a także mając na uwadze, co następuje:(1) Wspólnota postawiła sobie za cel utrzymanie i rozwijanie obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, gdzie zapewniona jest swoboda przepływu osób. W tym celu Wspólnota musi przyjąć m.in. środki w zakresie współpracy sądowej w sprawach cywilnych, konieczne dla właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego.
(2) W dniu 3 grudnia 1998 r. Rada przyjęła plan działań Rady i Komisji w sprawie najlepszego wykonania postanowień Traktatu z Amsterdamu odnoszących się do utworzenia przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości (wiedeński plan działań(4).
(3) Rada Europejska zebrana w Tampere w dniach 15 i 16 października 1999 r. uznała zasadę wzajemnego uznawania decyzji sądowych za kamień węgielny dla utworzenia prawdziwego obszaru sądowniczego.
(4) W dniu 30 listopada 2000 r. Rada przyjęła program środków dla wykonania zasady wzajemnego uznawania decyzji w sprawach cywilnych i handlowych(5). Program ten obejmuje w swoim pierwszym etapie zniesienie exequatur, tj. utworzenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych.
(5) Pojęcie "roszczenia bezsporne" powinno obejmować wszystkie sytuacje, w których wierzyciel, przy możliwym do zweryfikowania niekwestionowaniu przez dłużnika rodzaju lub wysokości roszczenia pieniężnego, uzyskał decyzję sądu przeciwko dłużnikowi albo nadający się do wykonania dokument wymagający wyraźnej zgody dłużnika, np. ugodę sądową lub dokument urzędowy.
(6) Brak zarzutów ze strony dłużnika, o których mowa w art. 3 ust. 1 lit. b), może przyjąć formę niestawiennictwa na rozprawie lub niezastosowania się do wezwania przez sąd do wypowiedzenia się na piśmie co do zamiaru prowadzenia obrony.
(7) 1 Niniejsze rozporządzenie powinno stosować się do orzeczeń, ugód sądowych i dokumentów urzędowych w sprawie roszczeń bezspornych oraz decyzji wydanych na skutek zaskarżenia orzeczeń, ugód sądowych i dokumentów urzędowych, którym nadano zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego.
(8) W konkluzjach z Tampere Rada Europejska uznała, że dostęp do wykonania orzeczenia w Państwie Członkowskim innym niż to, w którym orzeczenie zostało wydane, powinien być przyspieszony i uproszczony poprzez rezygnację ze stosowania środków pośrednich podejmowanych przed wykonaniem orzeczenia w Państwie Członkowskim, w którym wnosi się o wykonanie. Orzeczenie, któremu sąd wydania nadał zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego, dla celów wykonania powinno być traktowane tak, jakby było wydane w Państwie Członkowskim, w którym wnosi się o wykonanie. Dla przykładu, w Zjednoczonym Królestwie rejestracja orzeczenia sądu zagranicznego opatrzonego zaświadczeniem będzie odbywać się dlatego według tych samych zasad co rejestracja orzeczenia wydanego w innej części Zjednoczonego Królestwa i nie może pociągać za sobą kontroli merytorycznej orzeczenia sądu zagranicznego. Warunki dotyczące wykonywania orzeczeń w dalszym ciągu będą określane przez prawo krajowe.
(9) Procedura taka powinna mieć wiele istotnych zalet w porównaniu z procedurą exequatur przewidzianą w rozporządzeniu Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych(6), w związku z brakiem potrzeby zatwierdzania przez organ sądowy w drugim Państwie Członkowskim i związanych z tym opóźnień oraz kosztów.
(10) W przypadku wydania przez sąd w Państwie Członkowskim orzeczenia dotyczącego roszczenia bezspornego pod nieobecność dłużnika w postępowaniu zniesienie w Państwie Członkowskim wykonania wszelkiej kontroli nierozerwalnie wiąże się i zależy od istnienia dostatecznej gwarancji przestrzegania prawa do obrony.
(11) Niniejsze rozporządzenie dąży do umacniania praw podstawowych oraz uwzględnia zasady uznane w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej. W szczególności dąży ono do zapewnienia pełnego poszanowania prawa do uczciwego procesu, uznanego w art. 47 Karty.
(12) Należy ustanowić minimalne standardy dla postępowań prowadzących do wydania orzeczenia, aby zapewnić, że dłużnik będzie poinformowany o toczącym się przeciwko niemu postępowaniu sądowemu, wymogach aktywnego uczestnictwa w postępowaniu w celu zakwestionowania roszczenia oraz o konsekwencjach wynikających z jego nieuczestnictwa, w odpowiednim czasie oraz w sposób umożliwiający mu zorganizowanie obrony.
(13) Z uwagi na różnice w przepisach procedury cywilnej Państw Członkowskich, a zwłaszcza w przepisach regulujących doręczanie dokumentów, zachodzi konieczność precyzyjnego i szczegółowego zdefiniowania tych minimalnych standardów. W szczególności metody doręczenia oparte na fikcji prawnej nie mogą być, jeśli chodzi o wypełnienie tych minimalnych standardów, uznane za wystarczające, aby nadać orzeczeniu zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego.
(14) Wszystkie metody doręczenia wymienione w art. 13 i 14 charakteryzują się albo całkowitą pewnością (art. 13), albo bardzo wysokim stopniem prawdopodobieństwa (art. 14), że doręczany dokument dotarł do adresata. W kategorii drugiej orzeczeniu należy nadać zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego jedynie wówczas, gdy Państwo Członkowskie wydania dysponuje odpowiednim mechanizmem umożliwiającym dłużnikowi ubieganie się o pełną kontrolę orzeczenia zgodnie z warunkami określonymi w art. 19, w tych wyjątkowych przypadkach, gdy pomimo postępowania zgodnie z art. 14 dokument nie dotarł do adresata.
(15) Należy rozumieć, że osobiste doręczenie niektórym osobom innym niż sam dłużnik zgodnie z art. 14 ust. 1 lit. a) i b) spełnia wymogi tych przepisów tylko wówczas, gdy te osoby rzeczywiście przyjęły/otrzymały przedmiotowy dokument.
(16) Artykuł 15 powinien mieć zastosowanie do sytuacji, gdy dłużnik nie może reprezentować siebie w sądzie, jak to jest w przypadku osób prawnych, i gdy osobę, która ma go reprezentować, określa prawo, a także do sytuacji, gdy dłużnik upoważnił inną osobę, w szczególności adwokata, do reprezentowania go w konkretnym postępowaniu sądowym w danej sprawie.
(17) Sądy właściwe do badania pełnej zgodności z minimalnymi standardami proceduralnymi powinny, o ile są one spełnione, wydawać standardowe zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego, które czyni to badanie i jego wyniki przejrzystymi.
(18) Wzajemne zaufanie do wymiaru sprawiedliwości Państw Członkowskich uzasadnia przyjęcie przez sąd jednego z Państw Członkowskich, że zostały spełnione wszystkie warunki nadania orzeczeniu zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego umożliwiające wykonanie tego orzeczenia we wszystkich pozostałych Państwach Członkowskich bez dokonywania kontroli sądowej prawidłowego zastosowania minimalnych standardów proceduralnych w Państwie Członkowskim, w którym orzeczenie ma zostać wykonane.
(19) Niniejsze rozporządzenie nie nakłada na Państwa Członkowskie obowiązku dostosowania ich ustawodawstw krajowych do minimalnych standardów proceduralnych w nim określonych. Tworzy ono zachętę ku temu, poprzez oferowanie możliwości skuteczniejszej i szybszej wykonalności orzeczeń w innych Państwach Członkowskich tylko w przypadku spełnienia tych minimalnych standardów.
(20) Ubieganie się o nadanie zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych powinno być fakultatywne dla wierzyciela, który może zamiast tego wybrać system uznawania i wykonywania zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 44/2001 lub inne instrumenty wspólnotowe.
(21) W przypadku konieczności przesłania dokumentu z jednego Państwa Członkowskiego do drugiego dla celów doręczenia go tam zastosowanie powinno mieć niniejsze rozporządzenie, a w szczególności zawarte w nim przepisy dotyczące doręczeń, razem z rozporządzeniem (WE) nr 1348/2000 z dnia 29 maja 2000 r. w sprawie doręczania dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych w Państwach Członkowskich(7), w szczególności jego art. 14, w związku z oświadczeniami Państw Członkowskich złożonymi na podstawie art. 23 tego rozporządzenia.
(22) Ponieważ cele proponowanych działań nie mogą być osiągnięcie w wystarczającym stopniu przez Państwa Członkowskie, a mogą one, z uwagi na ich skalę lub rezultaty, być w większym stopniu zrealizowane na poziomie wspólnotowym, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne dla realizacji tych celów.
(23) Środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(8).
(24) Zgodnie z art. 3 Protokołu w sprawie statusu Zjednoczonego Królestwa i Irlandii, stanowiącego załącznik do Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Zjednoczone Królestwo oraz Irlandia poinformowały, że chcą uczestniczyć w przyjęciu i stosowaniu niniejszego rozporządzenia.
(25) Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu w sprawie statusu Danii, stanowiącego załącznik do Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszego rozporządzenia, a tym samym nie jest ono dla niej wiążące ani nie jest poddana jego zastosowaniu.
(26) Zgodnie z art. 67 ust. 5 tiret drugie Traktatu procedurę współdecyzji stosuje się od dnia 1 lutego 2003 r. dla środków ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w Strasburgu, dnia 21 kwietnia 2004 r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
P. COX |
D. ROCHE |
Przewodniczący |
Przewodniczący |
______(1) Dz.U. C 203 E z 27.8.2002, str. 86.
(2) Dz.U. C 85 z 8.4.2003, str. 1.
(3) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 8 kwietnia 2003 r. (Dz.U. C 64 E z 12.3 2004, str. 79), wspólne stanowisko Rady z dnia 6 lutego 2004 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) i stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 30 marca 2004 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym).
(4) Dz.U. C 19 z 23.1.1999, str. 1.
(5) Dz.U. C 12 z 15.1.2001, str. 1.
(6) Dz.U. L 12 z 16.1.2001, str. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1496/2002 (Dz.U. L 225 z 22.8.2002, str. 13).
(7) Dz.U. L 160 z 30.6.2000, str. 37.
(8) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.
1 Motyw 7 zmieniony przez pkt 1 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
2 Art. 4 pkt 6 zmieniony przez pkt 2 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
3 Art. 10 zmieniony przez pkt 3-6 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
4 Art. 14 ust. 3 zmieniony przez pkt 7 i 8 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
5 Art. 20 ust. 2 lit. c) zmieniona przez pkt 9 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
6 Art. 20 ust. 3 zmieniony przez pkt 10 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
7 Art. 21 ust. 1 lit. c) zmieniona przez pkt 11 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
8 Art. 23 zmieniony przez pkt 12 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
9 Art. 24 ust. 1 zmieniony przez pkt 13 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
10 Art. 25 ust. 3 zmieniony przez pkt 14 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
11 Art. 29 lit. b) zmieniona przez pkt 15 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.
12 Art. 31:- zmieniony przez art. 2 rozporządzenia nr 1103/2008 z dnia 22 października 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.304.80) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 4 grudnia 2008 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 2022/2040 z dnia 19 października 2022 r. (Dz.U.UE.L.2022.275.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 października 2022 r.
13 Art. 31a dodany przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 2022/2040 z dnia 19 października 2022 r. (Dz.U.UE.L.2022.275.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 października 2022 r.
14 Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1.
15 Art. 32 uchylony przez art. 1 pkt 3 rozporządzenia nr 2022/2040 z dnia 19 października 2022 r. (Dz.U.UE.L.2022.275.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 października 2022 r.
16 Załącznik I:-zmieniony przez pkt 16i 17 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r.(Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.Zmiany nie zostały naniesione na tekst.
- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 1869/2005 z dnia 16 listopada 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.300.6) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 2005 r.
17 Załącznik II zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 1869/2005 z dnia 16 listopada 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.300.6) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 2005 r.
18 Załącznik III zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 1869/2005 z dnia 16 listopada 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.300.6) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 2005 r.
19 Załącznik IV:-zmieniony przez pkt 18 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r.(Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.Zmiany nie zostały naniesione na tekst.
- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 1869/2005 z dnia 16 listopada 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.300.6) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 2005 r.
20 Załącznik V:-zmieniony przez pkt 19i 20 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r.(Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.Zmiany nie zostały naniesione na tekst.
- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 1869/2005 z dnia 16 listopada 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.300.6) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 2005 r.
21 Załącznik VI:-zmieniony przez pkt 21-23 sprostowania z dnia 4 lipca 2007 r.(Dz.U.UE.L.07.174.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 stycznia 2005 r.Zmiany nie zostały naniesione na tekst.
- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 1869/2005 z dnia 16 listopada 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.300.6) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 2005 r.