KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. w sprawie stosowania art. 92 i 93 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa(1), w szczególności jego art. 1 ust. 1 lit. a) pkt i),
po opublikowaniu projektu niniejszego rozporządzenia(2),
po konsultacji z Komitetem Doradczym ds. Pomocy Państwa,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Rozporządzenie (WE) nr 994/98 upoważnia Komisję do stwierdzenia, zgodnie z art. 87 Traktatu, że pod pewnymi warunkami pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw jest zgodna ze wspólnym rynkiem i nie podlega obowiązkowi zgłoszenia przewidzianemu w art. 88 ust. 3 Traktatu.
(2) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw(3) nie ma zastosowania do działalności związanej z produkcją, przetwórstwem lub obrotem produktami wymienionymi w załączniku I do Traktatu.
(3) Komisja zastosowała art. 87 i 88 Traktatu do małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z produkcją, przetwórstwem i obrotem produktami rolnymi w licznych decyzjach, a także określiła swoją politykę, ostatnio wytycznych dla pomocy państwa w sektorze rolnym(4) (zwanych dalej "wytycznymi rolnymi"). W świetle znacznego doświadczenia Komisji w stosowaniu wyżej wymienionych artykułów do małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z produkcją, przetwórstwem i obrotem produktami rolnymi, właściwym jest, w celu zapewnienia skutecznego nadzoru oraz uproszczenia procedur administracyjnych, bez osłabiania przy tym monitoringu ze strony Komisji, aby Komisja skorzystała z uprawnień przyznanych jej na mocy rozporządzenia (WE) nr 994/98 również w odniesieniu do małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z produkcją, przetwórstwem i obrotem produktami rolnymi, o ile art. 89 Traktatu uznano za mający zastosowanie do takich produktów. Z uwagi na specyfikę sektora rolnego, uzasadnione jest objęcie rozporządzeniem jedynie małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność w tym sektorze.
(4) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla możliwości Państw Członkowskich do notyfikowania pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z produkcją, przetwórstwem i obrocie produktami rolnymi. Komisja oceni te zgłoszenia w świetle niniejszego rozporządzenia oraz na podstawie wytycznych rolnych. Zgłoszenia będące w trakcie rozpatrywania w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia należy oceniać w pierwszej kolejności w świetle niniejszego rozporządzenia a następnie, jeśli warunki ustalone w nim nie są spełnione, na podstawie wytycznych rolnych. Należy ustalić przepisy przejściowe dla pomocy, która została udzielona przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia i nie została notyfikowana, naruszając tym samym zobowiązanie z art. 88 ust. 3 Traktatu.
(5) W nadchodzących latach rolnictwo będzie musiało dostosować się do nowych realiów i dalszych zmian odnośnie do rozwoju rynku, polityki rynkowej i zasad handlu, popytu i preferencji konsumenta oraz rozszerzenia Wspólnoty. Zmiany te wpłyną nie tylko na rynki rolne, lecz również ogólnie na lokalne gospodarki na obszarach wiejskich. Polityka rozwoju obszarów wiejskich powinna mieć na celu przywrócenie i umocnienie konkurencyjności obszarów wiejskich, przyczyniając się w ten sposób do zachowania i tworzenia zatrudnienia na tych obszarach.
(6) Małe i średnie przedsiębiorstwa odgrywają decydującą rolę w tworzeniu miejsc pracy oraz, bardziej ogólnie, działają jako czynnik stabilizacji społecznej oraz dynamiki gospodarczej. Ich rozwój może być jednak ograniczony w wyniku niedoskonałości rynku. Przedsiębiorstwa te często mają trudności w pozyskaniu kapitału lub kredytu w wyniku unikania ryzyka przez niektóre rynki finansowe oraz ograniczone możliwości gwarancji, które mogą one oferować. Ograniczone zasoby, jakimi dysponują, mogą również powodować ograniczenie dostępu do informacji, w szczególności dotyczących nowych technologii i potencjalnych rynków. Biorąc pod uwagę te względy, celem pomocy wyłączonej na mocy niniejszego rozporządzenia powinno być ułatwianie rozwoju działalności gospodarczej małych i średnich przedsiębiorstw, pod warunkiem że taka pomoc nie wpływa niekorzystnie na warunki handlu w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem. Należy ten rozwój umacniać i wspierać, upraszczając istniejące przepisy, mające zastosowanie do małych i średnich przedsiębiorstw.
(7) Produkcja, przetwórstwo i obrót produktami rolnymi we Wspólnocie są zdominowane przez małe i średnie przedsiębiorstwa.
(8) Na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 1257/1999 z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) oraz zmieniającego i uchylającego niektóre rozporządzenia(5), wprowadzone zostały już szczególne zasady odnośnie do pomocy państwa dla niektórych środków wspierających rozwój obszarów wiejskich, otrzymujących wsparcie Państwa Członkowskiego bez finansowania ze strony Wspólnoty.
(9) Niniejsze rozporządzenie powinno wyłączać każdą pomoc, spełniającą wszystkie wymogi ustanowione tym rozporządzeniem, a także wszystkie systemy pomocy, pod warunkiem że pomoc, która mogłaby być udzielona w ramach takiego systemu spełnia wszystkie odpowiednie wymogi niniejszego rozporządzenia. W celu zapewnienia skutecznego nadzoru i uproszczenia procedur administracyjnych, bez osłabiania monitoringu Komisji, systemy pomocy oraz dotacje indywidualnie poza systemem pomocy powinny zawierać i wyrażać odniesienie do niniejszego rozporządzenia.
(10) Pomoc udzielana dla pokrycia kosztów związanych z reklamą, określona w wytycznych Wspólnoty dla pomocy państwa w zakresie reklamowania produktów wymienionych w załączniku I do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską oraz niektórych produktów nieujętych w załączniku I(6), powinna zostać wykluczona z zakresu niniejszego rozporządzenia i w dalszym ciągu powinna być objęta jedynie tymi wytycznymi.
(11) Z uwagi na potrzebę znalezienia odpowiedniej równowagi między minimalizacją zniekształceń konkurencji w sektorze, w którym udzielana jest pomoc, a celami niniejszego rozporządzenia nie powinno się wyłączać dotacji udzielanych indywidualnie, przekraczających ustaloną kwotę maksymalną, niezależnie od tego, czy dotacje te udzielane są w ramach systemu pomocy wyłączonej na mocy niniejszego rozporządzenia, czy też poza tym systemem.
(12) Niniejsze rozporządzenie nie powinno wyłączać pomocy w zakresie wywozu i pomocy uwarunkowanej stosowaniem produktów krajowych w miejsce przywożonych. Pomoc taka może być niezgodna z międzynarodowymi zobowiązaniami Wspólnoty w ramach Porozumienia w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych Światowej Organizacji Handlu (WTO) oraz Porozumienia WTO w sprawie rolnictwa. Pomoc dotycząca kosztów uczestnictwa w wystawach handlowych oraz usług badawczych lub doradczych niezbędnych do wylansowania nowego produktu lub istniejącego produktu na nowym rynku nie powinna zwykle stanowić pomocy w zakresie wywozu.
(13) W celu eliminacji różnic, mogących doprowadzić do zniekształcenia konkurencji, dla ułatwienia koordynacji między różnymi inicjatywami wspólnotowymi i krajowymi w zakresie małych i średnich przedsiębiorstw oraz z uwagi na przejrzystość administracyjną i pewność prawną definicja "małych i średnich przedsiębiorstw" stosowana w niniejszym rozporządzeniu powinna być definicją ustanowioną w rozporządzeniu (WE) nr 70/2001.
(14) Zgodnie z ustaloną praktyką Komisji oraz w celu zapewnienia proporcjonalności pomocy i ograniczenia jej do niezbędnej kwoty progi pomocy powinny być wyrażane raczej w kategoriach wielkości pomocy związanej kosztami dopuszczalnymi, niż w kategoriach maksymalnych kwot pomocy.
(15) W celu ustalenia zgodności pomocy ze wspólnym rynkiem stosownie do niniejszego rozporządzenia niezbędne jest uwzględnienie intensywności pomocy, a zatem i kwoty pomocy wyrażonej jako równoważność dotacji. Przy obliczaniu równoważności dotacji pomocy płatnej w kilku ratach oraz pomocy w formie pożyczek uprzywilejowanych należy stosować rynkowe stopy procentowe obowiązujące w czasie udzielenia dotacji. W celu ujednolicenia, przejrzystości i uproszczenia zasad stosowania pomocy państwa, dla celów niniejszego rozporządzenia rynkowe stopy procentowe powinny być traktowane jako stopy referencyjne, pod warunkiem że w przypadku pożyczek uprzywilejowanych pożyczka jest normalnie zabezpieczona i nie podlega nadzwyczajnemu ryzyku. Stopy referencyjne są stopami ustalanymi okresowo przez Komisję na podstawie obiektywnych kryteriów oraz publikowanymi w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i w Internecie.
(16) Zgodnie z ustaloną praktyką Komisji w zakresie oceny pomocy państwa w sektorze rolnym, rozróżnienie między małymi a średnimi przedsiębiorstwami nie jest konieczne. Dla niektórych rodzajów pomocy właściwe jest ustalenie maksymalnych kwot pomocy, które beneficjent może otrzymać.
(17) W świetle doświadczenia Komisji powinny zostać ustalone pułapy pomocy na poziomie zapewniającym odpowiednią równowagę między minimalizacją zniekształceń konkurencji w sektorze pomocy oraz celem związanym z ułatwieniem rozwoju działalności gospodarczej małych i średnich przedsiębiorstw w sektorze rolnym. W celu osiągnięcia spójności ze środkami wsparcia finansowego Wspólnoty pułapy te należy zharmonizować z tymi ustalonymi w wytycznych rolnych oraz w rozporządzeniu (WE) nr 1257/1999.
(18) Właściwe jest ustalenie dalszych warunków, które powinny zostać spełnione przez każdy system pomocy lub indywidualnie udzielaną pomoc, wyłączone na mocy niniejszego rozporządzenia. Przedsiębiorstwa otrzymujące pomoc na cele inwestycyjne powinny były stosować się do kryteriów dotyczących rentowności oraz przestrzegania minimalnych norm, określonych w art. 5 i 26 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1257/1999. Należy uwzględnić wszelkie restrykcje w zakresie produkcji lub ograniczenia wsparcia wspólnotowego w ramach organizacji wspólnego rynku. Uwzględniając art. 87 ust. 3 lit. c) Traktatu, pomoc zwykle nie powinna powodować jedynego skutku w postaci stałego lub okresowego zmniejszania kosztów operacyjnych, które beneficjent normalnie musiałby ponosić. Pomoc powinna być proporcjonalna do trudności, które muszą zostać przezwyciężone w celu zapewnienia socjoekonomicznych korzyści, uznawanych za będące w interesie Wspólnoty. Jednostronne środki pomocy państwa, przy zastosowaniu których można jedynie poprawić sytuację finansową producentów, nie przyczyniając się jednak w żaden sposób do rozwoju sektora, w szczególności pomoc udzielana tylko na podstawie ceny, ilości, jednostki produkcyjnej lub jednostki środków produkcji, uważana jest za pomoc operacyjną, która nie jest spójna ze wspólnym rynkiem. Ponadto taka pomoc prawdopodobnie zakłóci mechanizmy wspólnej organizacji rynków. Z tego względu właściwe jest ograniczenie zakresu niniejszego rozporządzenia do niektórych rodzajów pomocy.
(19) Niniejsze rozporządzenie powinno wyłączać pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw bez względu na ich położenie. Inwestycje i tworzenie miejsc pracy mogą przyczyniać się do rozwoju gospodarczego regionów mniej uprzywilejowanych oraz regionów Celu 1 we Wspólnocie. Małe i średnie przedsiębiorstwa w tych regionach doświadczają strukturalnych trudności związanych z położeniem oraz trudności wynikających z ich wielkości. Z tego względu właściwe jest, aby małe i średnie przedsiębiorstwa w regionach mniej uprzywilejowanych oraz regionach Celu 1 korzystały z wyższych pułapów.
(20) Z uwagi na zagrożenie wystąpienia zakłóceń wynikających z ukierunkowanej pomocy inwestycyjnej i w celu umożliwienia rolnikom swobody decydowania odnośnie do produktów, na które przeznaczone są inwestycje, pomoc inwestycyjna wyłączona zgodnie z niniejszym rozporządzeniem nie powinna być ograniczona do określonych produktów rolnych. Warunek ten nie powinien stanowić przeszkody, aby Państwa Członkowskie wykluczały niektóre produkty rolne z takiej pomocy lub systemów pomocy, szczególnie wtedy gdy nie mogą być znalezione normalne rynki zbytu. Również niektóre rodzaje inwestycji powinny, same przez się, zostać wykluczone z niniejszego rozporządzenia. Pomoc inwestycyjna ukierunkowana na pewne sektory może być uzasadniona i z tego względu wyłączona, gdy pomoc ogranicza się do pokrycia kosztów wdrożenia pewnych przepisów związanych z ochroną i poprawą środowiska naturalnego, poprawą warunków higienicznych gospodarstw hodowlanych oraz dobrostanu zwierząt gospodarskich. Inwestycje w zakresie przetwórstwa i obrotu produktami rolnymi podejmowane na poziomie gospodarstwa, niepociągające za sobą wzrostu zdolności produkcyjnych oraz nieprzekraczające limitu całkowitych kosztów dopuszczalnych, określonego w art. 7 rozporządzenia (WE) nr 1257/1999, powinny zostać przeanalizowane zgodnie z zasadami ustalonymi dla inwestycji w zakresie wytwarzania produktów rolnych. Inwestycje w gospodarstwie w zakresie przetwórstwa i obrotu produktami rolnymi, pociągające za sobą wzrost zdolności produkcyjnych i/lub przekraczające limit całkowitych kosztów dopuszczalnych określony w art. 7 rozporządzenia (WE) nr 1257/1999, powinny zostać przeanalizowane zgodnie z zasadami ustalonymi dla inwestycji w zakresie przetwórstwa i obrotu produktami rolnymi.
(21) Jeśli pomoc udzielana jest w celu dostosowania do nowo wprowadzonych norm na poziomie wspólnotowym, Państwa Członkowskie nie powinny przedłużać okresu dostosowawczego dla rolników poprzez opóźnianie wprowadzenia w życie tych zasad. Z tego względu należy wyraźnie określić datę, od której nowe prawodawstwo nie może być dłużej uznawane za nowe.
(22) Usługi oferowane w cenach subsydiowanych są często proponowane rolnikom przez spółki, które nie mogą być dowolnie przez nich wybierane. W celu uniknięcia udzielania pomocy świadczącym usługi, a nie rolnikowi, a także w celu zapewnienia otrzymywania przez rolnika najlepszej usługi po konkurencyjnej cenie, należy zapewnić, aby świadczący je byli wybierani oraz wynagradzani zgodnie z zasadami rynkowymi. Jednak, w stosunku do niektórych usług, w szczególności kontrolnych, a także z uwagi na charakter usługi lub podstawę prawną dla jej świadczenia, może istnieć tylko jeden usługodawca.
(23) Niektóre rozporządzenia Rady w dziedzinie rolnictwa przewidują szczególne upoważnienia w zakresie płatności pomocy przez Państwa Członkowskie, często w połączeniu lub uzupełnieniu finansowania ze strony Wspólnoty. Te postanowienia zwykle nie przewidują wyłączenia z obowiązku notyfikowania zgodnie z art. 88 Traktatu, o tyle, o ile taka pomoc spełnia wymogi art. 87 ust. 1 Traktatu. Jako, że warunki takiej pomocy są wyraźnie określone w tych rozporządzeniach i/lub istnieje obowiązek powiadamiania Komisji o tych środkach, zgodnie ze specjalnymi przepisami tych rozporządzeń, nie jest niezbędne dalsze i oddzielne zgłoszenie w ramach art. 88 ust. 3 Traktatu w celu umożliwienia oceny tych środków przez Komisję. Z uwagi na pewność prawną, niniejsze rozporządzenie powinno zawierać odniesienie do tych przepisów i dlatego powiadamianie o tych środkach zgodnie z art. 88 Traktatu nie powinno być konieczne, o tyle, o ile można z wyprzedzeniem zapewnić, że taka pomoc jest udzielana wyłącznie małym i średnim przedsiębiorstwom.
(24) W celu stwierdzenia, że pomoc jest niezbędna i oddziaływuje jako zachęta do rozwoju niektórych rodzajów działalności, niniejsze rozporządzenie nie powinno wyłączać pomocy wspierającej działalność, w prowadzenie której beneficjent sam zaangażowałby się w normalnych warunkach rynkowych. Żadna pomoc odnośnie do działalności już podjętej przez beneficjenta nie powinna być przyznawana z mocą wsteczną.
(25) Niniejsze rozporządzenie nie powinno wyłączać pomocy skumulowanej z inną pomocą państwa, łącznie z pomocą przyznawaną przez krajowe, regionalne lub lokalne organy, ze wsparciem publicznym przyznawanym w ramach rozporządzenia 1257/1999 lub z pomocą Komisji odnośnie do tych samych kosztów dopuszczalnych, jeśli taka kumulacja przekracza progi zatwierdzone w niniejszym rozporządzeniu.
(26) W celu zapewnienia przejrzystości i skutecznego monitorowania, zgodnie z art. 3 rozporządzenia (WE) nr 994/98, należy opracować standardowy formularz, według którego Państwa Członkowskie powinny przekazywać Komisji, gdy wymaga tego niniejsze rozporządzenie, streszczenia informacji o wdrażanym systemie pomocy lub pomocy udzielanej indywidualnie poza systemami pomocy w celu opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Z tych samych względów, należy ustanowić zasady dotyczące dokumentacji, którą Państwa Członkowskie powinny prowadzić odnośnie do pomocy wyłączonej na mocy niniejszego rozporządzenia. Komisja powinna ustalić określone wymogi sprawozdania rocznego w celu przedłożenia go przez Państwa Członkowskie. Z uwagi na powszechną dostępność niezbędnych technologii, streszczenie informacji i sprawozdanie roczne powinny być przekazywane w formie elektronicznej.
(27) Niedopełnienie przez Państwo Członkowskie obowiązków sprawozdawczych ustanowionych niniejszym rozporządzeniem może uniemożliwić Komisji wykonywanie monitoringu zgodnie z art. 88 ust. 1 Traktatu oraz, w szczególności, ocenę, czy kumulatywny efekt gospodarczy pomocy wyłączonej zgodnie z niniejszym rozporządzeniem działa niekorzystnie na warunki handlu w stopniu sprzecznym z interesem publicznym. Potrzeba oceny skumulowanego efektu pomocy państwa jest szczególnie ważna, gdy ten sam beneficjent może otrzymywać pomoc udzielaną z kilku źródeł, co ma coraz częściej miejsce w dziedzinie rolnictwa. Z tego względu szczególnie ważne jest, aby Państwo Członkowskie szybko przekazywało odpowiednie informacje przed zastosowaniem pomocy na mocy niniejszego rozporządzenia.
(28) Uwzględniając doświadczenie Komisji w tej dziedzinie, a w szczególności częstotliwość, z jaką należy na ogół dokonywać przeglądu polityki w zakresie pomocy państwa, należy ograniczyć okres stosowania niniejszego rozporządzenia. W przypadku gdyby niniejsze rozporządzenie wygasło i nie zostało przedłużone, systemy pomocy już wyłączone niniejszym rozporządzeniem powinny nadal pozostać wyłączone przez następne sześć miesięcy,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.Sporządzono w Brukseli, dnia 23 grudnia 2003 r.
|
W imieniu Komisji |
|
Franz FISCHLER |
|
Członek Komisji |
______
(1) Dz.U. L 142 z 14.5.1998, str. 1.
(2) Dz.U. C 194 z 15.8.2003, str. 2.
(3) Dz.U. L 10 z 13.1.2001, str. 33.
(4) Dz.U. C 28 z 1.2.2000, str. 2. (Wersja poprawiona Dz.U. C 232 z 12.8.2000, str. 19).
(5) Dz.U. L 160 z 26.6.1999, str. 80.
(6) Dz.U. L 252 z 12.9.2001, str. 5.
(7) Dz.U. L 17 z 21.1.2000, str. 22.
(8) Dz.U. L 182 z 3.7.1987, str. 36.
(9) Dz.U. L 270 z 21.10.2003, str. 70.
(10) Dz.U. L 161 z 26.6.1999, str. 1.
(11) Dz.U. L 147 z 31.5.2001, str. 1.
(12) Dz.U. L 208 z 24.7.1992, str. 1.
(13) Dz.U. L 208 z 24.7.1992, str. 9.
(14) Dz.U. L 198 z 22.7.1991, str. 1.
(15) Dz.U. L 327 z 21.12.1999, str. 7.
(16) Dz.U. L 328 z 23.12.2000, str. 2.
(17) Dz.U. L 147 z 31.5.2001, str. 1.
(18) Dz.U. L 160 z 26.6.1999, str. 48.
(19) Dz.U. L 160 z 26.6.1999, str. 21.
(20) Dz.U. L 321 z 19.12.2000, str. 47.
(21) Dz.U. L 160 z 26.6.1999, str. 1.
(22) Dz.U. L 297 z 21.11.1996, str. 1.
(23) Dz.U. L 83 z 27.3.1999, str. 1.
ZAŁĄCZNIKI
..................................................Notka Wydawnictwa Prawniczego "Lex"
Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.
..................................................