URZĄD NADZORU EFTA(1),uwzględniając Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym(2), w szczególności jego art. 61-63 oraz protokół 26 do tego porozumienia,
uwzględniając Porozumienie pomiędzy państwami EFTA w sprawie ustanowienia Urzędu Nadzoru i Trybunału Sprawiedliwości(3), w szczególności jego art. 5 i 24 oraz protokół 3 do tego porozumienia,
a także mając na uwadze, co następuje:
1. PROCEDURA
Pismem z dnia 30 września 2005 r. (nr ref. 344941) Advokat-firmaet Grenland złożył w imieniu spółki Bokbinderiet Johnsen AS (zwanej dalej "skarżącym") skargę przeciwko domniemanej pomocy udzielonej przez gminę Skien spółce Rotanor Bokproduksjon AS (zwanej dalej "Rotanor").
Zgodnie ze skargą gmina Skien udzieliła pomocy państwa za pośrednictwem należącej do niej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, Kontorbygg AS (zwanej dalej "Kontorbygg"), zawierając ze spółką Rotanor porozumienie dotyczące sprzedaży i leasingu zwrotnego.
Pismem z dnia 31 stycznia 2006 r. (nr ref. 353861) Urząd zwrócił się do władz Norwegii o dodatkowe informacje.
Władze norweskie odpowiedziały na wniosek o udzielenie informacji pismem Ministerstwa ds. Administracji Rządowej i Reform z dnia 13 marca 2006 r. (nr ref. 367150).
W piśmie z dnia 16 marca 2007 r. (nr ref. 409639) Urząd zwrócił się o kolejne informacje dotyczące czterech dodatkowych punktów. Władze norweskie odpowiedziały pismem z dnia 19 kwietnia 2007 r. (nr ref. 418736).
Pismem z dnia 11 marca 2008 r. (nr ref. 469070) Ministerstwo ds. Administracji Rządowej i Reform poinformowało Urząd, że dnia 27 lutego 2008 r. sąd rejonowy w Nedre Telemark ogłosił upadłość spółki NordBook AS (uprzednio Rotanor Bokproduksjon AS, zwana dalej "NordBook"), a jej majątek przeszedł pod zarząd sądu.
Urząd skierował do władz norweskich dnia 4 listopada 2008 r. wniosek o udzielenie dalszych informacji dotyczących majątku oraz postępowania upadłościowego (nr ref. 496785). Władze norweskie odpowiedziały pismem z dnia 1 grudnia 2008 r. (nr ref. 500279).
Pismem z dnia 4 marca 2009 r. (nr ref. 511286) Urząd poinformował skarżącego o swoim zamiarze zamknięcia sprawy. Skarżący odpowiedział pismem z dnia 30 marca 2009 r. (nr ref. 513907). Skarżący przekazał dodatkowe informacje pismem z dnia 23 kwietnia 2009 r. (nr ref. 516392).
2. ODBIORCA DOMNIEMANEJ POMOCY
Rotanor jest spółką zależną duńskiej spółki Nørhaven AS, powstałą jesienią 2000 r., kiedy to Nørhaven kupił spółkę Kr. Johnsen Grafiske Senter AS i zmienił jej nazwę na Rotanor. Spółka działała na rynku poligraficznym, świadcząc usługi w zakresie drukowania i oprawy książek oraz innych publikacji. Siedziba spółki mieściła się w Skien, w Norwegii.
W kwietniu 2004 r. Nørhaven kupił AiT AS, zakład produkcyjny w Gjøvik. Spółki zostały wówczas połączone w jedną nową spółkę pod nazwą NordBook, a działalność obu zakładów ulokowano w Skien.
Dnia 27 lutego 2008 r. sąd rejonowy w Nedre Telemark ogłosił upadłość spółki NordBook AS, tego samego dnia przejmując w zarząd jej majątek. Do grudnia 2008 r. postępowanie upadłościowe było bliskie sfinalizowania; wszystkie składniki majątku spółki zostaną zlikwidowane w sposób niezależny. Nieubezpieczonym wierzycielom nie zostaną wypłacone dywidenda, spółka nie będzie też miała żadnego następcy prawnego.
3. OPIS DOMNIEMANEJ POMOCY PAŃSTWA
Zgodnie ze skargą domniemana pomoc została udzielona spółce Rotanor w postaci korzystnego porozumienia w zakresie sprzedaży oraz leasingu zwrotnego zawartego ze spółką Kontorbygg należącą do gminy Skien. Według skarżącego porozumienie nie zostało zawarte na warunkach rynkowych.
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez władze norweskie spółka Nørhaven chciała dokonać centralizacji swojej produkcji, umieszczając ją bądź w Sukien, bądź też w Gjøvik, i podjęła w tym zakresie rozmowy z władzami obu gmin. Gmina Skien (zwana dalej "Gminą") zaoferowała, że kupi nieruchomość Rødmyrlia 40, pod warunkiem że NordBook zobowiąże się wziąć nieruchomość w długoterminowy leasing zwrotny z zamiarem dalszego rozwoju działalności w Skien. Dnia 4 listopada 2004 r. rada miejska Gminy podjęła decyzję o przekazaniu 40 mln NOK spółce Kontorbygg AS (zwanym dalej "Kontorbygg") w postaci kapitału zakładowego na poczet zakupu nieruchomości.
Aby określić wysokość opłaty leasingowej według cen rynkowych oraz wartość sprzedaży nieruchomości, Gmina zatrudniła rzeczoznawcę majątkowego z odpowiednimi uprawnieniami. Sprawozdanie rzeczoznawcy opatrzono datą 18 czerwca 2004 r. Zgodnie ze sprawozdaniem wartość rynkową nieruchomości Rødmyrlia 40 jako przedmiotu leasingu oszacowano na kwotę 4.333.600 NOK rocznie, włączając koszty roczne. Wartość rynkowa nieruchomości jako przedmiotu sprzedaży została obliczona na podstawie rocznej opłaty leasingowej i oszacowana na kwotę 36.000.000 NOK.
Nieruchomość została zakupiona przez Kontorbygg za kwotę 34.465.000 NOK, co w przybliżeniu odpowiadało 96 % ceny sugerowanej przez rzeczoznawcę (36.000.000 NOK). Jednakże spółka Kontorbygg pobierała od spółki Rotanor roczną opłatę leasingową w wysokości 2.400.000 NOK, co stanowiło 54 % ceny sugerowanej przez rzeczoznawcę (4.433.600 NOK). A zatem nieruchomość została zakupiona po cenie zbliżonej do wyceny rzeczoznawcy, natomiast opłata leasingowa była znacznie niższa od tej, jaka wynikała z wyceny majątkowej zamówionej przez Gminę.
4. OCENA
Fakt, że cena sprzedaży była zbliżona do wyceny rzeczoznawcy, natomiast opłata leasingowa była znacząco od niej niższa, zdecydowanie wskazuje na udzielenie niezgodnej z prawem pomocy państwa.
Odbiorca domniemanej pomocy NordBook (dawniej Rotanor) już nie istnieje, a składniki jego majątku zostaną w sposób niezależny zlikwidowane w trakcie postępowania upadłościowego wszczętego w lutym 2008 r.
Dla celów zastosowania zasad pomocy państwa Urząd uznaje NordBook za niezależne przedsiębiorstwo. Domniemana pomoc związana jest bezpośrednio z działalnością NordBook w Norwegii, a dokładnie w Skien.
Biorąc pod uwagę, że składniki majątku NordBook zostaną zlikwidowane w sposób niezależny, a spółka nie będzie miała swojego następcy prawnego, Urząd doszedł do wniosku, że jeśli udzielono pomocy państwa spółce NordBook (dawniej Rotanor), pomoc ta nie zakłóca już konkurencji, nie przyniosła też korzyści nabywcom składników majątku spółki(4). W związku z powyższym, nawet jeśli udzielono niezgodnej z prawem pomocy państwa, odzyskanie jakiejkolwiek pomocy udzielonej NordBank byłoby niemożliwe(5).
Przedsiębiorstwo zaprzestało działalności gospodarczej i nie ma swojego następcy. W tych okolicznościach decyzja Urzędu kwalifikująca przedmiotowy środek jako pomoc oraz dotycząca oceny jego zgodności z Porozumieniem EOG nie miałaby praktycznych skutków(6). Tym samym dalsze prowadzenie postępowania przewidzianego w części II protokołu 3 do porozumienia o nadzorze i Trybunale jest bezprzedmiotowe.
5. WNIOSEK
Ze wskazanych wyżej powodów Urząd uznał, że postępowanie przeciwko NordBook jest bezprzedmiotowe,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Sporządzono w Brukseli dnia 27 maja 2009 r.
W imieniu Urzędu Nadzoru EFTA |
Per SANDERUD |
Kurt JAEGER |
Przewodniczący |
Członek Kolegium |
______
(1) Zwany dalej "Urzędem".
(2) Zwane dalej "Porozumieniem EOG".
(3) Zwane dalej "porozumieniem o nadzorze i Trybunale".
(4) Zob. sprawa C-390/98 H.J. Banks & Co. Ltd przeciwko The Coal Authority and Secretary of State for trade and Industry, Rec. [2001], s. I-6117, pkt 77 i sprawa C-277/00 Niemcy przeciwko Komisji, Rec. [2004], s. I-3925, streszczenie 5.
(5)Decyzja Komisji 2008/141/WE dotycząca środków pomocy zastosowanych przez Hiszpanię na rzecz przedsiębiorstwa Izar, sprawa C 47/03 (Dz.U. L 44 z 20.2.2008, s. 33), oraz decyzja Komisji 2006/238/WE w sprawie środka wdrożonego przez Francję na rzecz Mines de Potasse d'Alsace, sprawa C 53/2000 (Dz.U. L 86 z 24.3.2006, s. 20).
(6) Zob. przypis 5.