(2013/315/UE)(Dz.U.UE L z dnia 26 czerwca 2013 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 126 ust. 12,
uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) W dniu 5 lipca 2004 r., zgodnie z art. 104 ust. 6 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE), Rada w decyzji 2004/918/WE(1) stwierdziła, że na Węgrzech istnieje nadmierny deficyt budżetowy, oraz przyjęła zalecenie na podstawie art. 104 ust. 7 TWE mające na celu zlikwidowanie nadmiernego deficytu budżetowego do końca 2008 r.
(2) W dniu 18 stycznia 2005 r., zgodnie z art. 104 ust. 8 TWE, Rada uznała, że Węgry nie podjęły skutecznych działań w odpowiedzi na jej zalecenie, i w dniu 8 marca 2005 r. wydała kolejne zalecenie na podstawie art. 104 ust. 7 TWE, potwierdzając termin korekty nadmiernego deficytu do końca 2008 r. W dniu 8 listopada 2005 r. Rada stwierdziła, że Węgry po raz drugi nie zastosowały się do jej zaleceń wydanych na podstawie art. 104 ust. 7 TWE. W związku z tym w dniu 10 października 2006 r. Rada skierowała do Węgier trzecie zalecenie na podstawie art. 104 ust. 7 TWE, przedłużając termin dokonania korekty nadmiernego deficytu do 2009 r. W dniu 7 lipca 2009 r. Rada stwierdziła, że można uznać, że władze Węgier podjęły skuteczne działania w odpowiedzi na zalecenie Rady z 10 października 2006 r., oraz, z uwagi na poważne pogorszenie koniunktury gospodarczej, wydała zmienione zalecenie na podstawie art. 104 ust. 7 TWE ("zalecenie Rady z 7 lipca 2009 r."), po raz kolejny ustalając nowy termin korekty, tym razem do 2011 r. W dniu 27 stycznia 2010 r. Komisja stwierdziła, że Węgry podjęły skuteczne działania w odpowiedzi na zalecenia Rady z 7 lipca 2009 r., z czym Rada zgodziła się w swoich konkluzjach z dnia 16 lutego 2010 r., zwracając jednocześnie uwagę na poważne zagrożenia.
(3) Zgodnie z postanowieniami art. 126 ust. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w dniu 24 stycznia 2012 r. Rada stwierdziła, że Węgry nie podjęły skutecznych działań w odpowiedzi na zalecenie Rady z 7 lipca 2009 r. w terminie ustalonym w tym zaleceniu. Mimo że w 2011 r. nie przekroczono określonej w Traktacie wartości referencyjnej deficytu wynoszącej 3 % PKB, nie było to skutkiem strukturalnej i trwałej korekty, lecz wynikało z wysokich dochodów jednorazowych. Towarzyszyło temu szacunkowe pogorszenie salda strukturalnego wynoszące ogółem ponad 2 % PKB zarówno w roku 2010, jak i w roku 2011, podczas gdy zalecany poziom łącznej korekty budżetowej wynosił 0,5 % PKB. Ponadto, mimo wprowadzenia przez władze Węgier w 2012 r. środków strukturalnych, które miały w znacznym stopniu zrekompensować wspomniane pogorszenie, ustanowiona w Traktacie wartość referencyjna na poziomie 3 % PKB po raz kolejny nie została przekroczona w 2012 r. tylko dzięki wprowadzeniu jednorazowych środków wynoszących niemal 1 % PKB, a przekroczenie tej wartości i tak nastąpi w 2013 r.
(4) W dniu 13 marca 2012 r. na podstawie z art. 126 ust. 7 TFUE Rada przyjęła nowe zalecenie ("zalecenie Rady z 13 marca 2012 r.") dla Węgier mające na celu zlikwidowanie nadmiernego deficytu budżetowego do 2012 r. W szczególności władze Węgier zostały wezwane do podjęcia następujących kroków:
(i) zlikwidowania nadmiernego deficytu do 2012 r. w sposób wiarygodny i trwały;
(ii) podjęcia dodatkowego wysiłku fiskalnego w wysokości co najmniej ½ % PKB w celu osiągnięcia docelowego deficytu na 2012 r. na poziomie 2,5 % PKB;
(iii) podjęcia koniecznych dodatkowych środków o charakterze strukturalnym w celu zagwarantowania, że deficyt w 2013 r. utrzyma się znacznie poniżej progu 3 % PKB. Jednocześnie zalecono, by wskaźnik długu publicznego w jak najkrótszym czasie sprowadzić z powrotem na ścieżkę spadkową, tak aby świadczył on o wystarczających postępach w kierunku osiągnięcia wartości odniesienia dotyczącej redukcji długu. Korekta budżetowa musi być również wspierana przez proponowane wzmocnienie ram zarządzania budżetem. Rada wyznaczyła dzień 13 września 2012 r. jako termin podjęcia przez węgierski rząd skutecznych działań. W dniu 13 marca 2012 r. Rada podjęła również decyzję(2) o wstrzymaniu części środków na zobowiązania z Funduszu Spójności dla Węgier na 2013 r.
(5) W dniu 30 maja 2012 r. w oparciu o program konwergencji na lata 2011-2015 oraz dalsze szczegółowe informacje na temat środków służących ograniczeniu wydatków, Komisja stwierdziła, że Węgry podjęły skuteczne działania w odniesieniu do korekty nadmiernego deficytu. W szczególności przewidywano, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniesie w 2012 r. 2,5 % PKB, a w 2013 r. utrzyma się na poziomie znacznie poniżej określonej w Traktacie wartości referencyjnej wynoszącej 3 % PKB, zgodnie z zaleceniem Rady z 13 marca 2012 r. Ponadto stwierdzono osiągnięcie pewnych postępów w zakresie wzmocnienia ram zarządzania budżetem, mimo że ogólne postępy w tej dziedzinie można było uznać za powolne. W tym kontekście w dniu 22 czerwca 2012 r. Rada, na podstawie wniosku Komisji z dnia 30 maja 2012 r., przyjęła decyzję wykonawczą 2012/323/UE(3) w sprawie zniesienia wstrzymania środków na zobowiązania z Funduszu Spójności.
(6) Zgodnie z art. 4 załączonego do Traktatów Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu Komisja dostarcza danych na potrzeby zastosowania tej procedury. W ramach stosowania tego protokołu państwa członkowskie muszą przedłożyć dane na temat deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz inne związane z tym zmienne dwa razy w roku, mianowicie przed dniem 1 kwietnia oraz przed dniem 1 października, zgodnie z art. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009 z dnia 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską(4).
(7) Rozważając uchylenie decyzji w sprawie istnienia nadmiernego deficytu, Rada podejmuje decyzję na podstawie zgłoszonych danych. Ponadto decyzja w sprawie istnienia nadmiernego deficytu zostaje uchylona tylko wówczas, gdy prognozy Komisji wskazują, że deficyt nie przekroczy w okresie objętym prognozą określonej w Traktacie wartości referencyjnej wynoszącej 3 % PKB.
(8) Na podstawie danych dostarczonych przez Komisję (Eurostat) zgodnie z art. 14 rozporządzenia (WE) nr 479/2009, po przekazaniu przez Węgry zgłoszenia przed dniem 1 kwietnia 2013 r. oraz w oparciu o prognozę służb Komisji z wiosny 2013 r. i ocenę dodatkowych środków naprawczych przyjętych w dniu 13 maja 2013 r. na mocy dekretu rządu uzasadnione są następujące wnioski:
- W 2012 r. w oparciu o znaczny wysiłek fiskalny deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniósł 1,9 % PKB. Wynik ten osiągnięto również dzięki dochodom jednorazowym w wysokości ¾ % PKB, w tym wyższym niż zapisano w budżecie dochodom jednorazowym wynoszącym 0,2 % PKB związanym z dalszym transferem aktywów z prywatnego do publicznego filaru systemu emerytalnego. W uchwalonym na 2012 r. budżecie przyjęto docelowy deficyt na poziomie 2,5 % PKB w oparciu o wzrost wynoszący 0,5 %. Budżet zawierał nadzwyczajną rezerwę w wysokości 1,1 % PKB i liczne działania konsolidacyjne, a w szczególności: (i) środki służące zwiększeniu dochodów na poziomie około 1¾ % PKB, w tym podwyżki podatków pośrednich i składek na zabezpieczenie społeczne; (ii) środki strukturalne po stronie wydatków w wysokości ¾ % PKB, takie jak przegląd świadczeń społecznych; oraz (iii) ograniczenie wydatków o ¼% PKB w sektorze publicznym, w tym nominalne zamrożenie płac w większości sektorów. W celu zrównoważenia stale pogarszających się prognoz dotyczących wzrostu gospodarczego, rząd przyjął dwa główne dodatkowe pakiety naprawcze w kwietniu i październiku 2012 r. (o łącznej wysokości 0,7 % PKB), obejmujące głównie dalsze cięcia środków instytucji budżetowych, z czego około połowa została wdrożona. Ponadto saldo podsektora lokalnego poprawiło się o około 0,7 % PKB w porównaniu z założeniami w planach budżetowych, przede wszystkim ze względu na ich niską działalność inwestycyjną.
W kontekście sprawozdania okresowego dotyczącego procedury nadmiernego deficytu z października 2012 r. oficjalna docelowa wartość deficytu w 2012 r. została skorygowana w górę z 2,5 % do 2,7 % PKB. Ogólnie rzecz biorąc, skutecznie wdrażane, przyjęte przez rząd centralny środki naprawcze w wysokości około 3 % PKB oraz poprawa salda podsektora lokalnego w ostatecznym rozrachunku doprowadziły do deficytu w wysokości 1,9 % PKB, tj. przekroczenia docelowego deficytu o 0,6 % PKB. Uruchomienie zapisanych w budżecie nadzwyczajnych rezerw zrównoważyło odchylenia budżetowe, częściowo związane z gorszymi niż wcześniej przewidywano warunkami makroekonomicznymi.
- W programie konwergencji na lata 2012-2016 przewiduje się, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych pozostanie na poziomie 2,7 % PKB w latach 2013 i 2014. Jednakże w prognozie służb Komisji z wiosny 2013 r. przewidziano deficyt w wysokości 3,0 % PKB w 2013 r. i 3,3 % PKB w 2014 r., co oznacza, że nadmiernego deficytu nie zlikwidowano w sposób trwały. W dniu 13 maja 2013 r., po opublikowaniu prognozy służb Komisji z wiosny 2013 r., rząd węgierski przyjął dalsze środki naprawcze w wysokości brutto około 0,3 % PKB i 0,7 % PKB odpowiednio na lata 2013 i 2014. Zaktualizowana, przeprowadzona przez Komisję ocena sytuacji budżetowej, która uwzględnia obniżenie deficytu netto będące wynikiem wprowadzenia tych dodatkowych środków naprawczych, przewiduje deficyt w wysokości 2,7 % PKB i 2,9 % PKB odpowiednio w latach 2013 i 2014. W związku z tym oczekuje się, że w okresie objętym prognozą służb Komisji z wiosny 2013 r. deficyt pozostanie poniżej określonej w Traktacie wartości referencyjnej wynoszącej 3 % PKB. Ponadto według szacunków Komisji saldo budżetowe w ujęciu uwzględniającym zmiany cykliczne, po skorygowaniu o działania jednorazowe i tymczasowe, wyniesie -¾ % PKB w 2013 r. i -1½ % PKB w 2014 r., a zatem będzie zgodne z średniookresowym celem budżetowym Węgier w wysokości -1,7 % PKB.
- Dzięki istotnym jednorazowym transferom kapitałowym związanym ze zniesieniem obowiązkowego prywatnego filaru systemu emerytalnego i wprowadzeniem szeregu środków konsolidacyjnych relacja długu do PKB została obniżona z poziomu szczytowego w wysokości blisko 82 % w 2010 r. do 79,2 % w 2012 r. W programie konwergencji przewiduje się, że relacja długu do PKB będzie nadal spadała do 78,1 % i 77,2 % odpowiednio w latach 2013 i 2014, a w kolejnych latach utrzyma tendencję spadkową. Nawet po uwzględnieniu wpływu nowych działań korekcyjnych przyjętych w dniu 13 maja 2013 r. Komisja przewiduje, że w latach 2013 i 2014 relacja długu do PKB będzie wyższa o około 1 punkt procentowy.
(9) W odniesieniu do zarządzania budżetem Rada wezwała władze Węgier do ustanowienia faktycznie wiążących ram średniookresowych i poszerzenia zakresu uprawnień analitycznych rady budżetowej z punktu widzenia jej prawa weta wobec rocznego budżetu. W programie konwergencji na lata 2012-2016 ogłoszono zamiar poczynienia dalszych postępów w tej dziedzinie jesienią 2013 r. Postępy będą nadal dokładnie monitorowane w kontekście europejskiego semestru.
(10) Począwszy od 2013 r., który jest rokiem następującym po korekcie nadmiernego deficytu, Węgry powinny utrzymać kurs polityki budżetowej zgodnej z ich średniookresowym celem budżetowym, w tym nie przekraczać wartości odniesienia dotyczącej wydatków, a także dokonać dostatecznych postępów w kierunku spełnienia kryterium długu zgodnie z art. 2 ust. 1a rozporządzenia (WE) nr 1467/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu(5).
(11) Zgodnie z art. 126 ust. 12 TFUE decyzję Rady w sprawie istnienia nadmiernego deficytu należy uchylić, kiedy nadmierny deficyt w danym państwie członkowskim zostanie, w ocenie Rady, skorygowany.
(12) W opinii Rady nadmierny deficyt na Węgrzech został skorygowany i w związku z tym należy uchylić decyzję 2004/918/WE,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
______(1) Dz.U. L 389 z 30.12.2004, s. 27.
(2)Decyzja wykonawcza Rady 2012/156/UE z dnia 13 marca 2012 r. w sprawie wstrzymania zobowiązań z Funduszu Spójności dla Węgier ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2013 r. (Dz.U. L 78 z 17.3.2012, s. 19).
(3) Dz.U. L 165 z 26.6.2012, s. 46.
(4) Dz.U. L 145 z 10.6.2009, s. 1.
(5) Dz.U. L 209 z 2.8.1997, s. 6.
