a także mając na uwadze, co następuje:(1) Zgodnie z Protokołem nr 4 w sprawie elektrowni jądrowej Ignalina na Litwie 2 dołączonym do Aktu przystąpienia z 2003 r. (zwanym dalej "protokołem nr 4"), uznając w 2004 r. gotowość Unii do zapewnienia odpowiedniej dodatkowej pomocy unijnej na rzecz starań Litwy w zakresie likwidacji elektrowni jądrowej Ignalina i podkreślając ten wyraz solidarności, Litwa zobowiązała się do zamknięcia bloku 1 elektrowni jądrowej Ignalina przed 2005 r. i bloku 2 tej elektrowni najpóźniej do dnia 31 grudnia 2009 r., a następnie do likwidacji tych bloków. Zgodnie z tymi zobowiązaniami Litwa zamknęła oba wskazane bloki w odpowiednich terminach.
(2) Zgodnie z zobowiązaniami zapisanymi w traktacie akcesyjnym oraz przy wsparciu ze strony Unii, Litwa zamknęła elektrownię jądrową Ignalina i poczyniła znaczne postępy w jej likwidacji. Aby osiągnąć dalsze postępy w konkretnych działaniach na rzecz oczyszczania, demontażu oraz zarządzania zużytym paliwem i odpadami promieniotwórczymi oraz aby nieprzerwanie realizować proces zmierzający do końcowego stadium likwidacji, zgodnie z planem likwidacji, konieczne są dalsze prace, przy zapewnieniu stosowania najwyższych norm bezpieczeństwa. Z dostępnych oszacowań wynika, że ukończenie prac likwidacyjnych będzie wymagało znacznych dodatkowych środków finansowych.
(3) Uznając, że przedwczesne wygaszenie i następnie likwidacja elektrowni jądrowej Ignalina z dwoma blokami reaktorów typu RBMK o mocy 1 500 MW pozostawionymi przez Związek Radziecki nie mają precedensu i stanowią dla Litwy wyjątkowo duże obciążenie finansowe niewspółmierne w stosunku do rozmiaru i potencjału gospodarczego tego państwa, w protokole nr 4 stwierdza się, że pomoc Unii w ramach programu Ignalina będzie nieprzerwanie kontynuowana i zostanie przedłużona na okres po 2006 r. na czas kolejnych perspektyw finansowych.
(4) Unia zobowiązała się do udzielenia pomocy Litwie, aby mogła udźwignąć wyjątkowo duże obciążenie finansowe związane z procesem likwidacji. Od okresu przedakcesyjnego Litwa otrzymała znaczną pomoc finansową od Unii, zwłaszcza za pośrednictwem programu Ignalina ustanowionego na lata 2007-2013. Pomoc finansowa Unii w ramach tego programu zakończy się w 2013 r.
(5) 3 Uznając zobowiązanie Unii na mocy protokołu nr 4 i w związku z wnioskiem Bułgarii, Litwy i Słowacji o dalsze finansowanie, we wniosku Komisji dotyczącym kolejnych wieloletnich ram finansowych na lata 2014-2020: Budżet z perspektywy "Europy 2020" wydzielono kwotę 700 mln EUR z ogólnego budżetu Unii z przeznaczeniem na bezpieczeństwo jądrowe i likwidację obiektów jądrowych. Z tej kwoty 860 mln EUR w cenach z 2011 r., czyli około 969 mln EUR w cenach bieżących, jest przewidziane na nowy program dalszego wsparcia likwidacji bloków 1 i 2 elektrowni jądrowej Bohunice V1, bloków 1 i 2 elektrowni jądrowej Ignalina oraz bloków 1-4 elektrowni jądrowej Kozłoduj w okresie od 2014 do 2020 r.
(6) Kwota środków przydzielonych do programów Kozłoduj, Ignalina i Bohunice, a także okres programowania i podział środków pomiędzy te programy mogą zostać poddane przeglądowi na podstawie wyników sprawozdań z oceny śródokresowej i z oceny końcowej.
(7) Pomoc udzielona na podstawie niniejszego rozporządzenia powinna zapewnić bezproblemową kontynuację likwidacji i koncentrować się na działaniach na rzecz nieprzerwanej realizacji procesu zmierzającego do końcowego stadium likwidacji przy zapewnieniu stosowania najwyższych norm bezpieczeństwa, ponieważ działania takie przynoszą Unii największą wartość dodaną, podczas gdy ostateczna odpowiedzialność za bezpieczeństwo jądrowe spoczywa na przedmiotowym państwie członkowskim. Niniejsze rozporządzenie nie przesądza o wynikach jakichkolwiek przyszłych procedur dotyczących pomocy przyznawanej przez państwa, które mogą zostać wszczęte zgodnie z art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).
(8) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla praw i obowiązków danego państwa członkowskiego na mocy traktatu akcesyjnego, w szczególności na mocy protokołu nr 4.
(9) Likwidację elektrowni jądrowej objętej niniejszym rozporządzeniem należy przeprowadzić z wykorzystaniem najlepszej dostępnej fachowej wiedzy technicznej oraz z należytym uwzględnieniem charakteru i specyfikacji technicznych bloków, które mają zostać wygaszone, w celu zagwarantowania jak największej skuteczności działania, tak więc przy uwzględnieniu najlepszych praktyk międzynarodowych.
(10) Działania objęte niniejszym rozporządzeniem oraz operacje wspierane w ramach takich działań powinny być zgodne z obowiązującym prawem unijnym i krajowym. Likwidację elektrowni jądrowej objętej niniejszym rozporządzeniem należy przeprowadzić zgodnie z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa jądrowego, a mianowicie z dyrektywą Rady 2009/71/Euratom 4 , gospodarowania odpadami, a mianowicie z dyrektywą Rady 2011/70/Euratom 5 oraz ochrony środowiska, w szczególności z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE 6 i dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE 7 .
(11) Działania objęte niniejszym rozporządzeniem oraz operacje wspierane w ramach takich działań powinny być oparte na aktualnym planie likwidacji obejmującym działania likwidacyjne, ich harmonogram, koszty i wymagane do nich zasoby ludzkie. Koszty należy ustalić zgodnie z międzynarodowo uznanymi standardami szacowania kosztów likwidacji, takimi jak np. międzynarodowa struktura kalkulacji kosztów likwidacji opublikowana wspólnie przez Agencję Energii Jądrowej, Międzynarodową Agencję Energii Atomowej i Komisję Europejską.
(12) Komisja powinna zapewnić skuteczną kontrolę nad przebiegiem procesu likwidacji w celu uzyskania przez Unię jak największej wartości dodanej ze środków przydzielonych na podstawie niniejszego rozporządzenia, chociaż ostateczna odpowiedzialność za likwidację spoczywa na danym państwie członkowskim. Obejmuje to skuteczny pomiar efektywności oraz ocenę działań naprawczych podczas realizacji programu Ignalina.
(13) Należy chronić interesy finansowe Unii poprzez podejmowanie w całym cyklu wydatkowania proporcjonalnych działań, w tym obejmujących zapobieganie nieprawidłowościom, ich wykrywanie i badanie, dochodzenie utraconych środków - nienależnie wypłaconych lub nieprawidłowo wykorzystanych - oraz, w stosownych przypadkach, nakładanie sankcji.
(14) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a zwłaszcza zapewnienie wystarczających środków finansowych na kontynuację bezpiecznej likwidacji obiektów jądrowych, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, lecz mogą, ze względu na rozmiary lub skutki działania, zostać osiągnięte w lepszym stopniu na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(15) Niektóre środki w ramach programu Ignalina mogą wymagać wysokiego poziomu finansowania ze strony Unii, który w dobrze uzasadnionych wyjątkowych przypadkach może dojść do wysokości pełnej kwoty finansowania. Należy jednak podjąć wszelkie wysiłki w celu kontynuowania praktyki współfinansowania ustanowionej w ramach wsparcia przedakcesyjnego i wsparcia udzielonego w okresie 2007-2013 na działania likwidacyjne podejmowane przez Litwę, a także w celu angażowania, w stosownych przypadkach, innych źródeł współfinansowania.
(16) Aby zapewnić jednolite warunki wykonywania niniejszego rozporządzenia, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w zakresie przyjmowania rocznych programów prac i szczegółowych procedur wykonawczych. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 8 .
(17) Należy uchylić rozporządzenie Rady (WE) nr 1990/2006 9 .
(18) Należy odpowiednio uwzględnić sprawozdanie specjalne Trybunału Obrachunkowego nr 16/2011 w sprawie pomocy finansowej Unii Europejskiej na rzecz likwidacji obiektów jądrowych w Bułgarii, na Litwie i Słowacji, jak również jego zalecenia i odpowiedź Komisji,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.Sporządzono w Brukseli 13 grudnia 2013 r.
|
W imieniu Rady |
|
V. MAZURONIS |
|
Przewodniczący |