Mechaniczno-biologiczne przetwarzanie niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA ¹

z dnia 28 grudnia 2022 r.

w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych ²

Na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2023 r. poz. 1587, 1597, 1688, 1852 i 2029) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa wymagania dla:

1) prowadzenia procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych;

2) instalacji, w której jest prowadzony proces, o którym mowa w pkt 1;

3) odpadów powstających w wyniku procesu, o którym mowa w pkt 1.

§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) instalacji - należy przez to rozumieć zespół stacjonarnych urządzeń technicznych, o którym mowa w art. 3 pkt 6 lit. b ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2024 r. poz. 54);

2) kodzie - należy przez to rozumieć kod określony zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, zwanej dalej "ustawą".

§  3. 

1. Proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych składa się z procesów:

1) mechanicznego przetwarzania odpadów,

2) biologicznego przetwarzania odpadów

- połączonych w jeden zintegrowany proces technologiczny przetwarzania tych odpadów prowadzony na terenie tego samego zakładu w celu ich przygotowania do recyklingu lub innych procesów odzysku lub do procesów unieszkodliwiania.

2. Proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych jest prowadzony w instalacji.

3. Proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych nie może być prowadzony na kwaterze składowiska odpadów.

4. Odpady kierowane do procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych rozładowuje się w obiekcie budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r. poz. 682, z późn. zm.), który jest zamknięty w taki sposób, że co najmniej uniemożliwia oddziaływanie czynników atmosferycznych na te odpady, jest wyposażony w szczelne podłoże zapobiegające przedostawaniu się odcieków do środowiska i w urządzenia wentylacyjne oraz ograniczające emisje zanieczyszczeń, w szczególności przedostawanie się pyłów do powietrza.

§  4. 

1. Proces mechanicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych polegający na wydzieleniu z nich określonych frakcji dających się wykorzystać - w zależności od składu niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych - materiałowo lub energetycznie oraz frakcji wymagającej dalszego biologicznego przetwarzania przebiega w obiekcie budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, który jest zamknięty w taki sposób, że co najmniej uniemożliwia oddziaływanie czynników atmosferycznych na te odpady, jest wyposażony w szczelne podłoże zapobiegające przedostawaniu się odcieków do środowiska i w urządzenia wentylacyjne oraz ograniczające emisje zanieczyszczeń, w szczególności przedostawanie się pyłów do powietrza. Proces ten prowadzi do powstawania odpadów, w zależności od ich właściwości, o kodzie:

1) 19 12 01 - Papier i tektura;

2) 19 12 02 - Metale żelazne;

3) 19 12 03 - Metale nieżelazne;

4) 19 12 04 - Tworzywa sztuczne i guma;

5) 19 12 05 - Szkło;

6) 19 12 06* - Drewno zawierające substancje niebezpieczne;

7) 19 12 07 - Drewno inne niż wymienione w 19 12 06;

8) 19 12 08 - Tekstylia;

9) 19 12 10 - Odpady palne (paliwo alternatywne);

10) 19 12 11* - Inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej obróbki odpadów zawierające substancje niebezpieczne;

11) 19 12 12 - Inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej obróbki odpadów inne niż wymienione w 19 12 11.

1a. Wydzielenie frakcji wymagającej dalszego biologicznego przetwarzania odbywa się z wykorzystaniem sita o wielkości oczek nie większej niż 100 mm. Frakcję o granulometrii mniejszej niż zastosowane sito klasyfikuje się jako odpady o kodzie 19 12 12, zwane dalej "frakcją podsitową".

2. (uchylony).

3. (uchylony).

4. Dopuszcza się, aby po wydzieleniu na sicie odpady o kodzie 19 12 12 o frakcji o granulometrii nie większej niż 20 mm były przekazywane bez konieczności kierowania do biologicznego przetwarzania odpadów do składowania na składowisku odpadów zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 118 ustawy.

5. Dopuszcza się powstawanie z niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych poddanych procesowi mechanicznego przetwarzania odpadów innych odpadów niż wskazane w ust. 1.

6. (uchylony).

7. (uchylony).

8. W części instalacji, w której prowadzi się procesy mechanicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych, można prowadzić proces mechanicznego przetwarzania innych odpadów jako odrębne warianty eksploatacji instalacji, w szczególności można prowadzić:

1) przetwarzanie odpadów selektywnie zebranych przez ich doczyszczanie lub rozsortowywanie;

2) produkcję paliwa alternatywnego z odpadów innych niż odpady o kodzie 20 03 01.

9. Odpady powstałe w procesie mechanicznego przetwarzania odpadów są kierowane zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami do procesów odzysku albo do procesów unieszkodliwiania.

10. Odpady powstałe w procesie mechanicznego przetwarzania odpadów klasyfikowane jako odpady o kodzie 19 12 10 są przetwarzane w procesie odzysku R1 albo procesie unieszkodliwiania D10. Procesy te mogą być poprzedzone odpowiednio procesem odzysku R12 albo procesem unieszkodliwiania D13.

11. Mechaniczne przetwarzanie odpadów, o którym mowa w ust. 1, 1a i 4, stanowi proces odzysku R12 albo proces unieszkodliwiania D13.

12. (uchylony).

§  5. 

1. Frakcja podsitowa wymaga zastosowania procesu biologicznego przetwarzania odpadów, który stanowi proces prowadzony w warunkach tlenowych lub beztlenowych, z udziałem mikroorganizmów, w wyniku którego następuje zmiana właściwości fizycznych, chemicznych lub biologicznych tej frakcji.

2. (uchylony).

3. Frakcja podsitowa nie może być mieszana z odpadami zbieranymi w sposób selektywny.

4. W części instalacji, w której prowadzi się proces biologicznego przetwarzania frakcji podsitowej, możliwe jest prowadzenie procesu biologicznego przetwarzania selektywnie zebranych bioodpadów, w wyniku którego powstają:

1) produkty nawozowe, nawozy lub środki wspomagające uprawę roślin spełniające wymagania określone w przepisach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającego przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE, zmieniającego rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i (WE) nr 1107/2009 oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 (Dz. Urz. UE L 170 z 25.06.2019, str. 1, z późn. zm.) lub ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2024 r. poz. 105), lub

2) odpady po procesie kompostowania lub fermentacji.

5. Proces biologicznego przetwarzania odpadów, o którym mowa w ust. 4, prowadzi się jako odrębny wariant eksploatacji instalacji.

6. Proces biologicznego przetwarzania odpadów frakcji podsitowej w warunkach tlenowych prowadzi się:

1) w zamkniętym urządzeniu technicznym wykonanym z materiału wytrzymałego na uszkodzenia mechaniczne i zapewniającym szczelność prowadzonego procesu (reaktorze) lub w zamkniętej hali, z systemem odbierania odcieków, z aktywnym napowietrzaniem oraz z ujmowaniem i oczyszczaniem gazów powstałych w wyniku prowadzenia procesu (powietrze procesowe), oraz

2) do czasu osiągnięcia przez odpady parametrów o wartościach: AT₄ poniżej 10 mg O₂/g suchej masy, straty prażenia mniejszej niż 35% i zawartości węgla organicznego mniejszej niż 20% suchej masy.

6a. W stosunku do odpadów, które osiągnęły wartość parametru AT₄ poniżej 20 mg O₂/g suchej masy w wyniku procesu biologicznego przetwarzania odpadów w warunkach wskazanych w ust. 6 pkt 1, proces ten można kontynuować w pryzmach, które są usytuowane na szczelnym podłożu zapobiegającym przedostawaniu się odcieków do środowiska wyposażonym w system odbierania odcieków i które są aktywnie napowietrzane lub napowietrzane przez mechaniczne przerzucanie odpadów co najmniej raz w tygodniu, do czasu osiągnięcia parametrów, o których mowa w ust. 6 pkt 2.

7. (uchylony).

8. W przypadku procesu biologicznego przetwarzania odpadów frakcji podsitowej w warunkach beztlenowych powstałe odpady poddaje się stabilizacji w procesie biologicznego przetwarzania odpadów w warunkach tlenowych.

8a. Z odpadów powstałych w procesie biologicznego przetwarzania odpadów wydziela się, o ile jest to możliwe, odpady nadające się w całości lub w części do recyklingu.

9. Pozostałe po wydzieleniu odpady spełniające wymagania, o których mowa w ust. 6 pkt 2, klasyfikuje się jako odpady o kodzie 19 05 99 - Inne niewymienione odpady, zwane dalej "stabilizatem".

10. Stabilizat jest unieszkodliwiany przez składowanie na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne albo termicznie przekształcany.

11. Wydzielona na sicie frakcja stabilizatu o granulometrii nie większej niż 20 mm może być stosowana do procesu odzysku wyłącznie na składowisku odpadów lub w obiekcie unieszkodliwiania odpadów wydobywczych. Frakcja ta jest klasyfikowana jako odpady o kodzie 19 05 03 - Kompost nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się do wykorzystania).

12. Odpady pozostające po wydzieleniu frakcji stabilizatu, o której mowa w ust. 11, są nadal klasyfikowane jako odpady o kodzie 19 05 99.

13. Biologiczne przetwarzanie odpadów, o którym mowa w ust. 1, stanowi proces odzysku R3 albo proces unieszkodliwiania D8.

14. Biologiczne przetwarzanie odpadów, o którym mowa w ust. 4, stanowi proces odzysku R3.

15. Mechaniczne przetwarzanie odpadów, o którym mowa w ust. 8a i 11, stanowi proces odzysku R12 albo proces unieszkodliwiania D13.

§  6. 

1. Dopuszcza się proces biologicznego przetwarzania odpadów z wykorzystaniem procesu biologicznego suszenia niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych lub frakcji podsitowej, polegający na biologicznym suszeniu odpadów przez co najmniej 7 dni w warunkach tlenowych w reaktorze lub w zamkniętej hali, z systemem odbierania odcieków, z aktywnym napowietrzaniem oraz z oczyszczaniem gazów powstałych w wyniku prowadzenia procesu (powietrze procesowe).

2. Odpady powstałe w procesie biologicznego suszenia odpadów klasyfikuje się jako odpady o kodzie 19 05 01 - Nieprzekompostowane frakcje odpadów komunalnych i podobnych oraz poddaje się je dalszemu mechanicznemu przetwarzaniu odpadów. Przepisy § 4 stosuje się odpowiednio.

2a. W przypadku poddania procesowi biologicznego suszenia frakcji podsitowej dopuszcza się zakwalifikowanie powstających odpadów jako odpadów o kodzie 19 12 10, o ile nie wymagają one wydzielenia z nich innych frakcji.

3. (uchylony).

4. Odpady powstałe w procesie biologicznego suszenia odpadów klasyfikowane jako odpady o kodzie 19 12 10 są przetwarzane w procesie odzysku R1 albo procesie unieszkodliwiania D10.

5. (uchylony).

6. Biologiczne przetwarzanie odpadów z wykorzystaniem procesu biologicznego suszenia stanowi proces odzysku R3 albo proces unieszkodliwiania D8.

7. (uchylony).

§ 7. (uchylony).

§ 8. Odpady powstałe w procesie biologicznego przetwarzania odpadów frakcji podsitowej, w tym pozostałe po wydzieleniu odpadów zgodnie z § 5 ust. 8a, niebędące stabilizatem:

1) wymagają dalszego przetwarzania w procesie biologicznego przetwarzania odpadów albo

2) jeżeli proces biologicznego przetwarzania odpadów w warunkach tlenowych prowadzony przez co najmniej 4 tygodnie nie doprowadził do osiągnięcia parametrów o wartościach, o których mowa w § 5 ust. 6 pkt 2, mogą zostać przekazane do termicznego przekształcania odpadów.

§  9. 

1. Wymagania określone w § 5 ust. 6 pkt 2 uważa się za spełnione, jeżeli po zakończeniu każdego procesu biologicznego przetwarzania odpadów w warunkach tlenowych zostaną one potwierdzone badaniami laboratoryjnymi wykonanymi przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska. Badania przeprowadza się w celu wykazania, że odpady, które mają zostać przekazane do składowania odpadów lub termicznego przekształcania odpadów zgodnie z § 5 ust. 10, spełniają wymagania dla stabilizatu. Próbki odpadów do badań pobiera przedstawiciel tego laboratorium.

2. Jeżeli w odniesieniu do procesów prowadzonych w takich samych warunkach technologicznych wyniki co najmniej 3 następujących po sobie badań potwierdziły spełnienie wymagań, o których mowa w § 5 ust. 6 pkt 2, dopuszcza się prowadzenie badań co najmniej raz na kwartał, jeżeli warunki technologiczne prowadzenia procesu nie uległy zmianie.

§ 10. (uchylony).

§  11. 

1. Do procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych prowadzonego na podstawie zezwolenia na przetwarzanie odpadów albo pozwolenia na wytwarzanie odpadów obejmującego zezwolenie na przetwarzanie odpadów, wydanych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, do instalacji, w której ten proces jest prowadzony, oraz do odpadów powstających w tym procesie stosuje się wymagania określone w tym zezwoleniu albo pozwoleniu.

2. Instalacje, dla których nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia zintegrowanego, w których przed dniem wejścia w życie rozporządzenia były prowadzone procesy mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych, powinny spełnić wymagania w zakresie miejsca rozładunku odpadów oraz przetwarzania odpadów określone w § 3 ust. 4, § 4 ust. 1 oraz § 6 ust. 1 w terminie do dnia 31 grudnia 2024 r.

3. Do procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych prowadzonego na podstawie pozwolenia zintegrowanego wydanego przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, do instalacji, w której ten proces jest prowadzony, oraz do odpadów powstających w tym procesie, do czasu zmiany tego pozwolenia, stosuje się wymagania określone w tym pozwoleniu.

§ 12. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. ³

1 Na dzień ogłoszenia obwieszczenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej działem administracji rządowej - klimat kieruje Minister Klimatu i Środowiska, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 2726).

2 Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 12 września 2022 r. pod numerem 2022/609/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597), które wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2015/1535 z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (ujednolicenie) (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).

3 Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 września 2012 r. w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (Dz. U. poz. 1052), które zgodnie z art. 250 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2022 r. poz. 699, 1250, 1726, 2127 i 2722) utraciło moc z dniem 24 stycznia 2016 r.

• Identyfikator: Dz.U.2024.666 t.j.
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Mechaniczno-biologiczne przetwarzanie niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych.
• Data aktu: 28/12/2022
• Data ogłoszenia: 30/04/2024
• Data wejścia w życie: 24/01/2023