a także mając na uwadze, co następuje:(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1060/2009 4 zobowiązuje agencje ratingowe do przestrzegania zasad postępowania w celu złagodzenia ewentualnych konfliktów interesów i do zapewnienia, by ratingi kredytowe oraz proces ratingowy charakteryzowały się wysoką jakością oraz wystarczającą przejrzystością. W następstwie zmian wprowadzonych rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 513/2011 5 Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (Urząd), powołany na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 6 , został upoważniony do rejestracji agencji ratingowych i nadzoru nad nimi. Niniejsze rozporządzenie uzupełnia obecnie obowiązujące ramy regulacyjne agencji ratingowych. Ujęto w nich niektóre z najważniejszych problemów, takie jak konflikty interesów spowodowane modelem "emitent płaci" i ujawnienie informacji o instrumentach finansowych będących produktem sekurytyzacji, a po upływie rozsądnego okresu obowiązywania ram konieczne będzie dokonanie ich przeglądu w celu oceny, czy w pełni rozwiązały te problemy. Tymczasem obecny kryzys związany z długiem państwowym ujawnił potrzebę zweryfikowania wymogów dotyczących przejrzystości, procedur oraz terminu publikacji, w szczególności w przypadku ratingów państw.
(2) Parlament Europejski dnia 8 czerwca 2011 r. przyjął rezolucję w sprawie agencji ratingowych i perspektyw na przyszłość 7 , wzywając do poprawy rozporządzenia w sprawie agencji ratingowych. Na swoim nieformalnym posiedzeniu w dniach 30 września i 1 października 2010 r. Rada ECOFIN uznała, że należy podjąć dalsze wysiłki celem rozwiązania szeregu problemów dotyczących działalności w zakresie ratingu kredytowego, w tym ryzyka nadmiernego polegania na ratingach kredytowych oraz ryzyka konfliktów interesów wynikającego z modelu wynagradzania agencji ratingowych. Podczas obrad Rady Europejskiej w dniu 23 października 2011 r. stwierdzono, że konieczne są postępy w zmniejszaniu zjawiska nadmiernego polegania na ratingach kredytowych.
(3) Na szczeblu międzynarodowym Rada Stabilności Finansowej (RSF), której Europejski Bank Centralny (EBC) jest członkiem instytucjonalnym, zatwierdziła 20 października 2010 r. zasady, których celem jest ograniczenie korzystania z ratingów kredytowych przez organy oraz instytucje finansowe ("zasady RSF"). Zasady RSF zostały zatwierdzone na szczycie G20 w Seulu w listopadzie 2010 r. Odpowiednie wydaje się zatem, aby właściwe organy sektorowe dokonywały oceny praktyk uczestników rynku i zachęcały uczestników rynku do łagodzenia skutków takich praktyk. Właściwe organy sektorowe powinny podejmować decyzje dotyczące środków zachęcających. Urząd, w stosownych przypadkach we współpracy z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego), powołanym na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 8 , a także z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), powołanym na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 9 , powinien podejmować działania mające na celu ułatwienia konwergencji praktyk nadzorczych zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1095/2010 oraz w ramach niniejszego rozporządzenia.
(4) Agencje ratingowe powinny udostępniać inwestorom dane dotyczące prawdopodobieństwa niewypłacalności odpowiadających poszczególnym ratingom kredytowym i perspektywom ratingowym w oparciu o dane historyczne, publikowane w centralnym repozytorium utworzonym przez Urząd.
(5) Zgodnie z zasadami RSF "banki centralne powinny we własnym zakresie oceniać jakość kredytową instrumentów finansowych, które będą przyjmować na potrzeby operacji rynkowych zarówno jako zabezpieczenie, jak i poprzez bezwarunkowe transakcje kupna. W swojej polityce banki centralne powinny unikać mechanicznego podejścia, które mogłoby doprowadzić do niepotrzebnie gwałtownych i dużych zmian zasad kwalifikowania instrumentów finansowych oraz poziomu redukcji wartości, mogących nasilać zjawisko nagłych spadków." Ponadto EBC stwierdził w swojej opinii z dnia 2 kwietnia 2012 r., że zobowiązuje się do wspierania realizacji wspólnego celu polegającego na zmniejszeniu nadmiernego polegania na ratingach kredytowych. W związku z tym EBC regularnie przedstawia sprawozdania na temat różnych środków podejmowanych przez Eurosystem w celu ograniczenia polegania na ratingach kredytowych. Zgodnie z art. 284 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) EBC kieruje do Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, a także do Rady Europejskiej sprawozdanie roczne z działalności Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC) i w sprawie polityki pieniężnej za ubiegłe i bieżące lata. Prezes EBC ma przedstawić to sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, który na tej podstawie może odbyć debatę generalną, i Radzie. Ponadto w takim sprawozdaniu, EBC może przedstawić sposób, w jaki wdrożył zasady RSF i stosowane przez siebie alternatywne mechanizmy oceny.
(6) Unia dąży, na pierwszym etapie, do przeglądu mającego na celu sprawdzenie, czy odniesienia do ratingów kredytowych w prawie Unii prowadzą lub mogą potencjalnie prowadzić do wyłącznego lub mechanicznego polegania na takich ratingach kredytowych oraz, na drugim etapie, do przeglądu wszystkich odniesień do ratingów kredytowych przepisów prawa Unii, które wymagają, by ratingi kredytowe były wykorzystywane lub wydawane dla celów regulacyjnych, z myślą o usunięciu ich do 2020 r., pod warunkiem określenia i wdrożenia odpowiednich alternatywnych mechanizmów oceny ryzyka kredytowego.
(7) Znaczenie perspektyw ratingowych dla inwestorów i emitentów oraz ich wpływ na rynki są porównywalne ze znaczeniem i wpływem ratingów kredytowych. Dlatego też wszystkie wymogi rozporządzenia (WE) nr 1060/2009, których celem jest zapewnienie prawidłowości i przejrzystości działań związanych ze sporządzaniem ratingów oraz braku konfliktów interesów w tym zakresie, powinny także mieć zastosowanie do perspektyw ratingowych. Zgodnie z obecną praktyką nadzorczą, szereg wymogów przewidzianych w tym rozporządzeniu ma zastosowanie do perspektyw ratingowych. Niniejsze rozporządzenie powinno wprowadzać większą jasność przepisów i zapewnić pewność prawną wprowadzając definicję perspektyw ratingowych i precyzując, które przepisy się do nich stosują. Definicja perspektyw ratingowych powinna także obejmować opinie dotyczące prawdopodobnego kierunku rozwoju ratingu kredytowego w krótkim okresie, zwane powszechnie "credit watch".
(8) W perspektywie średnioterminowej należy rozważyć usunięcie odniesień do ratingów kredytowych dla celów regulacyjnych z regulacji finansowych i wyeliminowanie przepisów dotyczących ważenia ryzykiem aktywów przez ratingi kredytowe. Na razie jednak agencje ratingowe to ważni uczestnicy rynków finansowych. W związku z tym niezależność oraz uczciwość agencji ratingowych oraz ich działalności w zakresie ratingu kredytowego mają szczególne znaczenie dla zagwarantowania ich wiarygodności wobec uczestników rynku, w szczególności inwestorów oraz innych użytkowników ratingów kredytowych. Rozporządzenie (WE) nr 1060/2009 stanowi, że agencje ratingowe mają podlegać rejestracji i nadzorowi, ponieważ ich usługi mają znaczny wpływ na interes publiczny. Ratingi kredytowe, w przeciwieństwie do badań inwestycyjnych, nie są jedynie opiniami o wartości lub cenie instrumentu lub zobowiązania finansowego. Agencje ratingowe nie są jedynie analitykami finansowymi lub doradcami inwestycyjnymi. Ratingi kredytowe mają wartość regulacyjną dla inwestorów objętych regulacją, takich jak instytucje kredytowe, zakłady ubezpieczeń lub inni inwestorzy instytucjonalni. Pomimo ograniczania czynników zachęcających do nadmiernego polegania na ratingach kredytowych, ratingi kredytowe wciąż są podstawą decyzji inwestycyjnych, przede wszystkim z powodu asymetryczności informacji oraz ze względów efektywności. W związku z tym agencje ratingowe muszą być niezależne oraz postrzegane jako niezależne przez uczestników rynków, a ich metody ratingowe muszą być przejrzyste oraz postrzegane jako przejrzyste.
(9) Nadmierne poleganie na ratingach kredytowych należy ograniczyć, a wszystkie automatyczne skutki ratingów kredytowych należy stopniowo eliminować. Instytucje kredytowe i firmy inwestycyjne należy zachęcać do wprowadzania wewnętrznych procedur dokonywania własnych ocen ryzyka kredytowego, a inwestorów - do przeprowadzania badania due diligence. W oparciu o te ramy w niniejszym rozporządzeniu przewiduje się, że instytucje finansowe nie powinny opierać się wyłącznie lub w sposób mechaniczny na ratingach kredytowych. Wobec tego instytucje te powinny unikać zawierania umów, na podstawie których wyłącznie lub mechanicznie opierają się na ratingach kredytowych, oraz powinny unikać korzystania z nich w umowach jako jedynego parametru oceny jakości kredytowej inwestycji lub jedynej podstawy do podjęcia decyzji w sprawie inwestycji.
(10) Rozporządzenie (WE) nr 1060/2009 przewidziało już pierwszą serię środków podejmujących kwestie niezależności oraz uczciwości agencji ratingowych oraz ich działalności w zakresie ratingu kredytowego. Cele zapewnienia niezależności agencji ratingowych oraz identyfikowania, zarządzania oraz, w miarę możliwości, unikania wszelkich potencjalnych konfliktów interesów legły u podstaw kilku przepisów tego rozporządzenia. Wybór oraz wynagradzanie agencji ratingowej przez oceniany podmiot (model "emitent płaci") rodzi nieodłączne konflikty interesów. W ramach tego modelu agencje ratingowe mają motywację do wystawiania zawyżonych ratingów emitenta celem zapewnienia sobie długotrwałych relacji biznesowych gwarantujących przychody lub w celu zabezpieczenia dodatkowych zleceń i przychodów. Ponadto relacje pomiędzy akcjonariuszami agencji ratingowych a ocenianymi podmiotami mogą być źródłem konfliktów interesów, które nie są w wystarczający sposób rozwiązywane za pomocą istniejących przepisów. W rezultacie, ratingi kredytowe wystawiane w ramach modelu "emitent płaci" mogą być postrzegane jako ratingi, które odpowiadają potrzebom emitenta, a nie inwestora. Konieczne jest wzmocnienie warunków niezależności mających zastosowanie do agencji ratingowych w celu zwiększenia poziomu wiarygodności ratingów kredytowych sporządzanych w ramach modelu "emitent płaci".
(11) W celu zwiększenia konkurencji na rynku, który jest zdominowany przez trzy agencje ratingowe, należy podjąć działania mające na celu zachęcanie do korzystania z usług mniejszych agencji ratingowych. W ostatnim czasie emitenci lub powiązane strony trzecie stosowali praktykę zlecania ratingów kredytowych co najmniej dwóm agencjom ratingowym; w związku z tym jeżeli zleca się co najmniej dwa ratingi kredytowe, emitent lub powiązana strona trzecia powinni rozważyć zaangażowanie co najmniej jednej agencji ratingowej, której całkowity udział w rynku nie przekracza 10 % i którą emitent lub powiązana strona trzecia uważa za zdolną do przeprowadzenia oceny ratingowej danej emisji lub jednostki.
(12) Rynek ratingów kredytowych pokazuje, że agencje ratingowe tradycyjnie nawiązują długotrwałe relacje z ocenianymi podmiotami. Powoduje to ryzyko nadmiernej zażyłości, ponieważ agencja ratingowa może zbytnio ulegać życzeniom ocenianego podmiotu. W takich okolicznościach bezstronność agencji ratingowych może z czasem stać się wątpliwa. Agencje ratingowe angażowane i opłacane przez emitenta korporacyjnego mają faktycznie motywację do wystawiania zbyt korzystnych ratingów tego ocenianego podmiotu lub jego instrumentów dłużnych w celu podtrzymania relacji biznesowych z emitentem. Emitenci także podlegają czynnikom faworyzującym długotrwałe relacje, takim jak efekt "lock-in", zgodnie z którym emitent rezygnuje ze zmiany agencji ratingowej, ponieważ mogłoby to budzić obawy inwestorów dotyczące wiarygodności kredytowej tego emitenta. Problem ten został już zidentyfikowany w rozporządzeniu (WE) nr 1060/2009, które wymagało od agencji ratingowych zastosowania mechanizmu rotacji przewidującego stopniową zmianę składu zespołów analitycznych i komitetów ratingowych, tak aby niezależność analityków ratingowych oraz osób zatwierdzających ratingi kredytowe nie była zagrożona. Skuteczność tych przepisów była jednak w dużym stopniu uzależniona od wewnętrznych zachowań w agencji ratingowej, mianowicie od faktycznej niezależności oraz profesjonalizmu pracowników agencji ratingowej wobec interesów ekonomicznych samej agencji. Przepisy te nie zostały stworzone z myślą o zapewnieniu stronom trzecim dostatecznej gwarancji, że konflikty interesów wynikające z długotrwałych relacji można skutecznie ograniczyć lub im zapobiec. Sposobem na osiągnięcie tego mogłoby być skrócenie okresu, w którym agencja ratingowa może w sposób ciągły sporządzać ratingi kredytowe tego samego emitenta lub jego instrumentów dłużnych. Określenie maksymalnego okresu stosunku umownego pomiędzy emitentem, który jest przedmiotem ratingu lub który wyemitował oceniane instrumenty dłużne, a agencją ratingową powinno wyeliminować motywację do wystawiania korzystnych ratingów kredytowych w odniesieniu do tego emitenta. Ponadto, wprowadzenie wymogu rotacji agencji ratingowych jako normalnej i regularnej praktyki rynkowej powinno także skutecznie złagodzić problem efektu "lock-in". Rotacja agencji ratingowych powinna mieć także pozytywny wpływ na rynek ratingów kredytowych, ponieważ ułatwiłaby wejście na rynek nowym podmiotom oraz zapewniła istniejącym agencjom ratingowym możliwość rozszerzenia swojej działalności na nowe obszary.
(13) Istotne jest jednak, aby wdrożenie mechanizmu rotacji zaplanowano w taki sposób, by korzyści płynące z mechanizmu znacząco przewyższały jego potencjalne negatywne skutki. Przykładowo częsta rotacja mogłaby powodować większe koszty po stronie emitentów i agencji ratingowych, ponieważ koszty związane z ratingiem nowego podmiotu lub instrumentu finansowego są zazwyczaj wyższe niż koszty monitorowania już wystawionego ratingu kredytowego. Rozpoczęcie działalności agencji ratingowej wymaga także dużo czasu i zasobów bez względu na to, czy dotyczy to podmiotu niszowego czy podmiotu zajmującego się wszystkimi rodzajami aktywów. Ponadto ciągła rotacja agencji ratingowych mogłaby mieć znaczny wpływ na jakość i ciągłość ocen ratingu kredytowego. Co również ważne, mechanizm rotacji powinien zostać wdrożony wraz z wystarczającymi środkami ochronnymi, aby umożliwić rynkowi stopniowe przystosowanie się przed ewentualnym udoskonaleniem tego mechanizmu w przyszłości. Można by to osiągnąć poprzez ograniczenie zakresu zastosowania mechanizmu do resekurytyzacji, które stanowią ograniczone źródło kredytów bankowych, i jednocześnie zezwolić na dalsze monitorowanie, już wystawionych ratingów kredytowych na wniosek, nawet po tym, jak rotacja stanie się obowiązkowa. A zatem, co do zasady ogólnej, rotacja dotyczyłaby tylko resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej. Komisja powinna dokonać przeglądu tego, czy odpowiednim rozwiązaniem jest utrzymanie ograniczonego mechanizmu rotacji lub zastosowanie go także w odniesieniu do innych klas aktywów i jeżeli tak, czy inne klasy uzasadniają inne postępowanie, np. co do maksymalnego okresu trwania stosunku umownego. W przypadku wprowadzenia mechanizmu rotacji dla innych klas aktywów Komisja powinna ocenić, czy istnieje potrzeba wprowadzenia wobec agencji ratingu kredytowego obowiązku udostępnienia nowej agencji ratingu kredytowego informacji dotyczących emitenta i ocenianych instrumentów finansowych (dokumentacja przekazania klienta) pod koniec maksymalnego okresu trwania stosunku umownego.
(14) Należy wprowadzić rotację na rynku ratingu kredytowego dla resekurytyzacji. Po pierwsze, jest to segment europejskiego rynku sekurytyzacji, który od czasu kryzysu finansowego osiąga wyniki gorsze od spodziewanych, i w którym, w związku z tym, potrzeba rozwiązania kwestii konfliktu interesów ma największe znaczenie. Po drugie, choć ryzyko kredytowe związane z instrumentami dłużnymi emitowanymi np. przez przedsiębiorstwa w dużym stopniu zależy od zdolności obsługi długu przez samego emitenta, ryzyko kredytowe związane z resekurytyzacjami jest ogólnie kwestią indywidualną w przypadku każdej transakcji. Dlatego też jeżeli powstaje resekurytyzacja, ryzyko utraty wiedzy w wyniku zatrudnienia nowej agencji ratingowej nie jest wysokie. Innymi słowy, choć obecnie istnieje jedynie niewielka liczba agencji ratingowych działających na rynku ratingu kredytowego dla oceny resekurytyzacji, rynek ten z naturalnych powodów jest bardziej otwarty na konkurencję, a mechanizm rotacji na tym rynku mógłby być źródłem większej dynamiki. I wreszcie rynek ratingu kredytowego dla oceny resekurytyzacji jest zdominowany przez kilka dużych agencji ratingowych, ale istnieją inne podmioty, które gromadzą doświadczenie w tej dziedzinie.
(15) Regularna rotacja agencji ratingowych wystawiających ratingi kredytowe dotyczące resekurytyzacji powinna skutkować większą różnorodnością oceny wiarygodności kredytowej. Mnogość i różnorodność opinii, perspektyw i metod stosowanych przez agencje ratingowe powinny skutkować bardziej zróżnicowanymi ratingami kredytowymi oraz ostatecznie ulepszyć proces oceny wiarygodności kredytowej resekurytyzacji. Aby taka różnorodność zyskała znaczenie oraz aby uniknąć rutyny zarówno ze strony jednostek inicjujących, jak i agencji ratingowych, maksymalny okres, przez jaki agencji ratingowej wolno jest oceniać resekurytyzacje pochodzące od tej samej jednostki inicjującej, musi zostać ograniczony do poziomu gwarantującego regularną ocenę wiarygodności kredytowej z nowej perspektywy. Te czynniki, wraz z potrzebą zapewnienia pewnej ciągłości w podejściu do ratingów kredytowych, oznaczają, że okres czterech lat jest odpowiedni. W przypadku gdy zaangażowane są co najmniej cztery agencje ratingowe, cele mechanizmu rotacji już zostały osiągnięte, w związku z czym wymóg rotacji nie powinien mieć zastosowania. Celem zapewnienia rzeczywistej konkurencji, takie odstępstwa należy stosować jedynie wówczas, gdy co najmniej cztery spośród zaangażowanych agencji ratingowych oceniają pewną część nierozliczonych instrumentów finansowych jednostki inicjującej.
(16) Właściwym rozwiązaniem jest takie skonstruowanie mechanizmu rotacji w odniesieniu do resekurytyzacji, aby koncentrował on się na jednostce inicjującej. Resekurytyzacje są emitowane przez spółki celowe bez znaczącej zdolności obsługi zadłużenia. Wobec tego skoncentrowanie rotacji na emitencie sprawiłoby, że mechanizm byłby nieskuteczny. W sytuacji odwrotnej, gdyby rotację skoncentrować na jednostce sponsorującej, wyjątek należałoby stosować niemal w każdym przypadku.
(17) Mechanizm rotacji może być ważnym narzędziem obniżenia barier wejścia na rynek ratingu kredytowego dla oceny resekurytyzacji. Jednocześnie może on jednak utrudnić nowym podmiotom rynkowym wejście na rynek, ponieważ nie byłoby im wolno utrzymać klientów. Odpowiednie jest zatem wprowadzenie odstępstwa od mechanizmu rotacji dla małych agencji ratingowych.
(18) Aby działać skutecznie, mechanizm rotacyjny musi być wprowadzany w sposób wiarygodny. Cele wymogu rotacji nie zostaną osiągnięte, jeżeli ustępująca agencja ratingowa będzie mogła ponownie oceniać resekurytyzacje tej samej jednostki inicjującej po upływie zbyt krótkiego okresu. Dlatego też ważne jest, aby przewidzieć odpowiedni okres, podczas którego ustępująca agencja ratingowa nie będzie mogła otrzymywać zleceń ponownej oceny resekurytyzacji od tej samej jednostki inicjującej. Okres ten powinien być wystarczająco długi, aby umożliwić nowej agencji ratingowej skuteczne świadczenie usług ratingowych, zapewnić faktyczne poddanie resekurytyzacji nowej analizie w ramach innej metody oraz zagwarantować wystarczającą ciągłość ratingów kredytowych wystawionych przez nową agencję. Jednocześnie aby mechanizm rotacji funkcjonował właściwie, długość takiego okresu jest ograniczona niezbędną liczbą agencji ratingowych posiadających wystarczającą wiedzę fachową w dziedzinie resekurytyzacji. Dlatego też długość tego okresu powinna być proporcjonalna i równa okresowi trwania wygasłej umowy z ustępującą agencją ratingową, ale nie powinna ona przekraczać czterech lat.
(19) Regularna rotacja agencji ratingowych jest proporcjonalna do zamierzonego celu. Wymóg ten ma zastosowanie tylko w przypadku zarejestrowanych agencji ratingowych, które są objęte regulacją i które świadczą usługi mające wpływ na interes publiczny (ratingi kredytowe, które mogą być wykorzystywane w celach regulacyjnych) według modelu "emitent płaci" i w odniesieniu do określonej klasy aktywów (resekurytyzacje). Przywilej uznania ich usług za odgrywające ważną rolę w regulacji rynku usług finansowych oraz zezwolenie na pełnienie takiej funkcji pociąga za sobą potrzebę respektowania pewnych zobowiązań celem zagwarantowania niezależności oraz postrzegania niezależności w każdych okolicznościach. Agencja ratingowa, która nie może świadczyć usług ratingowych w odniesieniu do resekurytyzacji konkretnej jednostki inicjującej, może wciąż świadczyć takie usługi w odniesieniu do resekurytyzacji na rzecz innych jednostek inicjujących, a także oceniać inne klasy aktywów. W kontekście rynku, na którym zasada rotacji obowiązuje wszystkich uczestników, możliwości biznesowe muszą się pojawić, gdyż wszystkie agencje ratingowe będą musiały stosować rotację. Ponadto agencje ratingowe mogą zawsze wystawiać niezamówione ratingi kredytowe dotyczące resekurytyzacji tej samej jednostki inicjującej, wykorzystując swoje doświadczenie. Niezamówione ratingi kredytowe są wolne od ograniczeń związanych z modelem "emitent płaci" i tym samym są teoretycznie mniej narażone na potencjalne konflikty interesów. W przypadku klientów agencji ratingowych maksymalny okres stosunku umownego z agencją ratingową oraz wymóg zatrudniania więcej niż jednej agencji ratingowej także stanowią ograniczenie ich swobody prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Jednak ograniczenia te są niezbędne na gruncie interesu publicznego, biorąc pod uwagę niekorzystny wpływ modelu "emitent płaci" na konieczną niezależność agencji ratingowych, ponieważ gwarantuje niezależne ratingi kredytowe, które mogą być wykorzystane przez inwestorów w celach regulacyjnych. Jednocześnie ograniczenia te nie wykraczają poza to, co jest niezbędne, i powinny być raczej postrzegane jako zwiększenie wiarygodność kredytową resekurytyzacji wobec innych stron i ostatecznie wobec rynku.
(20) Niezależność agencji ratingowej wobec ocenianego podmiotu może być zagrożona w przypadku wystąpienia potencjalnego konfliktów interesów pomiędzy którymkolwiek z jej znaczących akcjonariuszy a ocenianym podmiotem: akcjonariusz agencji ratingowej mógłby być członkiem zarządu lub rady nadzorczej ocenianego podmiotu lub powiązanej z nim strony trzeciej. Rozporządzenie (WE) nr 1060/2009 zajmowało się tego typu sytuacją tylko w odniesieniu do konfliktów interesów spowodowanych przez analityków ratingowych, osób zatwierdzających ratingi kredytowe lub innych pracowników agencji ratingowej. Rozporządzenie to nie odnosiło się jednak do potencjalnych konfliktów interesów dotyczących akcjonariuszy lub wspólników w agencjach ratingowych. W celu zwiększenia postrzegania niezależności agencji ratingowych wobec ocenianych podmiotów należy rozszerzyć istniejące przepisy, określone w tym rozporządzeniu, odnoszące się do konfliktów interesów spowodowanych przez pracowników agencji ratingowych na konflikty wywołane przez akcjonariuszy lub wspólników pełniących ważne funkcje w agencji ratingowej. Dlatego też agencja ratingowa powinna powstrzymać się od wystawiania ratingów kredytowych lub powinna poinformować o możliwym wpływie na rating kredytowy w sytuacji, gdy akcjonariusz lub wspólnik posiadający 10 % praw głosu w tej agencji jest także członkiem zarządu lub rady nadzorczej ocenianego podmiotu lub zainwestował w ten podmiot, jeżeli inwestycja osiąga pewien poziom. Ponadto, należy podać do wiadomości publicznej fakt, iż akcjonariusz lub wspólnik posiadający co najmniej 5 % praw głosu w tej agencji ratingowej zainwestowali w oceniany podmiot lub są członkami zarządu lub rady nadzorczej ocenianego podmiotu, przynajmniej wtedy, gdy dana inwestycja osiągnie pewien poziom. Co więcej, w sytuacji gdy akcjonariusz lub wspólnik ma możliwość wywierania znacznego wpływu na działalność agencji ratingowej, osoba ta nie powinna świadczyć usług konsultacyjnych lub doradczych dla ocenianego podmiotu lub powiązanej strony trzeciej w zakresie struktury korporacyjnej lub prawnej, aktywów, zobowiązań lub działalności.
(21) Aby zapewnić rzeczywiste zastosowanie zasad niezależności i zapobiegania konfliktom interesów określonych w rozporządzeniu (WE) nr 1060/2009 i zapobiec utracie przez te zasady skuteczności, potrzebna jest wystarczająco duża liczba agencji ratingowych niepowiązanych ani z ustępującą agencją w przypadku rotacji, ani z agencją ratingową świadczącą w tym samym czasie usługi ratingowe dla tego samego emitenta. Dlatego też należy wymagać ścisłego oddzielenia agencji ustępującej od nowej agencji ratingowej w przypadku rotacji, a także oddzielenia dwóch agencji ratingowych świadczących jednocześnie usługi ratingu kredytowego dla tego samego emitenta. Zainteresowane agencje ratingowe nie powinny być powiązane ze sobą stosunkiem kontroli lub poprzez przynależność do tej samej grupy agencji ratingowych, bycie akcjonariuszem lub wspólnikiem lub możliwość wykonywania praw głosu w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych, ani poprzez możliwość mianowania członków zarządu lub rady nadzorczej którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowej.
(22) Agencje ratingowe powinny ustanowić, utrzymywać, wprowadzać i dokumentować skuteczną strukturę kontroli wewnętrznej w odniesieniu do wdrażania strategii i procedur mających na celu zapobieganie ewentualnym konfliktom interesów oraz ich kontrolowanie, a także zapewnienie niezależności ratingów kredytowych, analityków ratingowych i zespołów ratingowych wobec akcjonariuszy, organów administracyjnych i zarządzających oraz działań z zakresu sprzedaży i marketingu. Należy wprowadzić w życie standardowe procedury operacyjne dotyczące ładu korporacyjnego, kwestii organizacyjnych i zarządzania konfliktem interesów. Należy dokonywać okresowego przeglądu tych procedur oraz monitorować ich skuteczność oraz konieczności przeprowadzenia ich aktualizacji.
(23) Postrzegana niezależność agencji ratingowych mogłaby zostać szczególnie zagrożona, gdyby ci sami akcjonariusze lub wspólnicy inwestowali w różne agencje nienależące do tej samej grupy agencji ratingowych, w każdym razie w przypadku gdy takie inwestycje osiągnęłyby określony poziom, umożliwiający takim akcjonariuszom lub wspólnikom wywieranie znacznego wpływu na działalność agencji ratingowych. Dlatego też, w celu zapewnienia niezależności (i postrzeganej niezależności) agencji ratingowych, należy wprowadzić bardziej rygorystyczne zasady dotyczące relacji pomiędzy agencjami ratingowymi a ich akcjonariuszami lub wspólnikami. Z tego też względu żadna osoba nie powinna jednocześnie posiadać pięcioprocentowego lub większego udziału w więcej niż jednej agencji ratingowej, chyba że dane agencje ratingowe należą do jednej grupy.
(24) Cel zapewnienia wystarczającej niezależności agencji ratingowych wymaga także, aby inwestorzy nie posiadali jednocześnie pięcioprocentowych lub większych udziałów w więcej niż jednej agencji ratingowej. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/109/WE z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie harmonizacji wymogów dotyczących przejrzystości informacji o emitentach, których papiery wartościowe dopuszczane są do obrotu na rynku regulowanym 10 stanowi, że osoby kontrolujące 5 % praw głosu w spółce notowanej na rynku regulowanym mają publicznie ujawnić ten fakt między innymi ze względu na prawo inwestorów do informacji o zmianach struktury głosów w tej spółce. Uważa się zatem, że 5 % poziom stanowi istotny udział umożliwiający wpływanie na strukturę głosów w spółce. Właściwe jest zatem zastosowanie tego 5 % poziomu do celów ograniczenia jednoczesnych inwestycji w więcej niż jedną agencję ratingową. Środek ten nie może zostać uznany za nieproporcjonalny, ponieważ wszystkie zarejestrowane agencje ratingowe w Unii to przedsiębiorstwa nienotowane na rynku regulowanym, a zatem niepodlegające zasadom przejrzystości oraz procedurom obowiązującym w przypadku spółek notowanych na rynku regulowanym w Unii, zgodnie z dyrektywą 2004/109/WE. Przedsiębiorstwa nienotowane są często zarządzane na mocy protokołów lub umów akcjonariuszy, a liczba akcjonariuszy lub wspólników jest zazwyczaj niewielka. Dlatego też nawet udział mniejszościowy w nienotowanej agencji ratingowej może być wpływowy. Niemniej jednak, aby zapewnić możliwość czysto ekonomicznych inwestycji w agencje ratingowe, zakaz jednoczesnego inwestowania w więcej niż jedną agencję ratingową nie powinien być rozszerzany na inwestycje dokonywane za pośrednictwem funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez strony trzecie niezależne od inwestora i niebędące pod jego wpływem.
(25) Przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące konfliktów interesów w odniesieniu do struktury własnościowej nie powinny mieć zastosowania jedynie w stosunku do udziałów bezpośrednich, lecz również do udziałów pośrednich, gdyż w przeciwnym razie łatwo można by było obejść te przepisy. Agencje ratingowe powinny dokładać wszelkich starań, aby znać swoich udziałowców pośrednich i móc unikać związanych z tym faktem potencjalnych konfliktów interesów.
(26) Skuteczność przepisów dotyczących niezależności oraz zapobiegania konfliktom interesów, zgodnie z którymi agencje ratingowe nie świadczą usług ratingowych na rzecz tego samego emitenta przez długi okres czasu, mogłaby zostać osłabiona w sytuacji, gdy agencje ratingowe mogłyby być znaczącymi akcjonariuszami lub wspólnikami innych agencji ratingowych.
(27) Ważne jest, aby zapewnienie, aby zmiany metod ratingowych nie powodowały, że metody te stają się mniej rygorystyczne. W tym celu emitenci, inwestorzy i inne zainteresowane strony powinni mieć możliwość skomentowania wszelkich zamierzonych zmian metod ratingowych. Pomoże im to zrozumieć przyczyny stojące za nowymi metodami oraz za daną zmianą. Przekazywane przez emitentów i inwestorów uwagi dotyczące nowych metod mogą stanowić cenny wkład dla agencji ratingowych przy opracowywaniu tych metod. O zamierzonych zmianach należy również informować Urząd. Mimo iż na mocy rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 przyznaje się Urzędowi uprawnienia w zakresie sprawdzenia, czy metody stosowane przez agencje ratingowe są rygorystyczne, systematyczne, zapewniają ciągłość oraz podlegają weryfikacji na podstawie doświadczeń historycznych, w tym weryfikacji ex post, taki proces weryfikacji nie powinien przyznawać Urzędowi żadnych praw przeprowadzania oceny adekwatności proponowanej metody lub treści ratingów kredytowych sporządzonych na podstawie zastosowanych metod. W odpowiednich przypadkach metody ratingowe powinny uwzględniać ryzyko finansowe wynikające z zagrożeń dla środowiska.
(28) Ze względu na złożoność instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji, agencje ratingowe nie zawsze mogły zapewnić wystarczająco wysoką jakość ratingów kredytowych tych instrumentów. Doprowadziło to do utraty zaufania rynków do takich ratingów. Aby odzyskać zaufanie, należałoby zobowiązać emitentów lub powiązane strony trzecie do zaangażowania co najmniej dwóch różnych agencji ratingowych na potrzeby wystawiania ratingów kredytowych instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji, co może doprowadzić do różnych i konkurencyjnych ocen. Może to również zmniejszyć zjawisko nadmiernego polegania na pojedynczym ratingu kredytowym.
(29) Wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie warunków podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe oraz wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, które mają zastąpić dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/48/WE z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe 11 oraz dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/49/WE z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych 12 , wprowadziły wymóg przeprowadzania przez instytucje kredytowe i firmy inwestycyjne oceny ryzyka kredytowego podmiotów i instrumentów finansowych, w które same inwestują, i niepolegania jedynie na ratingach kredytowych w tym względzie. Ten wymóg powinien być rozszerzony na innych uczestników rynku finansowego podlegających regulacji prawa Unii, w tym na zarządzających inwestycjami. W przypadku wszystkich uczestników rynku finansowego wymóg ten należy jednak egzekwować w sposób proporcjonalny, z uwzględnieniem charakteru, zakresu i stopnia złożoności danego uczestnika. Państwa członkowskie nie powinny być uprawnione do wprowadzania ani utrzymywania przepisów, które umożliwiają bardziej rygorystyczne poleganie przez tych inwestorów na ratingach kredytowych.
(30) Ponadto, możliwości przeprowadzenia świadomej oceny wiarygodności kredytowej instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji przez inwestorów zwiększyłyby się, jeżeli inwestorzy ci otrzymywaliby wystarczające informacje o tych instrumentach. Jako że na przykład ryzyko związane ze strukturyzowanymi instrumentami finansowymi w dużej mierze zależy od jakości i wyników aktywów bazowych, należałoby informować inwestorów w sposób bardziej szczegółowy o tych aktywach bazowych. Zredukowałoby to zależność inwestorów od ratingów kredytowych. Ponadto, ujawnianie odpowiednich informacji o instrumentach finansowych będących produktem sekurytyzacji prawdopodobnie wzmocni konkurencję pomiędzy agencjami ratingowymi, ponieważ może prowadzić do zwiększenia liczby niezamówionych ratingów kredytowych. Komisja powinna, do stycznia 2016 r., dokonać przeglądu i przedstawić sprawozdanie na temat zasadności okaże się rozszerzenia zakresu stosowania wymogu dotyczącego tego ujawniania informacji. Istnieją np. inne produkty finansowe, takie jak zabezpieczone obligacje i inne zobowiązania zabezpieczone, w przypadku których ryzyko w dużej mierze zależy od charakterystyki zabezpieczeń bazowych, a udostępnienie inwestorom dodatkowych informacji na temat zabezpieczeń byłoby uzasadnione.
(31) Inwestorzy, emitenci i inne zainteresowane strony powinni mieć dostęp do aktualnych informacji ratingowych na centralnej stronie internetowej. Europejska platforma ratingowa ustanowiona przez Urząd powinna umożliwić inwestorom łatwe porównywanie wszystkich istniejących ratingów kredytowych konkretnego ocenianego podmiotu. Ważne jest, aby strona internetowa europejskiej platformy ratingowej zawierała wszystkie dostępne ratingi kredytowe danego instrumentu celem umożliwienia inwestorom zapoznania się z całością opinii przed podjęciem własnej decyzji inwestycyjnej. Niemniej jednak, aby nie ograniczać agencjom ratingowym zdolności działania w ramach modelu "inwestor płaci", takie ratingi kredytowe nie powinny być umieszczane na europejskiej platformie ratingowej. Europejska platforma ratingowa powinna także pomóc mniejszym i nowym agencjom ratingowym zyskać większą widoczność. Europejska platforma ratingowa powinna obejmować centralne repozytorium Urzędu, aby utworzyć jedną platformę dla wszystkich dostępnych ratingów kredytowych na instrument oraz informacji na temat wyników historycznych, publikowanych w centralnym repozytorium. Parlament Europejski poparł ustanowienie takiej publikacji ratingów kredytowych w swojej rezolucji w sprawie agencji ratingowych z dnia 8 czerwca 2011 r.
(32) Ratingi kredytowe mają istotny wpływ na decyzje inwestycyjne bez względu na to, czy są wystawiane do celów regulacyjnych czy nie, oraz wpływają na wizerunek i atrakcyjność finansową emitentów. Dlatego też agencje ratingowe są zobowiązane zapewnić inwestorów i emitentów, że działają zgodnie rozporządzeniem (WE) nr 1060/2009, tak aby ich ratingi kredytowe były niezależne, obiektywne i odpowiedniej jakości. Jednak inwestorzy i emitenci nie zawsze są w stanie wyegzekwować odpowiedzialność agencji ratingowych wobec siebie. Szczególnie trudne może okazać się ustalenie odpowiedzialności cywilnej agencji ratingowej w przypadku braku stosunku umownego między agencją ratingową a, przykładowo, inwestorem lub emitentem, którzy nie są oceniani na podstawie zamówienia. Emitenci mogą też napotykać trudności w egzekwowaniu odpowiedzialności cywilnej agencji ratingowych wobec nich nawet w przypadku, gdy istnieje stosunek umowny między nimi a daną agencją ratingową: na przykład, obniżenie ratingu kredytowego, które nastąpiło z naruszeniem rozporządzenia (WE) nr 1060/2009, popełnionym umyślnie lub w wyniku rażącego zaniedbania, może negatywnie wpłynąć na reputację i koszty finansowania emitenta, powodując tym samym szkodę dla tego emitenta, nawet jeśli nie jest ona objęta odpowiedzialnością umowną. Dlatego też ważne jest, aby uwzględnić odpowiednie prawo do dochodzenia roszczeń przez inwestorów, którzy racjonalnie polegali na ratingu kredytowym wystawionym z naruszeniem rozporządzenia (WE) nr 1060/2009, oraz przez emitentów, którzy ponieśli szkody z powodu ratingu kredytowego wystawionego z naruszeniem rozporządzenia (WE) nr 1060/2009. Inwestor i emitent powinni mieć możliwość pociągnięcia agencji ratingowej do odpowiedzialności za szkody spowodowane naruszeniem tego rozporządzenia, mającym wpływ na sporządzony rating. O ile inwestorzy i emitenci pozostający w stosunku umownym z agencją ratingową mogą podjąć decyzję o oparciu roszczenia wobec tej agencji ratingowej na naruszeniu umowy, to wszyscy inwestorzy i emitenci, bez względu na istnienie stosunku umownego między stronami, powinni mieć możliwość dochodzenia roszczeń odszkodowawczych w związku z naruszeniem rozporządzenia (WE) nr 1060/2009.
(33) Powinna istnieć możliwość ponoszenia odpowiedzialności przez agencje ratingowe, jeżeli naruszą umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa zobowiązania nałożone na nie na mocy rozporządzenia (WE) nr 1060/2009. Jest to właściwa norma dotycząca zawinienia, ponieważ działalność w zakresie ratingów kredytowych obejmuje pewien stopień oceny złożonych czynników ekonomicznych, a zastosowanie różnych metod może prowadzić do różnych wyników oceny, z których żaden nie będzie mógł być uznany za błędny. Ponadto, obarczanie agencji ratingowych potencjalnie nieograniczoną odpowiedzialnością jest odpowiednie, tylko jeżeli naruszają one rozporządzenie (WE) nr 1060/2009 umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa.
(34) Inwestor lub emitent dochodzący roszczeń odszkodowawczych w związku z naruszeniem rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 powinien przedstawić dokładne i szczegółowe informacje wskazujące na to, że agencja ratingowa dopuściła się zarzucanego jej naruszenia tego rozporządzenia. Oceny powinien dokonać właściwy sąd, uwzględniając przy tym fakt, iż inwestor lub emitent mogą nie mieć dostępu do informacji będących jedynie w posiadaniu agencji ratingowej.
(35) Kwestie dotyczących odpowiedzialności cywilnej agencji ratingowej, które nie są nieobjęte niniejszym rozporządzeniem ani nie są w nim zdefiniowane, w tym kwestia przyczynowości i pojęcie rażącego niedbalstwa, powinny być regulowane przepisami krajowymi wskazanymi przez odpowiednie przepisy prawa prywatnego międzynarodowego. W szczególności państwa członkowskie powinny mieć możliwość utrzymania krajowych systemów odpowiedzialności cywilnej, które są korzystniejsze dla inwestorów lub emitentów lub które nie opierają się na naruszeniu rozporządzenia (WE) nr 1060/2009. Sąd właściwy do orzekania w sprawie roszczenia z tytułu odpowiedzialności cywilnej wysuniętego przez inwestora lub emitenta powinien zostać wskazany na podstawie odpowiednich przepisów prawa prywatnego międzynarodowego.
(36) Fakt, że inwestorzy instytucjonalni, w tym zarządzający inwestycjami, zobowiązani są przeprowadzać własne oceny wiarygodności kredytowej aktywów, nie powinien uniemożliwiać sądom orzekania, że naruszenie rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 przez agencję ratingową spowodowało szkody dla inwestora, za które agencja ta ponosi odpowiedzialność. Niniejsze rozporządzenie zwiększy wprawdzie możliwości inwestorów w zakresie sporządzania własnych ocen ryzyka, ale wciąż będą oni mieli bardziej ograniczony dostęp do informacji niż agencje ratingowe. Ponadto, zwłaszcza mniejsi inwestorzy mogą nie mieć możliwości dokonania krytycznej weryfikacji ratingu kredytowego sporządzonego przez agencję ratingową.
(37) Państwa członkowskie i Urząd powinny zapewnić, aby wszelkie kary nakładane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1060/2009 były podawane do publicznej wiadomości tylko wtedy, gdy takie ujawnienie byłoby proporcjonalne.
(38) W celu dalszego złagodzenia konfliktów interesów oraz ułatwienia uczciwej konkurencji na rynku ratingów kredytowych, ważne zapewnienie niedyskryminacyjności opłat pobieranych przez agencje ratingowe od klientów. Różnice w opłatach pobieranych za ten sam rodzaj usługi powinny być uzasadnione jedynie różnicami faktycznie poniesionych kosztów świadczenia tej usługi dla różnych klientów. Ponadto, opłaty pobrane za usługi ratingowe świadczone emitentowi nie powinny zależeć od wyników wykonanej pracy lub świadczenia powiązanych (pomocniczych) usług. Ponadto, celem umożliwienia skutecznego nadzoru nad przestrzeganiem tych zasad, agencje ratingowe powinny informować Urząd o wysokości opłat otrzymywanych od każdego ze swoich klientów oraz o swojej ogólnej polityce cenowej.
(39) Aby przyczynić się do wystawiania aktualnych i wiarygodnych ratingów państw, a także ułatwić ich zrozumienie przez użytkowników, ważne jest, aby regularnie weryfikować te ratingi. Istotne jest również zwiększenie przejrzystości w zakresie przeprowadzonych prac badawczych, pracowników przydzielonych do przygotowania ratingów państw oraz podstawowych założeń ratingów kredytowych poczynionych przez agencje ratingowe w odniesieniu do długu państwa.
(40) Inwestorzy powinni mieć odpowiednie informacje pozwalające im ocenić zdolność kredytową państw członkowskich. W ramach nadzoru nad polityką gospodarczą i fiskalną państw członkowskich Komisja gromadzi i przetwarza dane na temat sytuacji gospodarczej, finansowej i fiskalnej wszystkich państw członkowskich, które to dane w większości są publikowane i mogą zostać wykorzystane przez inwestorów w celu oceny potencjalnej zdolności kredytowej państw członkowskich. W stosownych przypadkach i w miarę możliwości, a także z poszanowaniem odpowiednich przepisów dotyczących poufności i mających zastosowanie w ramach nadzoru nad polityką gospodarczą i fiskalną państw członkowskich Komisja powinna uzupełnić istniejącą sprawozdawczość na temat wyników gospodarczych państw członkowskich o ewentualne dodatkowe czynniki lub wskaźniki, które mogą być pomocne inwestorom przy ocenie zdolności kredytowej państw członkowskich. Czynniki te powinny być podane do wiadomości publicznej i tym samym uzupełnić istniejące publikacje i inne ujawniane informacje w celu udostępnienia inwestorom dalszych danych pomocnych przy ocenie zdolności kredytowej państw i informacji o ich długu. Mając na uwadze, powyższe, Komisja powinna zbadać możliwość opracowania europejskiej oceny zdolności kredytowej, co pozwoliłoby inwestorom na bezstronną i obiektywną ocenę zdolności kredytowej państw członkowskich przy uwzględnieniu specyficznej sytuacji w zakresie rozwoju gospodarczego i społecznego. W razie konieczności Komisja powinna przedłożyć odpowiednie wnioski ustawodawcze.
(41) Obecne przepisy przewidują wymóg przekazania ratingu kredytowego ocenianemu podmiotowi na 12 godzin przez jego opublikowaniem. Aby uniknąć sytuacji, gdy taka informacja o ratingu jest przekazywana poza godzinami pracy oraz zapewnić ocenianemu podmiotowi wystarczający okres czasu na zweryfikowanie poprawności danych, na podstawie których sporządzony został rating kredytowy, oceniany podmiot powinien zostać poinformowany z wyprzedzeniem jednego pełnego dnia roboczego przed publikacją ratingu kredytowego lub perspektywy ratingowej. Oceniany podmiot powinien ograniczyć listę osób uprawnionych do otrzymania takich informacji oraz podać ich tożsamość.
(42) Ze względu na specyfikę ratingów państw oraz w celu ograniczenia ryzyka niestabilności właściwe i proporcjonalne jest wymaganie od agencji ratingowych, aby publikowały te ratingi tylko po zakończeniu dnia roboczego systemów obrotu mających siedzibę w Unii i co najmniej na godzinę przed ich otwarciem. Na tej samej podstawie właściwy i proporcjonalny jest również wymóg publikowania przez agencje ratingowe pod koniec grudnia kalendarza na kolejne 12 miesięcy, zawierającego terminy publikacji ratingów państw i w stosownych przypadkach związanych z nimi terminów publikacji prognoz ratingowych. Terminy takie należy wyznaczać na piątek. Jedynie w przypadku niezamówionych ratingów państw liczba publikacji w kalendarzu powinna być ograniczona do dwóch lub trzech. Jeżeli jest to konieczne ze względu na przestrzeganie zobowiązań prawnych, agencje ratingowe powinny mieć możliwość odejścia od opublikowanego kalendarza, ale muszą podać szczegółowe powody takiego postępowania. Jednakże odstępstwa od kalendarza nie mogą stanowić reguły.
(43) Na podstawie oceny rynku Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat adekwatności i sposobów wspierania europejskiej publicznej agencji ratingowej, której zadaniem byłaby ocena zdolności kredytowej państw członkowskich, oraz europejskiej fundacji ratingowej dla celów związanych z innymi ratingami. W razie potrzeby Komisja powinna przedstawić odpowiednie wnioski ustawodawcze.
(44) Uwzględniając specyfikę ratingów państw, a także aby uniknąć efektu domina w Unii, należy zakazać wydawania oświadczeń o przeglądzie danej grupy państw, jeśli nie towarzyszą im opracowania dla poszczególnych państw. Ponadto w celu poprawy wiarygodności i dostępności źródeł informacji wykorzystywanych przez agencje ratingowe w komunikatach publicznych na temat potencjalnych zmian ratingów państw innych niż ratingi kredytowe, prognozy ratingowe i towarzyszące komunikaty prasowe, takie komunikaty zawsze powinny opierać się na informacjach znajdujących się w posiadaniu ocenianego podmiotu, które ujawniono za zgodą ocenianego podmiotu, chyba że informacje te można uzyskać z ogólnie dostępnych źródeł. Jeżeli z ram prawnych, którym podlega oceniany podmiot, wynika, że nie może on ujawniać tego rodzaju informacji, jak w przypadku informacji poufnych w rozumieniu art. 1 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/6/WE z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie wykorzystywania poufnych informacji i manipulacji na rynku (nadużyć na rynku) 13 , oceniany podmiot nie może udzielić zgody.
(45) Ze względu na przejrzystość agencje ratingowe publikujące swoje ratingi państw powinny wyjaśnić w komunikatach prasowych lub sprawozdaniach najważniejsze czynniki stanowiące podstawę tych ratingów kredytowych. Jednak przejrzystość w odniesieniu do ratingów państw nie powinna mieć charakteru rozstrzygającego, jeżeli chodzi o kierunek polityki krajowej (gospodarczej, na rynku pracy lub w innej dziedzinie). Wobec tego chociaż polityka ta może być czynnikiem służącym agencji ratingowej do oceny zdolności kredytowej państwa lub jego instrumentów finansowych oraz można przy jej pomocy wyjaśnić najważniejsze powody wystawienia określonej oceny ratingowej państwa, bezpośrednie lub wyraźne wymogi lub zalecenia agencji ratingowych w stosunku do państw w odniesieniu do takiej polityki nie powinny być dozwolone. Agencje ratingowe nie powinny wydawać bezpośrednich ani wyraźnych zaleceń politycznych dotyczących polityki państw.
(46) Standardy techniczne obowiązujące dla sektora usług finansowych powinny zagwarantować odpowiedni poziom ochrony deponentów, inwestorów i konsumentów w całej Unii. Powierzenie Urzędowi, organowi dysponującemu wysokim poziomem wiedzy specjalistycznej, opracowania projektów regulacyjnych i wykonawczych standardów technicznych, które nie wymagają podejmowania decyzji politycznych, wydaje się być skuteczne i właściwe. Projekty takie zostaną następnie przedłożone Komisji.
(47) Komisja powinna przyjąć projekt regulacyjnych standardów technicznych opracowanych przez Urząd w zakresie treści, częstotliwości i sposobu prezentacji przekazywanych przez emitentów informacji o instrumentach finansowych będących produktem sekurytyzacji, prezentacji informacji, w tym ich struktury, formatu, metody i okresu raportowania, które agencje ratingowe powinny przekazywać Urzędowi w zakresie europejskiej platformy ratingowej, a także treści oraz formatu okresowych raportów o opłatach pobieranych przez agencje ratingowe, celem prowadzenia bieżącego nadzoru przez Urząd. Komisja powinna przyjąć te standardy w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFEU oraz zgodnie z art. 10-14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
(48) Rozporządzenie (WE) nr 1060/2009 zezwala, aby ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich można było wykorzystywać do celów regulacyjnych w sytuacji, gdy wystawiane są one przez agencje ratingowe certyfikowane zgodnie z tym rozporządzeniem lub zatwierdzane przez agencje ratingowe mające siedzibę w Unii, zgodnie z tym rozporządzeniem. Certyfikacja wymaga przyjęcia przez Komisję decyzji o równoważności systemu regulacyjnego dotyczącego agencji ratingowych w państwie trzecim, natomiast zatwierdzenie wymaga, aby działanie agencji ratingowej państwa trzeciego spełniało wymogi będące co najmniej tak samo rygorystyczne jak odpowiednie przepisy obowiązujące w Unii. Niektóre z przepisów wprowadzonych na mocy niniejszego rozporządzenia nie powinny mieć zastosowania do oceny równoważności oraz zatwierdzenia: dotyczy to postanowień ustanawiających zobowiązania dla emitentów, lecz nie dla agencji ratingowych. Oprócz tego przepisy, które dotyczą struktury rynku ratingowego w Unii, a nie ustanawiania zasad postępowania agencji ratingowych, nie powinny być rozważane w tym kontekście. Aby dać państwom trzecim wystarczająco dużo czasu na przegląd ram regulacyjnych dotyczących pozostałych nowych przepisów materialnych, powinny one obowiązywać do celów przeprowadzenia ocen równoważności i zatwierdzania dopiero od dnia 1 czerwca 2018 r. Należy w tym względzie przypomnieć, że przepisy systemu regulacyjnego państwa trzeciego nie muszą być identyczne z przepisami niniejszego rozporządzenia. Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1060/2009, aby system regulacyjny państwa trzeciego mógł zostać uznany za równoważny lub równie rygorystyczny jak system regulacyjny Unii, wystarczy, gdy w praktyce system tego państwa trzeciego osiągnie takie same cele oraz skutki.
(49) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie wzmocnienie niezależności agencji ratingowych, wsparcie wiarygodnych procedur i metod, złagodzenie ryzyka związanego z ratingami państw, zmniejszenie ryzyka nadmiernego polegania na ratingach kredytowych przez uczestników rynku, oraz zapewnienie inwestorom prawa do dochodzenia roszczeń, nie mogą być w wystarczający sposób osiągnięte przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii ze względu na ogólnoeuropejską strukturę i wpływ nadzorowanej działalności w zakresie ratingu kredytowego, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tych celów.
(50) Do końca 2013 r. Komisja powinna przedłożyć sprawozdanie w sprawie możliwości utworzenia sieci mniejszych agencji ratingowych w celu ożywienia konkurencji na rynku. W sprawozdaniu tym należy ocenić wsparcie finansowe i pozafinansowe Unii oraz bodźce zachęcające do stworzenia takiej sieci, przy uwzględnieniu potencjalnego konfliktów interesów wynikającego z takiego finansowania publicznego.
(51) Europejski Inspektor Ochrony Danych był konsultowany zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych 14 i wydał opinię 15 .
(52) Należy zatem wprowadzić odpowiednie zmiany do rozporządzenia (WE) nr 1060/2009,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROPORZĄDZENIE:
