Prawa i obowiązki pracowników lasów państwowych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 27 grudnia 1974 r.
w sprawie praw i obowiązków pracowników lasów państwowych.

Na podstawie art. 298 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141) po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Pozporządzenie stosuje się do pracowników organizacji gospodarczej Lasy Państwowe, parków narodowych i ośrodków hodowli żubrów oraz funkcjonariuszy Straży Leśnej, zwanych w dalszych przepisach rozporządzenia pracownikami lasów państwowych.
2.
Rozporządzenie nie dotyczy pracowników:
1)
Instytutu Badawczego Leśnictwa, Biura Studiów i Projektów Lasów Państwowych oraz Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej,
2)
objętych układami zbiorowymi pracy dla pracowników zatrudnionych w:
a)
przedsiębiorstwach lasów państwowych,
b)
ośrodkach transportu leśnego, przedsiębiorstwach naprawy taboru leśnego i Przedsiębiorstwie Zaopatrzenia Technicznego Leśnictwa,
c)
budownictwie,
3)
transpotru samochodowego.
§  2.
Pracownikiem lasów państwowych może być osoba, która ze względu na swoją postawę ideowo-moralną daje rękojmię należytego wykonywania powierzonych zadań i obowiązków oraz:
1)
posiada obywatelstwo polskie,
2)
ukończyła 18 lat i posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
3)
korzysta z praw publicznych.
§  3.
Pracownikiem lasów państwowych może być osoba, która posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe w zakresie wykształcenia i stażu pracy; kwalifikacje zawodowe wymagane na poszczególnych stanowiskach pracy określają przepisy o wynagrodzeniu lub inne przepisy odrębne.
§  4.
Małżonkowie oraz osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia nie mogą być zatrudnieni w tej samej jednostce organizacyjnej, jeżeli powstałby między tymi osobami stosunek służbowej podległości.
§  5.
1.
Nawiązanie stosunku pracy z pracownikami lasów państwowych na stanowiskach kierowniczych i innych samodzielnych, określonych przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego po porozumieniu z Zarządem Głównym Związku Zawodowego Pracowników Leśnych i Przemysłu Drzewnego następuje na podstawie powołania przez kierownika zakładu pracy. Kierownika zakładu pracy i jego zastępców powołuje kierownik jednostki nadrzędnej, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
2.
Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego po porozumieniu z Zarządem Głównym Związku Zawodowego Pracowników Leśnych i Przemysłu Drzewnego określi kierownicze i inne samodzielne stanowiska pracy, w stosunku do których okres próbny może być dłuższy niż 2 tygodnie, lecz nie może przekraczać trzech miesięcy.
§  6.
Powołanie pracownika lasów państwowych na stanowisko kierownicze i inne samodzielne albo zawarcie z pracownikiem umowy o pracę na czas nie określony może być uzależnione od uprzedniego złożenia egzaminu lub od wykazania w inny sposób przydatności do pracy na tym stanowisku.
§  7.
1.
Pracownik lasów państwowych składa ślubowanie treści następującej:

"Ślubuję uroczyście na powierzonym mi stanowisku przyczyniać się ze wszystkich sił do pomyślnego rozwojuu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, wierności jej zawsze dochować, obowiązki swoje w zakresie pomnażania wartości ochronnych i produkcyjnych lasu oraz ochrony mienia państwowego gospodarstwa leśnego wypełniać sumiennie i starannie, przestrzegając zasad praworządności ludowej oraz kierując się interesem społecznym i zadaniami budownictwa socjalistycznego".

2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się do pracowników zatrudnionych:
1)
na podstawie umowy o pracę zawartej na okres próbny lub na okres wstępny albo na czas wykonania określonej pracy,
2)
na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony, chyba że umowa ta po upływie okresu, na który była zawarta, staje się z mocy prawa umową na czas nie określony.
3.
Kierownik zakładu pracy zwalnia od składania ślubowania pracowników obsługi, jeżeli jest to uzasadnione ze względu na rodzaj wykonywanej przez nich pracy.
§  8.
1.
Pracownik lasów państwowych powinien pełnić swoje obowiązki w sposób zapewniający sprawne i prawidłowe wykonywanie zadań zakładu pracy, w którym jest zatrudniony.
2.
W szczególności pracownik niezależnie od przestrzegania obowiązków określonych w art. 100 Kodeksu pracy powinien:
1)
postępować zgodnie z zasadami praworządności ludowej, kierując się interesem społecznym i zadaniami budownictwa socjalistycznego,
2)
dbać o pomnażanie wartości gospodarczych i ochronnych lasu,
3)
działać na rzecz ochrony środowiska poprzez rozszerzanie funkcji zdrowotnych, klimatycznych, glebo- i wodochronnych lasu oraz podnoszenie jego wartości rekreacyjno-wypoczynkowych,
4)
strzec i pomnażać zasoby przyrody,
5)
strzec i chronić powierzone mienie lasów państwowych,
6)
stale podnosić swoje kwalifikacje zawodowe i doskonalić się w wykonywaniu powierzonych zadań.
§  9.
1.
Pracownik lasów pańswowych obowiązany jest wypełniać polecenia służbowe przełożonych.
2.
Jeżeli polecenie służbowe jest w przekonaniu pracownika sprzeczne z prawem, godzi w interes społeczny albo zawiera znamiona pomyłki, obowiązany jest on przestawić swoje zastrzeżenia przełożonemu. W razie potwierdzenia polecenia na piśmie pracownik obowiązany jest je wykonać, jednak może zawiadomić o zastrzeżeniach kierownika zakładu pracy,a gdy polecenie wydał kierownik zakładu pracy - kierownika jednostki nadrzędnej. Zawiadomienie powinno nastąpić niezwłocznie.
§  10.
1.
Pracownik lasów państwowych nie może wykonywać dodatkowych zajęć, które pozostawałyby w sprzeczności z jego obowiązkami albo mogłyby wywołać uzasadnione podejrzenie o stronniczość.
2.
Pracownik może podjąć dodatkowe zatrudnienie tylko po uzyskaniu zgody kierownika zakładu pracy lub jednostki nadrzędnej.
3.
Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych określa zasady i tryb udzielania zgody na dodatkowe zatrudnienie, a także przypadki, w których zgoda nie jest wymagana.
§  11.
Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych określa stanowiska pracy, z którymi związany jest obowiązek noszenia munduru i oznak służbowych, zasady i tryb ich przydzielania oraz wzory umundurowania i oznak.
§  12.
1.
Pracownika lasów państwowych można przenieść za jego zgodą lub na jego wniosek do innej miejscowości, innego zakładu pracy lub na inne stanowisko w jednostkach organizacyjnych objętych rozporządzeniem.
2.
W razie wykonywania pracy poza zwykłym miejscem pracy oraz w razie przeniesienia do innej miejscowości pracownicy otrzymują należności, które określi minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.
§  13.
1.
Pracownik lasów państwowych zostaje z mocy prawa zawieszony w pełnieniu obowiązków przez okres tymczasowego aresztowania do czasu wygaśnięcia stosunku pracy na podstawie art. 66 Kodeksu pracy, jeżeli zakład pracy nie rozwiązał wcześniej stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika.
2.
Wynagrodzenie pracownika w okresie tymczasowego aresztowania ulega ograniczeniu do połowy. Jeżeli zapadł wyrok uniewinniający lub postępowanie karne zostało umorzone, pracownikowi należy wypłacić pozostałą część wynagrodzenia, chyba że postępowanie karne umorzono warunkowo albo z powodu przedawnienia lub amnestii.
§  14.
1.
Pracownika lasów państwowych można zawiesić w pełnieniu obowiązków, jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że dopuścił się on czynu stanowiącego podstawę do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika, a dalsze wykonywanie przez niego pracy byłoby sprzeczne z interesem społecznym.
2.
Od decyzji w sprawie zawieszenia pracownik może w terminie 3 dni wnieść odwołanie do kierownika zakładu pracy, a gdy decyzję wydał kierownik zakładu pracy - do jednostki nadrzędnej. Od decyzji wydanej przez Ministra odwołanie nie przysługuje.
3.
Zawieszenie pracownika w pełnieniu obowiązków może nastąpić nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania przez kierownika zakładu pracy wiadomości o przyczynie uzasadniającej zawieszenie i nie może trwać dłużej niż miesiąc, chyba że przeciwko pracownikowi toczy się postępowanie karne, z powodu którego nastąpiło zawieszenie. Zawieszenie może trwać dłużej niż miesiąc także w przypadku, gdy w okresie zawieszenia zakład pracy wypowiedział pracownikowi stosunek pracy.
§  15.
1.
Jeżeli pracownik lasów państwowych uważa, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione, może w terminie 7 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia wnieść odwołanie do jednostki nadrzędnej. Kierownik jednostki nadrzędnej, do której wniesiono odwołanie, może przywrócić termin do wniesienia odwołania, jeżeli jego przekroczenie nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika. Od decyzji w sprawie wypowiedzenia umowy o pracę wydanej przez Ministra odwołanie nie przysługuje.
2.
W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę jest nieuzasadnione, kierownik jednostki nadrzędnej, do której wniesiono odwołanie, uznaje je za bezskuteczne, a gdy umowa o pracę uległa już rozwiązaniu - przywraca pracownika do pracy na poprzednich warunkach. Od decyzji tej odwołanie nie przysługuje.
3.
W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, nie stosuje się przepisów art. 44 i 45 Kodeksu pracy.
4.
Odwołanie od niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez zakład pracy pracownik może wnieść do komisji odwoławczej do spraw pracy, o której mowa w art. 264 Kodeksu pracy.
§  16.
1.
Czas pracy pracowników lasów państwowych wynosi 42 godziny na tydzień. Rozkład czasu pracy pracowników w tygodniu i poszczególnych jego dniach ustala Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego lub z jego upoważnienia Naczelny Dyrektor Lasów Państwowych.
2.
W razie potrzeby pracownicy obowiązani są do pełnienia obowiązków poza normalnymi godzinami pracy, a także w nocy oraz w niedziele i święta, bez prawa do oddzielnego wynagrodzenia.
3.
Za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego poza normalnymi godzinami pracy przysługuje pracownikowi w tym samym wymiarze czas wolny od pracy, a za pracę w niedziele i święta inny wolny dzień od pracy.
4.
Przepisów ust. 3 nie stosuje się do pracowników zajmujących stanowiska: nadleśniczego, zastępcy nadleśniczego, dyrektora parku, zastępcy dyrektora parku, adiunkta, kierownika składnicy, kierownika jednostki organizacyjnej szczególnej, leśniczego, podleśniczego, gajowego, strażnika parku, funkcjonariuszy Straży Leśnej oraz do innych pracowników, z którymi stosunek pracy jest nawiązany na podstawie powołania.
5.
Przepisu ust. 2 nie stosuje się do kobiet w ciąży i kobiet opiekujących się dziećmi w wieku do 1 roku.
§  17.
1.
Pracownikowi lasów państwowych przysługuje prawo do 50% ulgi taryfowej przy przejazdach kolejami.
2.
Prawo, o którym mowa w ust. 1, przysługuje także małżonce pracownika, a małżonkowi pracownicy, jeżeli jest on niezdolny do pracy i pozostaje na wyłącznym utrzymaniu swej żony.
§  18.
1.
Pracownikowi lasów państwowych przysługują za wieloletnią pracę nagrody jubileuszowe w wysokości:

- za 25 lat pracy - 75% miesięcznego wynagrodzenia,

- za 35 lat pracy - 150% miesięcznego wynagrodzenia,

- za 45 lat pracy - % miesięcznego wynagrodzenia,

2.
Szczegółowe zasady wypłaty nagród jubileuszowych oraz zaliczania okresów pracy do okresów uzasadniających prawo do tych nagród określa Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz po porozumieniu z Zarządem Głównym Związku Zawodowego Pracowników Leśnych i Przemysłu Drzewnego.
§  19.
Pracownikom lasów państwowych, którzy wykazują inicjatywę w pracy, wzorowo i sumiennie wypełniają swoje obowiązki oraz szczególnie przyczyniają się do wykonywania zadań stojących przed zakładem pracy, mogą być przyznawane nagrody i wyróżnienia przewidziane Kodeksem pracy, a ponadto mogą być oni awansowani w terminie wcześniejszym niż wymagany przepisami o wynagrodzeniu lub innymi przepisami odrębnymi.
§  20.
1.
Pracownicy nadleśnictw, jednostek organizacyjnych szczególnych oraz parków narodowych i ośrodków hodowli żubrów obowiązani są mieszkać w miejscu pełnienia swych obowiązków służbowych i w tym celu otrzymują bezpłatne mieszkanie funkcyjne wraz z budynkami gospodarczymi.
2.
Stanowiska służbowe, na których zatrudnieni pracownicy otrzymują bezpłatne mieszkania funkcyjne oraz zasady i tryb ich przydzielania określa Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz po porozumieniu z Zarządem Głównym Związku Zawodowego Pracowników Leśnych i Przemysłu Drzewnego.
3.
Pracownicy, którzy na podstawie dotychczasowych przepisów korzystali w dniu 1 października 1972 r. z bezpłatnych mieszkań funkcyjnych, zachowują dotychczasowe uprawnienia.
§  21.
1.
Pracownicy, o których mowa w § 20, otrzymują bezpłatnie drewno opałowe w ilości odpowiadającej 24 metrom przestrzennym szczap opałowych sosnowych rocznie, przeznaczone do ogrzewania mieszkań.
2.
Pracownicy zajmujący mieszkania nie przystosowane do opalania drewnem mogą otrzymać w zamian za drewno opałowe w naturze ekwiwalent w gotówce, obliczony według cennika detalicznego obowiązującego w Lasach Państwowych.
§  22.
1.
Pracownikom zatrudnionym w nadleśnictwach, jednostkach organizacyjnych szczególnych, parkach narodowych i ośrodkach hodowli żubrów mogą być przydzielane do bezpłatnego korzystania grunty rolne (orne, sady, ogrody) o powierzchni odpowiadającej 0,5 ha gruntów trzeciej klasy gleboznawczej na pracownika; w razie nieprzydzielenia przez nadleśnictwo lub park narodowy gruntów rolnych pracownikom nie przysługuje ekwiwalent pieniężny. Pozostali pracownicy mogą otrzymać grunty rolne, jeżeli posiadają warunki do ich uprawiania.
2.
Pracownicy, o których mowa w ust. 1, mają prawo do bezpłatnego wypasu w lasach inwentarza na zasadach określonych przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.
3.
Powierzchnie gruntów, jakie mogą być w zależności od ich jakości przydzielone pracownikom do korzystania, zasady ich przydziału i sposób korzystania z gruntów, a także zasady rozliczeń z tego tytułu w razie rozwiązania stosunku pracy lub śmierci pracownika - określi Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.
§  23.
Pracownicy lasów państwowych otrzymują miesięcznie ryczałty na utrzymanie własnych środków lokomocji w wysokości i na zasadach określonych odrębnymi przepisami.
§  24.
Funkcjonariuszom Straży Leśnej przysługują w każdym miesiącu zryczałtowane diety w kwocie odpowiadającej 20 dietom w wysokości przewidzianej dla pracowników przedsiębiorstw lasów państwowych.
§  25.
1.
Za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej pracownikowi może być nadana odznaka "Zasłużony dla leśnictwa i Przemysłu Drzewnego".
2.
Zasady i tryb nadawania odznaki określają odrębne przepisy.
§  26.
1.
Kierownik jednostki nadrzędnej nad zakładem pracy może udzielić pracownikowi urlopu zdrowotnego na leczenie sanatoryjne. Urlopu można udzielić tylko na podstawie skierowania na leczenie sanatoryjne i na okres ustalony w tym skierowaniu, nie przekraczający jednak jednego miesiąca.
2.
Za czas urlopu zdrowotnego pracownikowi przysługuje wynagrodzenie obliczone jak za urlop wypoczynkowy.
§  27.
Rozpatrywanie odwołań, o których mowa w § 14 i 15, następuje po zasięgnięciu opinii właściwej instancji związku zawodowego.
§  28.
Sprawy dyscyplinarne nie zakończone do dnia wejścia w życie rozporządzenia podlegają rozpatrzeniu przez kierownika zakładu pracy na zasadach i w trybie określonych w Kodeksie pracy.
§  29.
Do czasu wydania przepisów przewidzianych w rozporządzeniu pozostają w mocy przepisy dotychczasowe w zakresie, w jakim nie są one sprzeczne z tym rozporządzeniem.
§  30.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1975 r., z tym że przepis § 18 wchodzi w życie z dniem 1 października 1975 r.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1974.51.328

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Prawa i obowiązki pracowników lasów państwowych.
Data aktu: 27/12/1974
Data ogłoszenia: 31/12/1974
Data wejścia w życie: 01/10/1975, 01/01/1975