Decyzja 2008/294/WE dotycząca harmonizacji warunków korzystania z widma radiowego na potrzeby usług łączności ruchomej na pokładach statków powietrznych (usługi MCA) we Wspólnocie

DECYZJA KOMISJI

z dnia 7 kwietnia 2008 r.

dotycząca harmonizacji warunków korzystania z widma radiowego na potrzeby usług łączności ruchomej na pokładach statków powietrznych (usługi MCA) we Wspólnocie

(notyfikowana jako dokument nr C(2008) 1256)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2008/294/WE)

(Dz.U.UE L z dnia 10 kwietnia 2008 r.)

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 676/2002/WE z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie ram regulacyjnych dotyczących polityki spektrum radiowego we Wspólnocie Europejskiej (decyzja o spektrum radiowym) ¹ , w szczególności jej art. 4 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Ramy strategiczne i 2010 ²  Europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia - wspierają otwartą i konkurencyjną gospodarkę cyfrową w Unii Europejskiej oraz podkreślają znaczenie technologii informacyjno-komunikacyjnych jako czynnika sprzyjającego integracji społecznej i podnoszącego jakość życia. Opracowanie dodatkowych środków łączności mogłoby korzystnie wpłynąć na wzrost wydajności i rozwój rynku telefonii ruchomej.

(2) Systemy łączności pokładowej mają z natury charakter ogólnoeuropejski, gdyż będą wykorzystywane głównie w trakcie lotów transgranicznych na terytorium Wspólnoty i poza jej granicami. Skoordynowane podejście mające na celu uregulowanie usług łączności ruchomej na pokładach statków powietrznych (usługi MCA) wspierać będzie realizację celów jednolitego rynku.

(3) Harmonizacja zasad korzystania z widma radiowego w całej Wspólnocie ułatwi terminowe wdrożenie i upowszechnienie usług MCA na terytorium Wspólnoty.

(4) Wprowadzenie komercyjnych usług MCA jest obecnie rozważane jedynie w odniesieniu do systemów GSM działających w zakresie 1.710-1.785 MHz dla łącza "uplink" (urządzenie końcowe nadaje, a stacja bazowa odbiera) oraz w zakresie 1.805-1.880 MHz dla łącza "downlink" (stacja bazowa nadaje, a urządzenie końcowe odbiera), zgodnie z normami ETSI EN 301.502 i EN 301.511. Jednak w przyszłości usługi te można rozszerzyć na inne publiczne ziemskie systemy łączności ruchomej, działające zgodnie z innymi normami i w innych zakresach częstotliwości.

(5) Zgodnie z art. 4 ust. 2 decyzji nr 676/2002/WE Komisja udzieliła mandatu ³  Europejskiej Konferencji Administracji Pocztowych i Telekomunikacyjnych (dalej zwanej "CEPT") do podjęcia wszelkich działań koniecznych do oceny szczegółowych kwestii dotyczących technicznej kompatybilności pomiędzy systemami GSM 1800 na pokładach statków powietrznych a licznymi potencjalnie zakłócanymi służbami radiowymi. Niniejsza decyzja wynika z badań technicznych przeprowadzonych przez CEPT na podstawie mandatu WE i przedstawionych w sprawozdaniu CEPT nr 016 ⁴ .

(6) System MCA ujęty w sprawozdaniu CEPT obejmuje jednostkę sterowania siecią (NCU) oraz stację bazową nadawczo-odbiorczą statku powietrznego (BTS statku powietrznego). System jest tak zaprojektowany, aby sygnały nadawane przez systemy łączności ruchomej na ziemi nie były wykrywalne w kabinie statku powietrznego, a urządzenia końcowe używane na pokładzie statku powietrznego nadawały tylko na minimalnym poziomie. Techniczne parametry dla NCU i BTS statku powietrznego pochodzą z modeli teoretycznych.

(7) Widmo radiowe wykorzystywane przez ziemskie sieci ruchomej łączności elektronicznej wykracza poza zakres niniejszej decyzji. Kwestia ta będzie przedmiotem między innymi decyzji Komisji w sprawie harmonizacji pasm 900 MHz i 1.800 MHz dla systemów ziemskich zdolnych do świadczenia ogólnoeuropejskich usług łączności elektronicznej.

(8) Warunki wydawania zezwoleń na usługi MCA również wykraczają poza zakres niniejszej decyzji. Kwestia koordynacji krajowych warunków wydawania zezwoleń na usługi MCA znalazła się w zaleceniu Komisji 2008/295/WE ⁵  zgodnie z dyrektywą 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa) ⁶ .

(9) Urządzenia dla usług MCA objętych niniejszą decyzją wchodzą w zakres dyrektywy 1999/5/WE Parlamentu Europejskiego i Rady nr z dnia 9 marca 1999 r. w sprawie urządzeń radiowych i końcowych urządzeń telekomunikacyjnych oraz wzajemnego uznawania ich zgodności ⁷ . Domniemaną zgodność z istotnymi wymogami dyrektywy 1999/5/WE urządzeń stosowanych w usługach MCA w Unii Europejskiej można dowieść w drodze zgodności ze zharmonizowaną normą ETSI EN 302.480 lub w drodze zastosowania innych procedur oceny zgodności określonych w dyrektywie 1999/5/WE.

(10) Kwestie związane z bezpieczeństwem lotniczym mają nadrzędne znaczenie i żadne z postanowień niniejszej decyzji nie może stać w sprzeczności z zachowaniem warunków optymalnego poziomu bezpieczeństwa lotniczego.

(11) Usługi MCA mogą być świadczone wyłącznie pod warunkiem, że spełniają one wymogi bezpieczeństwa lotniczego, potwierdzone odpowiednimi certyfikatami zdatności do lotu oraz stosownymi przepisami lotniczymi, a także wymogi w zakresie łączności elektronicznej. Certyfikaty zdatności do lotu ważne w całej Wspólnocie wydaje Europejska Agencja Bezpieczeństwa Transportu Lotniczego (EASA) na mocy rozporządzenia Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiającego zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i wyposażenia w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących ⁸ .

(12) Niniejsza decyzja nie dotyczy kwestii widma radiowego związanych z połączeniami pomiędzy statkami powietrznymi, satelitarną stacją kosmiczną a ziemią, które również są niezbędne do świadczenia usług MCA.

(13) W celu zapewnienia stałego dostosowania warunków określonych w niniejszej decyzji oraz wobec szybkich zmian w dziedzinie widma radiowego, krajowe organy administracji powinny w miarę możliwości monitorować wykorzystanie widma radiowego przez urządzenia do świadczenia usług MCA, na potrzeby aktywnego przeglądu niniejszej decyzji. Przegląd taki powinien uwzględniać postęp technologiczny i polegać na sprawdzeniu, czy pierwotne założenia dotyczące świadczenia usług MCA są nadal właściwe.

(14) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Komitetu ds. Widma Radiowego,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Celem niniejszej decyzji jest harmonizacja technicznych warunków dostępności widma radiowego oraz jego skutecznego wykorzystania dla celów usług łączności ruchomej na pokładach statków powietrznych we Wspólnocie.

Niniejszą decyzję stosuje się bez uszczerbku dla wszelkich pozostałych właściwych przepisów wspólnotowych, w szczególności przepisów rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 oraz zalecenia 2008/295/WE.

Artykuł  2

Dla celów niniejszej decyzji:

1) "usługi łączności ruchomej na pokładach statków powietrznych (usługi MCA)" oznaczają usługi łączności elektronicznej, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 lit. c) dyrektywy ramowej, świadczone przez przedsiębiorstwo w celu umożliwienia pasażerom linii lotniczych korzystania podczas lotu z publicznych sieci łączności bez nawiązywania bezpośrednich połączeń z ziemskimi sieciami ruchomymi;

2) "niepowodowanie zakłóceń i brak ochrony przed zakłóceniami" oznacza niepowodowanie żadnych szkodliwych zakłóceń żadnej służby radiokomunikacyjnej oraz brak możliwości żądania ochrony tych urządzeń przed szkodliwymi zakłóceniami wytwarzanymi przez służby radiokomunikacyjne;

3) "stacja bazowa nadawczo-odbiorcza statku powietrznego (BTS statku powietrznego)" oznacza jedną lub kilka stacji łączności ruchomej znajdujących się na pokładzie statku powietrznego, wykorzystujących częstotliwości z zakresów i systemy określone w tabeli 1 załącznika;

4) "jednostka sterowania siecią (NCU)" oznacza urządzenie umieszczone na pokładzie statku powietrznego, które zapobiega wykrywaniu w kabinie statku powietrznego sygnałów przesyłanych przez systemy ruchomej łączności elektronicznej na ziemi, wymienione w tabeli 2 załącznika, poprzez podniesienie w kabinie poziomu szumu tła w pasmach odbioru łączności ruchomej.

Artykuł  3

Tak szybko jak to tylko możliwe, lecz nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od wejścia w życie niniejszej decyzji, państwa członkowskie udostępniają, na zasadzie niepowodowania zakłóceń i braku ochrony przed zakłóceniami, na potrzeby usług MCA zakresy częstotliwości wymienione w tabeli 1 załącznika, pod warunkiem że usługi te spełniają warunki podane w załączniku.

Artykuł  4

Państwa członkowskie ustalają minimalną wysokość od ziemi dla wszelkich transmisji z systemu MCA działającego zgodnie z częścią 3 załącznika.

Państwa członkowskie mogą narzucić większe minimalne wysokości dla usług MCA w przypadkach uzasadnionych krajowymi względami topograficznymi i warunkami rozbudowy sieci na ziemi. Informacje te, wraz z odpowiednim uzasadnieniem, zgłasza się Komisji w ciągu czterech miesięcy od momentu przyjęcia niniejszej decyzji i opublikowania jej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł  5

Państwa członkowskie kontrolują wykorzystanie widma radiowego na potrzeby usług MCA, w szczególności pod kątem rzeczywistych i potencjalnych zakłóceń, a także w celu zapewnienia stałego dostosowania wszystkich warunków określonych w art. 3, oraz przekazują wyniki kontroli Komisji, aby, w razie konieczności, umożliwić terminowy przegląd niniejszej decyzji.

Artykuł  6

Niniejsza decyzja skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 7 kwietnia 2008 r.

	W imieniu Komisji
	Viviane REDING
	Członek Komisji

ZAŁĄCZNIK  ⁹  

1. Pasma częstotliwości i systemy dopuszczone dla usług MCA

Tabela 1

Rodzaj	Częstotliwość	System
GSM 1800	1 710-1 785 MHz (łącze "w górę") 1 805-1 880 MHz (łącze "w dół")	GSM zgodny z normami GSM opublikowanymi przez ETSI, w szczególności EN 301 502, EN 301 511 i EN 302 480, lub równoważnymi specyfikacjami
UMTS 2 100 (FDD)	1 920-1 980 MHz (łącze "w górę") 2 110-2 170 MHz (łącze "w dół")	UMTS zgodny z normami UMTS opublikowanymi przez ETSI, w szczególności EN 301 908-1, EN 301 908-2, EN 301 908-3 i EN 301 908-11, lub równoważnymi specyfikacjami
LTE 1 800 (FDD)	1 710-1 785 MHz (łącze "w górę") 1 805-1 880 MHz (łącze "w dół")	LTE zgodny z normami LTE opublikowanymi przez ETSI, w szczególności EN 301 908-1, EN 301 908-13, EN 301 908-14 i EN 301 908-15, lub równoważnymi specyfikacjami
Non-AAS 5G NR	1 710-1 785 MHz (łącze "w górę") 1 805-1 880 MHz (łącze "w dół")	Non-AAS 5G NR zgodny z normami 5G NR opublikowanymi przez ETSI, w szczególności EN 301 908-24 i EN 301 908-25, lub równoważnymi specyfikacjami

2. Zapobieganie połączeniom ruchomych urządzeń końcowych z sieciami naziemnymi

a) Do 1 stycznia 2026 r. ruchome urządzenia końcowe odbierające w pasmach częstotliwości i systemach wymienionych w tabeli 2 muszą być zabezpieczone przed próbą rejestracji w ruchomych sieciach UMTS na powierzchni ziemi:

– poprzez włączenie do systemu MCA jednostki sterowania siecią (NCU), która podnosi poziom szumu tła w kabinie w pasmach odbiorczych urządzeń w służbie radiokomunikacyjnej ruchomej, lub

– poprzez ekranowanie kadłuba statku powietrznego w celu dodatkowego stłumienia sygnałów przedostających się do kadłuba i wydostających się z niego.

Tabela 2

Pasma częstotliwości (MHz)	Systemy na powierzchni ziemi
925-960 MHz	UMTS
2 110-2 170 MHz	UMTS

Po tym terminie operatorzy MCA mogą podjąć decyzję o dalszym stosowaniu NCU w odniesieniu do pasm częstotliwości i systemów wymienionych w tabeli 2.

b) Oprócz przepisów lit. a) operatorzy MCA mogą podjąć decyzję o stosowaniu NCU dla systemów naziemnych świadczących usługi łączności elektronicznej w pasmach częstotliwości wymienionych w tabeli 3

Tabela 3

Pasma częstotliwości (MHz)

460-470 MHz

791-821 MHz

925-960 MHz

1 805-1 880 MHz

2 110-2 170 MHz

2 620-2 690 MHz

2 570-2 620 MHz

3. Parametry techniczne

a) Wartości graniczne zastępczej mocy promieniowanej izotropowo (EIRP), wytwarzanej na zewnątrz statku powietrznego, przez NCU/stację bazową (BS) statku powietrznego

Tabela 4

Wysokość nad ziemią (m)	Maksymalna EIRP wytwarzana na zewnątrz statku powietrznego w dBm/(szerokość kanału)
	NCU (1)	BS LTE i GSM statku powietrznego	BS non-AAS 5G NR statku powietrznego	BS UMTS statku powietrznego i NCU
	Pasmo: 900 MHz	Pasmo: 1 800 MHz	Pasmo: 1 800 MHz	Pasmo: 2 100 MHz
	Szerokość kanału = 3,84 MHz	Szerokość kanału = 200 kHz (2)	Szerokość kanału = 5 MHz (3)	Szerokość kanału = 3,84 MHz
3 000	- 6,2	- 13,0	10	1,0
4 000	- 3,7	- 10,5	13	3,5
5 000	- 1,7	- 8,5	15	5,4
6 000	- 0,1	- 6,9	16	7,0
7 000	1,2	- 5,6	18	8,3
8 000	2,3	- 4,4	19	9,5
(1) BS na pokładzie statku powietrznego nie wykorzystuje pasma częstotliwości 900 MHz, ale NCU jest potrzebna, aby uniemożliwić urządzeniom końcowym wykorzystującym inne kanały MCA połączenia z sieciami naziemnymi UMTS 900 MHz. (2) W przypadku szerokości kanału innej niż 200 kHz do wartości EIRP dodaje się współczynnik korekcyjny obliczony za pomocą wzoru 10 x log10 (szerokość kanału/(200 kHz)) dB. (3) W przypadku szerokości kanału innej niż 5 MHz do wartości EIRP dodaje się współczynnik korekcyjny obliczony za pomocą wzoru 10 x log10 (szerokość kanału/(5 MHz)) dB.

b) Wartości graniczne EIRP, wytwarzanej na zewnątrz statku powietrznego, przez ruchome urządzenie końcowe działające na pokładzie

Tabela 5

Wysokość nad ziemią	Maksymalna EIRP, wytwarzana na zewnątrz statku powietrznego, przez ruchome urządzenie końcowe GSM w dBm/200 kHz	Maksymalna EIRP, wytwarzana na zewnątrz statku powietrznego, przez ruchome urządzenie końcowe LTE w dBm/5 MHz (1)	Maksymalna EIRP, wytwarzana na zewnątrz statku powietrznego, przez ruchome urządzenie końcowe LTE i 5G NR w dBm/5 MHz (2) (3) (4)	Maksymalna EIRP, wytwarzana na zewnątrz statku powietrznego, przez ruchome urządzenie końcowe UMTS w dBm/3,84 MHz
(m)	GSM 1 800 MHz	LTE 1 800 MHz	LTE i 5G NR 1 800 MHz	UMTS 2 100 MHz
3 000	- 3,3	1,7	0	3,1
4 000	- 1,1	3,9	2	5,6
5 000	0,5	5	4	7
6 000	1,8	5	6	7
7 000	2,9	5	7	7
8 000	3,8	5	8	7
(1) Warunki te mają zastosowanie do eksploatacji systemów MCA zainstalowanych do 31 grudnia 2022 r.
(2) Warunki te mają zastosowanie do eksploatacji systemów MCA zainstalowanych po 31 grudnia 2022 r.
(3) W przypadku szerokości kanału innej niż 5 MHz do wartości EIRP dodaje się współczynnik korekcyjny obliczony za pomocą wzoru 10 x log10 (szerokość kanału/5 MHz) dB.
(4) EIRP określa się dla każdego kanału, niezależnie od wykorzystywanej szerokości kanału, ze względu na fakt, że może być eksploatowanych wiele ruchomych urządzeń końcowych.

c) Wartości graniczne EIRP, wytwarzanej na zewnątrz statku powietrznego, przez NCU, w innych odpowiednich pasmach częstotliwości

W przypadku gdy operatorzy usług MCA postanowią o stosowaniu NCU do zabezpieczenia ruchomych urządzeń końcowych przed próbą rejestracji w ruchomych sieciach na powierzchni ziemi innych niż sieci UMTS w pasmach częstotliwości wymienionych w tabeli 3, wartości maksymalne podane w tabeli 6 stosuje się w odniesieniu do całkowitej EIRP, wytwarzanej na zewnątrz statku powietrznego, przez NCU, łącznie z wartościami wymienionymi w tabeli 4.

Tabela 6

Wysokość nad ziemią (m)	Maksymalna EIRP, wytwarzana na zewnątrz statku powietrznego, przez NCU
	460-470 MHz	791-821 MHz	1 805-1 880 MHz	2 570-2 690 MHz
	dBm/1,25 MHz	dBm/10 MHz	dBm/200 kHz	dBm/4,75 MHz
3 000	- 17,0	- 0,87	- 13,0	1,9
4 000	- 14,5	1,63	- 10,5	4,4
5 000	- 12,6	3,57	- 8,5	6,3
6 000	- 11,0	5,15	- 6,9	7,9
7 000	- 9,6	6,49	- 5,6	9,3
8 000	- 8,5	7,65	- 4,4	10,4

d) Wymogi operacyjne

1) Minimalna wysokość nad ziemią dla każdej transmisji pracującego systemu MCA musi wynosić 3 000 metrów.

2) Stacja bazowa statku powietrznego w czasie pracy musi ograniczać moc nadawania wszystkich ruchomych urządzeń końcowych GSM nadających w paśmie 1 800 MHz do nominalnej wartości 0 dBm/200 kHz na wszystkich etapach połączenia, łącznie z inicjowaniem dostępu.

3) Stacja bazowa statku powietrznego w czasie pracy musi ograniczać moc nadawania wszystkich ruchomych urządzeń końcowych LTE nadających w paśmie 1 800 MHz do nominalnej wartości 5 dBm/5 MHz na wszystkich etapach połączenia.

4) Stacja bazowa statku powietrznego w czasie pracy musi ograniczać moc nadawania wszystkich ruchomych urządzeń końcowych UMTS nadających w paśmie 2 100 MHz do nominalnej wartości -6 dBm/3,84 MHz na wszystkich etapach połączenia, a maksymalna liczba użytkowników nie powinna przekraczać 20.

5) Stacja bazowa statku powietrznego w czasie pracy musi ograniczać moc nadawania wszystkich ruchomych urządzeń końcowych 5G NR nadających w paśmie 1 800 MHz do nominalnej wartości 5 dBm/kanał na wszystkich etapach połączenia, łącznie z inicjowaniem dostępu.

1 Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 1.

2 COM(2005) 229 wersja ostateczna z 1.6.2005.

3 Mandat dla CEPT dotyczący usług łączności ruchomej na pokładach statków powietrznych, 12.10.2006.

4 Sprawozdanie CEPT dla Komisji Europejskiej w odpowiedzi na mandat WE dotyczący usług łączności ruchomej na pokładach statków powietrznych (MCA), 30.3.2007.

5 Zob. s. 24 niniejszego Dziennika Urzędowego.

6 Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 33. Dyrektywa zmieniona rozporządzeniem (WE) nr 717/2007 (Dz.U. L 171 z 29.6.2007, s. 32).

7 Dz.U. L 91 z 7.4.1999, s. 10. Dyrektywa zmieniona rozporządzeniem (WE) nr 1882/2003 (Dz.U. L 284 z 31.10.2003, s. 1).

8 Dz.U. L 243 z 27.9.2003, s. 6. Rozporządzenie zmienione rozporządzeniem (WE) nr 287/2008 (Dz.U. L 87 z 29.3.2008, s. 3).

9 Załącznik:

- zmieniony przez art. 1 decyzji nr (UE) 2016/2317 z dnia 16 grudnia 2016 r. (Dz.U.UE.L.2016.345.67) zmieniającej nin. decyzję z dniem 20 grudnia 2016 r.

- zmieniony przez art. 1 decyzji nr 2013/654/UE z dnia 12 listopada 2013 r. (Dz.U.UE.L.2013.303.48) zmieniającej nin. decyzję z dniem 14 listopada 2013 r., z tym że wartości dla pasma 2 570-2 690 MHz określone w tabeli 3 załącznika do niniejszej decyzji stosuje się od dnia 1 stycznia 2017 r.

- zmieniony przez art. 1 decyzji nr 2022/2324 z dnia 23 listopada 2022 r. (Dz.U.UE.L.2022.307.262) zmieniającej nin. decyzję z dniem 28 listopada 2022 r.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2008.98.19
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2008/294/WE dotycząca harmonizacji warunków korzystania z widma radiowego na potrzeby usług łączności ruchomej na pokładach statków powietrznych (usługi MCA) we Wspólnocie
• Data aktu: 07/04/2008
• Data ogłoszenia: 10/04/2008
• Data wejścia w życie: 10/04/2008