a także mając na uwadze, co następuje:(1) Zharmonizowany wskaźnik cen konsumpcyjnych (HICP) służy do pomiaru inflacji w sposób zharmonizowany we wszystkich państwach członkowskich. Komisja i Europejski Bank Centralny (EBC) używają HICP do oceny stabilności cen w państwach członkowskich na podstawie art. 140 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).
(2) Zharmonizowane wskaźniki stosuje się w ramach procedury Komisji dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 3 .
(3) Statystyki dotyczące cen charakteryzujące się wysoką jakością i porównywalnością są niezbędne dla osób odpowiedzialnych za politykę publiczną w Unii, badaczy i wszystkich obywateli Europy.
(4) Europejski System Banków Centralnych (ESBC) stosuje HICP jako wskaźnik pomiaru osiągania celu ESBC, jakim jest zgodnie z art. 127 ust. 1 TFUE stabilność cen, który to cel ma szczególne znaczenie dla definiowania i urzeczywistniania polityki pieniężnej Unii zgodnie z art. 127 ust. 2 TFUE. Zgodnie z art. 127 ust. 4 i art. 282 ust. 5 TFUE EBC jest konsultowany w sprawie każdego proponowanego aktu Unii w dziedzinach podlegających jego kompetencji.
(5) Niniejsze rozporządzenie ma na celu ustanowienie wspólnych ram opracowywania, tworzenia i rozpowszechniania zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych (HPI) na poziomie unijnym i krajowym. Nie wyklucza to jednak możliwości rozszerzenia stosowania tych ram w przyszłości - w razie potrzeby - na poziomie niższym niż krajowy.
(6) W rozporządzeniu Rady (WE) nr 2494/95 4 ustanowiono wspólne ramy sporządzania zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych. Te ramy prawne należy dostosować do obecnych wymogów i postępu technicznego, zwiększając dzięki temu przydatność i porównywalność zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz HPI. Na podstawie nowych ram ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu należy rozpocząć prace nad zestawem dodatkowych wskaźników zmian cen.
(7) W niniejszym rozporządzeniu uwzględniono program Komisji na rzecz lepszego stanowienia prawa, w szczególności komunikat Komisji z dnia 8 października 2010 r. pt. "Inteligentne regulacje w Unii Europejskiej". W dziedzinie statystyki Komisja wyznaczyła sobie jako jeden z priorytetów uproszczenie i usprawnienie otoczenia regulacyjnego statystyki, o którym mowa w komunikacie Komisji z dnia 10 sierpnia 2009 r. w sprawie metod tworzenia statystyk UE: wizja na kolejną dekadę.
(8) HICP i zharmonizowany wskaźnik cen konsumpcyjnych przy stałych stawkach podatkowych (HICP-CT) powinno się przedstawiać w podziale na kategorie europejskiej klasyfikacji spożycia indywidualnego według celu (ECOICOP). Taka klasyfikacja powinna zapewniać spójność i porównywalność wszystkich europejskich statystyk odnoszących się do spożycia prywatnego. ECOICOP powinna być również spójna z UN COICOP, która jest międzynarodową normą klasyfikującą spożycie indywidualne według celu, a zatem należy dostosować ECOICOP do zmian w UN COICOP.
(9) HICP opiera się na cenach obserwowanych, które zawierają podatki od produktów. Zatem zmiany stawek podatkowych od produktów mają wpływ na inflację. Do celów analizy inflacji oraz oceny konwergencji w państwach członkowskich niezbędne jest również zbieranie informacji na temat wpływu zmian stawek podatkowych na inflację. W tym celu HICP należy dodatkowo obliczać w oparciu o ceny przy stałych stawkach podatkowych.
(10) Ustanowienie wskaźników cen nieruchomości mieszkalnych, w szczególności dotyczących nieruchomości mieszkalnych zamieszkiwanych przez właściciela (OOH), jest jednym z ważnych kroków w kierunku dalszego zwiększenia przydatności i porównywalności HICP. HPI stanowi niezbędną podstawę dla opracowywania wskaźnika cen OOH. HPI jest także jednym z istotnych samodzielnych wskaźników. Do dnia 31 grudnia 2018 r. Komisja powinna przygotować sprawozdanie na temat tego, czy wskaźnik cen OOH może zostać objęty zakresem HICP. W zależności od wyników tego sprawozdania Komisja powinna, w razie potrzeby, przedłożyć w rozsądnym terminie wniosek dotyczący zmiany niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do objęcia wskaźnika cen OOH zakresem HICP.
(11) Wczesne przekazywanie wstępnych informacji na temat miesięcznego HICP w formie szybkich szacunków ma zasadnicze znaczenie dla polityki pieniężnej strefy euro. Państwa członkowskie, których walutą jest euro, powinny zatem przekazywać takie szybkie szacunki.
(12) HICP ma służyć ocenie stabilności cen. Nie jest on pomyślany jako wskaźnik kosztów utrzymania. Oprócz HICP należy rozpocząć analizę dotyczącą zharmonizowanego wskaźnika kosztów utrzymania.
(13) Okres odniesienia zharmonizowanych wskaźników cen powinien być okresowo aktualizowany. Należy ustanowić zasady odnoszące się do wspólnych okresów odniesienia zharmonizowanych wskaźników i ich wskaźników częściowych włączonych w różnym czasie, po to by zapewnić porównywalność i przydatność uzyskanych w ten sposób wskaźników.
(14) Aby zwiększyć stopniową harmonizację zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz HPI, należy inicjować badania pilotażowe służące ocenie możliwości wykorzystania lepszej jakości informacji podstawowych lub stosowania nowych podejść metodologicznych. Komisja powinna podjąć niezbędne działania i znaleźć odpowiednie środki, w tym wsparcie finansowe, aby zachęcić do takich badań pilotażowych.
(15) Komisja (Eurostat) powinna weryfikować źródła i metody wykorzystywane przez państwa członkowskie do obliczania zharmonizowanych wskaźników i powinna monitorować wdrażanie ram prawnych przez państwa członkowskie. W tym celu Komisja (Eurostat) powinna prowadzić regularny dialog z organami statystycznymi państw członkowskich.
(16) Informacje ogólne są niezbędne do oceny, czy szczegółowe zharmonizowane wskaźniki przekazywane przez państwa członkowskie są wystarczająco porównywalne. Ponadto przejrzyste metody i praktyki opracowywania danych stosowane przez państwa członkowskie pomagają wszystkim zainteresowanym stronom w zrozumieniu zharmonizowanych wskaźników i dalszym podnoszeniu ich jakości. Należy zatem ustanowić zestaw zasad przekazywania zharmonizowanych metadanych.
(17) W celu zapewnienia jakości danych statystycznych przekazywanych przez państwa członkowskie Komisja powinna korzystać z odpowiednich prerogatyw i uprawnień przewidzianych w art. 12 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 5 .
(18) W celu zapewnienia dostosowywania do zmian w UN COICOP, dokonywania zmian w wykazie pozycji regulowanym aktami wykonawczymi poprzez dodanie pozycji na potrzeby uwzględnienia rozwoju technicznego metod statystycznych i w oparciu o ocenę badań pilotażowych oraz modyfikowania wykazu wskaźników częściowych ECOICOP, do których tworzenia państwa członkowskie nie są zobowiązane, w celu włączenia gier losowych do HICP i HICP-CT, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 TFUE. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
(19) W celu zapewnienia pełnej porównywalności zharmonizowanych wskaźników, niezbędne są jednolite warunki dotyczące: stosowania ECOICOP na potrzeby HICP i HICP-CT; dezagregacji szybkich szacunków HICP przekazywanych przez państwa członkowskie, których walutą jest euro; dezagregacji wskaźnika cen OOH oraz HPI; jakości wag zharmonizowanych wskaźników; udoskonalonych metod opartych na dobrowolnych badaniach pilotażowych; odpowiedniej metodologii; szczegółowych przepisów dotyczących przeliczeń zharmonizowanych wskaźników na nowy okres odniesienia wskaźnika; standardów wymiany danych i metadanych; dokonywania rewizji zharmonizowanych wskaźników i ich wskaźników częściowych; a także jednolite warunki dotyczące wymogów zapewnienia jakości technicznej odnośnie do treści standardowych rocznych raportów jakości, terminu przekazywania tych raportów Komisji (Eurostatowi) oraz struktury zestawień i terminu przekazywania tych zestawień Komisji (Eurostatowi). W celu zapewnienia takich jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 6 .
(20) Przyjmując środki wykonawcze i akty delegowane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, Komisja powinna, w stosownych przypadkach, brać pod uwagę opłacalność oraz zapewniać, by te środki i akty nie nakładały znacznego dodatkowego obciążenia na państwa członkowskie lub na respondentów.
(21) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, jakim jest utworzenie wspólnych standardów statystycznych dla zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz HPI, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(22) Z uwagi na art. 7 rozporządzenia (WE) nr 223/2009 zasięgnięto opinii Komitetu ds. Europejskiego Systemu Statystycznego.
(23) Należy zatem uchylić rozporządzenie (WE) nr 2494/95,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.Sporządzono w Strasburgu dnia 11 maja 2016 r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
M. SCHULZ |
J.A. HENNIS-PLASSCHAERT |
Przewodniczący |
Przewodniczący |