Decyzja wykonawcza 2016/894 przedstawiająca zalecenie w sprawie tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych w wyjątkowych okolicznościach zagrażających ogólnemu funkcjonowaniu strefy Schengen

DECYZJA WYKONAWCZA RADY (UE) 2016/894
z dnia 12 maja 2016 r.
przedstawiająca zalecenie w sprawie tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych w wyjątkowych okolicznościach zagrażających ogólnemu funkcjonowaniu strefy Schengen

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) 1 , w szczególności jego art. 29,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W następstwie gwałtownego wzrostu mieszanych przepływów migracyjnych, który odnotowuje się od 2015 r., UE stoi w obliczu bezprecedensowego kryzysu migracyjnego i uchodźczego. Doprowadziło to do poważnych trudności, jeśli chodzi o zapewnienie skutecznej kontroli na granicach zewnętrznych zgodnie z dorobkiem Schengen oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków przybywających migrantów. Kryzys uwidocznił też znaczne różnice strukturalne w sposobach ochrony granic zewnętrznych Unii.

(2) Republika Grecka, przede wszystkim ze względu na swoje położenie geograficzne, jest szczególnie dotknięta tym rozwojem wydarzeń i zmaga się z gwałtownym wzrostem liczby migrantów przybywających na wyspy Morza Egejskiego.

(3) Zgodnie z rozporządzeniem Rady (UE) nr 1053/2013 2 oraz rocznym programem ocen na 2015 r. 3 w dniach 10-13 listopada 2015 r. przeprowadzono niezapowiedzianą kontrolę na miejscu mającą na celu ocenę wprowadzania w życie dorobku Schengen w dziedzinie zarządzania granicami zewnętrznymi przez Republikę Grecką na jej granicy lądowej (Orestiada, Fylakio, Kastanies, Nea Vyssa) i morskiej (wyspy Chios i Samos) z Turcją.

(4) W dniu 2 lutego 2016 r. Komisja przyjęła decyzję wykonawczą w sprawie sprawozdania z oceny dotyczącej wprowadzania w życie dorobku Schengen w dziedzinie zarządzania granicami zewnętrznymi przez Republikę Grecką 4 ; w decyzji stwierdzono, że występują poważne niedociągnięcia w prowadzeniu kontroli na granicach zewnętrznych oraz że władze greckie muszą je wyeliminować.

(5) W dniu 12 lutego 2016 r. Rada przyjęła zalecenia w sprawie wyeliminowania poważnych niedociągnięć stwierdzonych w toku oceny oraz określiła priorytety w zakresie realizacji tych zaleceń. Władze greckie powinny przedsięwziąć odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby na wszystkich greckich granicach zewnętrznych prowadzona była kontrola i aby została ona dostosowana do wymogów dorobku Schengen, tak aby nie zagrażać funkcjonowaniu strefy Schengen.

(6) W dniu 24 lutego 2016 r. Komisja przyjęła zalecenia w sprawie konkretnych działań, które powinna podjąć Republika Grecka w następstwie sprawozdania z oceny z dnia 2 lutego 2016 r. w celu zagwarantowania realizacji zaleceń Rady z dnia 12 lutego 2016 r.

(7) W dniu 12 marca 2016 r. Republika Grecka przedłożyła swój plan działań na rzecz usunięcia niedociągnięć stwierdzonych w sprawozdaniu z oceny, z uwzględnieniem zaleceń Rady. W dniu 12 kwietnia 2016 r. Komisja przedstawiła Radzie ocenę adekwatności planu działań. Chociaż Komisja stwierdziła, że Grecja zrobiła znaczne postępy, konieczne jest wprowadzenie dalszych poprawek do planu działań w celu wyeliminowania w odpowiedni i kompleksowy sposób niedociągnięć stwierdzonych w sprawozdaniu z oceny. Komisja zwróciła się do Grecji o to, by do dnia 26 kwietnia przedstawiła dodatkowe informacje i wyjaśnienia dotyczące swojego planu działań.

(8) W dniu 26 kwietnia 2016 r. Republika Grecka przedstawiła Komisji dodatkowe informacje i wyjaśniania dotyczące planu działań, o które zwróciła się Komisja. W dniu 29 kwietnia 2016 r. Republika Grecka przekazała Komisji sprawozdanie z realizacji planu działań zgodnie z art. 16 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1053/2013.

(9) W dniach 10-16 kwietnia 2016 r., zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1053/2013 i rocznym programem ocen na 2016 r., w Republice Greckiej przeprowadzono zapowiedzianą kontrolę na miejscu 5 .

(10) Rekordowa liczba migrantów przybywających do Unii Europejskiej od 2015 r. i niedociągnięcia na odcinkach unijnej granicy zewnętrznej stwierdzone w czasie oceny w listopadzie 2015 r. doprowadziły do znacznych wtórnych przepływów migrantów, co z kolei przyczyniło się do powstania poważnego zagrożenia dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego w kilku państwach członkowskich.

(11) Obecnie pięć państw należących do strefy Schengen (Austria, Niemcy, Dania, Szwecja i Norwegia) przeprowadza kontrolę na granicach wewnętrznych w odpowiedzi na poważne zagrożenie dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego spowodowane przez wtórne przepływy migrantów o nieuregulowanym statusie, które wynikają z poważnych niedociągnięć w kontroli na granicach zewnętrznych. Przywrócenie kontroli na granicach wewnętrznych stanowi stosowną odpowiedź na stwierdzone zagrożenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku publicznego zgodnie z kodeksem granicznym Schengen; środki te są niezbędne i uznaje się je za proporcjonalne.

W dniu 23 października 2015 r. Komisja wydała opinię w sprawie konieczności i proporcjonalności przywrócenia kontroli na granicach wewnętrznych przez Niemcy i Austrię 6 ; w opinii tej stwierdziła, że przywrócenie i przedłużenie kontroli było zgodne z kodeksem granicznym Schengen.

(12) W komunikacie pt. "Przywrócenie strefy Schengen - plan działania" 7 Komisja odniosła się do potrzeby -w przypadku gdy presja migracyjna i poważne niedociągnięcia w przeprowadzaniu kontroli na granicach zewnętrznych będą się utrzymywać po dniu 12 maja 2016 r. - przedstawienia Radzie na podstawie art. 29 ust. 2 kodeksu granicznego Schengen wniosku zalecającego przyjęcie spójnego unijnego podejścia do kontroli na granicach wewnętrznych, dopóki strukturalne niedociągnięcia w kontroli na granicach zewnętrznych nie zostaną ograniczone lub usunięte. W komunikacie określono kroki, które należy podjąć w celu przywrócenia normalnego funkcjonowania strefy Schengen najpóźniej do końca 2016 r.

(13) Republika Grecka poczyniła znaczne postępy w działaniach na rzecz wyeliminowania wielu niedociągnięć w zarządzaniu granicami zewnętrznymi stwierdzonych w ocenie z listopada 2015 r. Ponadto rozpoczęcie realizacji postanowień oświadczenia UE-Turcja z dnia 18 marca 2016 r. 8 wraz z bieżącymi operacjami Fronteksu i NATO doprowadziły do gwałtownego spadku liczby migrantów o nieuregulowanym statusie i osób ubiegających się o azyl przybywających do Republiki Greckiej z Turcji. To znaczne obniżenie liczby migrantów o nieuregulowanym statusie i osób ubiegających się o azyl napływających do Republiki Greckiej, wraz ze wsparciem udzielonym przez unijne agencje i inne państwa członkowskie w hotspotach, umożliwiło Republice Greckiej dokonanie znaczącej poprawy w zakresie rejestracji nowo przybyłych migrantów o nieuregulowanym statusie i osób ubiegających się o azyl. Konieczne jest jednak potwierdzenie utrzymania się znaczącego trendu zniżkowego w przepływach migracyjnych.

(14) Pomimo znacznych postępów nie wszystkie stwierdzone poważne niedociągnięcia mogły zostać wyeliminowane w sposób odpowiedni i kompleksowy w trzymiesięcznym terminie określonym w art. 21 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2016/399. Niektóre z poważnych niedociągnięć w kontroli na granicach zewnętrznych się utrzymują, a zatem zagrażają ogólnemu funkcjonowaniu obszaru bez kontroli na granicach wewnętrznych. W szczególności nie usunięto jeszcze tych niedociągnięć strukturalnych w kontroli granic zewnętrznych, które związane są z ogólnym systemem zarządzania granicami, ochroną granic i orientacją sytuacyjną. Ponadto pewna liczba osób przebywających w sposób nieuregulowany na terytorium Republiki Greckiej nie została zarejestrowana i może próbować nielegalnie przedostać się do innych państw członkowskich. Ryzyko wtórnych przepływów jest szczególnie wysokie w przypadku migrantów o nieuregulowanym statusie, których nie przyjęto w odpowiednich ośrodkach dla cudzoziemców. Chociaż Rada zaleciła Republice Greckiej podjęcie odpowiednich środków w celu zapewnienia, aby na wszystkich greckich granicach zewnętrznych prowadzona była kontrola i aby została ona dostosowana do wymogów dorobku Schengen, ochrona granicy z byłą jugosłowiańską republiką Macedonii obecnie nie jest w pełni zgodna z kodeksem granicznym Schengen. Zwiększa to ryzyko wtórnych przepływów migrantów do innych państw członkowskich.

(15) W konsekwencji utrzymują się niektóre poważne niedociągnięcia w kontroli granic zewnętrznych, które były przyczyną wtórnych przepływów migrantów o nieuregulowanym statusie i spowodowały tymczasowe przywrócenie kontroli na granicach wewnętrznych przez niektóre państwa członkowskie ze względów związanych z porządkiem publicznym lub bezpieczeństwem wewnętrznym, a tym samym zagrażają ogólnemu funkcjonowaniu obszaru bez kontroli na granicach wewnętrznych. To utrzymujące się zagrożenie wtórnymi przepływami migrantów wymaga spójnego, skoordynowanego i zrównoważonego podejścia w ramach tymczasowej kontroli na granicach wewnętrznych.

(16) Ponieważ żadne inne środki nie były w stanie skutecznie zażegnać stwierdzonego poważnego zagrożenia, warunki zastosowania jako środka ostatecznego art. 29 kodeksu granicznego Schengen zostały spełnione.

(17) W oparciu o dostępne informacje należy zatem wydać zalecenie w sprawie przeprowadzania kontroli na granicach wewnętrznych na mocy art. 29 kodeksu granicznego Schengen, skierowane do państw członkowskich, które prowadzą obecnie kontrolę na granicach wewnętrznych w odpowiedzi na poważne zagrożenie dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego spowodowane przez wtórne przepływy migrantów o nieuregulowanym statusie, a mianowicie do Niemiec, Danii, Austrii i Szwecji, oraz do Norwegii - państwa stowarzyszonego. Wyżej wymienionym państwom członkowskim należy zezwolić na dalsze przeprowadzanie takich kontroli, ponieważ kontrole te stanowią odpowiednią reakcję na poważne zagrożenie dla porządku publicznego i bezpieczeństwa wewnętrznego związane z wtórnymi przepływami migrantów o nieuregulowanym statusie. Granice wewnętrzne, na których obecnie prowadzona jest kontrola, odpowiadają zidentyfikowanym szlakom migracyjnym i zagrożeniom, a główny nacisk kładzie się na określone odcinki granicy lądowej lub określone porty.

(18) Państwa członkowskie, które zdecydują się na przeprowadzanie kontroli na granicach wewnętrznych w następstwie niniejszego zalecenia, powinny powiadomić o tym inne państwa członkowskie, Parlament Europejski i Komisję.

(19) Kontrole na mocy art. 29 kodeksu granicznego Schengen powinny być przeprowadzane jedynie w zakresie, w jakim jest to konieczne; ich intensywność powinna być ograniczona do niezbędnego minimum i nie powinny one utrudniać ogółowi społeczeństwa przekraczania odnośnych granic wewnętrznych bardziej niż jest to niezbędne. W tym celu należy przeprowadzać wyłącznie kontrole ukierunkowane. Konieczność przeprowadzania takich kontroli oraz odcinki granicy, na których powinna być prowadzona kontrola, należy objąć regularną ponowną oceną we współpracy z odnośnymi państwami członkowskimi.

(20) Kontrola graniczna powinna mieć miejsce wyłącznie dopóty, dopóki wymaga tego zapewnienie odpowiedzi na poważne zagrożenie porządku publicznego i bezpieczeństwa wewnętrznego. Należy też niezwłocznie wdrożyć szereg inicjatyw ustawodawczych i działań Unii w celu wzmocnienia zarządzania granicami zewnętrznymi (Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna, przywrócenie pełnego stosowania unijnych przepisów azylowych przez Republikę Grecką, przyspieszenie wdrożenia mechanizmu relokacji w sytuacjach nadzwyczajnych, oświadczenie UE-Turcja) oraz zapewnić ich pełną operacyjność, by tym samym przyczynić się do dalszego znacznego ograniczenia wtórnych przepływów migrantów o nieuregulowanym statusie.

(21) Rada odnotowuje, że Komisja będzie monitorować stosowanie niniejszego zalecenia oraz zaproponuje - jeśli będzie to konieczne i proporcjonalne - wprowadzenie dostosowań odzwierciedlających zmianę szczególnych okoliczności, które doprowadziły do przyjęcia niniejszego zalecenia, zgodnie z przepisami art. 29 kodeksu granicznego Schengen.

(22) Komisja zapowiedziała również, że cztery miesiące od daty przyjęcia niniejszego zalecenia lub wcześniej, o ile będzie to możliwe, złoży Parlamentowi Europejskiemu oraz Radzie sprawozdanie z jego stosowania oraz że jednocześnie może zaproponować wprowadzenie do niego zmian w świetle nabytego doświadczenia i nowych okoliczności,

NINIEJSZYM ZALECA:

1.
Austrii, Niemcom, Danii, Szwecji i Norwegii utrzymanie proporcjonalnych tymczasowych kontroli granicznych przez maksymalnie sześć miesięcy od dnia przyjęcia niniejszej decyzji wykonawczej na następujących granicach wewnętrznych:
-
w przypadku Austrii - na granicy lądowej austriacko-węgierskiej i granicy lądowej austriacko-słoweńskiej,
-
w przypadku Niemiec - na granicy lądowej niemiecko-austriackiej,
-
w przypadku Danii - w duńskich portach mających połączenia promowe z Niemcami i na granicy lądowej duńsko-niemieckiej,
-
w przypadku Szwecji - w szwedzkich portach w regionie policyjnym południowym i zachodnim oraz na moście nad cieśniną Sund,
-
w przypadku Norwegii - w norweskich portach mających połączenia promowe z Danią, Niemcami i Szwecją.

Przed wprowadzeniem takich kontroli zainteresowane państwo członkowskie powinno wymienić poglądy z odnośnym sąsiednim państwem członkowskim lub odnośnymi sąsiednimi państwami członkowskimi w celu zapewnienia, by kontrole na granicach wewnętrznych były przeprowadzane wyłącznie na tych odcinkach granic wewnętrznych, na których uznaje się to za konieczne i proporcjonalne, zgodnie z kodeksem granicznym Schengen.

2.
Zainteresowane państwa członkowskie powinny o swojej decyzji powiadomić inne państwa członkowskie, Parlament Europejski i Komisję.
3.
Kontrole graniczne powinny być ukierunkowane oraz mieć zakres, częstotliwość, miejsce i czas ograniczone do tego, co jest ściśle niezbędne do zapewnienia odpowiedzi na poważne zagrożenie i do ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa wewnętrznego. Państwo członkowskie, które przeprowadza kontrolę na granicach wewnętrznych zgodnie z niniejszą decyzją wykonawczą, dokonuje regularnego przeglądu konieczności, częstotliwości, miejsca i czasu kontroli, dostosowuje kontrolę do poziomu zagrożenia, w stosownych przypadkach stopniowo ją znosi oraz co dwa miesiące przedkłada Komisji stosowne sprawozdanie.

Sporządzono w Brukseli dnia 12 maja 2016 r.

W imieniu Rady
F. MOGHERINI
Przewodniczący
1 Dz.U. L 77 z 23.3.2016, s. 1.
2 Rozporządzenie Rady (UE) nr 1053/2013 z dnia 7 października 2013 r. w sprawie ustanowienia mechanizmu oceny i monitorowania w celu weryfikacji stosowania dorobku Schengen oraz uchylenia decyzji komitetu wykonawczego z dnia 16 września 1998 r. dotyczącej utworzenia Stałego Komitetu ds. Oceny i Wprowadzania w Życie Dorobku Schengen (Dz.U. L 295 z 6.11.2013, s. 27).
3 Decyzja wykonawcza Komisji C(2014) 8377 z dnia 14 listopada 2014 r. ustanawiająca roczny program ocen niezapowiedzianych kontroli na miejscu na 2015 r. zgodnie z art. 6 rozporządzenia Rady (UE) nr 1053/2013 z dnia 7 października 2013 r. w sprawie ustanowienia mechanizmu oceny i monitorowania w celu weryfikacji stosowania dorobku Schengen.
4 C(2016) 450 z dnia 2 lutego 2016 r.
5 C(2015) 8537 z dnia 9 grudnia 2015 r.
6 C(2015) 7100 z dnia 23 października 2015 r.
7 C(2016) 120 final.
8 SN 38/16 z 18.3.2016.

Zmiany w prawie

Rząd zostawił przedsiębiorców na lodzie

Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu, ku zaskoczeniu zarówno przedsiębiorców, jak i części posłów koalicji rządzącej, Lewica w ostatniej chwili „dorzuciła” do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom poprawki zaostrzające kary za naruszanie przepisów prawa pracy - m.in. umożliwiające orzeczenie kary ograniczenia wolności. Jednocześnie zignorowano postulaty organizacji pracodawców, mimo wcześniejszych zapewnień rządu o ich poparciu.

Grażyna J. Leśniak 27.02.2025
Wyższe kary dla pracodawców - sejmowa wrzutka na ostatniej prostej

Już nie 30 tys. zł, a 50 tys. zł ma grozić maksymalnie pracodawcy, który zawrze umowę cywilnoprawną, choć powinien - umowę o pracę. Podobnie temu, który nie wypłaca w terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi jego rodziny. A jeśli nie wypłaca przez okres co najmniej 3 miesięcy, to kara ma wynieść nawet 60 tys. złotych - zdecydował Sejm, przyjmując poprawkę Lewicy, zmieniającą Kodeks pracy w... ustawie dotyczącej cudzoziemców.

Grażyna J. Leśniak 25.02.2025
Jaka wysokość diety dla członków komisji wyborczych w wyborach Prezydenta

500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze. Termin zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych mija 18 kwietnia

Robert Horbaczewski 20.01.2025
Zmiany w podatkach 2025 - przybędzie obowiązków sprawozdawczych

1 stycznia 2025 r. weszły w życie liczne zmiany podatkowe, m.in. nowe definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości, JPK CIT, globalny podatek wyrównawczy, PIT kasowy, zwolnienie z VAT dla małych firm w innych krajach UE. Dla przedsiębiorców oznacza to często nowe obowiązki sprawozdawcze i zmiany w systemach finansowo-księgowych. Firmy muszą też co do zasady przeprowadzić weryfikację nieruchomości pod kątem nowych przepisów.

Monika Pogroszewska 02.01.2025
Nowy Rok - jakie zmiany czekają nas w prawie

W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz. Obniżeniu ulegnie natomiast minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Grozi nam za to podwyżka podatku od nieruchomości. Wzrosną wynagrodzenia nauczycieli, a prawnicy zaczną lepiej zarabiać na urzędówkach. Wchodzą w życie zmiany dotyczące segregacji odpadów i e-doręczeń. To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w Nowym Roku.

Renata Krupa-Dąbrowska 31.12.2024
Zmiana kodów na PKD 2025 rodzi praktyczne pytania

1 stycznia 2025 r. zacznie obowiązywać nowa Polska Klasyfikacja Działalności – PKD 2025. Jej ostateczny kształt poznaliśmy dopiero w tygodniu przedświątecznym, gdy opracowywany od miesięcy projekt został przekazany do podpisu premiera. Chociaż jeszcze przez dwa lata równolegle obowiązywać będzie stara PKD 2007, niektórzy już dziś powinni zainteresować się zmianami.

Tomasz Ciechoński 31.12.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2016.151.8

Rodzaj: Decyzja
Tytuł: Decyzja wykonawcza 2016/894 przedstawiająca zalecenie w sprawie tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych w wyjątkowych okolicznościach zagrażających ogólnemu funkcjonowaniu strefy Schengen
Data aktu: 12/05/2016
Data ogłoszenia: 08/06/2016
Data wejścia w życie: 08/06/2016