PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno- Społecznego(1),
po konsultacji z Komitetem Regionów,
stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu(2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Dyrektywa 2003/55/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 26 czerwca 2003 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego(3) wniosła istotny wkład w działania zmierzające do utworzenia wewnętrznego rynku gazu ziemnego. Aby znieść pozostałe bariery uniemożliwiające zakończenie tworzenia wewnętrznego rynku, szczególnie w odniesieniu do handlu gazem, konieczne jest obecnie wprowadzenie strukturalnych zmian w ramach prawnych. Niezbędne są dodatkowe techniczne przepisy, szczególnie dotyczące dostępu stron trzecich, zasad odnoszących się do mechanizmów alokacji zdolności przesyłowej, procedur zarządzania ograniczeniami w przesyle oraz wymogów zachowania przejrzystości.
(2) Doświadczenie zdobyte w czasie wdrażania i monitorowania pierwszego zestawu Wytycznych dotyczących dobrych praktyk, przyjętych przez Europejskie Forum Regulacji Gazu (Forum) w 2002 roku pokazuje, że w celu zapewnienia pełnego wprowadzenia w życie zasad ustanowionych w Wytycznych we wszystkich Państwach Członkowskich oraz w celu zapewnienia minimalnej gwarancji warunków równego dostępu do rynku zasady te muszą mieć podstawę prawną ich stosowania.
(3) Drugi zbiór wspólnych zasad pt. "Drugie wytyczne dotyczące dobrych praktyk" został przyjęty na spotkaniu Forum, które odbyło się w dniach 24-25 września 2003 r. i celem niniejszego rozporządzenia jest ustanowienie, na podstawie tych Wytycznych, podstawowych zasad i reguł dotyczących dostępu do sieci, usług związanych z dostępem stron trzecich, procedur zarządzania ograniczeniami w przesyle, przejrzystości, bilansowania i handlu prawami dostępu do zdolności przesyłowych.
(4) Artykuł 15 dyrektywy 2003/55/WE zezwala na działalność operatora połączonych systemów przesyłu i dystrybucji. Dlatego też zasady ustalone w niniejszym rozporządzeniu nie wymagają wprowadzania zmian w organizacji krajowych systemów przesyłu i dystrybucji, jeśli jest ona zgodna z odpowiednimi przepisami dyrektywy 2003/55/WE, w szczególności jej art. 15.
(5) Zakres niniejszego rozporządzenia obejmuje gazociągi wysokociśnieniowe podłączające lokalnych dystrybutorów do sieci gazowych, które nie są przede wszystkim wykorzystywane do celów lokalnej dystrybucji.
(6) Należy określić kryteria, według których ustalane są taryfy za dostęp do sieci w celu zapewnienia, że kryteria te są w pełni zgodne z zasadą niedyskryminacyjnego dostępu do sieci i wymogami dobrze funkcjonującego rynku wewnętrznego oraz że w pełni uwzględniają one potrzebę zachowania integralności systemu i odzwierciedlają faktycznie poniesione koszty w stopniu, w jakim koszty te odpowiadają tym, jakie ponosi porównywalny pod względem skuteczności i struktury operator sieci oraz są przejrzyste, zapewniając jednocześnie odpowiedni zwrot nakładów inwestycyjnych, a w stosownych przypadkach uwzględniając analizy porównawcze taryf przeprowadzone przez urzędy regulacyjne.
(7) Przy obliczaniu taryf za dostęp do sieci należy uwzględnić faktycznie poniesione koszty w stopniu, w jakim koszty te odpowiadają tym, jakie ponosi porównywalny pod względem skuteczności i struktury operator sieci oraz są przejrzyste, jak również potrzebę zapewnienia odpowiedniego zwrotu nakładów inwestycyjnych oraz bodźców zachęcających do budowania nowej infrastruktury. W związku z tym, a w szczególności jeżeli istnieje rzeczywista konkurencja między gazociągami, właściwe będzie rozważenie przeprowadzenia analizy porównawczej taryf przez urzędy regulacyjne.
(8) Korzystanie z mechanizmów rynkowych takich jak aukcje w celu określenia taryf musi być zgodne z przepisami zawartymi w dyrektywie 2003/55/WE.
(9) W celu zapewnienia we Wspólnocie wspólnego minimalnego standardu usług związanych z dostępem stron trzecich oraz w celu zapewnienia, że usługi związane z dostępem stron trzecich są wystarczająco kompatybilne, jak również w celu czerpania korzyści wynikających z dobrze funkcjonującego wewnętrznego rynku gazu ziemnego potrzebny jest wspólny, minimalny pakiet usług związanych z dostępem stron trzecich.
(10) Odniesienia do zharmonizowanych umów przesyłowych w kontekście niedyskryminacyjnego dostępu do sieci operatorów systemu przesyłowego nie oznaczają, że warunki umów przesyłowych danego operatora systemu w Państwie Członkowskim muszą być takie same, jak warunki umów innego operatora systemu przesyłowego w tym lub w innym Państwie Członkowskim, chyba że zostaną ustalone minimalne wymogi, jakie muszą spełniać wszystkie umowy przesyłowe.
(11) Zarządzanie kontraktowymi ograniczeniami w przesyle sieci jest ważnym zagadnieniem w tworzeniu wewnętrznego rynku gazu ziemnego. Należy stworzyć wspólne zasady, które równoważyłyby potrzebę udostępniania niewykorzystanej zdolności przesyłowej zgodnie z zasadą "wykorzystaj lub strać" - (use-it-or-loose-it) z prawami posiadacza zdolności przesyłowej do jej wykorzystania w razie potrzeby, przy jednoczesnym zwiększeniu płynności zdolności przesyłowej.
(12) Mimo iż obecnie we Wspólnocie fizyczne ograniczenia w przesyle w sieci rzadko są problemem, w przyszłości mogą się nim stać. Dlatego też ważne jest wprowadzenie podstawowych zasad dotyczących alokacji ograniczonej zdolności przesyłowej w takich okolicznościach.
(13) Aby uzyskać skuteczny dostęp do sieci gazowych oraz wykorzystać możliwości, jakie stwarza rynek wewnętrzny, użytkownicy sieci potrzebują informacji, szczególnie na temat wymogów technicznych i dostępnej przepustowości. Konieczne są wspólne minimalne standardy dotyczące wymogów przejrzystości. Informacje takie mogą być publikowane w różny sposób, w tym również za pomocą elektronicznych środków przekazu.
(14) Niedyskryminacyjne i przejrzyste systemy bilansowania gazu, stosowane przez operatorów systemów przesyłowych stanowią ważne mechanizmy, szczególnie dla nowych uczestników rynku, którzy mogą napotykać na więcej trudności w bilansowaniu swojego portfela całkowitej sprzedaży niż firmy już istniejące na danym rynku. Dlatego też niezbędne jest, aby ustanowić przepisy zmierzające do zapewnienia, że operatorzy systemów przesyłowych będą posługiwać się takimi mechanizmami w sposób zgodny z równymi, przejrzystymi i gwarantującymi skuteczny dostęp do sieci warunkami.
(15) Handel prawami do zdolności przesyłowej uzyskanymi na rynku pierwotnym stanowi ważny element rozwoju konkurencyjnego rynku i tworzenia jego płynności. Dlatego też niniejsze rozporządzenie ustanawia podstawowe zasady dotyczące tej kwestii.
(16) Należy zapewnić, aby przedsiębiorstwa nabywające prawa do zdolności przesyłowej mogły ją odsprzedawać innym koncesjonowanym przedsiębiorstwom w celu zapewnienia odpowiedniego poziomu płynności na rynku zdolności przesyłowych. Jednakże podejście to nie stanowi przeszkody dla istnienia systemu, w którym zdolność przesyłowa niewykorzystana przez dany okres, określony na poziomie krajowym, byłaby ponownie udostępniana na zasadach rynkowych według sprawiedliwych reguł.
(17) Krajowe urzędy regulacji powinny zapewnić przestrzeganie zasad zawartych w niniejszym rozporządzeniu i w wytycznych przyjętych na jego podstawie.
(18) W Wytycznych załączonych do niniejszego rozporządzenia określone są, na podstawie Drugich wytycznych dotyczących dobrych praktyk, szczegółowe reguły dotyczące ich wdrażania. W stosownych przypadkach reguły te będą z czasem doprecyzowywane z uwzględnieniem różnic pomiędzy krajowymi systemami gazowymi.
(19) Proponując zmiany do Wytycznych zawartych w załączniku do niniejszego rozporządzenia, Komisja powinna zapewnić przeprowadzenie wcześniejszych konsultacji ze wszystkimi właściwymi podmiotami, których te wytyczne dotyczą, reprezentowanymi przez organizacje branżowe oraz z Państwami Członkowskimi uczestniczącymi w Forum, jak również powinna zwrócić się z prośbą o opinię do Europejskiej Grupy Regulatorów Energii Elektrycznej i Gazu.
(20) Państwa Członkowskie i właściwe władze krajowe powinny być zobowiązane do dostarczania Komisji odpowiednich informacji. Takie informacje powinny być traktowane przez Komisję jako poufne.
(21) Niniejsze rozporządzenie i wytyczne przyjęte zgodnie z tym rozporządzeniem nie uchybiają stosowaniu wspólnotowych reguł konkurencji.
(22) Środki niezbędne do wprowadzenia w życie niniejszego rozporządzenia powinny być przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(4).
(23) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie stworzenie uczciwych reguł dotyczących warunków dostępu do systemów przesyłowych gazu ziemnego, nie może być w wystarczający sposób osiągnięty przez Państwa Członkowskie, natomiast z uwagi na zakres i skutki działań, może być lepiej zrealizowany na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może zastosować środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza działania konieczne dla osiągnięcia powyższego celu,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w Strasburgu, dnia 28 września 2005 r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
J. BORRELL FONTELLES |
J. D. ALEXANDER |
Przewodniczący |
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 241 z 28.9.2004, str. 31.
(2) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 20 kwietnia 2004 r. (Dz.U. C 104 E z 30.4.2004, str. 306), wspólne stanowisko Rady z dnia 12 listopada 2004 r. (Dz.U. C 25 E z 1.2.2005, str. 44) oraz stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2005 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 12 lipca 2005 r.
(3) Dz.U. L 176 z 15.7.2003, str. 57.
(4) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.