a także mając na uwadze, co następuje:(1) W dyrektywie (UE) 2016/97 przekazano Komisji uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych w celu doprecyzowania wymogów w zakresie nadzoru nad produktem i zarządzania nim określonych w art. 25 tej dyrektywy. Aby zapewnić skuteczną ochronę klientów, zasady nadzoru nad produktem i zarządzania nim należy stosować w sposób spójny w odniesieniu do wszystkich nowo opracowanych produktów ubezpieczeniowych i w odniesieniu do istotnych dostosowań istniejących produktów ubezpieczeniowych, niezależnie od rodzaju produktu i wymogów mających zastosowanie w punkcie sprzedaży. Forma rozporządzenia zapewnia spójne ramy dla wszystkich podmiotów gospodarczych i stanowi najlepszą gwarancję równych warunków działania, jednakowych warunków konkurencji i odpowiedniego standardu ochrony konsumentów.
(2) W świetle wymogów określonych w dyrektywie (UE) 2016/97 środki nadzoru nad produktem i zarządzania nim należy wybierać i stosować w sposób proporcjonalny i właściwy, w zależności od złożoności produktu i stopnia, w jakim można uzyskać publicznie dostępne informacje, biorąc pod uwagę charakter produktu ubezpieczeniowego i związane z nim ryzyko poniesienia szkody przez konsumenta, cechy rynku docelowego oraz charakter, skalę i złożoność odpowiedniej działalności twórcy lub dystrybutora. Proporcjonalność oznacza, że środki te powinny być stosunkowo proste w przypadku prostych i niezłożonych produktów odpowiadających potrzebom i cechom masowego rynku detalicznego, w tym w przypadku oferowanych obecnie produktów ubezpieczeniowych innych niż ubezpieczenia na życie o ograniczonym i łatwym do zrozumienia zakresie. Z drugiej strony w przypadku bardziej złożonych produktów o wyższym ryzyku poniesienia szkody przez konsumenta, w tym ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych nieobjętych art. 30 ust. 3 dyrektywy (UE) 2016/97, należy wymagać bardziej rygorystycznych środków.
(3) Do celów art. 25 ust. 1 dyrektywy (UE) 2016/97 pośrednika ubezpieczeniowego należy uznawać za twórcę produktu ubezpieczeniowego, gdy z całościowej analizy działalności pośrednika dokonywanej indywidualnie w każdym przypadku wynika, że pośrednik ubezpieczeniowy samodzielnie decyduje o najważniejszych cechach i głównych elementach produktu ubezpieczeniowego, w tym o zakresie ubezpieczenia, kosztach, ryzyku, rynku docelowym lub prawach do odszkodowania lub gwarancji. Działań związanych z samym dostosowaniem istniejących produktów ubezpieczeniowych, w tym przypadków, w których pośrednik ma wybór między różnymi wariantami produktu lub różnymi klauzulami lub wariantami umownymi bądź też może uzgodnić z klientem obniżone składki lub opłaty, nie należy jednak uznawać za tworzenie produktów ubezpieczeniowych, ponieważ w takich przypadkach główne decyzje dotyczące tworzenia i opracowywania produktu podejmuje zakład ubezpieczeń, a nie pośrednik ubezpieczeniowy.
(4) W przypadku gdy produkt ubezpieczeniowy jest tworzony i opracowywany wspólnie przez pośrednika ubezpieczeniowego i zakład ubezpieczeń, przy czym oba podmioty pełnią decyzyjną rolę w tworzeniu i opracowaniu tego produktu, pośrednik ubezpieczeniowy i zakład ubezpieczeń powinni określić w pisemnej umowie warunki ich współpracy oraz pełnione przez nich role, aby umożliwić właściwym organom nadzór nad przestrzeganiem wymogów prawnych.
(5) Określenie rynku docelowego przez twórcę należy rozumieć jako opisanie grupy klientów posiadających wspólne cechy na poziomie abstrakcyjnym i uogólnionym, aby umożliwić twórcy dostosowanie cech produktu do potrzeb, cech i celów tej grupy klientów. Należy je odróżnić od indywidualnej oceny dokonywanej w punkcie sprzedaży w celu określenia, czy produkt ubezpieczeniowy odpowiada wymaganiom i potrzebom klienta oraz, w stosownych przypadkach, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny jest odpowiedni lub stosowny dla danego klienta lub potencjalnego klienta.
(6) Poziom szczegółowości rynku docelowego oraz kryteria stosowane do zdefiniowania rynku docelowego i wskazania odpowiedniej strategii dystrybucji powinny być odpowiednie w odniesieniu do produktu i powinny umożliwić ocenę, którzy klienci należą do rynku docelowego. W przypadku produktów prostszych i bardziej powszechnych rynek docelowy należy określić mniej szczegółowo, natomiast w przypadku bardziej skomplikowanych lub mniej powszechnych produktów rynek docelowy należy określić bardziej szczegółowo, biorąc pod uwagę podwyższone ryzyko poniesienia szkody przez konsumenta związane z takimi produktami.
(7) Aby wzmocnić ochronę konsumentów, zwłaszcza w odniesieniu do ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych, twórcy powinni mieć możliwość określenia konkretnych grup klientów, dla których dany produkt ubezpieczeniowy nie jest zazwyczaj stosowny.
(8) W ramach rozwiązań dotyczących nadzoru nad produktem i zarządzania nim twórcy powinni również przeprowadzać odpowiednie testy produktów ubezpieczeniowych, w tym - stosownie do potrzeb i w szczególności w przypadku ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych - analizy scenariuszowe, aby zagwarantować, że przez cały cykl życia produkt odpowiada określonym potrzebom, celom i cechom rynku docelowego. Działania takie powinny obejmować przede wszystkim ocenę wyników produktu i profilu ryzyka/zysku. Wymogu oceny wyników produktu nie należy jednak interpretować jako ingerowanie w swobodę twórców w zakresie ustalania wysokości składek lub jako jakiejkolwiek formy kontrolowania cen.
(9) Aby zapewnić udzielanie klientom odpowiednich informacji i porad, twórcy powinni wybierać takich dystrybutorów ubezpieczeń, którzy posiadają wiedzę ogólną, wiedzę specjalistyczną i umiejętności niezbędne do zrozumienia cech produktu ubezpieczeniowego i określonego rynku docelowego. Z tego samego względu powinni oni, w ramach mającego zastosowanie prawa krajowego regulującego ich stosunki z przedmiotowymi dystrybutorami ubezpieczeń, regularnie monitorować i sprawdzać, czy dystrybucja produktu ubezpieczeniowego przebiega zgodnie z celami ich rozwiązań dotyczących nadzoru nad produktem i zarządzania nim, oraz podejmować odpowiednie działanie naprawcze w przypadku stwierdzenia braku takiej zgodności. Nie powinno to jednak uniemożliwiać dystrybutorom ubezpieczeń dystrybuowania produktów ubezpieczeniowych wśród klientów, którzy nie należą do rynku docelowego, pod warunkiem że indywidualna ocena przeprowadzona w punkcie sprzedaży uzasadnia wniosek, iż produkty te odpowiadają wymaganiom i potrzebom danych klientów oraz, w stosownych przypadkach, że ubezpieczeniowe produkty inwestycyjne są odpowiednie lub stosowne dla danego klienta.
(10) Aby umożliwić dystrybutorom ubezpieczeń pełne zrozumienie produktów, które mają zamiar dystrybuować, tak by mogli oni wykonywać działalność dystrybucyjną zgodnie z najlepiej pojętym interesem ich klientów, zwłaszcza przez udzielanie profesjonalnych porad, twórcy powinni przekazywać dystrybutorom ubezpieczeń wszystkie odpowiednie informacje dotyczące tych produktów ubezpieczeniowych, w tym informacje dotyczące procesu zatwierdzania produktu, określonego rynku docelowego i sugerowanej strategii dystrybucji. Z kolei dystrybutorzy ubezpieczeń powinni wdrażać rozwiązania umożliwiające im uzyskiwanie wymaganych informacji od twórców w efektywny sposób.
(11) Aby umożliwić skuteczne funkcjonowanie obowiązków w zakresie zarządzania produktem, dystrybutorzy ubezpieczeń powinni regularnie informować twórców o swoich doświadczeniach związanych z produktami ubezpieczeniowymi. W tym celu dystrybutorzy ubezpieczeń powinni przekazywać twórcom dane konieczne do dokonania przeglądu produktu ubezpieczeniowego i sprawdzać, czy produkty te w dalszym ciągu odpowiadają potrzebom, cechom i celom rynku docelowego określonego przez twórcę.
(12) Aby zapobiegać ryzyku poniesienia szkody przez klienta, twórcy i dystrybutorzy powinni podejmować odpowiednie działania, gdy uznają, że produkt nie odpowiada lub przestał odpowiadać interesom, celom i cechom określonego rynku docelowego.
(13) Aby umożliwić właściwym organom i branży ubezpieczeniowej dostosowanie się do nowych wymogów zawartych w niniejszym rozporządzeniu, datę rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia należy dostosować do daty rozpoczęcia stosowania krajowych środków transponujących dyrektywę (UE) 2016/97.
(14) W celu uzyskania opinii technicznej 2 przeprowadzono konsultacje z Europejskim Urzędem Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych ustanowionym na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 3 ,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
1 Dz.U. L 26 z 2.2.2016, s. 19.
3 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/79/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 48).
4 Art. 4 ust. 3 lit. a) pkt i) zmieniony przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 1257/2021 z dnia 21 kwietnia 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.277.18) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 sierpnia 2022 r.
5 Art. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 1257/2021 z dnia 21 kwietnia 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.277.18) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 sierpnia 2022 r.
6 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (Dz.U. L 317 z 9.12.2019, s. 1).
7 Art. 6 zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 1257/2021 z dnia 21 kwietnia 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.277.18) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 sierpnia 2022 r.
8 Art. 7 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 3 rozporządzenia nr 1257/2021 z dnia 21 kwietnia 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.277.18) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 sierpnia 2022 r.
9 Art. 8 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 4 rozporządzenia nr 1257/2021 z dnia 21 kwietnia 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.277.18) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 sierpnia 2022 r.
10 Art. 10 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 5 rozporządzenia nr 1257/2021 z dnia 21 kwietnia 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.277.18) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 sierpnia 2022 r.
11 Art. 11 zmieniony przez art. 1 pkt 6 rozporządzenia nr 1257/2021 z dnia 21 kwietnia 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.277.18) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 sierpnia 2022 r.
12 Art. 13 zmieniony przez art. 1 rozporządzenia nr (UE) 2018/541 z dnia 20 grudnia 2017 r. (Dz.U.UE.L.2018.90.59) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 kwietnia 2018 r.