a także mając na uwadze, co następuje:(1) Dyrektywa Rady 92/12/EWG z dnia 25 lutego 1992 r. w sprawie ogólnych warunków dotyczących wyrobów objętych podatkiem akcyzowym, ich przechowywania, przepływu oraz kontrolowania 3 była kilkakrotnie zmieniana w istotny sposób. W związku z wprowadzeniem kolejnych zmian dyrektywę tę należy zastąpić, aby zapewnić jasność przepisów.
(2) W celu zapewnienia właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego warunki poboru podatku akcyzowego od wyrobów objętych dyrektywą 92/12/EWG, zwanych dalej "wyrobami akcyzowymi", muszą pozostać zharmonizowane.
(3) Należy określić wyroby akcyzowe, do których ma zastosowanie niniejsza dyrektywa, i odwołać się w tym celu do dyrektywy Rady 92/79/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie zbliżenia podatków od papierosów 4 , dyrektywy Rady 92/80/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie zbliżenia podatków od wyrobów tytoniowych innych niż papierosy 5 , dyrektywy Rady 92/83/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych 6 , dyrektywy Rady 92/84/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie zbliżenia stawek podatku akcyzowego dla alkoholu i napojów alkoholowych 7 , dyrektywy Rady 95/59/WE z dnia 27 listopada 1995 r. w sprawie podatków innych niż podatki obrotowe, wpływających na spożycie wyrobów tytoniowych 8 oraz dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej 9 .
(4) Dla szczególnych celów wyroby akcyzowe mogą podlegać innym podatkom pośrednim. W takich przypadkach państwa członkowskie powinny jednak stosować się do głównych elementów przepisów wspólnotowych dotyczących podatków pośrednich, aby nie zagrozić pozytywnemu wpływowi takich przepisów.
(5) W celu zapewnienia swobodnego przemieszczania opodatkowanie wyrobów innych niż wyroby akcyzowe nie powinno wiązać się z formalnościami przy przekraczaniu granic.
(6) Jest konieczne, aby formalności były stosowane w przypadku, gdy wyroby akcyzowe są przemieszczane z terytoriów stanowiących część obszaru celnego Wspólnoty, ale wyłączonych spod przepisów niniejszej dyrektywy, na terytoria również stanowiące część tego obszaru, ale objęte niniejszą dyrektywą.
(7) Ponieważ, zgodnie z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającym Wspólnotowy Kodeks Celny 10 , procedury zawieszające gwarantują odpowiednie monitorowanie tam, gdzie wyroby akcyzowe podlegają przepisom tego rozporządzenia, nie ma potrzeby stosowania oddzielnego systemu monitorowania w czasie, gdy wyroby akcyzowe są objęte zawieszającą procedurą celną Wspólnoty.
(8) W związku z tym, że dla właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego konieczne jest, aby pojęcie i warunki wymagalności akcyzy były takie same we wszystkich państwach członkowskich, należy doprecyzować na poziomie Wspólnoty, kiedy wyroby akcyzowe zostają dopuszczone do konsumpcji i kto jest zobowiązany do zapłaty podatku akcyzowego.
(9) Ponieważ akcyza jest podatkiem od konsumpcji pewnych wyrobów, nie powinna być pobierana w przypadku wyrobów akcyzowych, które w pewnych okolicznościach uległy zniszczeniu lub zostały nieodwracalnie utracone.
(10) Warunki poboru i zwrotu podatków powinny być zgodne z zasadą niedyskryminacji, ponieważ mają one wpływ na właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego.
(11) W przypadku nieprawidłowości podatek akcyzowy powinien być wymagalny w państwie członkowskim, na którego terytorium wystąpiła nieprawidłowość, w wyniku której wyrób został dopuszczony do konsumpcji, lub, jeśli ustalenie miejsca wystąpienia nieprawidłowości jest niemożliwe, w państwie członkowskim, w którym została wykryta. Jeśli wyroby akcyzowe nie dotrą do miejsca przeznaczenia i nie wykryto żadnej nieprawidłowości, należy uznać, że nieprawidłowość wystąpiła w państwie członkowskim wysyłki wyrobów.
(12) Oprócz zwrotu podatku w okolicznościach przewidzianych w niniejszej dyrektywie państwa członkowskie powinny mieć możliwość dokonywania zwrotu zapłaconego podatku akcyzowego od wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji, jeśli jest to dopuszczalne z punktu widzenia celu niniejszej dyrektywy.
(13) Przepisy i warunki dotyczące dostaw zwolnionych od podatku akcyzowego powinny pozostać zharmonizowane. W przypadku takich dostaw do organizacji mających siedzibę w innych państwach członkowskich należy korzystać ze świadectwa zwolnienia.
(14) Aby wykluczyć uchylanie się od opodatkowania i nadużycia należy jasno określić przypadki, w których dopuszczona jest sprzedaż wyrobów nieopodatkowanych dla podróżnych opuszczających terytorium Wspólnoty. Ponieważ osoby podróżujące lądem mogą przemieszczać się częściej i bardziej swobodnie niż osoby podróżujące statkiem lub samolotem, ryzyko nieprzestrzegania przez podróżnych przysługujących im zwolnień z ceł i podatków w imporcie, a w związku z tym obciążenie organów celnych obowiązkami związanymi z kontrolą, są znacznie większe w przypadku podróży lądem. Należy zatem wprowadzić przepis zabraniający sprzedaży towarów zwolnionych z akcyzy na granicach lądowych, co jest już regułą w większości państw członkowskich. Należy jednak przewidzieć okres przejściowy, podczas którego państwa członkowskie będą mogły nadal zwalniać z akcyzy towary dostarczane przez istniejące już sklepy wolnocłowe znajdujące się na ich granicach lądowych z państwami trzecimi.
(15) Ponieważ zapewnienie poboru należności podatkowej wymaga przeprowadzania kontroli w miejscach produkcji i magazynowania, w celu ułatwienia takich kontroli konieczne jest utrzymanie systemu składów podatkowych działających na podstawie uprawnień nadanych przez właściwe organy.
(16) Konieczne jest również określenie wymogów obowiązujących uprawnionych prowadzących skład podatkowy i podmioty gospodarcze nieposiadające statusu uprawnionego prowadzącego skład podatkowy.
(17) Powinna istnieć możliwość przemieszczania wyrobów akcyzowych na terenie Wspólnoty w procedurze zawieszenia poboru akcyzy przed dopuszczeniem do konsumpcji. Takie przemieszczanie powinno być dozwolone pomiędzy składem podatkowym a różnymi miejscami przeznaczenia, przede wszystkim innymi składami podatkowymi, ale również innymi miejscami zgodnie z celami niniejszej dyrektywy.
(18) Należy również dopuścić przemieszczanie wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy do takich miejsc przeznaczenia z miejsca importu wyrobów oraz wprowadzić przepisy dotyczące statusu osoby uprawnionej do wysyłania, ale nie do przechowywania, wyrobów z miejsca importu.
(19) W celu zabezpieczenia płatności akcyzy w przypadku niezakończenia przemieszczania wyrobów akcyzowych państwa członkowskie powinny wymagać gwarancji, którą powinien złożyć uprawniony prowadzący skład podatkowy wysyłki lub zarejestrowany wysyłający, lub - o ile zezwoli na to państwo członkowskie wysyłki - inna osoba uczestnicząca w przemieszczeniu, na warunkach określonych przez państwa członkowskie.
(20) W celu zapewnienia poboru podatków według stawek określanych przez państwa członkowskie właściwe organy muszą mieć możliwość śledzenia przemieszczenia wyrobów akcyzowych, w związku z czym należy przewidzieć stworzenie systemu monitorowania takich wyrobów.
(21) W tym celu należy wykorzystać system komputerowy stworzony decyzją nr 1152/2003/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie komputeryzacji przepływu wyrobów objętych podatkiem akcyzowym i nadzoru nad nimi 11 . W porównaniu z procedurami bazującymi na dokumentach w formie papierowej wykorzystanie takiego systemu przyspiesza konieczne formalności i ułatwia monitorowanie przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy.
(22) Należy ustanowić procedurę informowania przez podmioty gospodarcze organów podatkowych państw członkowskich o wysłanych lub otrzymanych wyrobach akcyzowych. Należy zwrócić uwagę na sytuacje, w których odbiorcy wyrobów akcyzowych przemieszczanych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy nie są połączeni z systemem komputerowym.
(23) W celu zapewnienia właściwego funkcjonowania przepisów dotyczących przemieszczania w procedurze zawieszenia poboru akcyzy należy doprecyzować warunki dotyczące rozpoczęcia i zakończenia przemieszczenia oraz zwalniania ze związanej z tym odpowiedzialności.
(24) Konieczne jest określenie procedur stosowanych w przypadku, gdy system komputerowy jest niedostępny.
(25) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość określania specjalnych warunków dotyczących przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy odbywającego się w całości na ich terytorium lub zawierania umów dwustronnych z innymi państwami członkowskimi w celu uproszczenia.
(26) Należy doprecyzować, nie naruszając przy tym ogólnej struktury, przepisy podatkowe i proceduralne odnoszące się do przemieszczania wyrobów, od których podatek akcyzowy został zapłacony w państwie członkowskim.
(27) Jeśli wyroby akcyzowe są nabywane przez osoby prywatne na użytek własny i są przez nie przewożone do innego państwa członkowskiego, podatek akcyzowy należy zapłacić w państwie członkowskim nabycia wyrobów, zgodnie z zasadą regulującą działanie rynku wewnętrznego.
(28) W przypadkach gdy wyroby akcyzowe po ich dopuszczeniu do konsumpcji w jednym państwie członkowskim są przechowywane do celów handlowych w innym państwie członkowskim, należy ustalić, że podatek akcyzowy jest wymagalny w tym drugim państwie członkowskim. W tym celu konieczne jest w szczególności zdefiniowanie pojęcia "celów handlowych".
(29) Jeśli wyroby akcyzowe zostały nabyte przez osoby niebędące uprawnionymi prowadzącymi skład podatkowy ani zarejestrowanymi odbiorcami i nieprowadzące samodzielnej działalności gospodarczej, oraz zostały wysłane lub przewiezione bezpośrednio lub pośrednio przez sprzedawcę lub w jego imieniu, podatek akcyzowy należy zapłacić w państwie członkowskim przeznaczenia; należy także określić procedurę obowiązującą sprzedawcę.
(30) W celu uniknięcia konfliktu interesów pomiędzy państwami członkowskimi oraz podwójnego opodatkowania w przypadku przemieszczania na terytorium Wspólnoty wyrobów dopuszczonych do konsumpcji w jednym państwie członkowskim należy uwzględnić sytuacje, w których występują nieprawidłowości po dopuszczeniu wyrobów akcyzowych do konsumpcji.
(31) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wprowadzenia oznaczeń podatkowych lub krajowych znaków identyfikacyjnych dla wyrobów dopuszczonych do konsumpcji. Stosowanie takich oznaczeń lub znaków nie może stwarzać przeszkód w handlu wewnątrzwspólnotowym.
Z uwagi na fakt, że stosowanie tych oznaczeń lub znaków nie powinno prowadzić do podwójnego opodatkowania, należy wyraźnie stwierdzić, że państwa członkowskie wprowadzające oznaczenia muszą zwrócić, umorzyć lub zwolnić wszelkie kwoty zapłacone lub wniesione tytułem gwarancji w celu otrzymania takich oznaczeń lub znaków, jeśli podatek akcyzowy stał się wymagalny w innym państwie członkowskim i został tam pobrany.
Niemniej jednak, aby uniknąć jakichkolwiek nadużyć, państwa członkowskie, które wydały takie oznaczenia lub znaki, powinny móc uzależnić zwrot, umorzenie lub zwolnienie przedmiotowych kwot od przedstawienia dowodu, że te oznaczenia lub znaki zostały usunięte lub zniszczone.
(32) Stosowanie standardowych wymogów w odniesieniu do przemieszczania i monitorowania wyrobów akcyzowych mogłoby stanowić nadmierne obciążenie administracyjne dla drobnych producentów wina. W związku z tym państwa członkowskie powinny mieć możliwość zwalniania takich producentów z niektórych wymogów.
(33) Należy uwzględnić fakt, że nie zostało jeszcze opracowane wspólne podejście w sprawie wyrobów akcyzowych stanowiących zapasy przeznaczone dla statków i samolotów.
(34) Jeżeli chodzi o wyroby akcyzowe używane do budowy i konserwacji mostów transgranicznych między państwami członkowskimi, w celu ograniczenia obciążeń administracyjnych te państwa członkowskie powinny mieć możliwość przyjęcia środków stanowiących odstępstwo od zwykłych zasad i procedur mających zastosowanie do wyrobów akcyzowych przemieszczanych z jednego państwa członkowskiego do drugiego.
(35) Środki służące wdrożeniu niniejszej dyrektywy należy przyjąć zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji 12 .
(36) Aby umożliwić dostosowanie się do elektronicznego systemu monitorowania przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy, należy umożliwić państwom członkowskim skorzystanie z okresu przejściowego, w którym przemieszczanie mogłoby nadal odbywać się z zachowaniem formalności określonych w dyrektywie 92/12/EWG.
(37) W związku z tym, że cel niniejszej dyrektywy, czyli zapewnienie wspólnych zasad w odniesieniu do pewnych aspektów podatku akcyzowego, nie może być osiągnięty w wystarczającym stopniu na poziomie państw członkowskich, a ze względu na skalę i skutki może być skuteczniej osiągnięty na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
1 Opinia z dnia 18 listopada 2008 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
2 Opinia z dnia 22 października 2008 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
3 Dz.U. L 76 z 23.3.1992, s. 1.
4 Dz.U. L 316 z 31.10.1992, s. 8.
5 Dz.U. L 316 z 31.10.1992, s. 10.
6 Dz.U. L 316 z 31.10.1992, s. 21.
7 Dz.U. L 316 z 31.10.1992, s. 29.
8 Dz.U. L 291 z 6.12.1995, s. 40.
9 Dz.U. L 283 z 31.10.2003, s. 51.
10 Dz.U. L 302 z 19.10.1992, s. 1.
11 Dz.U. L 162 z 1.7.2003, s. 5.
12 Dz.U. L 184 z 17.7.1999, s. 23.
13 Art. 5 ust. 2 lit. b) zmieniona przez art. 2 pkt 1 dyrektywy nr 2013/61/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. (Dz.U.UE.L.2013.353.5) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 1 stycznia 2014 r.
14 Art. 5 ust. 3 lit. f) uchylona przez art. 2 dyrektywy nr (UE) 2019/475 z dnia 18 lutego 2019 r. (Dz.U.UE.L.2019.83.42) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 14 kwietnia 2019 r.
15 Art. 5 ust. 3 lit. g) uchylona przez art. 2 dyrektywy nr (UE) 2019/475 z dnia 18 lutego 2019 r. (Dz.U.UE.L.2019.83.42) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 14 kwietnia 2019 r.
16 Art. 5 ust. 5 zmieniony przez art. 2 pkt 2 dyrektywy nr 2013/61/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. (Dz.U.UE.L.2013.353.5) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 1 stycznia 2014 r.
17 Art. 12 ust. 1 lit. ba) dodana przez art. 2 dyrektywy nr 2235/2019 z dnia 16 grudnia 2019 r. (Dz.U.UE.L.2019.336.10) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 19 stycznia 2020 r.
18 Art. 14 ust. 1a dodany przez art. 1 pkt 1 dyrektywy nr 2022/543 z dnia 5 kwietnia 2022 r. (Dz.U.UE.L.2022.107.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 26 kwietnia 2022 r.
19 Art. 14 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 2 dyrektywy nr 2022/543 z dnia 5 kwietnia 2022 r. (Dz.U.UE.L.2022.107.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 26 kwietnia 2022 r.
20 Dz.U. L 253 z 11.10.1993, s. 1.
21 Dz.U. L 128 z 10.5.2001, s. 32.
22 Art. 46 ust. 3:- dodany przez art. 4 dyrektywy nr 2010/12/UE z dnia 16 lutego 2010 r. (Dz.U.UE.L.10.50.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 27 lutego 2010 r.
- zmieniony przez art. 15 Aktu dotyczącego warunków przystąpienia Republiki Chorwacji oraz dostosowań w Traktacie o Unii Europejskiej, Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Dz.U.UE.L.12.112.21) z dniem 1 lipca 2013 r.