RADA UNII EUROPEJSKIEJ,uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,
uwzględniając Umowę o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku, z jednej strony, a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony, podpisaną w Kotonu dnia 23 czerwca 2000 r. 1 i zmienioną w Luksemburgu dnia 25 czerwca 2005 r. 2 ("umowa AKP-WE"),
uwzględniając decyzję Rady 2001/822/WE z dnia 27 listopada 2001 r. w sprawie stowarzyszenia krajów i terytoriów zamorskich ze Wspólnotą Europejską (zwaną dalej "Decyzją o stowarzyszeniu zamorskim") 3 , w szczególności jej art. 23 akapit czwarty,
uwzględniając decyzję nr 1/2006 Rady Ministrów AKP-WE z dnia 2 czerwca 2006 r. określającą wieloletnie ramy finansowe na lata 2008-2013 i modyfikującą zmienioną umowę o partnerstwie AKP-WE 4 ,
uwzględniając Umowę wewnętrzną między przedstawicielami rządów państw członkowskich, zebranymi w Radzie, w sprawie finansowania pomocy wspólnotowej na podstawie wieloletnich ram finansowych na lata 2008-2013 zgodnie z umową o partnerstwie AKP-WE oraz w sprawie przydzielania pomocy finansowej dla krajów i terytoriów zamorskich, do których stosuje się część czwartą Traktatu WE 5 ("umowa wewnętrzna"), w szczególności jej art. 10 ust. 2,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 617/2007 z dnia 14 maja 2007 r. w sprawie realizacji 10. Europejskiego Funduszu Rozwoju na mocy umowy o partnerstwie AKP-WE 6 ,
uwzględniając wniosek Komisji, uwzględniając opinię Trybunału Obrachunkowego 7 ,
uwzględniając opinię Europejskiego Banku Inwestycyjnego,
a także mając na uwadze, co następuje:(1) Niezbędne jest ustalenie szczegółowych zasad płatności wkładów przez państwa członkowskie na rzecz 10. Europejskiego Funduszu Rozwoju ("EFR"), ustanowionego na mocy umowy wewnętrznej, oraz zasad przydzielania pomocy finansowej krajom i terytoriom zamorskim, do których mają zastosowanie postanowienia części czwartej Traktatu WE ("KiTZ").
(2) Należy ustanowić zasady odnoszące się do postępowania ze wszystkimi saldami pozostałymi z poprzednich EFR, zwłaszcza dotyczące szczegółowych przepisów regulujących przeniesienie ich do 10. EFR, a także zasady mające zastosowanie do ich wykonania lub wpływu ich umorzenia na składki państw członkowskich.
(3) Niezbędne jest ustanowienie warunków, na jakich Trybunał Obrachunkowy ma wykonywać swoje uprawnienia w odniesieniu do EFR.
(4) Niezbędne jest ustanowienie warunków, na jakich Europejski Bank Inwestycyjny ("EBI") zarządza zasobami EFR.
(5) Przepisy dotyczące przeprowadzanej przez Trybunał Obrachunkowy kontroli zasobów EFR zarządzanych przez EBI powinny być zgodne z porozumieniem trójstronnym zawartym przez Trybunał Obrachunkowy, EBI i Komisję na mocy art. 248 ust. 4 Traktatu.
(6) Właściwe jest zapewnienie odpowiedniej, szybkiej i skutecznej realizacji programów i projektów finansowanych na mocy umowy AKP-WE oraz ustanowienie przejrzystych i łatwych w stosowaniu procedur zarządzania ułatwiających decentralizację zadań i obowiązków.
(7) Strony umowy AKP-WE potwierdziły swoje zobowiązanie względem społecznych i etycznych klauzul określonych w stosownych konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP).
(8) Niezbędne jest ustanowienie szczegółowych zasad, zgodnie z którymi delegowany urzędnik zatwierdzający ustala w ścisłej współpracy z krajowym urzędnikiem zatwierdzającym zasady konieczne, by zapewnić właściwą realizację działań.
(9) W niniejszym rozporządzeniu należy w możliwie najszerszym zakresie uwzględnić rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich 8 , stanowiące podstawę reformy wewnętrznego zarządzania w Komisji, z uwagi na kwestie wydajności i uproszczenia. W niektórych przypadkach, o ile jest to właściwe, należy stosować, z uwzględnieniem niezbędnych zmian, rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2342/2002 z dnia 23 grudnia 2002 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich 9 .
(10) Wszelkie zmiany w porównaniu z rozporządzeniem finansowym z dnia 27 marca 2003 r. mającym zastosowanie do 9. Europejskiego Funduszu Rozwoju 10 powinny przyczynić się do realizacji celów reform Komisji, poprawić lub zapewnić należyte zarządzanie finansami oraz zwiększyć ochronę interesów finansowych Wspólnoty przed nadużyciami finansowymi i innymi bezprawnymi działaniami, a tym samym zwiększyć legalność i prawidłowość operacji finansowych.
(11) Niektóre zmiany w stosunku do rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do 9. EFR są, w obliczu zebranych doświadczeń, konieczne dla ułatwienia wykonywania EFR oraz realizacji celów polityki leżących u jego podstaw oraz dostosowania niektórych wymogów dotyczących procedur i dokumentów. Należy przede wszystkim zwiększyć przejrzystość przez zapewnienie informacji o beneficjentach wspólnotowych środków finansowych.
(12) Zasada należytego zarządzania finansami powinna umożliwić skuteczną i wydajną wewnętrzną kontrolę realizacji zasobów EFR.
(13) Jeżeli chodzi o zasoby EFR, państwom członkowskim należy umożliwić wnoszenie dobrowolnych wkładów finansowych, aby pomóc osiągnąć cele określone w umowie o partnerstwie AKP-WE poza uzgodnieniami dotyczącymi współfinansowania, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 617/2007.
(14) Do EFR powinna mieć zastosowanie zasada specyfikacji.
(15) Jeżeli chodzi o metody realizacji zasobów EFR, należy zmienić strukturę przepisów dotyczących zarządzania scentralizowanego, zdecentralizowanego oraz wspólnego, zawartych w rozporządzeniu finansowym mającym zastosowanie do 9. EFR, tak aby stała się ona bardziej czytelna, a niektóre wymogi zostały jaśniej sformułowane. Należy zwłaszcza uprościć wymogi dotyczące wspólnego zarządzania, warunki przekazywania zadań oraz kryteria korzystania z krajowych organów sektora publicznego, co ułatwi korzystanie z nich i umożliwi reakcję na rosnące potrzeby operacyjne.
(16) Należy zmodyfikować zakaz przekazywania podmiotom prywatnym zadań wykonawczych, dotyczący zarządzania scentralizowanego, ponieważ warunki tego zakazu okazały się nadmiernie surowe. Komisja powinna mieć możliwość korzystania z usług biura podróży lub organizatora konferencji w celu pośrednictwa w refundacji kosztów ponoszonych przez uczestników konferencji, pod warunkiem dopilnowania, by prywatna spółka nie korzystała z uprawnień dyskrecjonalnych.
(17) Jeżeli chodzi o księgowego, należy jaśniej określić jego obowiązki w zakresie zatwierdzania sprawozdania finansowego na podstawie informacji finansowych przedstawianych mu przez urzędników zatwierdzających. W tym celu księgowy powinien być upoważniony do sprawdzania informacji otrzymywanych od delegowanego urzędnika zatwierdzającego oraz - w razie konieczności - do wnoszenia zastrzeżeń.
(18) Należy uściślić warunki i ograniczenia dotyczące odpowiedzialności finansowej wszystkich podmiotów działających w sferze finansów i wszelkich innych osób zaangażowanych w realizację EFR.
(19) Należy uściślić oraz zaostrzyć zasady dotyczące odzyskiwania należnych kwot, aby zapewnić lepszą ochronę interesów finansowych Wspólnot. Należy zwłaszcza sprecyzować warunki naliczania odsetek za opóźnienie należnych EFR.
(20) Należy wprowadzić przepisy dotyczące terminów przedawnienia roszczeń. Inaczej niż ma to miejsce w przypadku wielu państw członkowskich, Wspólnoty nie obowiązuje termin przedawnienia, zgodnie z którym roszczenia finansowe wygasają po upływie określonego czasu. Podobnie Wspólnota nie jest ograniczona terminem przedawnienia w przypadku dochodzenia swoich roszczeń od osób trzecich. Wprowadzenie takich terminów przedawnienia powinno być zgodne z zasadą należytego zarządzania finansami.
(21) Zgodnie z ogólnym rozporządzeniem finansowym i dyrektywą 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi 11 należy wyjaśnić zasady wykluczania z udziału w procedurach udzielania zamówień. Należy wprowadzić wyraźne rozróżnienie pomiędzy wykluczeniem obowiązkowym i wykluczeniem wynikającym z kary administracyjnej. Ponadto dla zachowania pewności prawnej i proporcjonalności należy określić maksymalny okres wykluczenia. Można ustanowić wyjątek od zasad wykluczania odnoszący się do zakupu dostaw na szczególnie korzystnych warunkach od dostawcy, który ostatecznie kończy działalność gospodarczą, syndyków lub likwidatorów masy upadłościowej, w przypadku układu z wierzycielami lub podobnej procedury na mocy prawa krajowego.
(22) Należy zezwolić na korzystanie z centralnej bazy danych o kandydatach lub oferentach, którzy znajdują się w sytuacji wykluczenia, ustanowionej na mocy rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002, w kontekście EFR.
(23) W odniesieniu do dotacji konieczne jest wprowadzenie pewnych uściśleń w art. 103, zwłaszcza w odniesieniu do ich zakresu. Aby usprawnić zarządzenie dotacjami i uprościć procedury, powinna istnieć możliwość udzielania dotacji na mocy decyzji instytucji lub na mocy pisemnej umowy z beneficjentami oraz, oprócz tradycyjnego systemu zwracania faktycznie poniesionych kosztów, dopuszczenia możliwości płatności ryczałtowych i finansowania według stawki zryczałtowanej. Należy również zwiększyć proporcjonalność wymogów dotyczących kontroli i gwarancji w stosunku do istniejącego w danym przypadku ryzyka finansowego.
(24) Sprawdził się przepis, zgodnie z którym dotacje przyznawane są na podstawie zaproszenia do składania wniosków. Z doświadczenia wynika jednak, że w niektórych sytuacjach charakter działania nie pozostawia swobody wyboru przy selekcji beneficjentów. Należałoby zatem wyraźnie uwzględnić możliwość zaistnienia takich wyjątkowych sytuacji.
(25) W przypadku dotacji na koszty bieżące zasada, zgodnie z którą stosowna umowa nie może być podpisana później niż w ciągu czterech miesięcy po rozpoczęciu roku budżetowego beneficjenta, okazała się zbyt mało elastyczna. Dlatego też termin ten należy ustalić na 6 miesięcy.
(26) Choć dotacje nadal będą udzielane na podstawie kryteriów wyboru i przyznawania dotacji, to jednak nie ma konieczności, aby kryteria te były każdorazowo poddawane ocenie przez komitet. Należy umożliwić korzystanie z innych, bardziej elastycznych środków oceny kryteriów wyboru.
(27) Dla jasności należy uprościć zasadę dotyczącą stosowania przez beneficjentów dotacji wymogów w zakresie udzielania zamówień. Oprócz tego należy wprowadzić wyraźny zapis uwzględniający przypadek, w którym w celu realizacji działania niezbędne jest udzielenie wsparcia finansowego osobom trzecim,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: