(notyfikowana jako dokument nr C(2016) 4364)(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(Dz.U.UE L z dnia 15 lipca 2016 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniającą dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylającą dyrektywę Rady 84/253/EWG 1 , w szczególności jej art. 47 ust. 3 akapit pierwszy,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Na mocy art. 47 ust. 1 dyrektywy 2006/43/WE właściwe organy państw członkowskich mogą zezwolić na przekazanie właściwym organom państwa trzeciego dokumentacji roboczej z badania lub innych dokumentów będących w posiadaniu biegłych rewidentów lub firm audytorskich zatwierdzonych przez nie, a także sprawozdań z inspekcji lub dochodzeń związanych z danymi badaniami jedynie pod warunkiem spełnienia przez te organy wymogów uznanych za adekwatne przez Komisję i istnienia opartych na zasadzie wzajemności ustaleń roboczych pomiędzy właściwymi organami państwa trzeciego a właściwymi organami danych państw członkowskich.
(2) Decyzją wykonawczą 2013/280/UE 2 Komisja uznała, że właściwe organy Stanów Zjednoczonych Ameryki, a mianowicie Rada ds. Nadzoru nad Rachunkowością Spółek Publicznych Stanów Zjednoczonych Ameryki (Public Company Accounting Oversight Board of the United States of America) oraz Komisja Papierów Wartościowych i Giełd Stanów Zjednoczonych Ameryki (Securities and Exchange Commission of the United States of America), spełniają wymogi, które są adekwatne do celów art. 47 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/43/WE. Wspomniana decyzja wykonawcza ma zastosowanie od dnia 1 sierpnia 2013 r. i przestanie mieć zastosowanie dnia 31 lipca 2016 r. Należy zatem stwierdzić, czy właściwe organy Stanów Zjednoczonych Ameryki nadal spełniają wymogi, które są adekwatne do celów przekazywania im dokumentacji roboczej z badania lub innych dokumentów będących w posiadaniu biegłych rewidentów lub firm audytorskich oraz sprawozdań z inspekcji lub dochodzeń.
(3) Ograniczenie czasowe stosowania decyzji wykonawczej 2013/280/UE wynikało z braku wzajemnego zaufania do systemów nadzoru obu stron. W szczególności mechanizm współpracy między właściwymi organami państw członkowskich a właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki został zatem poddany przeglądowi służącemu ocenie postępów poczynionych w kierunku osiągnięcia wzajemnego zaufania. Od przyjęcia decyzji wykonawczej 2013/280/UE ustanowiono pewne formy zaufania, w tym zobowiązanie do unikania niepotrzebnego powielania pracy oraz do zdefiniowania podejścia do współpracy prowadzącej do wyższego poziomu zaufania w przyszłości.
(4) Decyzja o adekwatności zgodnie z art. 47 ust. 3 dyrektywy 2006/43/WE nie odnosi się do innych szczególnych wymogów w zakresie przekazywania dokumentacji roboczej z badania lub innych dokumentów będących w posiadaniu biegłych rewidentów lub firm audytorskich, a także sprawozdań z inspekcji lub dochodzeń, takich jak umowa w sprawie wzajemnych ustaleń roboczych pomiędzy właściwymi organami określonymi w art. 47 ust. 1 lit. d) tej dyrektywy czy wymogi dotyczące przekazywania danych osobowych określone w art. 47 ust. 1 lit. e) tej dyrektywy.
(5) Przekazanie dokumentacji roboczej z badania lub innych dokumentów będących w posiadaniu biegłych rewidentów lub firm audytorskich właściwym organom państwa trzeciego jest istotną kwestią dotyczącą interesu publicznego związanego z pełnieniem niezależnego nadzoru publicznego. W związku z tym właściwe organy państw członkowskich powinny, w ramach ustaleń roboczych, o których mowa w art. 47 ust. 2 dyrektywy 2006/43/WE, zapewnić, aby właściwe organy Stanów Zjednoczonych Ameryki wykorzystywały wszelkie dokumenty przekazane im zgodnie z art. 47 ust. 1 tej dyrektywy wyłącznie do celów wykonywania swoich funkcji w zakresie nadzoru publicznego, zewnętrznego zapewnienia jakości oraz dochodzeń dotyczących biegłych rewidentów i firm audytorskich.
(6) Przekazanie dokumentacji roboczej z badania lub innych dokumentów będących w posiadaniu biegłych rewidentów lub firm audytorskich właściwym organom państwa trzeciego obejmuje udzielenie dostępu do tych dokumentów lub ich przekazanie takiemu organowi przez biegłego rewidenta lub firmę audytorską będącą w posiadaniu dokumentów za uprzednią zgodą właściwego organu danego państwa członkowskiego lub przez ten organ.
(7) W przypadku przeprowadzania inspekcji lub dochodzeń biegłym rewidentom i firmom audytorskim nie wolno udostępniać ani przekazywać ich dokumentacji roboczej z badania lub innych dokumentów właściwym organom Stanów Zjednoczonych Ameryki na warunkach innych niż te określone w art. 47 dyrektywy 2006/43/WE oraz w niniejszej decyzji.
(8) Nie naruszając art. 47 ust. 4 dyrektywy 2006/43/WE, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby do celów nadzoru publicznego, zapewnienia jakości oraz przeprowadzania dochodzeń dotyczących biegłych rewidentów i firm audytorskich kontakty między zatwierdzonymi przez nie biegłymi rewidentami lub firmami audytorskimi a właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki odbywały się za pośrednictwem właściwych organów danego państwa członkowskiego.
(9) Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby ustalenia robocze wymagane na mocy dyrektywy 2006/43/WE dotyczące przekazywania dokumentacji roboczej z badania lub innych dokumentów będących w posiadaniu biegłych rewidentów lub firm audytorskich, a także sprawozdań z inspekcji lub dochodzeń między ich właściwymi organami a właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki były uzgadniane na zasadzie wzajemności i obejmowały ochronę wszelkich tajemnic zawodowych oraz znajdujących się w takich dokumentach wrażliwych informacji handlowych odnoszących się do badanych jednostek, w tym ich własności przemysłowej i intelektualnej, lub do biegłych rewidentów i firm audytorskich, które badały te podmioty.
(10) Jeżeli przekazanie dokumentacji roboczej z badania lub innych dokumentów będących w posiadaniu biegłych rewidentów lub firm audytorskich, a także sprawozdań z inspekcji lub dochodzeń właściwym organom Stanów Zjednoczonych Ameryki wiąże się z ujawnieniem danych osobowych, takie ujawnienie jest zgodne z prawem jedynie wtedy, gdy spełnia również wymogi dotyczące międzynarodowego przekazywania danych określone w dyrektywie 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 3 . Zgodnie z art. 47 ust. 1 lit. e) dyrektywy 2006/43/WE wymaga się zatem od państw członkowskich zapewnienia, aby przekazywanie danych osobowych między ich właściwymi organami a właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki było zgodne z rozdziałem IV dyrektywy 95/46/WE. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby istniały odpowiednie zabezpieczenia w zakresie ochrony przekazywanych danych osobowych, w szczególności za pomocą wiążących umów między ich właściwymi organami a właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki, oraz zapewnić, aby właściwe organy Stanów Zjednoczonych Ameryki nie ujawniały dalej danych osobowych zawartych w przekazanych dokumentach bez uprzedniej zgody właściwych organów danych państw członkowskich.
(11) W wyjątkowych okolicznościach, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia skutecznego nadzoru, państwa członkowskie mogą zadecydować o dopuszczeniu, by inspekcje prowadzone przez ich właściwe organy przeprowadzane były wspólnie z właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki. Państwa członkowskie mogą zezwolić na podjęcie współpracy z właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki w formie wspólnych inspekcji lub też delegowania obserwatorów bez uprawnień do prowadzenia inspekcji lub dochodzeń, którzy nie mieliby również dostępu do poufnej dokumentacji roboczej z badania ani innych dokumentów będących w posiadaniu biegłych rewidentów lub firm audytorskich, ani do sprawozdań z inspekcji lub dochodzeń. Współpracę tego rodzaju należy prowadzić wyłącznie na warunkach określonych w art. 47 ust. 2 dyrektywy 2006/43/WE i w niniejszej decyzji, zwłaszcza w odniesieniu do wymogu poszanowania zasad suwerenności, poufności i wzajemności. Państwa członkowskie powinny dopilnować, aby wszelkie wspólne inspekcje prowadzone w Unii przez ich właściwe organy z udziałem właściwych organów Stanów Zjednoczonych Ameryki zgodnie z art. 47 dyrektywy 2006/43/WE odbywały się - co do zasady - pod przewodnictwem właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego.
(12) Komisja Papierów Wartościowych i Giełd Stanów Zjednoczonych Ameryki jest organem właściwym w zakresie dochodzeń dotyczących biegłych rewidentów i firm audytorskich; zakresem niniejszej decyzji należy objąć jedynie kompetencje Komisji Papierów Wartościowych i Giełd Stanów Zjednoczonych Ameryki w zakresie dochodzeń dotyczących biegłych rewidentów i firm audytorskich. Komisja Papierów Wartościowych i Giełd Stanów Zjednoczonych Ameryki stosuje odpowiednie zabezpieczenia zabraniające ujawniania informacji poufnych przez jej obecnych lub byłych pracowników jakimkolwiek organom lub osobom trzecim oraz przewidujące sankcje za takie postępowanie. Na mocy przepisów ustawowych i wykonawczych Stanów Zjednoczonych Ameryki Komisja Papierów Wartościowych i Giełd może przekazywać właściwym organom państw członkowskich dokumenty równoważne dokumentom, o których mowa w art. 47 ust. 1 dyrektywy 2006/43/WE, które dotyczą dochodzeń, jakie może ona przeprowadzać w odniesieniu do takich biegłych rewidentów i firm audytorskich. Na tej podstawie należy uznać Komisję Papierów Wartościowych i Giełd Stanów Zjednoczonych Ameryki za organ adekwatny do celów art. 47 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/43/WE.
(13) Rada ds. Nadzoru nad Rachunkowością Spółek Publicznych Stanów Zjednoczonych Ameryki jest organem właściwym w zakresie nadzoru publicznego, zewnętrznego zapewnienia jakości oraz dochodzeń dotyczących biegłych rewidentów i firm audytorskich. Stosuje ona odpowiednie zabezpieczenia zabraniające ujawniania informacji poufnych przez jej obecnych lub byłych pracowników jakimkolwiek organom lub osobom trzecim oraz przewidujące sankcje za takie postępowanie. Na mocy przepisów ustawowych i wykonawczych Stanów Zjednoczonych Ameryki Rada ds. Nadzoru nad Rachunkowością Spółek Publicznych może przekazywać właściwym organom państw członkowskich dokumenty równoważne dokumentom, o których mowa w art. 47 ust. 1 dyrektywy 2006/43/WE. Na tej podstawie należy uznać Radę ds. Nadzoru nad Rachunkowością Spółek Publicznych Stanów Zjednoczonych Ameryki za organ adekwatny do celów art. 47 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/43/WE.
(14) Niniejsza decyzja nie narusza uzgodnień dotyczących współpracy, o których mowa w art. 25 ust. 4 dyrektywy 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 4 .
(15) Wszelkie wnioski dotyczące adekwatności wymogów spełnianych przez właściwe organy państwa trzeciego zgodnie z art. 47 ust. 3 akapit pierwszy dyrektywy 2006/43/WE nie przesądzają o decyzji, którą Komisja, zgodnie z art. 46 ust. 2 tej dyrektywy, może przyjąć w sprawie równoważności systemów nadzoru publicznego, zapewniania jakości oraz dochodzeń i sankcji dotyczących biegłych rewidentów i jednostek audytorskich w tym państwie trzecim.
(16) Celem niniejszej decyzji jest ułatwienie skutecznej współpracy pomiędzy właściwymi organami państw członkowskich a właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki. Jej celem jest umożliwienie tym organom wykonywania ich funkcji w zakresie nadzoru publicznego, zewnętrznego zapewniania jakości oraz przeprowadzania dochodzeń, a jednocześnie ochrona praw zainteresowanych stron. Państwa członkowskie zobowiązane są powiadomić Komisję o zawartych z właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki wzajemnych ustaleniach roboczych, aby umożliwić jej dokonanie oceny, czy współpraca odbywa się zgodnie z art. 47 dyrektywy 2006/43/WE.
(17) Ostatecznym celem współpracy w zakresie nadzoru audytowego między właściwymi organami państw członkowskich a właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki jest osiągnięcie wzajemnego zaufania do systemów nadzoru obu stron. W ten sposób przekazywanie dokumentacji roboczej z badania lub innych dokumentów będących w posiadaniu biegłych rewidentów lub firm audytorskich, a także sprawozdań z inspekcji lub dochodzeń powinno stać się wyjątkiem. Wzajemne zaufanie oparte byłoby na równoważności systemów nadzoru audytowego w Unii i w Stanach Zjednoczonych Ameryki.
(18) Właściwe organy w Stanach Zjednoczonych Ameryki zamierzają przeprowadzić dalszą ocenę systemów nadzoru nad biegłymi rewidentami w państwach członkowskich, zanim podejmą decyzję o pełnym uznawaniu wyników nadzoru sprawowanego przez właściwe organy tych państw. Mechanizm współpracy między właściwymi organami państw członkowskich a właściwymi organami Stanów Zjednoczonych Ameryki powinien zatem zostać poddany przeglądowi służącemu ocenie postępów poczynionych w kierunku osiągnięcia wzajemnego zaufania do systemów nadzoru obu stron. Z tego względu okres obowiązywania niniejszej decyzji powinien być ograniczony.
(19) Niezależnie od ograniczenia czasowego Komisja będzie regularnie monitorować rozwój sytuacji odnośnie do współpracy w zakresie nadzoru i ram regulacyjnych. Niniejsza decyzja zostanie poddana stosownemu przeglądowi w świetle zmian w zakresie nadzoru i zmian regulacyjnych w Unii i w Stanach Zjednoczonych Ameryki, z uwzględnieniem dostępnych źródeł odpowiednich informacji. Taki przegląd może doprowadzić do wycofania oświadczenia o adekwatności.
(20) Europejski Inspektor Ochrony Danych wydał opinię w dniu 27 maja 2016 r.
(21) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Komitetu ustanowionego na mocy art. 48 ust. 1 dyrektywy 2006/43/WE,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
