Sposób i tryb wydawania zezwoleń wojskowych na przejazd drogowy oraz sposób organizacji i oznakowania kolumn pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA OBRONY NARODOWEJ

z dnia 21 listopada 2012 r.

w sprawie sposobu i trybu wydawania zezwoleń wojskowych na przejazd drogowy oraz sposobu organizacji i oznakowania kolumn pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 64i ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1251) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) organy wojskowe właściwe do wydawania zezwoleń wojskowych na przejazdy drogowe;

2) sposób i tryb wydawania zezwoleń wojskowych na przejazdy drogowe;

3) wzór zezwolenia wojskowego na przejazd drogowy oraz wzory dokumentów związanych, z jego wydaniem;

4) sposób organizacji i oznakowania kolumn pojazdów;

5) warunki i sposób pilotowania pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz oznakowanie i wyposażenie pojazdu pilotującego.

§ 2. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) zezwolenie wojskowe - zezwolenie na przejazd drogowy wydane przez właściwy organ wojskowy, którego wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia;

2) zapotrzebowanie - zapotrzebowanie na przejazd drogowy, którego wzór określa załącznik nr 2 do rozporządzenia, składane do Wojskowej Komendy Transportu w celu wydania zezwolenia wojskowego;

3) kolumna pojazdów - pojazdy przemieszczające się po tej samej trasie, w tym samym czasie i kierunku, pod jednym dowództwem;

4) grupa pojazdów - część kolumny pojazdów liczącą od 6 do 20 pojazdów;

5) organ kontroli ruchu wojsk - Żandarmerię Wojskową i pododdziały regulacji ruchu;

6) IWspSZ - Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych;

7) RBLog - Regionalną Bazę Logistyczną, jednostkę organizacyjną właściwą do spraw transportu i ruchu wojsk, wchodzącą w skład jednostek organizacyjnych Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych w systemie zabezpieczenia logistycznego wojsk;

8) WKTr - Wojskową Komendę Transportu;

9) stan gotowości obronnej państwa czasu kryzysu lub wojny - stan gotowości obronnej państwa w rozumieniu § 4 i 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie gotowości obronnej państwa (Dz. U. poz. 2218);

10) Sojusznicze Siły Wysokiej Gotowości - Połączone Siły Zadaniowe Bardzo Wysokiej Gotowości Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego oraz elementy sił zbrojnych państw - Stron Traktatu Północnoatlantyckiego działające w warunkach wysokiej gotowości w celu wzmocnienia zdolności obronnych państw - Stron Traktatu Północnoatlantyckiego.

§ 3. Organami wojskowymi właściwymi do wydawania zezwoleń wojskowych są:

1) szef IWspSZ w przypadku:

a) przejazdów realizowanych między obszarami odpowiedzialności RBLog,

b) przekraczania granicy państwa przez pojazdy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;

2) komendant RBLog - w przypadku przejazdów realizowanych między WKTr na obszarze odpowiedzialności danej RBLog;

3) komendant WKTr - w przypadku przejazdów na obszarze odpowiedzialności danej WKTr.

§ 4. Zezwolenie wojskowe jest wydawane przez właściwy organ wojskowy w systemie teleinformatycznym lub w formie papierowej na podstawie zapotrzebowania.

§ 5. Dowódca jednostki wojskowej przygotowujący przejazd pojazdu nienormatywnego lub kolumny pojazdów składa zapotrzebowanie do komendanta WKTr, z której obszaru odpowiedzialności rozpoczyna się przejazd.

§  6. 

1. Zezwolenie wojskowe wydawane jest, licząc od dnia wpływu zapotrzebowania do właściwego organu wojskowego, w następujących terminach:

1) (uchylony);

2) nie później niż 5 dni roboczych - w przypadku krajowego przejazdu drogowego pojazdów nienormatywnych;

3) nie później niż 72 godziny - w przypadku przejazdu drogowego Sojuszniczych Sił Wysokiej Gotowości, po wyznaczonych wcześniej trasach przemieszczenia;

4) nie później niż 3 dni robocze - w przypadku krajowego przejazdu drogowego kolumn pojazdów;

5) nie później niż 3 dni - w stanie gotowości obronnej państwa czasu kryzysu lub wojny.

2. W przypadku gdy przejazd pojazdu nienormatywnego mógłby spowodować przekroczenie bezpiecznego poziomu wytężenia materiału w konstrukcji nośnej drogowego obiektu inżynierskiego, właściwy organ wojskowy może odmówić wydania zezwolenia wojskowego, powiadamiając dowódcę jednostki wojskowej przygotowującej przejazd pojazdu nienormatywnego o przyczynach odmowy.

§  7. 

1. Zezwolenie wojskowe wydaje się na jednorazowy lub wielokrotny przejazd.

2. Zezwolenie wojskowe na przejazd wielokrotny wydaje się każdorazowo na okres do końca roku kalendarzowego w przypadku:

1) przejazdu realizowanego na obszarze WKTr wydającej zezwolenie wojskowe;

2) stałych przejazdów pojazdów niewymagających pilotowania w ramach jednostki wojskowej lub między jednostkami wojskowymi;

3) prowadzenia cyklicznych szkoleń związanych z przemieszczaniem się pojazdów.

3. Jednostka wojskowa realizująca przemieszczenia na podstawie zezwolenia wojskowego na przejazd wielokrotny każdorazowo informuje WKTr o rozpoczęciu i zakończeniu przejazdu.

§ 8. Komendant WKTr, z której obszaru odpowiedzialności rozpoczyna się przejazd:

1) uzgadnia trasę i warunki przejazdu z właściwymi komendantami WKTr, na których obszarze odpowiedzialności planowany jest przejazd;

2) na podstawie uzgodnień, w systemie teleinformatycznym opracowuje projekt zezwolenia wojskowego, który rozpoczyna się, a nie kończy na obszarze odpowiedzialności komendy, i przesyła go wraz z zapotrzebowaniem odpowiednio do właściwego Komendanta RBLog lub Szefa IWspSZ w celu dalszego procedowania.

§ 9. Organ wojskowy wydający zezwolenie wojskowe przesyła je przed terminem realizacji przejazdu do:

1) dowódcy jednostki wojskowej przygotowującej przejazd pojazdu nienormatywnego lub kolumny pojazdów - w formie pisemnej lub za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej;

2) dowódców jednostek wojskowych oraz instytucji zabezpieczających przejazd według potrzeb - w formie pisemnej lub za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej;

3) komendantów RBLog i WKTr uczestniczących w jego uzgadnianiu - za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej;

4) Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej - za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

§ 10. W czasie przejazdu kolumny pojazdów zezwolenie wojskowe ma dowódca kolumny.

§  11. 

1. Ewidencję wydanych zezwoleń wojskowych prowadzi organ wydający zezwolenie i odnotowuje się w Książce ewidencji przejazdów drogowych, zwanej dalej "Książką".

2. Książkę prowadzi się w formie elektronicznej. Książka zawiera dane, o których mowa w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

3. Książka może być dodatkowo prowadzona w formie pisemnej na nośniku papierowym, według wzoru określonego w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

§  12. 

1. Przejazd kolumny pojazdów powyżej 20 pojazdów odbywa się w grupach pojazdów.

2. W stanie gotowości obronnej państwa czasu kryzysu lub wojny kolumna pojazdów może przejechać w całości.

§ 13. Odległość między przemieszczającymi się grupami pojazdów nie może być mniejsza niż 500 m, a między grupami pojazdów w czasie postoju - 200 m.

§ 14. Przejazdy kolumn pojazdów i pojazdów nienormatywnych powinny być monitorowane za pomocą teleinformatycznego systemu monitorowania przemieszczenia wojsk przez:

1) WKTr - na obszarze WKTr;

2) IWspSZ - na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej i poza granicami kraju.

§ 15. Kolumnę pojazdów oznacza się numerem zezwolenia wojskowego.

§  16. 

1. Dowódca jednostki wojskowej przygotowujący przejazd pojazdu nienormatywnego lub kolumny pojazdów lub upoważniona przez niego osoba:

1) określa, zgodnie z ustaleniami zawartymi w zezwoleniu wojskowym:

a) trasę przejazdu oraz planowany czas jego rozpoczęcia i zakończenia,

b) liczbę pojazdów w kolumnie pojazdów,

c) liczbę grup pojazdów w kolumnie pojazdów,

d) prędkość przejazdu kolumny pojazdów,

e) odległości między jadącymi pojazdami,

f) odległości między jadącymi grupami pojazdów,

g) miejsce i czas planowanego postoju,

h) sposób porozumiewania się między osobami znajdującymi się w poszczególnych pojazdach;

2) wyznacza dowódcę kolumny pojazdów oraz, w zależności od potrzeb, dowódcę każdej grupy pojazdów;

3) jeżeli kolumna pojazdów składa się z co najmniej 10 pojazdów, wyznacza:

a) kierunkowego - znajdującego się w pierwszym pojeździe kolumny pojazdów, odpowiedzialnego za utrzymywanie wyznaczonej trasy oraz prędkości przejazdu,

b) zamykającego - znajdującego się w ostatnim pojeździe kolumny pojazdów, odpowiedzialnego za utrzymywanie dyscypliny w kolumnie pojazdów, organizację środków bezpieczeństwa wymaganych w czasie postoju, składanie meldunków dowódcy kolumny pojazdów o dyscyplinie w kolumnie pojazdów oraz o rodzaju uszkodzeń pojazdów i miejscu ich postoju,

c) meldunkowego - odpowiedzialnego za składanie meldunków organom kontroli ruchu wojsk o realizacji przejazdu zgodnie z wydanym zezwoleniem wojskowym oraz wszelkich od niego odstępstwach;

d) dowódcę pojazdu, którym może być jego kierowca;

4) zapewnia odpowiednie środki łączności osobom, o których mowa w pkt 2 i 3, oraz dowódcy pojazdu nienormatywnego.

2. W czasie pilotowania kolumny pojazdów zadania osób, o których mowa w ust. 1 pkt 3 lit. a i b, pełnią odpowiednio piloci.

§  17. 

1. Kolumna pojazdów powinna być oznakowana w następujący sposób:

1) z przodu po lewej stronie pierwszego pojazdu i z tyłu po lewej stronie ostatniego pojazdu w kolumnie pojazdów umieszcza się tablicę, której wzór określa załącznik nr 4 do rozporządzenia;

2) pierwszy pojazd każdej grupy pojazdów, z przodu po lewej stronie, oznacza się niebieską flagą, której wzór określa załącznik nr 5 do rozporządzenia;

3) ostatni pojazd każdej grupy pojazdów, z przodu po lewej stronie, oznacza się zieloną flagą, której wzór określa załącznik nr 6 do rozporządzenia;

4) pojazd dowódcy kolumny pojazdów, z przodu po lewej stronie, oznacza się biało-czarną flagą, której wzór określa załącznik nr 7 do rozporządzenia;

5) pojazd wymagający pomocy technicznej, w miejscu widocznym dla innych uczestników ruchu drogowego, po usunięciu innych flag, oznacza się żółtą flagą, której wzór określa załącznik nr 8 do rozporządzenia;

6) każdy pojazd kolumny pojazdów oznacza się numerem kolumny pojazdów.

2. Numer kolumny pojazdów należy wykonać kontrastowym kolorem w stosunku do koloru pojazdu i umieścić po obu jego stronach. Powinien on być czytelny z ziemi, z odległości minimum 6 metrów przy świetle dziennym i pozostawać czytelny przy każdej pogodzie, przez cały czas przejazdu. Po zakończeniu przejazdu numery powinny zostać usunięte z pojazdów.

3. W razie przejazdu niepilotowanych kolumn pojazdów po drodze ekspresowej lub autostradzie na pojazdach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, dodatkowo umieszcza się ostrzegawczy sygnał świetlny błyskowy barwy żółtej, widoczny z odległości co najmniej 150 m przy dobrej przejrzystości powietrza. Sygnał umieszczony na pierwszym pojeździe powinien być widoczny co najmniej z przodu i z boków pojazdu, a sygnał umieszczony na ostatnim pojeździe powinien być widoczny co najmniej z tyłu i z boków pojazdu.

4. Przepis ust. 3 może być stosowany również w razie przejazdu kolumny po drodze innej niż droga ekspresowa lub autostrada.

§ 18. Wymogów określonych w § 17 można nie stosować do kolumny pojazdów liczącej do 5 pojazdów.

§ 19. W przypadku przejazdu kolumny pojazdów:

1) składającej się wyłącznie z pojazdów wysyłających niebieskie światła błyskowe,

2) biorących udział w akcji usuwania skutków klęski żywiołowej,

3) w związku z działaniami mającymi na celu zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego,

4) realizujących zadania w ramach czynności ochronnych wykonywanych przez Żandarmerię Wojskową

- przepisów § 15-17 nie stosuje się.

§  20. 

1. Pojazd nienormatywny, który przekracza co najmniej jedną z następujących wielkości:

1) długość - 23 m,

2) szerokość - 3,20 m,

3) wysokość - 4,50 m,

4) masa całkowita - 60 t

- powinien być pilotowany przez pilota.

2. Pojazd nienormatywny, który przekracza co najmniej jedną z następujących wielkości:

1) długość - 30 m,

2) szerokość - 3,60 m,

3) wysokość - 4,70 m,

4) rzeczywistą masę całkowitą pojazdu - powyżej 80 t

- powinien być pilotowany przez dwóch pilotów z przodu i z tyłu pojazdu.

§ 21. Pilotowaniu podlega również:

1) pojazd gąsienicowy, z wyłączeniem pojazdu wyposażonego w gąsienice gumowe;

2) pojazd wyposażony tylko w jedno światło drogowe lub mijania, w światło obrysowe lub odblaskowe, niebędący pojazdem jednośladowym poruszającym się w warunkach niedostatecznej widoczności.

§ 22. Postój pojazdów nienormatywnych odbywa się poza jezdnią i poboczem drogi oraz poza obszarem zabudowanym (z wyjątkiem kompleksów wojskowych).

§  23. 

1. Przejazd kolumny pojazdów nienormatywnych lub grupy pojazdów nienormatywnych, o których mowa w § 20, jest pilotowany przez dwóch pilotów z przodu i z tyłu kolumny pojazdów.

2. Przejazd kolumny pojazdów lub grupy pojazdów niebędących pojazdami nienormatywnymi może być pilotowany. Informację o pilotowaniu umieszcza się w zezwoleniu wojskowym.

3. W sytuacji kiedy zaistnieje nieprzewidziane, istotne utrudnienie w ruchu drogowym lub zagrożenie jego bezpieczeństwa, przejazd pojazdów należy przerwać. Decyzję o przerwaniu i wznowieniu przejazdu pojazdów podejmuje dowódca kolumny.

4. W przypadku gdy kolumna jest pilotowana, decyzję, o której mowa w ust. 3, podejmuje pilot.

5. Pojazdem pilotującym jest oznakowany pojazd samochodowy Żandarmerii Wojskowej lub pododdziału regulacji ruchu, z wyjątkiem motocykla, wysyłający błyskowe sygnały świetlne w kolorze niebieskim, a w przypadku pilotowania kolumny pojazdów - dodatkowo błyskowe sygnały świetlne w kolorze czerwonym.

6. Pojazd pilotujący wyposażony jest zgodnie z przepisami § 33 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. z 2024 r. poz. 502 i 1417).

7. Pojazd pilotujący nie wchodzi w skład kolumny pojazdów.

8. O konieczności pilotowania organ wydający zezwolenie wojskowe powiadamia:

1) w przypadku przejazdu drogowego pojazdów nienormatywnych Sojuszniczych Sił Wysokiej Gotowości, po wyznaczonych wcześniej trasach przemieszczenia - w terminie nie krótszym niż 48 godzin,

2) w pozostałych przypadkach - w terminie nie krótszym niż 3 dni robocze przed planowanym rozpoczęciem przejazdu

- właściwych dowódców, którym podlegają pododdziały regulacji ruchu, w formie pisemnej lub za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

9. O konieczności pilotowania przez Żandarmerię Wojskową organ wydający zezwolenie wojskowe powiadamia za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej w terminie nie krótszym niż 2 dni robocze w przypadku przejazdu drogowego pojazdów nienormatywnych Sojuszniczych Sił Wysokiej Gotowości, po wyznaczonych wcześniej trasach przemieszczenia, a w pozostałych przypadkach - w terminie nie krótszym niż 3 dni robocze przed planowanym rozpoczęciem przejazdu:

1) komendanta oddziału Żandarmerii Wojskowej właściwego ze względu na miejsce rozpoczęcia pilotowania, gdy trasa przejazdu przebiega tylko przez obszar jego właściwości, lub

2) Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej, gdy trasa przejazdu przebiega przez obszary właściwości co najmniej dwóch oddziałów Żandarmerii Wojskowej.

§  23a. 

1. Podczas pilotowania pilot:

1) realizuje pilotaż zgodnie z warunkami zawartymi w zezwoleniu wojskowym;

2) kieruje ruchem drogowym w niezbędnym zakresie określonym przepisami ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym oraz w przepisach wykonawczych do tej ustawy;

3) podejmuje decyzję o wstrzymaniu pilotowania w razie powstania istotnego utrudnienia w ruchu drogowym lub zagrożenia jego bezpieczeństwa.

2. O wystąpieniu sytuacji, o której mowa w ust. 1 pkt 3, pilot zawiadamia właściwy organ wojskowy, który wydał zezwolenie na przejazd drogowy.

§ 23b. Przepisów § 7 ust. 2 i 3, § 17 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3 i 4, § 19-23a nie stosuje się w stanie gotowości obronnej państwa czasu kryzysu lub wojny.

§ 24. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1 

WZÓR ZEZWOLENIA NA PRZEJAZD DROGOWY

wzór

ZAŁĄCZNIK Nr  2 

WZÓR ZAPOTRZEBOWANIA NA PRZEJAZD DROGOWY

wzór

ZAŁĄCZNIK Nr  3

WZÓR KSIĄŻKI EWIDENCJI PRZEJAZDÓW DROGOWYCH

....................... (szczebel organizacyjny)

Dane dotyczące przejazdu

Data wystawienia zezwolenia

Uwagi

Lp.

numer zezwolenia na przejazd drogowy

przynależność narodowa

Związek taktyczny, jednostka wojskowa

trasa przejazdu

pojazdy

dane pojazdu

rodzaj ładunku

pilot

przejazd międzynarodowy

własny

obcy

punkt wyjściowy

punkty wyrównania, postoje, odpoczynki

miejsce przeznaczenia

Ogólna liczba

w tym liczba i typ pojazdów nienormatywnych lub z ładunkiem niebezpiecznym

MLC

szerokość, wysokość, długość

niebezpieczny ładunek

inne

z JW

żandarmerii

regulacji ruchu

trzyliterowy symbol państwa początkowego

trzyliterowy symbol państwa końcowego

1

2a

2b

3

4

5a

5b

5c

6a

6b

7a

7b

8a

8b

9a

9b

9c

10a

10b

11

12

ZAŁĄCZNIK Nr  4

WZÓR TABLICY DO OZNACZANIA KOLUMNY POJAZDÓW SIŁ ZBROJNYCH

wzór

Opis tablicy:

Prostokąt o wymiarach 400 x 300 mm, barwy pomarańczowej odblaskowej, otoczony czarnym paskiem o szerokości nieprzekraczającej 15 mm. Symbole pojazdów barwy czarnej.

ZAŁĄCZNIK Nr  5

WZÓR FLAGI DO OZNACZANIA PIERWSZEGO POJAZDU KAŻDEJ GRUPY POJAZDÓW KOLUMNY POJAZDÓW SIŁ ZBROJNYCH

wzór

Opis flagi:

Prostokąt o wymiarach 300 x 450 mm, barwy niebieskiej.

ZAŁĄCZNIK Nr  6

WZÓR FLAGI DO OZNACZANIA OSTATNIEGO POJAZDU KAŻDEJ GRUPY POJAZDÓW KOLUMNY POJAZDÓW SIŁ ZBROJNYCH

wzór

Opis flagi:

Prostokąt o wymiarach 300 x 450 mm, barwy zielonej.

ZAŁĄCZNIK Nr  7

WZÓR FLAGI DO OZNACZANIA POJAZDU DOWÓDCY KOLUMNY POJAZDÓW SIŁ ZBROJNYCH

wzór

Opis flagi:

Prostokąt o wymiarach 300 x 450 mm, barwy biało-czarnej.

ZAŁĄCZNIK Nr  8

WZÓR FLAGI DO OZNACZANIA POJAZDU KOLUMNY POJAZDÓW SIŁ ZBROJNYCH WYMAGAJĄCEGO POMOCY TECHNICZNEJ

wzór

Opis flagi:

Prostokąt o wymiarach 300 x 450 mm, barwy żółtej.

• Identyfikator: Dz.U.2024.1626 t.j.
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Sposób i tryb wydawania zezwoleń wojskowych na przejazd drogowy oraz sposób organizacji i oznakowania kolumn pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
• Data aktu: 21/11/2012
• Data ogłoszenia: 06/11/2024
• Data wejścia w życie: 14/12/2012