lub do zakazania tego naruszenia.
(26) Udział poszczególnych właściwych organów w skoordynowanym działaniu, a w szczególności zakres środków dochodzeniowych i środków egzekwowania prawa, do których podjęcia zobowiązany jest właściwy organ powinien być wystarczający, aby skutecznie zająć się naruszeniem powszechnym lub naruszeniem powszechnym o wymiarze unijnym. Właściwe organy zajmujące się tym naruszeniem powinny być zobowiązane do podjęcia tylko koniecznych środków dochodzeniowych i środków egzekwowania prawa, potrzebnych do uzyskania wszelkich niezbędnych dowodów i informacji w odniesieniu do naruszenia powszechnego lub naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym oraz potrzebnych do doprowadzenia do jego zaprzestania lub zakazania. Brak dostępnych zasobów po stronie organu właściwego, którego dotyczy to naruszenie nie powinien jednak być uznawany za uzasadniony powód nie uczestniczenia w skoordynowanym działaniu.
(27) Odnośne właściwe organy zajmujące się naruszeniem powszechnym lub naruszeniem powszechnym o wymiarze unijnym, które biorą udział w skoordynowanym działaniu, powinny mieć możliwość podjęcia krajowych działań dochodzeniowych i działań egzekwowania prawa względem tego samego naruszenia i tego samego przedsiębiorcy. Zarazem jednak należy utrzymać obowiązek właściwego organu do skoordynowania własnych działań dochodzeniowych i działań w zakresie egzekwowania prawa w ramach skoordynowanego działania z innymi odnośnymi właściwymi organami zajmującymi się tym naruszeniem, chyba że prawdopodobne jest, że działania dochodzeniowe i działania w zakresie egzekwowania prawa podejmowane na szczeblu krajowym poza ramami skoordynowanego działania zapewniłyby szybkie i skuteczne zaprzestanie danego naruszenia powszechnego lub naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym lub szybkie i skuteczne jego zakazanie. Decyzje administracyjne w tym zakresie powinny być rozumiane jako decyzje wykonujące środki podjęte w celu doprowadzenia do zaprzestania lub w celu zakazania naruszenia. W tych wyjątkowych przypadkach właściwe organy powinny być uprawnione do odmowy udziału w skoordynowanym działaniu.
(28) W sytuacji, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie o wystąpienie naruszenia powszechnego, właściwe organy, które zajmują się tym naruszeniem, powinny, za porozumieniem, rozpocząć skoordynowane działanie. W celu ustalenia, które właściwe organy mają zająć się danym naruszeniem powszechnym, należy rozważyć wszystkie odpowiednie aspekty tego naruszenia, a w szczególności miejsce prowadzenia działalności przez przedsiębiorcę lub miejsce jego pobytu, lokalizację mienia przedsiębiorcy, lokalizację konsumentów, którzy ponieśli szkodę na skutek domniemanego naruszenia, oraz lokalizację punktów sprzedaży prowadzonej przez przedsiębiorcę, czyli sklepów i stron internetowych.
(29) Komisja powinna ściślej współpracować z państwami członkowskimi, aby zapobiegać występowaniu naruszeń na dużą skalę. Komisja powinna zatem aktywnie powiadamiać właściwe organy, jeśli podejrzewa, że doszło do naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem. Przykładowo, jeżeli Komisja na podstawie monitorowania ostrzeżeń zgłaszanych przez właściwe organy ma uzasadnione podejrzenie, że doszło do naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym, powinna powiadomić o tym państwa członkowskie, za pośrednictwem właściwych organów i jednolitych urzędów łącznikowych - których dotyczy to domniemane naruszenie - i w powiadomieniu przedstawić powody uzasadniające ewentualne podjęcie skoordynowanego działania. Właściwe organy powinny przeprowadzić odpowiednie dochodzenie w oparciu o posiadane informacje lub informacje łatwo dla nich dostępne. Powinny też powiadamiać o wynikach dochodzeń inne właściwe organy, poszczególne zainteresowane urzędy łącznikowe i Komisję. W przypadku gdy zainteresowane właściwe organy dojdą do wniosku, że takie dochodzenia wykażą możliwość występowania naruszenia, powinny rozpocząć skoordynowane działanie, podejmując środki określone w niniejszym rozporządzeniu. Skoordynowane działanie w odpowiedzi na naruszenie powszechne o wymiarze unijnym powinno być zawsze koordynowane przez Komisję. Jeżeli jest oczywiste, że naruszenie to dotyczy danego państwa członkowskiego, państwo to powinno wziąć udział w skoordynowanym działaniu, by pomóc w gromadzeniu wszelkich niezbędnych dowodów i informacji dotyczących naruszenia i by doprowadzić do jego zaprzestania lub zakazania. Jeżeli chodzi o środki egzekwowania prawa, stosowanie niniejszego rozporządzenia nie powinno wpływać na postępowania karne i cywilne w państwach członkowskich. Należy przestrzegać zasady ne bis in idem. Jednak jeżeli ten sam przedsiębiorca ponownie dopuści się tego samego czynu lub zaniechania stanowiących naruszenie objęte niniejszym rozporządzeniem, które już było przedmiotem procedury egzekwowania prawa skutkującej zaprzestaniem lub zakazaniem naruszenia, te czyny lub zaniechania należy uznać za kolejne naruszenie, które właściwe organy powinny wyeliminować.
(30) Odnośne właściwe organy powinny podjąć konieczne środki dochodzeniowe, aby ustalić szczegóły dotyczące danego naruszenia powszechnego lub naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym, a w szczególności tożsamość przedsiębiorcy, czyny lub zaniechania, których się dopuścił, oraz skutki naruszenia. Właściwe organy powinny podjąć środki egzekwowania prawa na podstawie wyniku dochodzenia. W stosownych przypadkach wynik dochodzenia oraz ocena naruszenia powszechnego lub naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym powinny zostać przedstawione we wspólnym stanowisku uzgadnianym przez właściwe organy odnośnych państw członkowskich w drodze skoordynowanego działania i kierowanym do przedsiębiorców odpowiedzialnych za to naruszenie. Wspólne stanowisko nie powinno stanowić wiążącej decyzji właściwych organów. Powinno jednak dawać jego adresatom możliwość ustosunkowania się do kwestii w nim ujętych.
(31) W kontekście naruszeń powszechnych lub naruszeń powszechnych o wymiarze unijnym należy przestrzegać praw do obrony przysługujących przedsiębiorcom. W szczególności należy dać im prawo do bycia wysłuchanym i do używania podczas postępowania języka urzędowego lub jednego z języków urzędowych stosowanych do celów urzędowych w państwie członkowskim będącym miejscem prowadzenia działalności lub miejscem pobytu tych przedsiębiorców. Zasadnicze znaczenie ma także zapewnienie zgodności z prawem Unii w zakresie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych.
(32) Odnośne właściwe organy powinny objąć swoją jurysdykcją konieczne środki dochodzeniowe i środki egzekwowania prawa. Jednak skutki naruszeń powszechnych lub naruszeń powszechnych o wymiarze unijnym nie dotyczą tylko jednego państwa członkowskiego. Dlatego też aby wyeliminować takie naruszenia i doprowadzić do ich zaprzestania lub zakazania, wymagana jest współpraca właściwych organów.
(33) Wymiana informacji między właściwymi organami a Komisją polegająca na wysyłaniu ostrzeżeń w razie uzasadnionego podejrzenia, że doszło do takich naruszeń, powinna ułatwiać skuteczne wykrywanie naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem. Komisja powinna koordynować funkcjonowanie wymiany informacji.
(34) Organizacje konsumenckie odgrywają ważną rolę w informowaniu konsumentów o ich prawach, w ich edukowaniu i zapewnianiu ochrony ich interesów, łącznie z rozstrzyganiem sporów. Należy zachęcać konsumentów do współpracy z właściwymi organami, wzmacniając tym samym stosowanie niniejszego rozporządzenia.
(35) Organizacje konsumenckie i, w odpowiednich przypadkach, stowarzyszenia przedsiębiorców, powinny mieć możliwość powiadamiania właściwych organów o podejrzeniu naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem i wymiany z nimi informacji koniecznych do wykrywania, dochodzenia i powstrzymywania naruszeń, wyrażania opinii na temat dochodzeń lub naruszeń oraz powiadamiania właściwych organów o naruszeniach przepisów prawnych Unii chroniących interesy konsumentów.
(36) Aby zapewnić odpowiednie wykonanie niniejszego rozporządzenia, państwa członkowskie powinny uprawnić wyznaczone podmioty, europejskie centra konsumenckie, organizacje i stowarzyszenia konsumenckie oraz, w odpowiednim wypadku, stowarzyszenia przedsiębiorców, które posiadają niezbędną wiedzę, do wydawania ostrzeżeń zewnętrznych właściwym organom odpowiednich państw członkowskich oraz Komisji o podejrzeniach, że doszło do naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem, i do przedstawiania niezbędnych informacji, które są im dostępne. Uznaje się, że państwa członkowskie mogą mieć odpowiednie powody do nieuprawnienia takich podmiotów do podejmowania tych działań. W tym kontekście, w przypadku gdy państwo członkowskie postanowi nie uprawnić jednego z tych podmiotów do wydawania ostrzeżeń zewnętrznych, powinno przedstawić wyjaśnienie zawierające uzasadnienie.
(37) Akcje kontrolne to kolejna forma koordynacji egzekwowania prawa, która okazała się skutecznym narzędziem w walce z naruszeniami przepisów prawa Unii chroniących interesy konsumentów i którą należy utrzymać i wzmacniać w przyszłości, zarówno w sektory internetowe, jak i sektory poza internetem. W szczególności, akcje kontrolne należy przeprowadzać przede wszystkim w sytuacji, gdy tendencje rynkowe, skargi konsumentów lub inne dowody wskazują, że doszło lub dochodzi do naruszeń przepisów prawa Unii chroniących interesy konsumentów..
(38) Dane dotyczące skarg konsumentów mogą pomóc decydentom na szczeblu unijnym i krajowym w ocenie funkcjonowania rynków konsumenckich oraz w wykrywaniu naruszeń. Należy wspierać wymianę takich danych na szczeblu unijnym.
(39) Jest istotne, aby w zakresie niezbędnym do przyczynienia się do osiągnięcia celu niniejszego rozporządzenia państwa członkowskie informowały siebie nawzajem oraz Komisję o swoich działaniach podejmowanych w zakresie ochrony interesów konsumentów, w tym o wspieraniu działalności przedstawicieli konsumentów, wspieraniu działalności podmiotów odpowiedzialnych za pozasądowe rozstrzyganie sporów konsumenckich oraz wspieraniu dostępu konsumentów do wymiaru sprawiedliwości. We współpracy z Komisją, państwa członkowskie powinny mieć możliwość przeprowadzania wspólnych działań w zakresie wymiany informacji na temat polityki konsumenckiej w wyżej wymienionych dziedzinach.
(40) Istniejące wyzwania związane z egzekwowaniem prawa wykraczają poza granice Unii, oraz interesy konsumentów unijnych należy chronić przed nieuczciwymi przedsiębiorcami z państw trzecich. W tym celu należy przeprowadzić z państwami trzecimi negocjacje w sprawie umów międzynarodowych dotyczących wzajemnej pomocy w egzekwowaniu prawa Unii chroniącego interesy konsumentów. W tych umowach międzynarodowych należy uwzględnić przedmiot niniejszego rozporządzenia, a umowy te należy negocjować na szczeblu unijnym, aby zapewnić optymalną ochronę konsumentów unijnych oraz sprawną współpracę z państwami trzecimi.
(41) Informacje wymieniane przez właściwe organy powinny podlegać ścisłym zasadom dotyczącym poufności i tajemnicy zawodowej i handlowej, tak aby nie narażać na szwank dochodzeń ani nie naruszać w nieuczciwy sposób reputacji przedsiębiorców. Właściwe organy powinny decydować o ujawnieniu takich informacji wyłącznie wtedy, gdy jest to właściwe i konieczne, zgodnie z zasadą proporcjonalności, z uwzględnieniem interesu publicznego, np. bezpieczeństwa publicznego, ochrony konsumentów, zdrowia publicznego i ochrony środowiska lub prawidłowego przebiegu śledztw oraz w sposób indywidualny, w zależności od przypadku.
(42) W celu zwiększenia przejrzystości sieci współpracy i podniesienia poziomu wiedzy konsumentów i ogółu społeczeństwa Komisja powinna co dwa lata sporządzać i udostępniać publicznie przegląd informacji, danych statystycznych oraz wydarzeń w obszarze egzekwowania prawa konsumenckiego, zebranych w ramach współpracy dotyczącej egzekwowania prawa przewidzianej w niniejszym rozporządzeniu.
(43) Sprawy dotyczące naruszeń powszechnych powinny być wyjaśniane sprawnie i skutecznie. Aby to osiągnąć, należy wdrożyć system wymiany priorytetów planów w zakresie egzekwowania; wymiana powinna następować co dwa lata.
(44) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia, należy przyznać Komisji uprawnienia wykonawcze w celu ustanowienia praktycznych i operacyjnych mechanizmów funkcjonowania elektronicznej bazy danych. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 5 .
(45) Niniejsze rozporządzenie nie narusza sektorowych przepisów Unii zapewniających współpracę regulatorów sektorowych ani mających zastosowanie sektorowych przepisów Unii dotyczących odszkodowania na rzecz konsumentów za szkodę wyrządzoną w wyniku naruszeń tych przepisów. Niniejsze rozporządzenie pozostaje także bez uszczerbku dla innych systemów i sieci współpracy określonych w sektorowych przepisach Unii. Niniejsze rozporządzenie wzmacnia współpracę i koordynację w obrębie sieci ochrony konsumentów oraz sieci podmiotów i organów regulacyjnych ustanowionych w sektorowych przepisach Unii. Niniejsze rozporządzenie nie narusza stosowania w państwach członkowskich środków dotyczących współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych.
(46) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla prawa do wysuwania roszczeń o indywidualne lub zbiorowe odszkodowania, które podlega prawu krajowemu, i nie przewiduje zaspokojenia tych roszczeń.
(47) W kontekście niniejszego rozporządzenia zastosowanie powinny mieć rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 45/2001 6 , rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 7 , oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 8 (UE) 2016/680.
(48) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązujących przepisów unijnych dotyczących uprawnień krajowych organów regulacyjnych ustanowionych sektorowymi przepisami Unii. W stosownych przypadkach i w miarę możliwości organy te powinny korzystać z uprawnień przyznanych im na mocy prawa Unii i prawa krajowego, aby doprowadzić do zaprzestania lub zakazać naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem i aby wspierać właściwe organy w tych działaniach.
(49) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla roli i uprawnień właściwych organów oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego w zakresie ochrony zbiorowych interesów gospodarczych konsumentów w sprawach dotyczących usług prowadzenia rachunków płatniczych oraz umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE 9 i dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/92/UE 10 .
(50) W świetle obowiązujących mechanizmów współpracy przewidzianych w dyrektywie 2014/17/UE oraz dyrektywie 2014/92/UE mechanizm wzajemnej pomocy nie powinien mieć zastosowania do wewnątrzunijnych naruszeń tych dyrektyw.
(51) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla rozporządzenia Rady (UE) nr 1 11 .
(52) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej i obecnych w tradycjach konstytucyjnych państw członkowskich. W związku z tym niniejsze rozporządzenie powinno być interpretowane i stosowane zgodnie z tymi prawami i zasadami, w tym dotyczącymi wolności słowa oraz wolności i pluralizmu mediów. Wykonując minimalne uprawnienia określone w niniejszym rozporządzeniu, właściwe organy powinny zachować odpowiednią równowagę między interesami, które są chronione przez prawa podstawowe, takimi jak: wysoki poziom ochrony konsumentów, wolność prowadzenia działalności gospodarczej oraz swobodny dostęp do informacji.
(53) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie ustanowienie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, gdyż działając samodzielnie, nie mogą one zapewnić współpracy i koordynacji, natomiast ze względu na zakres terytorialny i podmiotowy celu możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(54) Należy zatem uchylić rozporządzenie (WE) nr 2006/2004,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
