PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(1),
po konsultacji z Komitetem Regionów,
stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu(2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Rozporządzenie (WE) nr 717/2007(3) ustaliło wyjątkowe i tymczasowe limity opłat, jakie mogą być pobierane przez operatorów sieci ruchomych, na poziomie hurtowym oraz detalicznym, za świadczenie usług roamingu międzynarodowego dla połączeń głosowych inicjowanych i zakańczanych wewnątrz Wspólnoty. Rozporządzenie to określiło także zasady mające na celu zwiększenie przejrzystości cen i poprawę przekazywania informacji o opłatach użytkownikom usług roamingu ogólnowspólnotowego.
(2) Komisja dokonała przeglądu zgodnie z art. 11 rozporządzenia (WE) nr 717/2007, który to artykuł wymagał: ustalenia, czy cele tego rozporządzenia zostały osiągnięte, dokonania przeglądu zmian wysokości opłat hurtowych i detalicznych z tytułu świadczenia klientom korzystającym z roamingu usług łączności głosowej i transmisji danych, w tym usług SMS i MMS, a także przedstawienia, w stosownych przypadkach, zaleceń dotyczących konieczności uregulowania tych usług. W swoim sprawozdaniu dla Parlamentu Europejskiego i Rady, zawartym w komunikacie z dnia 23 września 2008 r. dotyczącym wyników przeglądu funkcjonowania rozporządzenia (WE) nr 717/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2007 r. w sprawie roamingu w publicznych sieciach telefonii ruchomej wewnątrz Wspólnoty oraz zmieniającego dyrektywę 2002/21/WE, Komisja stwierdziła, że właściwe jest przedłużenie okresu obowiązywania rozporządzenia (WE) nr 717/2007 poza termin 30 czerwca 2010 r.
(3) Komisja stwierdziła ponadto że zakres stosowania rozporządzenia (WE) nr 717/2007 należy rozszerzyć na świadczenie usług SMS i transmisji danych w roamingu we Wspólnocie. Specyfika rynków usług roamingu międzynarodowego, która uzasadniała przyjęcie rozporządzenia (WE) nr 717/2007 oraz nałożenie na operatorów sieci ruchomych obowiązków w zakresie świadczenia połączeń głosowych w roamingu ogólnowspólnotowym, dotyczy w równym stopniu świadczenia usług SMS i transmisji danych w roamingu ogólnowspólnotowym. Tak jak usługi głosowe w roamingu, usługi SMS i transmisji danych w roamingu nie są nabywane oddzielnie na poziomie krajowym, ale stanowią jedynie część szerszego pakietu usług detalicznych, jaki klienci nabywają od swojego operatora macierzystego, co ogranicza tym samym działanie mechanizmów konkurencyjnych. Podobnie, z uwagi na transgraniczny charakter przedmiotowych usług, krajowe organy regulacyjne, które mają za zadanie chronić i promować interesy klientów sieci ruchomych przebywających na ich terytorium, nie są w stanie kontrolować praktyk operatorów sieci odwiedzanej w innych państwach członkowskich.
(4) Rozwiązanie problemów strukturalnych dotyczących roamingu powinno być łatwiejsze w ramach prawdziwie jednolitego rynku usług łączności ruchomej, który obecnie jeszcze nie w pełni funkcjonuje, ale który powinien stanowić ostateczny cel każdych ram regulacyjnych.
(5) Z tego względu krajowe organy regulacyjne skupione w Europejskiej Grupie Regulatorów dla Sieci i Usług Łączności Elektronicznej (ERG) ustanowionej decyzją Komisji 2002/627/WE(4), w swojej odpowiedzi przekazywanej w ramach konsultacji społecznych w sprawie przeglądu rozporządzenia (WE) nr 717/2007, wezwały ponownie Komisję do podjęcia działań na poziomie wspólnotowym, zarówno w zakresie przedłużenia okresu obowiązywania rozporządzenia, jak i w zakresie uregulowania usług SMS i transmisji danych w roamingu.
(6) Dane dotyczące zmian cen usług głosowych w roamingu ogólnowspólnotowym od czasu wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 717/2007, w tym w szczególności dane gromadzone przez krajowe organy regulacyjne, przekazywane co kwartał za pośrednictwem ERG, nie są wystarczająco przekonujące, aby wskazywać, że prawdopodobne jest utrzymanie konkurencji na rynku detalicznym lub hurtowym po czerwcu 2010 r. bez przyjęcia środków regulacyjnych. Dane te wskazują, że ceny detaliczne i hurtowe utrzymują się na poziomie lub są zbliżone do kwot określonych rozporządzeniem (WE) nr 717/2007, a konkurencja poniżej tych limitów jest bardzo ograniczona.
(7) W przypadku wygaśnięcia w czerwcu 2010 r. zabezpieczeń regulacyjnych, które na mocy rozporządzenia (WE) nr 717/2007 mają zastosowanie do wewnątrzwspólnotowych usług głosowych w roamingu na poziomie hurtowym i detalicznym, istniałoby znaczne ryzyko, że brak presji konkurencyjnej na rynku usług głosowych w roamingu oraz chęć operatorów sieci ruchomych do maksymalizacji przychodów z roamingu doprowadzą do sytuacji, w której ceny wewnątrzwspólnotowych usług roamingu, na poziomie detalicznym i hurtowym, nie będą odzwierciedlać kosztów związanych ze świadczeniem tych usług, zagrażając tym samym realizacji celów rozporządzenia (WE) nr 717/2007. Należy zatem przedłużyć okres obowiązywania rozporządzenia (WE) nr 717/2007 o dwa lata poza termin 30 czerwca 2010 r., aby zapewnić sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego poprzez zagwarantowanie konsumentom utrzymania korzyści wynikających z ochrony przed nadmiernymi - w porównaniu z konkurencyjnymi cenami krajowymi - opłatami z tytułu wykonywania i odbierania połączeń realizowanych w roamingu regulowanym, zapewniając równocześnie wystarczająco dużo czasu do rozwinięcia się konkurencji.
(8) Obowiązki zawarte w niniejszym rozporządzeniu nie powinny zakłócać warunków konkurencji pomiędzy operatorami sieci ruchomych w obrębie Wspólnoty oraz nie powinny wprowadzać jakiejkolwiek przewagi konkurencyjnej, zwłaszcza na podstawie rozmiaru, rodzaju przepływu połączeń w roamingu lub rynku krajowego dostawcy usług roamingowych.
(9) Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym kontynuowaniu realizacji podwójnego celu polegającego na wyeliminowaniu nadmiernych cen oraz pozostawieniu operatorom swobody w zakresie konkurowania i innowacji, należy w dalszym ciągu obniżać, w trakcie przedłużonego okresu obowiązywania rozporządzenia (WE) nr 717/2007, ustalone w nim poziomy maksymalnych średnich opłat hurtowych za połączenia realizowane w roamingu regulowanym w celu odzwierciedlenia spadku kosztów, w tym redukcji stawek regulowanych za zakańczanie połączenia w sieci ruchomej w państwach członkowskich.
(10) W celu stymulacji i wzmacniania trwałej konkurencji w przypadku różnych usług roamingu krajowe organy regulacyjne powinny zapobiegać dyskryminacji pomiędzy dużymi i małymi dostawcami usług, w szczególności w przypadku naliczania cen hurtowych.
(11) Termin obniżki maksymalnych wysokości opłat hurtowych i detalicznych dla połączeń realizowanych w roamingu regulowanym w roku 2009 powinien zostać przesunięty z 30 sierpnia na 1 lipca, aby zapewnić spójność z obowiązkami dotyczącymi opłat z tytułu regulowanych wiadomości SMS, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu. W ten sposób użytkownicy usług głosowych i usług SMS w roamingu mogliby korzystać z nowych taryf w okresie, w którym jest największy popyt na te usługi.
(12) W przypadkach, gdy maksymalne kwoty opłat nie są wyrażone w EUR, mające zastosowanie opłaty maksymalne, zarówno w przypadku ich wartości początkowych, jak i wartości znowelizowanych powinny być ustalane w stosownej walucie poprzez zastosowanie referencyjnego kursu wymiany ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniach określonych w niniejszym rozporządzeniu. W przypadku braku publikacji w określonym dniu, należy zastosować kurs opublikowany w pierwszym wydaniu Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej po tym dniu, które zawiera taki referencyjny kurs wymiany.
(13) Ponieważ zgodność z maksymalną kwotą opłaty hurtowej, ustaloną rozporządzeniem (WE) nr 717/2007, ocenia się poprzez odniesienie do średniej ceny hurtowej stosowanej w rozliczeniach między dowolnymi dwoma operatorami w okresie 12 miesięcy, należy sprecyzować, że okres ten może być krótszy, na przykład w przypadku gdy termin planowanej obniżki poziomu maksymalnej średniej opłaty hurtowej wypada przed upływem okresu 12 miesięcy.
(14) Praktyka niektórych operatorów sieci ruchomych, polegająca na naliczaniu opłat za świadczenie połączeń głosowych w roamingu na poziomie hurtowym na podstawie minimalnych długości impulsów wynoszących do 60 sekund, a nie w oparciu o naliczanie sekundowe, zazwyczaj stosowane w przypadku innych opłat hurtowych naliczanych pomiędzy operatorami, powoduje zakłócenie konkurencji pomiędzy wspomnianymi operatorami a operatorami stosującymi inne metody naliczania opłat oraz szkodzi spójnemu stosowaniu maksymalnych cen hurtowych wprowadzonych rozporządzeniem (WE) nr 717/2007. Co więcej, stanowi ona dodatkową opłatę, która zwiększając koszty hurtowe, ma negatywne skutki dla cen usług głosowych w roamingu na poziomie detalicznym. W związku z tym operatorzy sieci ruchomych powinni zostać zobowiązani do rozliczania opłat za hurtowe świadczenie połączeń realizowanych w roamingu regulowanym w oparciu o naliczanie sekundowe.
(15) W trakcie przedłużonego okresu obowiązywania rozporządzenia (WE) nr 717/2007 należy nadal corocznie obniżać maksymalne stawki eurotaryfy, zarówno za połączenia wykonane, jak i odebrane, w sposób zgodny obniżkami wymaganymi w początkowym okresie obowiązywania tego rozporządzenia, w celu odzwierciedlenia stałego spadku krajowych cen usług łączności ruchomej w ogóle, a także stałej obniżki kosztów świadczenia połączeń realizowanych w roamingu regulowanym. W ten sposób utrzymana zostanie ciągłość skutków tego rozporządzenia.
(16) Zwiększenie różnic między maksymalnymi opłatami hurtowymi a opłatami detalicznymi, przewidziane w niniejszym rozporządzeniu, powinno pozwolić na poszerzenie operatorom pola do konkurowania w zakresie cen na poziomie detalicznym, zwiększając tym samym prawdopodobieństwo powstania prawdziwie konkurencyjnego rynku.
(17) Niektórzy operatorzy ponoszą wyższe koszty hurtowe niż inni ze względu na położenie geograficzne lub inne okoliczności, takie jak trudne warunki topograficzne, regiony o niskiej gęstości zaludnienia oraz duże napływy turystów w krótkich okresach czasu.
(18) Według szacunków ERG praktyka stosowana przez operatorów sieci ruchomych, polegająca na naliczaniu opłat za usługi roamingu na poziomie detalicznym na podstawie impulsów o długości powyżej jednej sekundy, zwiększyła w przypadku korzystania z eurotaryfy o około 24 % typowy rachunek za połączenia wykonane oraz o 19 % za połączenia odebrane. ERG stwierdziła również, że podwyżki te stanowią rodzaj ukrytej opłaty, ponieważ dla większości konsumentów zasady naliczania opłat nie są przejrzyste. Z tego względu ERG zaleciła pilne podjęcie działań w celu rozwiązania problemu różnych metod naliczania opłat na poziomie detalicznym, stosowanych w przypadku eurotaryfy.
(19) Chociaż rozporządzenie (WE) nr 717/2007, wprowadzając eurotaryfę we Wspólnocie, określiło wspólne podejście w zakresie ochrony klientów korzystających z roamingu przed nadmiernymi opłatami z tytułu połączeń realizowanych w roamingu regulowanym, różnice w metodach naliczania impulsów, stosowane przez operatorów sieci ruchomych, poważnie szkodzą jej spójnemu stosowaniu. Oznacza to również, że pomimo wspólnotowego wymiaru i transgranicznego charakteru wewnątrzwspólnotowych usług roamingu występują różne podejścia do kwestii naliczania opłat za połączenia realizowane w roamingu regulowanym, co powoduje zakłócenie warunków konkurencji na jednolitym rynku.
(20) Potrzebny jest zatem wspólny zbiór zasad dotyczących naliczania impulsów w przypadku eurotaryfy na poziomie detalicznym w celu dalszego wzmocnienia jednolitego rynku i zapewnienia w całej Wspólnocie jednakowego poziomu ochrony konsumentów korzystających z usług roamingu ogólnowspólnotowego na terytorium Wspólnoty.
(21) Należy zatem zobowiązać operatorów świadczących, na poziomie detalicznym, połączenia realizowane w roamingu regulowanym do sekundowego naliczania swoim klientom opłat za wszystkie połączenia, które podlegają eurotaryfie, z zastrzeżeniem jedynie możliwości określania, w przypadku połączeń wykonywanych, minimalnej długości pierwszego impulsu, nieprzekraczającej 30 sekund. Umożliwi to operatorom pokrycie uzasadnionych kosztów ustanawiania połączeń oraz zapewni swobodę konkurowania za pomocą krótszych minimalnych długości impulsów. W przypadku połączeń odbieranych dopuszczenie minimalnej długości pierwszego impulsu nie znajduje uzasadnienia w przypadku eurotaryfy, ponieważ koszty hurtowe ustalane są w oparciu o naliczanie sekundowe, a szczególne koszty ustanowienia połączenia uwzględnione są już w stawkach za zakańczanie połączeń w sieci ruchomej.
(22) Klienci nie powinni płacić za odbieranie wiadomości głosowych w sieci odwiedzanej, ponieważ nie są w stanie kontrolować długości takich wiadomości; nie powinno to mieć wpływu na inne mające zastosowanie opłaty z tytułu wiadomości głosowych, np. opłaty z tytułu odsłuchiwania takich wiadomości.
(23) W odniesieniu do usług SMS w roamingu, dane rynkowe zgromadzone przez ERG i Komisję od czasu wejścia w życia rozporządzenia (WE) nr 717/2007 pokazały, że w obrębie Wspólnoty występuje nadal sytuacja, w której opłaty hurtowe za te usługi utrzymują się zasadniczo na stałym poziomie i nie są w logiczny sposób powiązane z kosztami. Podobnie jak w przypadku usług głosowych w roamingu, operatorzy nie są poddawani wystarczającej presji konkurencyjnej, aby obniżać ceny hurtowe. Również ceny detaliczne dla usług SMS w roamingu utrzymały się, bez wyraźnego uzasadnienia, zasadniczo na stałym poziomie, charakteryzując się wysokimi marżami i znacząco przewyższając ceny odpowiednich krajowych usług SMS.
(24) Tak jak w przypadku usług głosowych w roamingu, istnieje znaczące ryzyko, że nałożenie obowiązków w zakresie pułapów cenowych na poziomie hurtowym nie spowoduje automatycznej obniżki stawek dla klientów detalicznych. Z drugiej strony, podjęcie działań mających na celu obniżenie poziomu cen detalicznych bez rozwiązania kwestii poziomu kosztów hurtowych związanych ze świadczeniem tych usług mogłoby zaszkodzić pozycji niektórych, zwłaszcza mniejszych, operatorów, przez zwiększenie ryzyka zaniżania cen.
(25) Co więcej, z uwagi na szczególną strukturę rynku usług roamingu i jego transgraniczny charakter, ramy regulacyjne z 2002 r. nie zapewniły krajowym organom regulacyjnym odpowiednich narzędzi do skutecznego rozwiązywania problemów związanych z konkurencyjnością, stanowiących podłoże wysokiego poziomu cen hurtowych i detalicznych w przypadku usług SMS w roamingu regulowanym. Nie gwarantuje to sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego i powinno być przedmiotem korekty.
(26) W odpowiedzi udzielonej w ramach konsultacji społecznych w sprawie przeglądu funkcjonowania rozporządzenia (WE) nr 717/2007, prowadzonych przez Komisję, ERG stwierdziła również, że uznaje za konieczne uregulowanie usług SMS w roamingu, zarówno na poziomie hurtowym, jak i detalicznym, w celu doprowadzenia cen do poziomu lepiej odpowiadającego kosztom i cenom krajowym. Za odpowiednie uznała ona rozwiązania analogiczne do rozwiązań zastosowanych dla połączeń głosowych w roamingu. ERG zaleciła konkretnie wprowadzenie progu dotyczącego średniej stawki opłaty hurtowej pobieranej przez dowolnego operatora od innego operatora za usługi SMS w roamingu, a także rozszerzenie obowiązku dotyczącego eurotaryfy na ofertę w zakresie świadczenia usług SMS w roamingu według stawki nieprzekraczającej określonego progu maksymalnego.
(27) Należy zatem nałożyć obowiązki regulacyjne w odniesieniu do usług SMS w roamingu regulowanym na poziomie hurtowym, aby ustalić bardziej uzasadnioną relację pomiędzy opłatami hurtowymi a kosztami świadczenia tych usług, oraz na poziomie detalicznym, aby chronić interesy klientów korzystających z roamingu.
(28) Powyższe obowiązki regulacyjne powinny zacząć obowiązywać tak szybko, jak jest to możliwe, zapewniając jednocześnie operatorom, których one dotyczą, odpowiedni czas potrzebny na dostosowanie ich ofert w zakresie cen i usług w celu zapewnienia zgodności z wymogami.
(29) Najbardziej skutecznym i proporcjonalnym podejściem do kwestii regulacji poziomu cen na poziomie hurtowym w zakresie wiadomości SMS w roamingu regulowanym jest ustalenie, na poziomie wspólnotowym, maksymalnej średniej opłaty za wiadomość SMS wysyłaną z sieci odwiedzanej. Średnia opłata hurtowa powinna mieć zastosowanie do rozliczeń pomiędzy dwoma dowolnymi operatorami sieci ruchomych we Wspólnocie w określonym czasie.
(30) Limit ceny hurtowej w przypadku usług SMS w roamingu regulowanym powinien uwzględniać wszystkie koszty ponoszone przez operatora świadczącego usługę hurtową, w tym między innymi koszt zainicjowania połączenia, koszt przesłania oraz nieodzyskany koszt zakańczania wiadomości SMS w roamingu w sieci odwiedzanej. Operatorom świadczącym usługi SMS w roamingu regulowanym na poziomie hurtowym należy zatem zakazać wprowadzania odrębnej opłaty z tytułu zakańczania wiadomości SMS w roamingu w ich sieci, aby zapewnić spójne stosowanie zasad określonych w niniejszym rozporządzeniu.
(31) Najbardziej skutecznym i proporcjonalnym podejściem do kwestii regulacji poziomu cen detalicznych w zakresie usług SMS świadczonych w ogólnowspólnotowym roamingu regulowanym jest nałożenie na operatorów sieci ruchomych wymogu oferowania swoim klientom korzystającym z roamingu eurotaryfy SMS, która nie przekracza określonego limitu cenowego. Eurotaryfę SMS należy ustalić na poziomie gwarantującym operatorom wystarczającą marżę, a zarazem odzwierciedlającym w bardziej uzasadniony sposób koszty detaliczne.
(32) To podejście regulacyjne powinno zapewnić bardziej precyzyjne, niż miało to miejsce dotychczas, odzwierciedlenie kosztów związanych ze świadczeniem usługi w opłatach detalicznych z tytułu usług SMS świadczonych w roamingu regulowanym. Maksymalna wysokość euro-taryfy SMS, jaka może być oferowana klientom korzystającym z roamingu, powinna zatem odzwierciedlać rozsądną marżę w stosunku do kosztów świadczenia usługi SMS w roamingu regulowanym, pozostawiając jednocześnie operatorom swobodę konkurowania dzięki różnicowaniu ich ofert oraz dostosowaniu ich struktur taryfowych do warunków rynkowych i preferencji konsumentów. Tego rodzaju podejście regulacyjne nie powinno mieć zastosowania do usług SMS o wartości dodanej.
(33) Klienci korzystający z roamingu nie powinni być obciążani żadnymi dodatkowymi opłatami z tytułu odbierania wiadomości SMS lub poczty głosowej w roamingu regulowanym w sieci odwiedzanej, ponieważ tego rodzaju koszty związane z zakańczaniem wiadomości rekompensuje już opłata detaliczna pobierana za wysłanie wiadomości SMS lub poczty głosowej w roamingu.
(34) Eurotaryfa SMS powinna mieć automatyczne zastosowanie do wszystkich klientów korzystających z roamingu, nowych lub korzystających z roamingu od pewnego czasu, którzy świadomie nie wybrali lub świadomie nie wybiorą specjalnej taryfy roamingowej dla wiadomości SMS ani pakietu usług roamingu obejmującego wiadomości SMS w roamingu regulowanym.
(35) Aby zagwarantować klientom korzystającym z roamingu połączenia od punktu wyjścia do punktu docelowego i interoperacyjność usług SMS w roamingu regulowanym, krajowe organy regulacyjne powinny interweniować, w odpowiednim czasie w przypadku gdy operator naziemnej sieci ruchomej, mający siedzibę w jednym państwie członkowskim, kieruje do krajowego organu regulacyjnego skargę dotyczącą pozbawienia abonentów jego sieci możliwości wysyłania lub odbierania wiadomości SMS w roamingu regulowanym do lub od abonentów naziemnej sieci ruchomej znajdującej się w innym państwie członkowskim, ze względu na brak umowy pomiędzy tymi dwoma operatorami. Takie interwencje powinny odbywać się zgodnie z art. 5 dyrektywy 2002/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń (dyrektywa o dostępie)(5), w sposób skoordynowany, zgodnie z art. 8 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 717/2007 oraz art. 21 dyrektywy 2002/21/WE(6).
(36) Wiadomość SMS oznacza wiadomość tekstową w ramach usługi Short Message Service i różni się wyraźnie od innych wiadomości, takich jak wiadomości MMS lub wiadomości poczty elektronicznej. Aby rozporządzenie nie straciło na skuteczności, a jego cele zostały w pełni osiągnięte, należy zakazać wprowadzania jakichkolwiek zmian w zakresie parametrów technicznych wiadomości SMS dostarczanej w roamingu, które sprawiłyby, że różniłaby się ona od krajowej wiadomości SMS.
(37) Średnie opłaty hurtowe za usługi transmisji danych w roamingu, pobierane przez operatorów sieci odwiedzanej od operatorów macierzystych klientów korzystających z roamingu, zgodnie z danymi zgromadzonymi przez krajowe organy regulacyjne, zdają się wykazywać tendencję zniżkową pomimo utrzymujących się wysokich cen usług transmisji danych w roamingu na poziomie hurtowym.
(38) Wysoki poziom cen detalicznych w przypadku usług transmisji danych w roamingu budzi w dalszym ciągu zaniepokojenie i wskazuje, że konkurencja na rynku tych usług nadal nie jest wystarczająca. W przeciwieństwie jednak do rynku usług głosowych i SMS w roamingu, ograniczenia konkurencji występują na poziomie detalicznym, ponieważ klienci korzystający z roamingu mają inne możliwości dostępu do usług transmisji danych w trakcie pobytu za granicą, takie jak bezprzewodowy publiczny dostęp do internetu, bez związanych z tym ograniczeń ilościowych. W związku z tym regulowanie cen na poziomie detalicznym byłoby na tym etapie przedwczesne. Ponadto każde połączenie w roamingu powinno być wykonywane za zgodą użytkownika. Zatem bez wcześniejszej zgody ani prośby użytkownika nie powinno mieć miejsca pobieranie danych w roamingu, włącznie z aktualizacją oprogramowania i odbieraniem poczty elektronicznej, chyba że użytkownik stwierdzi, że nie chce korzystać z takiej ochrony.
(39) Operatorzy macierzyści nie powinni obciążać klienta korzystającego z roamingu kosztami jakiejkolwiek usługi transmisji danych w roamingu, dopóki klient ten nie wyrazi zgody na świadczenie takiej usługi.
(40) Należy jednak wprowadzić środki mające na celu poprawę przejrzystości cen detalicznych w przypadku usług transmisji danych w roamingu, w szczególności w celu wyeliminowania problemu szokująco wysokich rachunków, który stanowi barierę na drodze do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, a także zapewnienie klientom korzystającym z roamingu narzędzi potrzebnych im do monitorowania i kontrolowania własnych wydatków w zakresie usług transmisji danych w roamingu. Nie powinno również być przeszkód na drodze powstawania zastosowań lub technologii, które mogą stanowić zastępstwo lub alternatywę dla takich usług roamingowych jak WiFi, VoIP oraz komunikatory internetowe. Konsumenci powinni być o nich informowani, co umożliwi im dokonanie świadomego wyboru.
(41) Operatorzy sieci ruchomych powinni zwłaszcza dostarczać swoim klientom korzystającym z roamingu zindywidualizowane informacje o taryfach obowiązujących tych klientów w zakresie usług transmisji danych w roamingu każdorazowo w momencie uruchamiania przez klientów usługi transmisji danych w roamingu po raz pierwszy po przybyciu do innego państwa członkowskiego. Informacje te powinny zostać przekazane na telefon komórkowy lub inne urządzenie mobilne klienta w sposób najbardziej odpowiedni dla ich łatwego odbioru i zrozumienia.
(42) Aby ułatwić klientom zrozumienie skutków finansowych korzystania z usług transmisji danych w roamingu regulowanym, a także, aby pozwolić im monitorować i kontrolować własne wydatki, operator macierzysty powinien podać przykłady zastosowań transmisji danych w roamingu, takich jak poczta elektroniczna, przesyłanie zdjęć i przeglądanie stron internetowych wraz ze wskazaniem przybliżonej ilości wykorzystywanych danych.
(43) Ponadto w celu uniknięcia szokująco wysokich rachunków operatorzy sieci ruchomych powinni określić jeden lub więcej maksymalnych limitów wyrażonych w kwotach opłat lub objętości danych możliwych do pobrania, jakie obowiązywać będą klientów w związku z korzystaniem z usług transmisji danych w roamingu, wyrażonych w walucie, w której klient korzystający z roamingu otrzymuje rachunki, i które powinni zaoferować bezpłatnie wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu, a także informować ich o zbliżaniu się do wybranego limitu za pomocą odpowiedniej wiadomości ostrzegawczej. Po osiągnięciu wybranego maksymalnego limitu klienci nie powinni dłużej otrzymywać tych usług i ponosić opłat z ich tytułu, o ile nie zażądają oni wyraźnie kontynuowania korzystania z tych usług zgodnie z warunkami określonymi w powiadomieniu. Klienci korzystający z roamingu powinni mieć możliwość wyboru któregokolwiek z tych maksymalnych limitów wyrażonych w kwotach opłat lub objętości danych możliwych do pobrania w rozsądnym czasie lub możliwość odrzucenia tej opcji. O ile klienci nie zdecydują inaczej, powinni korzystać z domyślnego systemu limitów.
(44) Tego rodzaju środki służące przejrzystości powinny być traktowane jako minimalne zabezpieczenia dla klientów korzystających z roamingu i nie powinny uniemożliwiać operatorom sieci ruchomych oferowania swoim klientom szeregu innych narzędzi, które ułatwiają klientom przewidywanie i kontrolowanie swoich wydatków w zakresie usług transmisji danych w roamingu. Wielu operatorów rozwija na przykład nowe oferty detaliczne w zakresie świadczenia usług roamingu według taryfy ryczałtowej, umożliwiające transmisję danych w roamingu za określoną opłatą i w ciągu określonego czasu aż do wykorzystania rozsądnego limitu danych. Operatorzy opracowują również systemy umożliwiające powiadamianie w czasie rzeczywistym klientów korzystających z roamingu o aktualnej kwocie do zapłaty za usługi transmisji danych w roamingu. Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego, należy uwzględnić wspomnianą ewolucję rynków krajowych w zharmonizowanych przepisach.
(45) Co więcej, ciągle wysoki poziom cen hurtowych w przypadku usług transmisji danych w roamingu wynika przede wszystkim z wysokich opłat hurtowych pobieranych przez operatorów sieci niepreferowanych. Takie opłaty spowodowane są ograniczeniami w sterowaniu przepływem połączeń, które nie zachęcają operatorów do jednostronnego obniżania standardowych cen hurtowych z uwagi na to, że połączenia będą odbierane niezależnie od naliczanej opłaty. Efektem tego jest wyjątkowe zróżnicowanie cen hurtowych. W niektórych przypadkach ceny hurtowe za transmisję danych w roamingu, obowiązujące w przypadku sieci niepreferowanych, są 30 razy wyższe niż ceny mające zastosowanie do sieci preferowanej. Te nadmiernie wysokie opłaty hurtowe z tytułu usług transmisji danych w roamingu prowadzą do znacznych zakłóceń konkurencji między operatorami sieci ruchomych wewnątrz Wspólnoty, które szkodzą sprawnemu funkcjonowaniu rynku wewnętrznego. Ograniczają także zdolność operatorów macierzystych do przewidywania swoich kosztów hurtowych, a tym samym do oferowania swoim klientom przejrzystych i konkurencyjnych pakietów taryfowych na poziomie detalicznym. Z uwagi na ograniczoną możliwość skutecznego rozwiązania tych problemów przez krajowe organy regulacyjne na poziomie krajowym należy zastosować limit ceny hurtowej do usług transmisji danych w roamingu. Limit ceny hurtowej należy ustalić na poziomie ochronnym, znacznie powyżej najniższych cen hurtowych dostępnych obecnie na rynku, aby poprawić warunki konkurencji i umożliwić rozwój konkurencyjnych tendencji na rynku, gwarantując jednocześnie lepsze funkcjonowanie rynku wewnętrznego z korzyścią dla konsumentów. Poprzez zlikwidowanie nadmiernych opłat hurtowych za transmisję danych w roamingu, które w niektórych przypadkach nadal obowiązują na rynku, poziom ochronny powinien uniemożliwiać powstawanie zakłóceń lub ograniczeń konkurencji pomiędzy operatorami sieci telefonii ruchomej przez cały okres stosowania rozporządzenia (WE) nr 717/2007.
(46) Aby odzwierciedlić rozwój sytuacji na rynku oraz w obrębie ram regulacyjnych mających zastosowanie do łączności elektronicznej, konieczne jest zastąpienie odniesienia do "publicznych sieci telefonii" odniesieniem do "publicznych sieci łączności". W celu zachowania spójności należy odpowiednio zmienić art. 1 ust. 5 dyrektywy 2002/21/WE.
(47) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie zmiana rozporządzenia (WE) nr 717/2007 i dyrektywy 2002/21/WE w celu utrzymania i dalszego rozwoju wspólnego zbioru zasad zapewniającego ochronę użytkowników publicznych sieci łączności ruchomej przed nadmiernymi opłatami za korzystanie z usług roamingu ogólnowspólnotowego podczas podróży we Wspólnocie (niezależnie od tego, czy dotyczy to połączeń głosowych, wiadomości SMS czy transmisji danych), przyczyniające się tym samym do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony konsumentów i zachowaniu zasad konkurencji między operatorami sieci ruchomych, nie mogą zostać w wystarczającym stopniu osiągnięte w sposób bezpieczny, zharmonizowany i szybki przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary i skutki proponowanych działań mogą zostać lepiej zrealizowane na szczeblu wspólnotowym, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(48) Niemniej jednak to wspólne podejście powinno być stosowane przez ograniczony czas, z zastrzeżeniem, że w wyniku przeglądu, jaki zostanie przeprowadzony przez Komisję, może zostać zmienione, okres jego zastosowania wydłużony lub może być ono również zastąpione alternatywnymi sposobami regulacji, w oparciu o odpowiednie zalecenia ze strony Komisji.
(49) Komisja powinna dokonać oceny skuteczności rozporządzenia (WE) nr 717/2007 zmienionego niniejszym rozporządzeniem w świetle jego celów i wkładu we wdrażanie ram regulacyjnych i sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego. W tym kontekście Komisja powinna rozważyć wpływ rozporządzenia na pozycję rynkową różnej wielkości operatorów świadczących usługi łączności ruchomej w różnych rejonach Wspólnoty, na rozwój, tendencje i przejrzystość w zakresie opłat detalicznych i hurtowych, ich stosunek do kosztów rzeczywistych, zakres, w jakim założenia oceny skutków załączonej do niniejszego rozporządzenia zostały potwierdzone, a także koszty przestrzegania rozporządzenia ponoszone przez operatorów i jego wpływ na inwestycje. W świetle rozwoju techniki Komisja powinna również rozważyć dostępność i jakość usług będących alternatywą dla roamingu (np. VoIP).
(50) Przed dokonaniem omawianego przeglądu, a także w celu zagwarantowania stałego nadzoru usług roamingowych we Wspólnocie Komisja powinna sporządzić dla Parlamentu Europejskiego i Rady sprawozdanie okresowe zawierające ogólne streszczenie najnowszych tendencji w zakresie usług roamingowych i średniookresową ocenę postępu w zakresie realizacji celów rozporządzenia (WE) nr 717/2007 zmienionego niniejszym rozporządzeniem oraz ewentualnych alternatywnych możliwości realizacji tych celów.
(51) Przed wysunięciem odpowiednich zaleceń Komisja powinna również ocenić, czy regulacja usług roamingowych może odbywać się we właściwy sposób w obrębie ram prawnych dotyczących komunikacji elektronicznej. Powinna ona dokonać szczegółowej oceny alternatywnych metod realizacji celów rozporządzenia (WE) nr 717/2007, takich jak:
- rozwiązywanie problemów na poziomie hurtowym poprzez wprowadzenie obowiązku oferowania rozsądnego i sprawiedliwego dostępu na bazie niedyskryminacji lub sprawiedliwych warunkach wzajemności;
- przyjęcie podejścia opartego na oferowaniu klientom korzystającym z roamingu cen i warunków zbliżonych do konkurencyjnych cen i warunków obowiązujących na rynku sieci odwiedzanej, łącznie z możliwością uzyskania przez klienta różnych cen od różnych operatorów działających na rynku sieci odwiedzanej;
- rozwiązywanie trudności w obrębie wspólnotowego prawa konkurencji.
W szczególności Komisja powinna w konsultacji z Organem Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej zbadać i dokonać oceny struktury konkurencji na rynku telefonii ruchomej prowadzącej do niekonkurencyjnych cen w roamingu, sporządzić dla Parlamentu Europejskiego i Rady sprawozdanie z wniosków i propozycji rozwiązania problemów strukturalnych na rynkach telefonii ruchomej, a zwłaszcza znoszenia barier w dostępie do rynku i rozszerzaniu działalności.
(52) W związku z tym należy odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 717/2007 i dyrektywę 2002/21/WE,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
