a także mając na uwadze, co następuje:(1) Cele wspólnotowej polityki ochrony środowiska naturalnego to, w szczególności, zachowanie, ochrona i poprawienie jakości środowiska naturalnego, ochrona zdrowia ludzkiego oraz rozważne i racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych. Polityka ta opiera się na zasadzie ostrożności oraz na zasadach działania zapobiegawczego, usuwania szkody w pierwszym rzędzie u źródła i zasadzie zanieczyszczający płaci.
(2) Wspólnotowy Program Polityki i Działań w Odniesieniu do Środowiska Naturalnego i Stałego Rozwoju (piąty program działań w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego)(5) głosi, iż osiągnięcie stałego rozwoju wymaga znaczących zmian w bieżących wzorcach rozwoju, produkcji, zużycia oraz zachowania i zaleceń, między innymi, ograniczenia konsumpcyjnego marnotrawienia zasobów naturalnych oraz zapobiegania zanieczyszczeniom. Wymienia zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne (WEEE) jako jeden z obszarów docelowych, wymagających uregulowania w świetle stosowania zasad zapobiegania, odzysku oraz bezpiecznego usuwania odpadów.
(3) Komunikat Komisji z dnia 30 lipca 1996 r. w sprawie przeglądu wspólnotowej strategii zarządzania odpadami podkreśla, iż tam, gdzie ograniczenie powstawania odpadów nie jest możliwe, należy ponownie użyć i odzyskać materiały lub energię odpadów.
(4) W rezolucji Rady z dnia 24 lutego 1997 r. w sprawie wspólnotowej strategii zarządzania odpadami(6) Rada podkreśliła konieczność wspierania odzysku odpadów w celu ograniczenia ilości odpadów do usunięcia oraz zachowania zasobów naturalnych, w szczególności przez ponowne użycie, recykling, kompostowanie i odzyskiwanie energii z odpadów, oraz uznała, iż w każdym przypadku wybór możliwości musi uwzględniać wpływ na środowisko naturalne i skutki gospodarcze, jednakże jeśli osiągnięto postęp naukowo-techniczny i rozwinięto analizy cyklu życia, ponowne użycie i odzysk materiału należy uznać za najwłaściwszy, jeżeli i o ile są to możliwości najlepsze z punktu widzenia środowiska naturalnego. Rada zwróciła się do Komisji również z wnioskiem o jak najszybsze podjęcie czynności właściwych w świetle głównych założeń projektów realizowanych w ramach programu w sprawie najistotniejszych kanałów powstawania odpadów, w tym WEEE.
(5) W rezolucji z dnia 14 listopada 1996 r.(7) Parlament Europejski zwrócił się do Komisji z prośbą o przedstawienie wniosków dyrektyw w sprawie kilku najistotniejszych kanałów powstawania odpadów, w tym odpadów urządzeń elektrycznych i elektronicznych oraz oparcie tych wniosków na zasadzie odpowiedzialności producenta. W tej samej rezolucji Parlament Europejski uprasza Radę i Komisję o przesłanie propozycji ograniczenia liczby odpadów.
(6) Dyrektywa Rady 75/442/EWG z dnia 15 lipca 1975 r. w sprawie odpadów(8) przewiduje, iż na mocy odrębnych dyrektyw można ustanowić szczególne zasady dotyczące poszczególnych przypadków lub uzupełniające zasady podane w dyrektywie 75/442/EWG w sprawie zarządzania poszczególnymi kategoriami odpadów.
(7) Gwałtownie rośnie ilość odpadów WEEE powstałych we Wspólnocie. Zawartość niebezpiecznych części składowych w zużytych urządzeniach elektrycznych i elektronicznych (EEE) jest głównym problemem tam, gdzie faza zarządzania odpadami oraz faza recyklingu WEEE jest realizowana w niewystarczającym zakresie.
(8) Działając pojedynczo, Państwa Członkowskie nie są w stanie skutecznie osiągnąć celu usprawnienia zarządzania WEEE. W szczególności poszczególne wnioski krajowe w sprawie zasady odpowiedzialności producenta mogą prowadzić do znacznych rozbieżności w obciążeniu finansowym po stronie podmiotów gospodarczych. Fakt istnienia zróżnicowanej polityki krajowej w sprawie zarządzania WEEE ujemnie wpływa na skuteczność realizowania polityki recyklingu. Z tego powodu należy ustanowić kryteria zasadnicze na poziomie wspólnotowym.
(9) Przepisy niniejszej dyrektywy stosuje się do produktów oraz wytwórców, bez względu na technikę sprzedaży, w tym także sprzedaż na odległość i elektroniczna. W związku z tym, o ile jest to wykonalne, obowiązki producentów oraz dystrybutorów, korzystających z kanałów sprzedaży na odległość oraz elektronicznej przyjmują tożsamą formę oraz należy je wprowadzać w życie w sposób jednolity w celu uniknięcia sytuacji, w której koszty przepisów niniejszej dyrektywy dotyczącej WEEE, w których ramach urządzenie sprzedano drogą sprzedaży na odległość lub elektronicznej, ponosiły inne kanały dystrybucji.
(10) Niniejsza dyrektywa obejmuje wszelkiego rodzaju urządzenia elektryczne i elektroniczne używane przez konsumentów oraz urządzenia elektryczne i elektroniczne przeznaczone do użytku profesjonalnego. Niniejszą dyrektywę stosuje się bez uszczerbku dla prawodawstwa wspólnotowego w sprawie bezpieczeństwa oraz wymogów zdrowotnych chroniących wszystkie podmioty mające styczność z WEEE, a także dla specyficznego prawodawstwa Wspólnoty w sprawie zarządzania odpadami, w szczególności dyrektywy Rady 91/157/EWG z dnia 18 marca 1991 r. w sprawie baterii i akumulatorów zawierających niektóre substancje niebezpieczne(9).
(11) Dyrektywa 91/157/EWG wymaga możliwie najszybszej rewizji, w szczególności w świetle niniejszej dyrektywy.
(12) Na mocy niniejszej dyrektywy ustanowienie odpowiedzialności producenta jest jednym ze środków zachęcających do projektowania oraz produkcji urządzeń elektrycznych i elektronicznych w sposób w pełni uwzględniający oraz umożliwiający ich naprawę, prawdopodobną aktualizację, ponowne użycie, demontaż oraz recykling.
(13) Aby zagwarantować bezpieczeństwo oraz zdrowie personelowi dystrybutora zaangażowanego w zwrot wyrobu i obróbkę WEEE, stosownie do ustawodawstwa krajowego i prawodawstwa wspólnotowego w sprawie wymogów bezpieczeństwa i zdrowia, Państwa Członkowskie muszą ustalić warunki, na których dystrybutorzy mogą odmówić zwrotu produktu.
(14) Państwa Członkowskie powinny zachęcać do projektowania i produkcji urządzeń elektrycznych i elektronicznych w sposób uwzględniający i ułatwiający ich demontaż oraz odzysk, w szczególności ponowne użycie i recykling WEEE, ich części składowych i materiałów. Producenci nie powinni uniemożliwiać ponownego użycia WEEE, stosując specyficzne rozwiązania projektowe lub procesy produkcyjne, o ile takie rozwiązania projektowe lub procesy produkcyjne nie niosą korzyści nadrzędnych, na przykład w odniesieniu do ochrony środowiska naturalnego i/lub wymogów bezpieczeństwa.
(15) Zbiórka selektywna stanowi warunek konieczny do zagwarantowania specyficznego przetwarzania oraz recyklingu WEEE i jest niezbędna do osiągnięcia wybranego we Wspólnocie poziomu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego. Konsumenci muszą się aktywnie przyczyniać do pomyślnej realizacji takiej zbiórki oraz należy ich zachęcać do zwrotu WEEE. W tym celu należy ustanowić dogodną infrastrukturę zwrotu WEEE, w tym składowiska publiczne, gdzie prywatne gospodarstwa domowe mogą co najmniej nieodpłatnie zwracać ich odpady.
(16) Aby utrzymać wybrany poziom bezpieczeństwa oraz zharmonizowane, wspólnotowe cele w zakresie środowiska naturalnego, Państwa Członkowskie muszą przyjąć właściwe środki mające na celu zminimalizowanie usuwania WEEE jako nieposortowanych odpadów komunalnych oraz osiągnięcie wysokiego poziomu selektywnej zbiórki WEEE. Aby zagwarantować, iż Państwa Członkowskie walczą o ustanowienie efektywnych planów zbierania odpadów, niezbędne jest osiągnięcie wysokiego poziomu zbiórki WEEE pochodzących z prywatnych gospodarstw domowych.
(17) Aby zapobiec przenikaniu zanieczyszczeń do materiału pochodzącego z recyklingu lub kanałów powstawania odpadów, niezbędne jest specjalne przetwarzanie WEEE. Przetwarzanie takie jest najbardziej skutecznym środkiem zapewnienia zgodności z wybranym, wspólnotowym poziomem ochrony środowiska naturalnego. Każdy zakład lub przedsiębiorstwo przeprowadzające recykling oraz czynności związane z przetwarzaniem muszą spełniać minimalne normy zapobiegania ujemnemu wpływowi przetwarzania WEEE na środowisko naturalne. Możliwie najlepsze, dostępne techniki przetwarzania, odzysku oraz recyklingu stosuje się, pod warunkiem że gwarantują one zdrowie ludzi oraz wysoki poziom ochrony środowiska naturalnego. Definicje możliwie najlepszych technik przetwarzania, odzysku i recyklingu można rozszerzać stosownie z procedurami dyrektywy 96/61/WE.
(18) Tam, gdzie sytuacja tego wymaga, ponowne użycie WEEE oraz ich części składowych, podzespołów i elementów zaopatrzenia należy traktować na podstawie zasady pierwszeństwa. Tam, gdzie ponowne użycie nie jest właściwe, wszystkie zebrane selektywnie WEEE należy przekazać do odzysku, który umożliwia osiągnięcie wysokiego poziomu recyklingu i odzysku. Ponadto producentów należy zachęcać do stosowania materiału pochodzącego z recyklingu w nowym sprzęcie.
(19) Na poziomie wspólnotowym należy ustanowić podstawowe zasady dotyczące finansowania zarządzania WEEE, a plany finansowania muszą przyczyniać się do osiągania wysokich wskaźników zbiórki odpadów, a także do realizowania zasady odpowiedzialności producenta.
(20) Użytkownicy urządzeń elektrycznych i elektronicznych, pochodzących z prywatnych gospodarstw domowych muszą mieć możliwość zwrotu WEEE co najmniej nieodpłatnie. W związku z tym wytwórcy muszą finansować odbiór ze składowisk oraz przetwarzanie, odzysk i usuwanie WEEE. Aby w możliwie najskuteczniejszym stopniu skutecznie zastosować ideę odpowiedzialności producenta, każdy producent odpowiada za finansowanie zarządzania odpadami powstałymi z jego wyrobów. Producent musi mieć możliwość podjęcia decyzji w sprawie wypełnienia tego obowiązku indywidualnie lub przystępując do zbiorowego programu. Wprowadzając produkt do obrotu, każdy producent musi przedłożyć gwarancję finansową zapobiegającą ponoszeniu kosztów zarządzania WEEE, pochodzącymi z produktów porzuconych, przez społeczeństwo lub innych producentów. W ramach zbiorowego programu finansowania, do którego wszyscy wytwórcy obecni na rynku w chwili wystąpienia kosztów wnoszą proporcjonalny wkład, wszyscy obecni wytwórcy ponoszą wspólną odpowiedzialność za finansowanie zarządzania starego złomu. Zbiorowe programy finansowania nie skutkują wykluczeniem producentów drobnych i niskodochodowych, importerów oraz nowych podmiotów wchodzących na rynek. W okresie przejściowym producentom należy umożliwić dobrowolne przedstawianie nabywcom, z chwilą sprzedaży nowych produktów, kosztów zbiórki, przetwarzania i usuwania starego złomu w sposób przyjazny dla środowiska naturalnego. Producenci korzystający z tego przepisu powinni zagwarantować, że podane koszty nie przekraczają rzeczywistych, poniesionych kosztów.
(21) Do celów pomyślnego prowadzenia zbiórki WEEE niezbędne jest przekazanie użytkownikom informacji w sprawie wymogu nieusuwania WEEE jako nieposortowanych odpadów komunalnych oraz wymogu selektywnej zbiórki WEEE, a także systemów zbiórki i ich znaczenia dla zarządzania WEEE. Informacje te wiążą się z właściwym cechowaniem urządzeń elektrycznych i elektronicznych, które mogłyby skończyć w koszach na śmieci lub podobnych punktach zbiórki odpadów komunalnych.
(22) Informacje przekazywane przez producentów w sprawie identyfikacji materiałów i części składowych mają istotne znaczenie dla ułatwienia zarządzania, w szczególności przetwarzania i odzysku/recyklingu WEEE.
(23) Państwa Członkowskie powinny zapewnić, że infrastruktura kontroli i nadzoru umożliwia sprawdzenie właściwego wykonywania niniejszej dyrektywy, uwzględniając, między innymi, zalecenie 2001/331/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 kwietnia 2001 r. wprowadzające minimalne kryteria kontroli środowiskowej w Państwach Członkowskich(10).
(24) Informacje w sprawie wagi lub, jeśli nie jest to możliwe, liczba urządzeń elektrycznych i elektronicznych wprowadzanych do obrotu we Wspólnocie, a także wskaźniki zbiórki, ponownego użycia (w tym, o ile to możliwe, ponownego użycia całych urządzeń), odzysku/recyklingu oraz wywozu WEEE zebranych stosownie z niniejszą dyrektywą są niezbędne w celu monitorowania osiągania celów niniejszej dyrektywy.
(25) Państwa Członkowskie mogą podjąć decyzję o wykonaniu niektórych przepisów niniejszej dyrektywy na mocy umów zawieranych między właściwymi władzami a zainteresowanymi sektorami gospodarki pod warunkiem spełnienia poszczególnych wymogów.
(26) Przystosowanie do postępu naukowego i technicznego niektórych przepisów dyrektywy, wykazu produktów ujętych w kategoriach podanych w załączniku IA, selektywnego przetwarzania materiałów i części składowych WEEE, wymogów technicznych dotyczących składowania i przetwarzania WEEE, a także symbolu oznaczania EEE, zgodnie z procedurą komitetu.
(27) Środki niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy należy przyjąć zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(11),
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Sporządzono w Brukseli, dnia 27 stycznia 2003 r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
P. COX |
G. DRYS |
Przewodniczący |
Przewodniczący |
______(1) Dz.U. C 365 E z 19.12.2000, str. 184 i Dz.U. C 240 E z 28.8.2001, str. 298.
(2) Dz.U. C 116 z 20.4.2001, str. 38.
(3) Dz.U. C 148 z 18.5.2001, str. 1.
(4) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 15 maja 2001 r. (Dz.U. C 34 E z 7.2.2002, str. 115), wspólne stanowisko Rady z dnia 4 grudnia 2001 r. (Dz.U. C 110 E z 7.5.2002, str. 1) i decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 kwietnia 2002 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym). Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 18 grudnia 2002 r. i decyzja Rady z dnia 16 grudnia 2002 r.
(5) Dz.U. C 138 z 17.5.1993, str. 5.
(6) Dz.U. C 76 z 11.3.1997, str. 1.
(7) Dz.U. C 362 z 2.12.1996, str. 241.
(8) Dz.U. L 194 z 25.7.1975, str. 47. Dyrektywa ostatnio zmieniona decyzją Komisji 96/350/WE (Dz.U. L 135 z 6.6.1996, str. 32).
(9) Dz.U. L 78 z 26.3.1991, str. 38. Dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą Komisji 98/101/WE (Dz.U. L 1 z 5.1.1999, str. 1).
(10) Dz.U. L 118 z 27.4.2001, str. 41.
(11) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.
(12) Dz.U. L 144 z 4.6.1997, str. 19.
(13) Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1.
(14) Dz.U. L 30 z 6.2.1993, str. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2557/2001 (Dz.U. L 349 z 31.12.2001, str. 1).
(15) Dz.U. L 166 z 1.7.1999, str. 6. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2243/2001 (Dz.U. L 303 z 20.11.2001, str. 11).
(16) Dz.U. L 185 z 17.7.1999, str. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2243/2001.
(17) Dz.U. L 114 z 24.4.2001, str. 1.
(18) Dz.U. L 377 z 31.12.1991, str. 48.
(19) Dz.U. L 182 z 16.7.1999, str. 1.
1 Art. 3 lit. i) ppkt ii) zmieniony przez sprostowanie z dnia 17 sierpnia 2007 r. (Dz.U.UE.L.07.214.32).
2 Art. 3 lit. l):- zmieniona przez art. 5 pkt 1 dyrektywy nr 2008/112/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.345.68) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 stycznia 2009 r.
- zmieniona przez art. 5 pkt 2 dyrektywy nr 2008/112/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.345.68) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 1 grudnia 2010 r.
- zmieniona przez art. 5 pkt 3 dyrektywy nr 2008/112/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.345.68) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 1 czerwca 2015 r.
3 Art. 5 ust. 5:- zmieniony przez art. 1 decyzji Rady nr 2004/312/WE z dnia 30 marca 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.100.33) wprowadzającej w stosunku do Republiki Czeskiej, Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Słowacji i Słowenii odstępstwo od jego stosowania z dniem 7 kwietnia 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 decyzji Rady nr 2004/486/WE z dnia 26 kwietnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.162.114) wprowadzającej w stosunku do Cypru, Malty i Polski odstępstwo od jego stosowania z dniem 6 maja 2004 r.
4 Art. 6 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 dyrektywy nr 2008/34/WE z dnia 11 marca 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.81.65) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 marca 2008 r.
5 Art. 7 ust. 2:- zmieniony przez art. 1 decyzji Rady nr 2004/312/WE z dnia 30 marca 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.100.33) wprowadzającej w stosunku do Republiki Czeskiej, Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Słowacji i Słowenii odstępstwo od jego stosowania z dniem 7 kwietnia 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 decyzji Rady nr 2004/486/WE z dnia 26 kwietnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.162.114) wprowadzającej w stosunku do Cypru, Malty i Polski odstępstwo od jego stosowania z dniem 6 maja 2004 r.
6 Art. 7 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 2 dyrektywy nr 2008/34/WE z dnia 11 marca 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.81.65) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 marca 2008 r.
7 Art. 8 ust. 1 zmieniony przez sprostowanie z dnia 25 października 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.282.37/3).
8 Art. 9 zmieniony przez art. 1 dyrektywy nr 2003/108/WE z dnia 8 grudnia 2003 r. (Dz.U.UE.L.03.345.106) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 31 grudnia 2003 r.
9 Art. 11 ust. 1 zmieniony przez art. 5 pkt 1 dyrektywy nr 2008/112/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.345.68) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 stycznia 2009 r.
10 Art. 13 zmieniony przez art. 1 pkt 3 dyrektywy nr 2008/34/WE z dnia 11 marca 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.81.65) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 marca 2008 r.
11 Art. 14 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 4 dyrektywy nr 2008/34/WE z dnia 11 marca 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.81.65) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 marca 2008 r.
12 Załącznik II:-zmieniony przez art. 1 pkt 5 dyrektywy nr 2008/34/WE z dnia 11 marca 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.81.65) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 marca 2008 r.
- zmieniony przez art. 5 pkt 1 dyrektywy nr 2008/112/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.345.68) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 stycznia 2009 r.