(2010/288/UE)(Dz.U.UE L z dnia 21 maja 2010 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 126 ust. 6 w związku z art. 126 ust. 13 oraz art. 136,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając uwagi przedstawione przez Portugalię,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Zgodnie z art. 126 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej państwa członkowskie unikają nadmiernego deficytu budżetowego.
(2) Pakt stabilności i wzrostu opiera się na dążeniu do zapewnienia solidnych finansów państwa jako środka służącego umocnieniu warunków stabilności cen oraz silnego, trwałego wzrostu, sprzyjającego tworzeniu nowych miejsc pracy.
(3) Procedura dotycząca nadmiernego deficytu określona w art. 126 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz wyjaśniona w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1467/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu 2 (które jest częścią Paktu na rzecz stabilności i wzrostu), przewiduje podjęcie decyzji w sprawie istnienia nadmiernego deficytu. Rozporządzenie (WE) nr 1467/97 wprowadza również przepisy służące wdrażaniu art. 104 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który stał się art. 126 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Załączony do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Protokół w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu zawiera dalsze postanowienia dotyczące wdrażania procedury dotyczącej nadmiernego deficytu. Szczegółowe zasady i definicje w zakresie stosowania postanowień tego protokołu określono w rozporządzeniu Rady (WE) nr 479/2009 3 .
(4) Przeprowadzona w 2005 r. reforma Paktu na rzecz stabilności i wzrostu miała na celu wzmocnienie jego skuteczności i podstaw gospodarczych oraz ochronę stabilności finansów publicznych w perspektywie długoterminowej. W szczególności jej celem było zapewnienie, by na wszystkich etapach procedury dotyczącej nadmiernego deficytu w pełni uwzględniano kontekst gospodarczy i budżetowy. W związku z powyższym Pakt na rzecz stabilności i wzrostu zapewnia ramy wspierające realizację polityki rządu mającej na celu szybkie przywrócenie dobrego stanu finansów publicznych z uwzględnieniem sytuacji gospodarczej.
(5) Art. 104 ust. 5 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który stał się art. 126 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, nałożył na Komisję obowiązek skierowania opinii do Rady w przypadku uznania przez Komisję, że w państwie członkowskim istnieje nadmierny deficyt lub że taki deficyt może wystąpić. Wziąwszy pod uwagę swoje sprawozdanie opracowane zgodnie z art. 104 ust. 3 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który stał się art. 126 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, oraz uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Finansowego wydaną zgodnie z art. 104 ust. 4 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który stał się art. 126 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Komisja uznała, że w Portugalii istnieje nadmierny deficyt. W związku z tym dnia 11 listopada 2009 r. Komisja przedstawiła Radzie stosowną opinię w sprawie Portugalii 4 .
(6) Art. 126 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi, że Rada po dokonaniu ogólnej oceny, a przed podjęciem decyzji w sprawie istnienia nadmiernego deficytu, powinna rozważyć ewentualne uwagi zgłaszane przez dane państwo członkowskie. W przypadku Portugalii ogólna ocena prowadzi do wniosków przedstawionych w niniejszej decyzji.
(7) Zgodnie z danymi przekazanymi przez władze Portugalii w październiku 2009 r. planuje się, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych w Portugalii wyniesie w 2009 r. 5,9 % PKB, a zatem przekroczy wartość referencyjną ustaloną na poziomie 3 % PKB i nie osiągnie bliskiego jej poziomu. Planowane przekroczenie wartości referencyjnej może być uznane za wyjątkowe w rozumieniu Traktatu oraz Paktu na rzecz stabilności i wzrostu. W szczególności wynika ono m.in. ze znacznego pogorszenia koniunktury gospodarczej w rozumieniu Traktatu oraz Paktu na rzecz stabilności i wzrostu, które nastąpiło w 2009 r. Zgodnie z prognozą służb Komisji z jesieni 2009 r. w latach 2009 i 2010 przewidywany jest, odpowiednio, spadek rocznego PKB o 2,9 % oraz jego wzrost o 0,3 %. Ponadto planowane przekroczenie wartości referencyjnej nie może być uznane za tymczasowe, ponieważ zgodnie z prognozą służb Komisji z jesieni 2009 r. i uwzględniając środki już przyjęte w bieżącym roku, deficyt nominalny sektora instytucji rządowych i samorządowych zwiększy się w 2010 r. do 8 % PKB. Pomimo zaprzestania w 2009 r. stosowania większości środków o charakterze nadzwyczajnym związanych z kryzysem, nie przewiduje się poprawy sytuacji budżetowej w latach 2010 i 2011, ze względu na utrzymujące się warunki recesyjne, działanie automatycznych stabilizatorów oraz znaczny wzrost wydatków z tytułu odsetek. Przewidziane w Traktacie kryterium dotyczące deficytu nie jest spełnione.
(8) Zgodnie z danymi przekazanymi przez władze Portugalii w październiku 2009 r., planuje się, że wysokość długu brutto sektora instytucji rządowych i samorządowych (który od 2005 r. kształtuje się powyżej wartości referencyjnej wynoszącej 60 % PKB) wyniesie w 2009 r. 74,5 % PKB. Zgodnie z prognozą służb Komisji z jesieni 2009 r. w okresie objętym prognozą przewiduje się znaczny wzrost długu sektora instytucji rządowych i samorządowych w relacji do PKB - o 18 punktów procentowych, tj. z 66,3 % w 2008 r. do 91,1 % w 2011 r. Nie można uznać, że relacja długu do PKB zmniejsza się dostatecznie i zbliża się do wartości referencyjnej w zadowalającym tempie w rozumieniu Traktatu i Paktu na rzecz stabilności i wzrostu. Przewidziane w Traktacie kryterium dotyczące długu nie jest spełnione.
(9) Zgodnie z art. 2 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 1467/97 "istotne czynniki" mogą zostać uwzględnione w procesie podejmowania decyzji Rady w sprawie istnienia nadmiernego deficytu zgodnie z art. 126 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej wyłącznie wtedy, gdy spełniony jest podwójny warunek: deficyt pozostaje bliski wartości referencyjnej, a przekroczenie przez niego tej wartości ma charakter tymczasowy. W przypadku Portugalii ten podwójny warunek nie jest spełniony. Dlatego też istotne czynniki nie zostały uwzględnione w procesie podejmowania niniejszej decyzji,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ: