Amnestia.

DEKRET
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 2 września 1939 r.
o amnestii.

Na podstawie art. 79 ust. (2) ustawy konstytucyjnej postanawiam co następuje:
Art.  1.
1.
Puszcza się w niepamięć i przebacza popełnione przed dniem 31 sierpnia 1939 r.:
1)
wykroczenia zwykłe;
2)
wykroczenia skarbowe;
3)
przestępstwa podatkowe, za które grozi w myśl ustawy kara nie wyższa niż 3.000 złotych grzywny.
2.
Puszcza się w niepamięć i przebacza popełnione przed dniem 31 sierpnia 1939 r. przestępstwa, określone:
1)
w art. 43, 45, 46 i 47 kodeksu karnego wojskowego, jeżeli sprawca nie zbiegł poza granice Państwa i przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu znalazł się w rozporządzeniu władzy celem uregulowania swego stosunku do służby wojskowej;
2)
w art. 44 § 2 kodeksu karnego wojskowego oraz w art. 173 ust. (1) lit. a) lub ust. (2) ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. R. P. Nr 25, poz. 220), jeżeli sprawca przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu znalazł się w rozporządzeniu władzy celem uregulowania swego stosunku do służby wojskowej.
3.
W sprawach o przestępstwa, określone w ust. 1 i 2, nie wszczyna się postępowania, wszczęte postępowanie podlega umorzeniu, kary w całości lub w części niewykonane oraz nieściągnięte koszty sądowe i nawiązki darowuje się; prawomocne orzeczenie co do przepadku przedmiotów i narzędzi przestępstwa podlega jednak wykonaniu, jak również można orzec przepadek tytułem środka zabezpieczającego.
Art.  2.

W sprawach o zbrodnie i występki, które popełnione zostały przed dniem 31 sierpnia 1939 r. oraz należą do właściwości sądów powszechnych i wojskowych:

1)
darowuje się kary grzywny oraz kary pozbawienia wolności orzeczone w rozmiarze nie powyżej roku;
2)
łagodzi się o połowę kary pozbawienia wolności orzeczone w rozmiarze powyżej roku, lecz nie ponad 5 lat;
3)
łagodzi się o jedną trzecią część kary pozbawienia wolności orzeczone w rozmiarze powyżej 5 lat, lecz nie ponad 10 lat.
Art.  3.

W sprawach o występki skarbowe, które popełnione zostały przed dniem 31 sierpnia 1939 r.:

1)
darowuje się kary grzywny orzeczone w rozmiarze nie powyżej 3.000 złotych;
2)
darowuje się kary pozbawienia wolności orzeczone w rozmiarze nie powyżej 6 miesięcy;
3)
łagodzi się o połowę kary pozbawienia wolności orzeczone w rozmiarze powyżej 6 miesięcy.
Art.  4.
1.
W sprawach o przestępstwa podatkowe, które popełnione zostały przed dniem 31 sierpnia 1939 r.:
1)
darowuje się kary pozbawienia wolności;
2)
darowuje się kary grzywny, orzeczone w rozmiarze nie powyżej 3.000 złotych za przestępstwa nie objęte amnestią z mocy art. 1 ust. 1 pkt 3).
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do przestępstw polegających na naruszeniu przepisów o daninach publicznych nie objętych ordynacją podatkową.
Art.  5.
1.
Amnestii, przewidzianej w art. 2 - 4, nie stosuje się:
1)
do tych, którzy po dniu 30 sierpnia 1939 r. uchylili się od obowiązku stawienia się do poboru lub od obowiązku pełnienia służby wojskowej;
2)
do tych, którzy danym wyrokiem skazani zostali na utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych;
3)
do tych, którzy danym wyrokiem skazani zostali na umieszczenie w zakładzie dla niepoprawnych;
4)
do tych, którzy danym wyrokiem skazani zostali na karę pozbawienia wolności na podstawie art. 24 prawa karnego skarbowego.
2.
Władza, która zastosowała amnestię, może ją cofnąć w drodze postanowienia, jeżeli okaże się, że dana osoba w myśl ust. 1 pkt 1) nie podlega amnestii.
Art.  6.
1.
W sprawach o wykroczenia, określone w ustawie z dnia 14 kwietnia 1937 r. o szkodnictwie leśnym i polnym (Dz. U. R. P. Nr 30, poz. 224), udziela się amnestii wyłącznie na następujących zasadach:
1)
darowuje się kary grzywny i aresztu;
2)
umorzenie sprawy może nastąpić tylko za zgodą pokrzywdzonego.
2.
Niezłożenie przez pokrzywdzonego w ciągu miesiąca od wejścia w życie niniejszego dekretu oświadczenia, że żąda przeprowadzenia postępowania, uważa się za zgodę pokrzywdzonego na umorzenie sprawy.
Art.  7.
1.
W razie zbiegu przestępstwa podlegającego amnestii, sąd stosuje amnestię do kar wymierzonych za zbiegające się przestępstwa, po czym orzeka karę łączną według zasad ogólnych.
2.
W razie zbiegu przestępstwa podlegającego amnestii z przestępstwem, nie podlegającym amnestii, sąd nie stosuje amnestii do poszczególnych zbiegających się przestępstw, lecz może karę łączną złagodzić według słusznego uznania.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 nie wyłączają możności umorzenia postępowania co do poszczególnych zbiegających się przestępstw, które podlegają amnestii.
Art.  8.
1.
Sąd, może postępowania nie wszczynać lub postępowanie wszczęte umorzyć, jeżeli według okoliczności danego przypadku należałoby wymierzyć karę w takim rozmiarze, że podlegałaby darowaniu z mocy przepisu art. 2 pkt 1), art. 3 pkt 1) - 3), lub art. 4 niniejszego dekretu.
2.
Zaniechanie lub umorzenie postępowania toczącego się z urzędu nastąpić może tylko na podstawie wniosku prokuratora; w sprawach należących do właściwości sądów grodzkich uprawniony do złożenia wniosku jest prokurator okręgowy, w sprawach zaś należących do właściwości wojskowych sądów rejonowych - oficer sądowy.
Art.  9.
1.
Władze skarbowe właściwe do orzekania mogą postępowania nie wszczynać lub umorzyć postępowanie toczące się przed władzami skarbowymi, jeżeli według okoliczności danego przypadku należałoby wymierzyć karę w takim rozmiarze, że podlegałaby darowaniu z mocy art. 3 pkt. 1) - 3) lub art. 4.
2.
Zaniechanie wszczęcia postępowania i umorzenie postępowania na podstawie ust. 1 wymaga zezwolenia Ministra Skarbu; uprawnienie to Minister Skarbu może przelewać na władze skarbowe II instancji.
Art.  10.

Umorzenie postępowania na podstawie art. 8 i 9 niniejszego dekretu będzie uchylone, jeżeli ten, przeciwko któremu postępowanie toczyło się, oświadczy w terminie zawitym czternastodniowym od zawiadomienia o umorzeniu, że żąda przeprowadzenia postępowania.

Art.  11.

W sprawach, ściganych z oskarżenia prywatnego lub na wniosek, zaniechanie i umorzenie postępowania może nastąpić wtedy tylko, jeżeli oskarżyciel prywatny lub uprawniony do złożenia wniosku nie oświadczy w ciągu miesiąca od wejścia w życie niniejszego dekretu, że żąda przeprowadzenia postępowania.

Art.  12.

W razie umorzenia postępowania na podstawie przepisów niniejszego dekretu, koszty postępowania ponosi:

1)
w sprawach toczących się z urzędu - Skarb Państwa, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 587 lit. h) kodeksu postępowania karnego;
2)
w sprawach z oskarżenia prywatnego - każda ze stron i Skarb Państwa, w granicach wydatków przez siebie wyłożonych; zaliczkę zwraca się w kwocie pozostałej po pokryciu kosztów postępowania.
Art.  13.
1.
Przepisy niniejszego dekretu stosuje się do osób, które korzystały z ogólnego lub szczególnego aktu łaski tylko o tyle, o ile poprzedni akt łaski przyznawał osobom tym ulgi w mniejszym rozmiarze.
2.
Przepisy niniejszego dekretu stosuje się odpowiednio do przestępstw, które zakwalifikowano według ustaw dawnych.
Art.  14.
1.
Amnestię stosuje władza, przed którą toczy się postępowanie, albo władza zarządzająca wykonanie orzeczenia, jeżeli nie zastosowano jej już przy wydaniu orzeczenia.
2.
W przypadku, określonym w art. 7 niniejszego dekretu, amnestię stosuje postanowieniem sąd pierwszej instancji właściwy według zasad ogólnych, jeżeli nie zastosowano jej przy wydaniu wyroku.
Art.  15.
1.
Na postanowienia sądów co do stosowania niniejszej amnestii służy zażalenie do jednej bezpośrednio wyższej instancji.
2.
Rozstrzyganie zarzutów i wątpliwości, powstałych w związku ze stosowaniem niniejszej amnestii przy wykonywaniu wyroków sądowych, odbywa się według art. 555 kodeksu postępowania karnego lub art. 488 kodeksu wojskowego postępowania karnego.
3.
W postępowaniu przed władzami administracyjnymi przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, przy czym zażalenie rozstrzyga ostatecznie władza bezpośrednio przełożona nad władzą zarządzającą wykonanie orzeczenia.
Art.  16.

Wykonanie dekretu niniejszego porucza się Ministrowi Sprawiedliwości i innym ministrom we właściwym im zakresie działania.

Art.  17.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1939.87.553

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Amnestia.
Data aktu: 02/09/1939
Data ogłoszenia: 02/09/1939
Data wejścia w życie: 02/09/1939