Układy dotyczące zobowiązań, wynikających z traktatu w Trianon, składające się ze: wstępu; układu I, dotyczącego porozumień pomiędzy Węgrami, a Mocarstwami-wierzycielami; układu II, dotyczącego uregulowania kwestyj, odnoszących się do reform rolnych i do Mieszanych Trybunałów Arbitrażowych; układu III, dotyczącego organizacji i sposobu działania Funduszu Rolnego, zwanego "Fundusz A" oraz układu IV, dotyczącego ustanowienia "Funduszu B". Paryż.1930.04.28.

UKŁADY.

dotyczące zobowiązań, wynikających z traktatu w Trianon, podpisane w Paryżu dnia 28 kwietnia 1930 r. składające się ze wstępu; układu I, dotyczącego porozumień pomiędzy Węgrami, a Mocarstwami-wierzycielami; układu II, dotyczącego uregulowania kwestyj, odnoszących się do reform rolnych i do Mieszanych Trybunałów Arbitrażowych; układu III, dotyczącego organizacji i sposobu działania Funduszu Rolnego, zwanego "Fundusz A" (ustawa ratyfikacyjna z dnia 17 marca 1931 r. - Dz. U. R. P. Nr. 32, poz. 229) oraz układu IV, dotyczącego ustanowienia "Funduszu B".

Przekład.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia dwudziestego ósmego kwietnia tysiąc dziewięćset trzydziestego roku podpisane zostały w Paryżu układy, dotyczące zobowiązań, wynikających z traktatu w Trianon, o następującem brzmieniu dosłownem:

(teksty układów zawiera załącznik do niniejszego numeru)

Zaznajomiwszy się z powyższemi układami uznaliśmy je i uznajemy za słuszne zarówno w całości, jak i każde z zawartych w nieb postanowień; oświadczamy, że są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone i przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.

NA DOWÓD CZEGO, wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 14 kwietnia 1931 r.

ZAŁĄCZNIK 

UKŁADY.

dotyczące zobowiązań, wynikających z traktatu w Trianon, podpisane w Paryżu dnia 28 kwietnia 1930 r. składające się ze; wstępu, układa I, dotyczącego porozumień pomiędzy Węgrami, a Mocarstwami-wierzycielami; układa II, dotyczącego uregulowania kwestyj, odnoszących się do reform rolnych i do Mieszanych Trybunałów Arbitrażowych; układu III, dotyczącego organizacji i sposobu działania Funduszu Rolnego, zwanego "Fundusz A" (ustawa ratyfikacyjna z dnia 17 marca 1931 r. Dz. U. R. P. Nr. 32, poz. 229) oraz układu IV, dotyczącego ustanowienia "Funduszu B".

Przekład.

UKŁADY

dotyczące zobowiązań, wynikających z Traktatu w Trianon, podpisane w Paryżu dnia 28 kwietnia 1930 r.

1) Wstęp.

2) Układ I dotyczący porozumień pomiędzy Węgrami a Mocarstwami wierzycielami.

3) Układ II dotyczący uregulowania kwestyj, odnoszących się do reform rolnych i do Mieszanych Trybunałów Arbitrażowych.

4) Układ III dotyczący organizacji i działania Funduszu Rolnego, zwanego "Funduszem A".

A) Memorjał Delegacji Węgierskiej, złożony Konferencji Haskiej,

B) Układ dodatkowy, przewidziany przez art. 12 Układu III (proces 821) miedzy Francją, Węgrami, Włochami i Czechosłowacją.

C) Układ dodatkowy do Układów, dotyczących rozdziału 13.500.000 koron złotych do zapłacenia przez Węgry po r. 1943.

D) Układ dodatkowy, przewidziany przez art. 20 Układu III, dotyczącego działania specjalnej rezerwy Funduszu Rolnego między Węgrami z jednej strony, a Francją i Włochami - z drugiej.

5) Układ IV Układ między Francją, Wielką Brytanją, Włochami, Rumunją, Czechosłowacją i Jugosławją, dotyczący ustanowienia "Funduszu B".

WSTĘP.

Układy, dotyczące zobowiązań, wynikających z Traktatu w Trianon.

Należycie upełnomocnieni przedstawiciele Rządu Jego Królewskiej Mości Króla Belgów, Rządu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanji i Irlandji Północnej, Rządu Kanadyjskiego, Rządu Federacji (Commonwealth) Australijskiej, Rządu Nowej Zelandji, Rządu Unji Południowo-Afrykańskiej, Rządu Indyj, Rządu Republiki Francuskiej, Rządu Republiki Greckiej, Rządu Królestwa Węgierskiego, Rządu Jego Królewskiej Mości Króla Włoskiego, Rządu Jego Cesarskiej Mości Cesarza Japońskiego, Rządu Rzeczypospolitej Polskiej, Rządu Republiki Portugalskiej, Rządu Jego Królewskiej Mości Króla Rumunji, Rządu Republiki Czeskosłowackiej, Rządu Jego Królewskiej Mości Króla Jugosławji,

zebrali się w Hadze w celu uregulowania w sposób całkowity i ostateczny kwestji zobowiązań finansowych, przypadających na Węgry na zasadzie Traktatu w Trianon, Rozejmu z 3 listopada 1918 r. i wszystkich Konwencyj uzupełniających oraz w celu zapewnienia uregulowania sporów natury finansowej, wynikłych między Węgrami i obywatelami węgierskimi z jednej strony, a pewnemi Mocarstwami lub ich obywatelami z drugiej strony.

W tym celu został podpisany w Hadze Układ i należycie parafowane cztery załączniki w Hadze dnia 20 stycznia 1930 r.

W dawnym załączniku III (obecnym IV Układzie) pewne Mocarstwa nie figurują jako strony umawiające się.

Zostało postanowione w Hadze, że ostateczna redakcja tych Układów będzie powierzona Komitetowi, który ma zasiadać w Paryżu.

W następstwie prac tego Komitetu, teksty załączone przy niniejszem, ułożone po angielsku i po francusku, przyczem oba teksty są jednakowo obowiązujące, podpisane zostały w Paryżu dnia 28 kwietnia 1930 r.

Układy te winny być uważane jako związane nierozdzielnie i jako takie ratyfikowane.

Złożenie dokumentów ratyfikacyjnych będzie dokonane w Paryżu możliwie jak najwcześniej.

Pierwszy protokół złożenia ratyfikacyj będzie sporządzony, jak tylko Układy zostaną ratyfikowane przez Węgry z jednej strony oraz przez sześć Mocarstw: Francję, Wielką Brytanję, Włochy, Rumunję, Czechosłowację, Jugosławję i jedno z pięciu innych Mocarstw: Belgję, Grecję, Japonję, Polskę i Portugalję - z drugiej strony. Mocarstwa, których Rządy mają swe siedziby poza Europą, mieć będą możność ograniczenia się do powiadomienia Rządu Francuskiego przez swych przedstawicieli dyplomatycznych w Paryżu, że ratyfikacje ich zostały dokonane i w takim razie winne one będą przesłać dokumenty ratyfikacyjne, jak będzie można najprędzej.

Układy wejdą w życie między umawiającemi się Stronami, które je w ten sposób ratyfikują, od daty tego pierwszego protokółu.

Z zastrzeżeniem powyższych postanowień Układy wejdą w życie dla każdego Rządu, który je podpisał w dniu notyfikacji odnośnego dokumentu ratyfikacyjnego lub jego złożenia.

Rząd Francuski doręczy wszystkim Rządom, podpisującym Układy, uwierzytelniony odpis protokółów notyfikacyj lub złożenia dokumentów ratyfikacyjnych.

Układy niniejsze zostaną złożone w archiwach Rządu Francuskiego, który wyda autentyczny ich odpis każdemu z Rządów, podpisanych na Traktacie w Trianon.

Sporządzono w Paryżu w jednym egzemplarzu 28 kwietnia 1930 r.

LOUCHEUR

Dr. E. BENEŠ

ROBERT PERIER

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

PHILIPPE ROY

D. CAVADIAS

KORANYI

IGINO BROCCHI

M. NAGAI

TOMAS FERNANDEZ

J. MROZOWSKI

N. TITULESCU

CONST. FOTITCH

UKŁAD I.

dotyczący porozumień między Węgrami i Mocarstwami-wierzycielami,

Artykuł  1.

W celu zupełnego i ostatecznego uiszczenia ciężarów, które je obowiązują w myśl postanowień Traktatu w Trianon, Rozejmu z 3 listopada 1918 r. i wszelkich dodatkowych konwencyj, jednak bez ujmy postanowieniom poniższego art. 2-go, Węgry potwierdzają swe zobowiązanie zapłacenia sum, wyznaczonych przez Decyzję Nr. 2797 Komisji Odszkodowań z dnia 21 lutego 1924 r. i zobowiązują się z tytułu wierzytelności specjalnych, które znajdują swe uzasadnienie w powyższym Traktacie, uskuteczniać, począwszy od dnia 1-go stycznia 1944 r. i w ciągu lat od 1944 do 1966 r. włącznie wypłatę stałej rocznej spłaty w wysokości 13.5 miljonów koron złotych.

Rząd Węgierski zrzeka się pozatem wszelkich swych wierzytelności wobec Mocarstw wierzycieli w myśl postanowień Traktatu z Trianon, Rozejmu z 3 listopada 1918 r. i wszelkich konwencyj dodatkowych.

Artykuł  2.

1) Niniejszy Układ nie narusza w niczem ani zobowiązań dotyczących przedwojennych długów publicznych, których ciężar spada na Węgry w myśl postanowień Traktatu w Trianon, ani zobowiązań, wypływających tak w stosunku do Węgier, jak i w stosunku do pozostałych Mocarstw - Sygnatarjuszy, z wszelkich innych układów lub porozumień, zawartych przed wejściem w życie niniejszego Układu.

2) Sposoby wykonania postanowień artykułu 186 Traktatu w Trianon i jego aneksu, w rozmiarze, przypadającym Komisji Odszkodowań, będą ewentualnie przedmiotem porozumienia pomiędzy Stronami zainteresowanemi.

3) Orzeczenia zapadłe lub które zapaść mają w Mieszanych Trybunałach Arbitrażowych przeciwko Rządowi Węgierskiemu na korzyść przynależnych Państw - wierzycieli, z któremi Węgry nie zawarły umowy weryfikacyjno-kompensacyjnej, będą wykonane przez Rząd Węgierski w sposób następujący:

Suma przewidziana w orzeczeniach będzie oprocentowana w stosunku 3% rocznie, począwszy od 1-go stycznia 1933 r., o ile orzeczenie poprzedza tę datę, a począwszy od dnia wydania samego orzeczenia, o ile zapadnie ono po tej dacie.

Powyższe odsetki zwykłe nie będą płatne corocznie, lecz będą doliczane do kwoty przewidzianej w orzeczeniach aż do dnia 1-go stycznia 1944 r. Obliczona w ten sposób ogólna suma będzie wypłacona w 5-ciu równych rocznych spłatach, mianowicie: l-go stycznia 1944 r., l-go stycznia 1945 r., l-go stycznia 1946 r., 1-go stycznia 1947 r. i 1-go stycznia 1948 r.

Do czterech ostatnich spłat będą doliczane odsetki w wysokości 3% od sum, które Węgry będą dłużne w tej dacie.

W przeciągu trzech miesięcy, począwszy od wejścia w życie niniejszego Układu lub też w przeciągu trzech miesięcy następujących po notyfikacji orzeczenia, Węgry wydadzą bony z pięcioma kuponami, z których każdy przedstawiać będzie sumę do zapłacenia w każdym z wyżej przewidzianych terminów.

Artykuł  3.

Wymagalne do 1-go stycznia 1944 r. spłaty pozostaną poddane warunkom, wynikającym z obowiązujących obecnie tekstów, odnoszących się do odbudowy finansowej Węgier, a mianowicie Decyzji Nr. 2797 z dnia 21 lutego 1924 r. Komisji Odszkodowań. Jednakże, Bank Obrachunków Międzynarodowych będzie obowiązany przyjmować te kwoty w zależności od sposobów, przewidzianych w tekstach wspomnianych w niniejszym artykule.

Artykuł  4.

Spłaty, wymagalne po 1944 r., stanowią zobowiązanie bezwarunkowe, t. j. bez prawa do jakiegokolwiek bądź zawieszenia. Dokonane one zostaną w Banku Obrachunków Międzynarodowych w zlocie lub w dewizach równowartych złotu, w równych terminach półrocznych, 1-go stycznia i 1-go lipca każdego roku, przyczem pierwsza rata przypadać ma 1-go stycznia 1944 r.

Artykuł  5.

Bank Obrachunków Międzynarodowych umieści wszystkie sumy, otrzymane w wykonaniu artykułów 3 i 4 niniejszego Układu na kredycie rachunku otwartego Mocarstw-wierzycieli.

Artykuł  6.

Ustanowiony z mocy art. 180 Traktatu w Trianon przywilej pierwszego stopnia na całym majątku i zasobach Węgier w celu uregulowania odszkodowań oraz innych ciężarów, przewidzianych przez wspomniany artykuł, przestanie ostatecznie obowiązywać z chwilą wejścia w życie niniejszego Układu.

Artykuł  7.

Węgry zobowiązują się wszakże zarezerwować z dochodów państwowych od chwili wejścia w życia niniejszego Układu roczne wpływy w wysokości równej przynajmniej 150% spłat rocznych, przewidzianych przez art. 1. Rozumie się, że w razie, gdyby jakakolwiek z tych spłat nie została uiszczona w dniu jej wymagalności, Węgry zobowiązują się na zgłoszone w zwykłej drodze żądanie pięciu Mocarstw-wierzycieli ustanowić natychmiastowo zastaw na wspomnianych wpływach.

Sposoby ustanowienia i zarządu zastawu będą stanowiły przedmiot specjalnego Układu miedzy Rządem Węgierskim i Bankiem Obrachunków Międzynarodowych. O ileby nie doszło do porozumienia między niemi w tej mierze, sposoby te zostaną ustalone przez trzech rzeczoznawców, wyznaczonych przez Prezesa Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej.

Artykuł  8.

Natychmiast po wejściu w życie niniejszego Układu, Rząd Węgierski złoży do Banku Obrachunków Międzynarodowych, działającego w charakterze Trustee Mocarstw-wierzycieli, świadectwa, przedstawiające roczne spłaty, przewidziane przez art. 1 i których wzór zostanie ustalony przez Komitet, o którym mowa poniżej w ust. 4-ym art. 11-go.

Artykuł  9.

Mocarstwa-wierzyciele, Sygnatariusze niniejszego Układu, zobowiązują się z chwilą jego wejścia w życie przestać wykonywać swe prawa-zatrzymywania i likwidacji dóbr, praw i korzyści, stanowiących w chwili wejścia w życie Traktatu w Trianon własność przynależnych b. Królestwa Węgierskiego lub stowarzyszeń przez nich kontrolowanych, o ile wszakże rzeczone dobra, prawa i korzyści nie są już w stanie likwidacji lub zlikwidowane i, o ile niemi nie rozporządzono ostatecznie.

Artykuł  10.

Wierzytelności Węgier wobec Niemiec, wymienione w art. 196 Traktatu w Trianon i wierzytelności Niemiec wobec Węgier, wymienione w art. 261 Traktatu Wersalskiego, zostały unieważnione przez Układ Haski z dnia 20 stycznia 1930 r. zawarty z Niemcami. Węgry przyjmują to do wiadomości i zgadzają się na unieważnienie powyższe.

Również wszelkie wierzytelności Węgier wobec Austrji i Bułgarji, wymienione we wspomnianym art. 196 Traktatu w Trianon oraz wszelkie wierzytelności Austrji i Bułgarji wobec Węgier, wymienione poszczególnie w art. art. 213 Traktatu w St. Germain i 145 Traktatu w Neuilly, zostają unieważnione.

Wszelkie dowody i dokumenty, dotyczące tych wierzytelności, zostaną zniszczone za staraniem Komitetów ścisłych, obowiązanych do zapewnienia przekazania pełnomocnictw Komisji Odszkodowań.

Artykuł  11.

Stosunki pomiędzy Komisją Odszkodowań a Węgrami ustaną w czasie możliwie najbliższym.

Rozrachunki między Komisją Odszkodowań a Węgrami będą uważane za ostatecznie zamknięte i bez dalszych skutków w chwili wejścia w życie niniejszego Układu.

Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 2-go art. 2-go prawa i pełnomocnictwa, nadane Komisji Odszkodowań, będą przekazane w mierze uznanej za stosowną Bankowi Obrachunków Międzynarodowych.

Sposoby i data tego przekazania będą ustalone przez specjalny Komitet, złożony z dwóch przedstawicieli Rządu Węgierskiego, czterech przedstawicieli. Komisji Odszkodowań, pomiędzy którymi znajdować się będzie delegat wspólny w Komisji Odszkodowań lub jeden przedstawiciel, wyznaczony przez tego ostatniego, wreszcie z jednego przedstawiciela Banku Obrachunków Międzynarodowych.

W razie nieprzyjęcia w całości przez Bank Obrachunków Międzynarodowych mandatu, powierzonego mu przez niniejszy Układ, mianowanie mandatarjusza Trustee, zastępującego w potrzebnej mierze Bank, przypadnie w udziale Komitetowi, utworzonemu w myśl artykułu niniejszego.

Artykuł  12.

Z zastrzeżeniem aprobaty Rady Ligi Narodów, ustanowiony dla Węgier Komitet Kontroli przestanie wykonywać swe czynności z chwilą wejścia w życie niniejszego Układu. Rząd Francuski, któremu powierzono przyjmowanie ratyfikacyj ma również przedstawić Radzie Ligi Narodów odnośny wniosek.

Artykuł  13.

Wszelki spór między umawiającemi się Stronami, dotyczący wykładni i zastosowania niniejszego Układu, zostanie przedłożony dla ostatecznego rozstrzygnięcia Trybunałowi, przewidzianemu przez Układ Haski z 20 stycznia 1930 r. z Niemcami, stosownie do postępowania tam przewidzianego. Jednakże w razie takich sporów, członek wyznaczony przez Niemcy, zostanie zastąpiony przez członka, wyznaczonego przez Węgry.

Sporządzono w Paryżu w jednym egzemplarzu dnia 28 kwietnia 1930 r.

LOUCHEUR

Dr. E. BENEŠ

ROBERT PERIER

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

PHILIPPE ROY

D. CAVADIAS

KORANYI

IGINO BROCCHI

M. NAGAI

TOMAS FERNANDEZ

J. MROZOWSKI

N. TITULESCU

CONST. FOTITCH

UKŁAD II.

Uregulowanie kwestyj dotyczących reformy rolnej i Mieszanych Trybunałów Rozjemczych.

WSTĘP.

Obywatele węgierscy wnieśli pewną ilość zażaleń przeciwko trzem Rządom Rumuńskiemu, Jugosłowiańskiemu i Czeskosłowackiemu, na skutek wprowadzenia w tych państwach reformy rolnej i opierając się na art. 250 Traktatu w Trianon.

Procesy te są obecnie w toku przed Mieszanemi Trybunałami Rozjemczemi, przewidzianemi w Traktacie. Inne mogłyby być wszczęte.

Trzy zainteresowane Rządy, chociaż skłonne do zawarcia niniejszego Układu w duchu pojednawczym, dla położenia kresu obecnym rozprawom z Rządem Węgierskim, oświadczają formalnie, że stąd nie mogłoby wyniknąć uznanie przez nich wymienionych reklamacyj, jako prawnie uzasadnionych.

Przeciwnie, pragną one zastrzec formalnie swój prawny punkt widzenia, a niniejsze porozumienie nie mogłoby w żadnym razie być przyjęte do wiadomości, jako uzasadnienie jakiejkolwiek nowej czynności lub jakiegokolwiek nowego zażalenia.

Tak samo niniejszego porozumienia nie mogłyby przyjąć do wiadomości dla wykładni, mieszczącej porzucenie praw, które obywatele rumuńscy, czeskosłowaccy i jugosłowiańscy posiadają bezpośrednio na mocy Traktatu w Trianon we wszystkich, wypadkach, których uregulowanie nie jest przewidziane w Układach dziś zawartych.

W odpowiedzi na wezwanie Mocarstw zaprzyjaźnionych, niezainteresowanych w tych rozprawach, trzy Rządy chciały okazać chęć pojednania i pragnienie pokoju.

Ze swej strony Rząd Węgierski oświadcza, że podtrzymuje z punktu widzenia prawnego stanowisko, zajęte poprzednio w tych kwest j ach i pragnie zastosować się do niniejszego porozumienia w tymże duchu do, pojednania i pokojowości. Niniejsze porozumienie nie mogłoby być przyjęte do wiadomości dla wykładni mieszczącej porzucenie praw, które, według Rządu Węgierskiego, posiadają obywatele węgierscy, bezpośrednio w myśl Traktatu w Trianon we wszystkich wypadkach, których uregulowanie nie jest objęte Układami w dniu dzisiejszym zawartemi.

Artykuł  I.

Od dnia wejścia w życie niniejszego Układu odpowiedzialność pozwanego we wszystkich procesach, wniesionych do dnia 20 stycznia 1930 r. przez obywateli węgierskich przed Mieszane Trybunały Rozjemcze przeciwko Rumunji, Czechosłowacji i Jugosławji w sprawach reformy rolnej, obciążać będzie wyłącznie Fundusz zwany "Funduszem Rolnym".

1) To samo będzie miało miejsce w procesach, które obywatele węgierscy mogliby jeszcze z powodu reformy rolnej wytoczyć przeciwko Rumunji przed Mieszanemi Trybunałami Rozjemczemi w następstwie aktu zajęcia lub zarządzenia z przed 20 stycznia 1930 r. Wszystkie te procesy mogą być wytoczone jedynie przeciw Funduszowi Rolnemu, gdyż Rumunji już sprawy te nie dotyczą.

2) To samo będzie miało miejsce w procesach, które obywatele węgierscy mogliby jeszcze wytoczyć przed Mieszanemi Trybunałami Rozjemczemi z tytułu reformy rolnej przeciw Jugosławji, gdzie reforma rolna nie słała się jeszcze przedmiotem ustawy ostatecznej, a to z powodu własności, które na mocy praw i rozporządzeń obecnie obowiązujących, podpadają pod reformę rolną i odnośnie do których swobodna rozporządzalność właściciela uległa ograniczeniu przez faktyczne zastosowanie do jego własności prze-fusów tych praw i rozporządzeń z przed 20 stycznia 1930 r.

Co do własności wymienionych w al. 1) i 2) niniejszego artykułu zgodzono się, że procesy, które mogłyby być wytoczone na skutek zastosowania nowej Ustawy jugosłowiańskiej, regulującej ostatecznie ich położenie prawne, będą mogły być wytoczone tylko przeciw Funduszowi Rolnemu, Jugosławji bowiem sprawy te już nie dotyczą.

Postanowiono w tym przedmiocie, że Jugosławja opublikuje przed 20 lipca 1931 r. Ustawę ostateczną i że użyje potrzebnych środków, aby wprowadzenie nowych postanowień prawnych, dotyczących wymienionych własności, nastąpiło jak najszybciej, bez możliwości opóźnienia poza dzień 31 grudnia 1933 r.

3) To samo będzie miało miejsce w procesach, które obywatele węgierscy mogliby jeszcze wytoczyć przeciw Czechosłowacji przed Mieszanemi Trybunałami Rozjemczemi z powodu reformy rolnej, zważywszy na specjalne postanowienia, przewidziane w art. od 11 do 20 Układu III.

Artykuł  II.

Ten Fundusz Rolny będzie obdarzony osobowością prawną, autonomją finansową oraz wejdzie całkowicie w miejsce trzech państw w procesach wymienionych w art. I.

Artykuł  III.

Zażalenia wstępne w procesach, wymienionych w art. 1, przeciw Rumunji, Czechosłowacji i Jugosławji, będą z urzędu traktowane jako wdrażane przeciwko Funduszowi Rolnemu.

Orzeczenia będą wydawane i wykonywane w wypadku przyznania powództwa wyłącznie przeciwko temu Funduszowi Rolnemu, gdyż Rumunja, Czechosłowacja i Jugosławja będą zwolnione od wszelkiej odpowiedzialności tak obecnie, jak i w przyszłości za te procesy.

Artykuł  IV.

Fundusz nie będzie zmuszony do żadnych wypłat przed otrzymaniem zawiadomienia o całości orzeczenia.

Dla przyśpieszenia tego zawiadomienia Mieszane Trybunały Rozjemcze będą postępowały według zgóry przez nie ustalonego programu prac.

Program ten będzie przewidywał dość częste posiedzenia, mające na celu jak najrychlejsze zakończenie procesów w drodze orzeczeń ostatecznych.

Prezesi Mieszanych Trybunałów Rozjemczych będą usiłowali wyszukiwać i stosować możliwie najszybsze metody postępowania, ustalone przez procedurę pisaną terminy przewidziane w rozporządzeniach o procedurze będą skracane o połowę przy procesach wymienionych w art. I.

Artykuł  V.

Orzeczenia, będą przekazywane w miarę ich wydawania Komisji Zarządzającej Funduszu Rolnego, przewidzianej w Układzie III, podpisanym w dniu dzisiejszym, a dotyczącym organizacji i sposobu działania tego Funduszu.

Artykuł  VI.

Natychmiast po otrzymaniu całości orzeczeń, wydanych w procesach, wymienionych w art. I, ale w każdym razie przed 31 grudnia 1932 r., Komisja Zarządzająca przystąpi do proporcjonalnego podziału, między stronami uprawnionemi, sum, płynących z mocy tych orzeczeń. Podział powyższy nie będzie jednak mógł przekroczyć środków płatniczych, jakiemi rozporządza Fundusz.

Zarządzenie wydane przez Komisję wykonawczą ustali zasady podziału. Zarządzenie to będzie mogło przewidzieć wypłacanie pewnych zaliczek na rzecz uprawnionych.

Jeżeli po pierwszym podziale Fundusz będzie rozporządzał jeszcze dalszemi środkami, Komisja Zarządzająca przystąpi do nowego podziału między uprawnionych, wskazanych w orzeczeniach.

Jeżeli wydana była dostatecznie znaczna ilość orzeczeń i jeżeli zachodzi obawa, że dalsze orzeczenia ulegną opóźnieniu z powodów przypadkowych, będzie można przystąpić do tymczasowego podziału, pod warunkiem, że Komisja Zarządzająca zdoła określić w dostatecznem przybliżeniu sumy konieczne dla zadośćuczynienia orzeczeniom jeszcze nie powziętym.

Uskutecznione na mocy tych różnych repartycyj wypłaty całkowicie zaspokoją uznane roszczenia uprawnionych.

Artykuł  VII.

W procesach wymienionych w art. I, Mieszane Trybunały Rozjemcze nie będą kompetentne do wypowiadania się w sporach o zasady pomiędzy zainteresowanemi stronami tak, jak to wyłuszczono we wstępie niniejszego Układu, a mianowicie o wykładnię art. 250 Traktatu w Trianon. Wydają one i umotywują swe wyroki wyłącznie na mocy niniejszego Układu i wyznaczą powodom, w razie potrzeby, odszkodowanie obciążające Fundusz Rolny.

Artykuł  VIII.

Mieszane Trybunały Rozjemcze zbadają, czy powód jest obywatelem węgierskim, uprawnionym, w myśl Traktatu w Trianon, i czy majątek jego uległ wywłaszczeniu przez zastosowanie ustawodawstwa rolnego. W wypadku twierdzącym, Mieszane Trybunały Rozjemcze wypowiedzą się co do wysokości ewentualnego odszkodowania.

Odszkodowanie zostanie ustalone na mocy procedury sumarycznej i według zasad przyjętych uprzednio przez trzy Mieszane Trybunały Rozjemcze, po porozumieniu się z Komisją Zarządzającą Funduszu Rolnego.

Komisja Zarządzająca będzie mogła zawierać ź powodami umowy polubowne.

Artykuł  IX.

Mieszane Trybunały Rozjemcze czynne między Rumunją, Czechosłowacją i Jugosławją z jednej strony, a Węgrami z drugiej, będą dokompletowane każdy w swoim składzie dla wszystkich spraw rolnych i innych przez przybranie dwóch członków wybranych przez Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej z pośród obywateli państw, które pozostały neutralnemi w ostatniej wojnie i które posiadają odpowiednie kwalifikacje do wykonywania czynności arbitrów.

Artykuł  X.

Dla wszystkich orzeczeń, dotyczących kompetencji lub treści wydawanych odtąd przez Mieszane Trybunały Rozjemcze we wszelkich procesach innych niż wymienione w art. I niniejszego Układu, Rumunja, Czechosłowacja i Jugosławja z jednej strony i Węgry z drugiej zgadzają się bez specjalnego porozumienia uznawać kompetencję Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej, jako instancji apelacyjnej.

Prawo apelacji będzie mogło uskuteczniać drogą skargi każde z państw, pomiędzy któremi ustanowiono Mieszany Trybunał Rozjemczy, w terminie trzymiesięcznym od daty notyfikacji przedstawicielowi tego państwa wyroku powyższego Trybunału.

Artykuł  XI.

Dla ułatwienia Układów polubownych Mieszane Trybunały Rozjemcze czynne między Rumunją, Czechosłowacją i Jugosławja z jednej strony, a Węgrami z drugiej, w żadnej kwestji spornej nie będą aż do dnia 20 października 1930 r. niczego rozstrzygały i do tej daty odłożą wszystkie terminy proceduralne.

Odroczenie to nie będzie się odnosiło do terminów ustalonych dla wnoszenia skarg wstępnych.

Artykuł  XII.

W procesach wymienionych w art. I Rumunją, Czechosłowacja i Jugosławja będą miały prawo wyboru już to zatrzymania w Mieszanym Trybunale Rozjemczym swego sędziego narodowego, już to spowodowanie mianowania sędziego przez Fundusz Rolny. W tym ostatnim wypadku państwo zainteresowane pokryje wszelkie koszty, które to zastępstwo za sobą pociągnie.

W procesach tych Fundusz Rolny, jako pozwany, będzie reprezentowany przez swego przedstawiciela. Przedstawiciel Rządu Rumuńskiego, Czeskosłowackiego i Jugosłowiańskiego będzie miał prawo interwencji także jako organ informacyjny, w każdym wypadku, gdy tego zażąda.

Artykuł  XIII.

Terminy ustalone przepisami procedury każdego Mieszanego Trybunału Rozjemczego, czynnego między państwami wierzycielskiemi i Węgrami dla składania skarg są uznane za ostateczne we wszystkich sprawach i nie będą mogły być przedłużane.

Pozatem skargi opóźnione, złożone po 20 stycznia 1930 r., są uznane za nie do przyjęcia.

Artykuł  XIV.

Co się tyczy spraw rolnych w Rumunji, to termin prekluzyjny (6 miesięcy), wymieniony w art. XIII będzie biec od dnia wydania przez Okręgową Komisję (Comisiunea de Ocol) orzeczenia w myśl ustawy o reformie rolnej dla Transylvanie, Banat, Crisana i Maramures z 30 lipca 1921 r. w przedmiocie działów gruntów, będących przedmiotem danego orzeczenia.

Artykuł  XV.

Co się tyczy spraw rolnych Czechosłowacji, termin prekluzyjny (6 miesięcy) wymieniony wyżej litery się od zawiadomienia właściciela o decyzji przeniesienia własności tak, jak to jest przewidziane w art. 2, 2a, 3 i 3a ustawy czeskosłowackiej z 8 kwietnia 1920 r. Nr. 329 w sprawie podziałów gruntów stanowiących przedmiot tego postanowienia.

Artykuł  XVI.

Co się tyczy spraw rolnych w Jugosławji, to kwestja prekluzji została rozwiązana przez ogólne postanowienia art. XIII do czasu ogłoszenia ostatecznej Ustawy rolnej. Po ogłoszeniu ustawy ostatecznej, Rządy Węgierski i Jugosłowiański zgodnie ustalą od jakiego aktu, przewidzianego tą ustawą, zacznie biec termin prekluzyjny (6 miesięcy). W braku porozumienia znajdą zastosowanie ogólne postanowienia art. XIII.

Artykuł  XVII.

W razie rozbieżności co do wykładni i zastosowania niniejszego Układu i w braku zgody pomiędzy zainteresowanemi stronami w sprawie wyznaczenia jedynego arbitra, każde zainteresowane państwo będzie miało prawo zwrócić się w drodze skargi do Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej, bez możności przeciwstawienia mu wyroku Mieszanego Trybunału Rozjemczego na mocy art. I niniejszego Układu.

Sporządzono w Paryżu w jednym egzemplarzu 28 kwietnia 1930 r.

LOUCHEUR

Dr. E. BENEŠ

Robert PERIER

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

PHILIPPE ROY

D. CAVADIAS

KORANYI

Igino BROCCHI

M. NAGAI

N. TITULESCU

J. MROZOWSKI

Tomas FERNANDEZ

Const. FOTITCH

UKŁAD III

dotyczący organizacji i sposobu działania funduszu agrarnego, zwanego funduszem A.

Utworzenie i sposób działania funduszu rolnego.

Układem, podpisanym dnia dzisiejszego z Rządem Węgierskim, przewidziano utworzenie funduszu pod nazwą "Fundusz rolny ustanowiony przez Układy Haskie z 20 stycznia 1930 r.", a w skrócie "Fundusz rolny", albo "Fundusz A". Niniejsza konwencja ma na celu sprecyzowanie warunków utworzenia i sposobu działania tego funduszu.

Artykuł  1.

Kapitał funduszu wynosi 219.500.000 koron złotych (jedna korona złota równa się 0,304878 grama złota czystego).

Cyfrę 219.500.000 koron złotych osiągnięto, przyjmując za podstawę cyfry zawarte w memorjale Delegacji węgierskiej, złożonym na Konferencji Haskiej (II Komisja - Odszkodowania nieniemieckie) i dołączonym do niniejszego Układu (Aneks A). Węgry przedstawiły wtedy ogólną sumę rewindykacji w wysokości 310.000.000 koron złotych, którą to sumę zredukowano do 240.000.000 koron złotych.

Cyfry podstawowe, przyjęte w powyższym memoriale za średnią wartość jugaru katastralnego w każdym z krajów, winny być skutkiem tego zredukowane w proporcji z 310 na 240.

Od tego czasu i wskutek nowo podjętych badań i zmian powierzchni, wyszczególnionych w artykułach 11 - 19 niniejszego Układu, dotyczącego reformy rolnej, przeprowadzanej właśnie w Czechosłowacji, kapitał funduszu uległ redukcji do 219.500.000 koron złotych w następstwie zmniejszenia powierzchni branej pod uwagę, przy zachowaniu tak samo zredukowanych cyfr podstawowych dla wartości jugara.

Artykuł  2.

Oprócz wypłat przewidzianych powyżej ze strony Rumunji, Czechosłowacji i Jugosławji z tytułu odszkodowań lokalnych, Fundusz będzie rozporządzał następującemi annuitetami:

1) Począwszy od 1 lipca 1930 r. aż do 1943 r. włącznie, annuitetami płaconemi przez Węgry z tytułu odszkodowań, będących udziałem Belgji, Imperjum Brytyjskiego, Francji, Włoch, Japonji i Portugalji, stosownie do Układu z dn. 20 stycznia 1930 r. pomiędzy państwami wierzycielskiemi.

2) Podczas każdego z 23-ch lat od r. 1944 do 1966 włącznie: 6.100.000 koron złotych rocznie (sześciu miljonami sto tysięcy), pobieranemi przez państwa wierzycielskie z sumy 13.500,000 koron złotych, którą Węgry zobowiązały się płacić przez 23 lat, począwszy od r. 1944 z tytułu wierzytelności specjalnych.

3) Począwszy od 1 kwietnia 1930 r. i aż do 1 kwietnia 1966 r. annuitetami płatnemi po połowie 1 października i 1 kwietnia każdego roku, przyczem pierwsza wpłata winna nastąpić 1 października 1530 r. a ostatnia 1 kwietnia 1966 r. Annuitety te będą wpłacone przez Belgię, Imperjum Brytyjskie, Francję i będą równe sumom otrzymanym efektywnie przez te państwa z tytułu reparacyj bułgarskich, zgodnie z Układem z 20 stycznia 1930 r., zawartym między państwami wierzycielskiemi.

4) Annuitetami płaconemi przez Imperjum Brytyjskie, Francję i Włochy, których maximum ustalono poniżej:

a) 1931 i 1932 r. (to jest aż do 1 stycznia 1933 r.) 800.000 koron złotych rocznie, z czego 400.000 przez Francję i 400.000 przez Włochy,

b) od 1933 r. do 1 stycznia 1944 r. (3.600.000 kor. zł. + 325.640 + 212.000) co czyni 4.137.640 koron złotych

z czego przypada

na Imperjum Brytyjskie 827.528

na Francję 1.680.000

na Włochy 1.630.112

c) i od 1944 r. do 1 stycznia 1967 r. (2.280.000 kor. zł. + 544.690 + 354.606) co czyni 3.179.296 koron złotych

z czego przypada

na Imperjum Brytyjskie 579.269

na Francję 1.340.000

na Włochy 1.260.027

Annuitety te będą płatne po połowie l-go lipca i l-go stycznia każdego roku, przyczem pierwsza wpłata winna być dokonana l-go lipca 1931 r. dla annuitetów wyszczególnionych pod lit. a), 1-go lipca 1933 r. dla wymienionych pod lit. b), i 1-go lipca 1 § 44 r. dla wskazanych pod lit. c), przyczem ostatnia wpłata dla tych ostatnich powinna być uskutecznioną 1 stycznia 1967 r.

W wypadku wyczerpania rezerwy specjalnej, przewidzianej przez art. 20 niniejszego Układu, Fundusz rozporządzać będzie również, poza wpłatami wyżej wzmiankowanemi, wpływami przewidzianemi przez wspomniany artykuł.

Uzgodniono, że w żadnym razie trzy państwa (Imperjum Brytyjskie, Francja i Włochy) nie będą zobowiązane do wpłat wyższych aniżeli wyżej wymienione, z zastrzeżeniem przewidzianem przez art. 20 niniejszego Układu, odnośnie do interwencji Francji i Włoch w sprawie Utworzenia rezerwy specjalnej, przy równoczesnem uwzględnieniu art. 12.

Artykuł  3

Fundusz Rolny wypuści obligacje o wartości nominalnej, równej ostatecznej, wysokości funduszu, który będzie ustalony przy uwzględnieniu redukcyj, przewidzianych w niniejszym Układzie, jak i powiększenia, które mogłoby wyniknąć na skutek wywłaszczeń, o których mówi art. 17 i 18 niniejszego Układu.

Wszystkie obligacje Funduszu będą tego samego typu i korzystać będą z tej samej gwarancji. Opiewać będą na walutę poszczególnych krajów na zasadzie korony złotej, gdy tak zadecyduje Komisja Zarządzająca.

Obliczenia dotyczące emisji tych obligacyj dokonano w koronach złotych i na zasadzie obsługi procentów w wysokości 4%, począwszy od r. 1933 do 1966 r., z tem, że amortyzacja tytułów ma być dokonywaną począwszy od r. 1944 w ten sposób, by annuitet globalny procentów i amortyzacji był jednaki dla każdego roku między 1944 a 1966.

Artykuł  4.

Fundusz będzie zorganizowany, zarządzany i reprezentowany przez Komisję złożoną z czterech członków. Jednego z nich mianuje Rząd Węgierski, trzech zaś Komitet Finansowy Ligi Narodów, lub inna podobna instytucja wybrana przez trzy mocarstwa Francję, Wielką Brytanję i Włochy.

Artykuł  5.

Komisja Zarządzająca czuwać będzie nad tem, by wpłaty przewidziane w niniejszym Układzie były regularnie dokonywane, a o każdej zwłoce powiadamiać będzie mocarstwa podpisujące niniejszy Układ, które, w razie potrzeby, porozumieją się w sprawie usunięcia wszelkich powodów zwłoki.

Artykuł  6.

Komisja Zarządzająca jest upoważniona do przyjmowania oferty, skupu czy dyskonta całości albo pewnej części, którychkolwiek bądź przypadających jej annuitetów.

Artykuł  7.

W razie gdy środki gotówkowe na to pozwolą, Komisja Zarządzająca będzie mogła uskuteczniać wypłaty umowne w gotówce przy odpowiedniej anulacji obligacyj wypuszczonych przez Fundusz i przyznawać zaliczki na obligacje. Komisja Zarządzająca będzie miała też możność dokonywać amortyzacji obligacyj przez ich skupy na wolnym targu.

Artykuł  8.

Komisja Zarządzająca dołoży wszelkich starań, ażeby mobilizacja pośrednia, czy bezpośrednia wypuszczonych przez Fundusz obligacyj mogła się odbywać w najszerszej mierze i możliwie najlepszych warunkach. Wobec tego, że emisja i mobilizacja obligacyj będzie mogła nastąpić dopiero po upływie pewnego czasu, Komisja Zarządzająca zamianuje, jeśli to uzna za wskazane, Komitet finansowy. Zadaniem Komitetu będzie badanie, kiedy i w jakich warunkach mogłoby mieć miejsce dokonywanie mobilizacji oraz występowanie z propozycjami, w tym przedmiocie przed Komisją Zarządzającą. Członkowie Komitetu finansowego będą wybrani z pośród obywateli krajów, posiadających poważny rynek finansowy, w czem rozumie się także Węgry. Komisja Zarządzająca nie będzie mogła dokonać mobilizacji tytułów, jeżeli węgierski członek Komisji zażąda odroczenia tej sprawy.

Komisja Zarządzająca będzie mogą zażądać od Banku Rozrachunków Międzynarodowych, by przyjął rolę Trustu dla Funduszu. W wypadku, gdyby ten Bank zgodził się zadośćuczynić wezwaniu, państwa biorące udział w Funduszu wydadzą polecenie, stale obowiązujące ten Bank, aby periodycznie przenosił sumy należne od każdego państwa, w miarę ich wymagalności, i zgodnie z niniejszym Układem, z rachunku rzeczonego państwa na rachunek Funduszu.

Dla zapewnienia korzystniejszych warunków lokaty tytułów, Komisja Zarządzająca zwróci się w odpowiednim czasie do Rządów państw posiadających poważny rynek finansowy, ażeby uzyskać, w miarę możności, odpowiednie ułatwienia dla tytułów.

Dołoży ona również starań, aby otrzymać dla Funduszu wszystkie ułatwienia skarbowe, jakie bodzie mogło przyznać państwo, na którego terytorjum Fundusz będzie miał swoją siedzibę.

Komisja Zarządzająca wybierze również siedzibę Funduszu.

Koszty procesu, funkcjonowania i wogóle wszystkie koszty zarządu Funduszu, obciążają Fundusz. W tym celu przewidziano w rozrachunku, że suma 4.800.000 koron będzie pobierana z pierwszych wpłat dokonanych na rzecz Funduszu Rolnego dla zasilenia go w ponoszeniu tych wydatków.

Artykuł  9.

Dla przeprowadzenia reformy rolnej w Rumunji w stosunku do obecnych i przyszłych powodów węgierskich, o czem mówi I. artykuł II. Układu, Rumunja nie ma innego zobowiązania niż wpłacanie na rzecz Funduszu swojej renty lokalnej, ustalonej dla całości i ryczałtowo, jak następuje:

a) Rumunja zgadza się wpłacać corocznie do Funduszu Rolnego począwszy od 1931 r. annuitet 500.000 koron i to aż do r. 1944 włącznie, płatny po połowie 1-go lipca i 1-go stycznia każdego roku, a począwszy od 1944 r. aż do 1-go stycznia 1967 r. włącznie, annuitet 836.336 koron złotych (osiemset trzydzieści sześć tysięcy trzysta trzydzieści sześć koron złotych), płatnych w ten sam sposób.

b) Rząd Rumuński odzyskuje wolną rozporządzalność rentami lokalnemi, które przyznał powodom węgierskim.

c) Ponieważ niektórzy z powodów węgierskich weszli już w posiadanie renty rumuńskiej, nastąpi wobec tego redukcja, ustalonych powyżej annuitetów.

W tym celu ustali się sumę nominalną renty rumuńskiej, przyjętej w ten sposób tytułem spłaty; sumę tę skonwertuje się na korony złote, biorąc za podstawę parytet monetarny.

Dla okresu od 1931 r. aż do 1-go stycznia 1944 r. włącznie, annuitet będzie zmniejszony o 4% tej sumy, a dla okresu między 1-m lipca 1944 r. a 1-m stycznia 1967 r. włącznie, o sześć i sześćdziesiąt dziewięć setnych procent (6.69%) tejże sumy.

Annuitet będzie zredukowany na tych samych warunkach dla renty rumuńskiej, odpowiednio do gruntów węgierskich powodów, oddalonych przez Mieszany Trybunał Rozjemczy już to z powodu niekompetencji, albo prekluzji, już też dla jakiegokolwiek innego powodu.

Redukcja ta nie nastąpi jednak, jeżeli Trybunał skonstatuje, że powód jest obywatelem rumuńskim.

W chwili przeprowadzania powyższej redukcji Rumunja przedstawi Komisji Mieszanej dowody wręczenia renty, a co się, tyczy powodów oddalonych przez Mieszany Trybunał Rozjemczy, zakomunikuje lokalne decyzje władz rumuńskich, ustalające odszkodowanie.

Ustalono, że, o ile chodzi o Rumunię, Układ ma charakter ryczałtowy, niezależnie od obszaru gruntów, będących przedmiotem procesów, wyliczonych w art. 1 Układu II, podpisanego dnia dzisiejszego.

Artykuł  10.

Dla całkowitej spłaty swych zobowiązań wobec Funduszu Rolnego, Jugosławja wpłacać do niego będzie corocznie, począwszy od r. 1931 annuitet 1.000.000 koron złotych i to aż do 1-go stycznia 1944 r. włącznie, po połowie 1-go lipca i 1-go stycznia każdego roku, a począwszy od 1944 r. aż do 1-go stycznia 1967 r. włącznie, annuitet 1.672.672 koron złotych (miljona sześciuset siedemdziesięciu dwu tysięcy sześciuset siedemdziesięciu dwu koron złotych) płatny na tych samych warunkach.

Cyfra ta przedstawia ryczałtowo pełną sumę odszkodowań, które mogą być udzielone przez jugosłowiańska, właśnie opracowywaną, ustawę z tytułu gruntów wywłaszczonych, należących do przyszłych i obecnych powodów stosownie do art. 1 Układu II, podpisanego dnia dzisiejszego.

Kapitał Funduszu Rolnego będzie zmniejszony o 387 koron złotych dla jugaru katastralnego, pozostawionego właścicielom od początku reformy rolnej, przy własnościach, będących przedmiotem procesów omówionych w art. 1 Układu II, podpisanego w dniu dzisiejszym.

To samo dotyczyć będzie jugarów katastralnych, należących do właścicieli, będących powodami w dniu podpisu niniejszego Układu, wobec których Mieszany Trybunał Rozjemczy uznał się niekompetentnym albo których skargę oddalił.

To zmniejszenie kapitału Funduszu będzie miało za odpowiednik:

1) aż do ilości 30.000 jugarów katastralnych, pozostawionych w ten sposób właścicielom, względnie zwolnionych, zmniejszenie przypadającego Jugosławii annuitetu o 15 koron złotych 48 na jugar aż do 1-go stycznia 1944 r. włącznie, i o 25 koron złotych 89 od 1-go lipca 1944 r. do 1-go stycznia 1967 r. włącznie.

2) Powyżej 30.000 jugarów katastralnych, pozostawionych w ten sposób właścicielom lub zwolnionych i dla jugaru nadliczbowego, zmniejszenie przypadającego Jugosławji annuitetu o 6 koron i 24 setne aż do 1-go stycznia 1944 r. włącznie, i o 10 koron 44 setne od 1-go lipca 1944 r. do 1-go czerwca 1967 r. włącznie, i przelew sumy 231 koron złotych z Funduszu "A" na Fundusz "B" (Sekcja jugosłowiańska).

Komisja Zarządzająca Funduszu będzie mogła w każdym razie wnosić poprawki do cyfry 387 koron złotych, biorąc w rachubę jakość gruntów, pozostawionych właścicielom, Jugosławja będzie miała więc możność albo przyjąć oszacowanie Komisji Zarządzającej i w tym wypadku, potrącenia wyszczególnione wyżej, będą obliczane na podstawie zmienionych w ten sposób cen, albo też anulować uwolnienie gruntów pozostawionych właścicielom.

Szczegółowy wykaz gruntów uwolnionych, będzie staraniem Rządu Jugosłowiańskiego podany do wiadomości Funduszu.

Postanawia się, że, jeżeli chodzi o Jugosławję, Układ ma charakter ryczałtowy niezależnie od obszaru gruntów, będących przedmiotem procesów, wspomnianych w art. 1 Układu II, podpisanego w dniu dzisiejszym.

Artykuł  11.

Co się tyczy Czechosłowacji, to wobec tego, że reforma rolna jest tam właśnie w fazie przeprowadzania, przystąpiono do nowego zbadania cyfr.

Układy polubowne, zawarte w Czechosłowacji z jakimkolwiek obywatelem węgierskim co do wprowadzenia w życie reformy rolnej na jego gruntach, będą dotrzymane przez obie strony.

Takiemi Układami uregulowano procesy rolne pewnej liczby obywateli węgierskich, którzy przed 10 stycznia 1930 r. odstąpili od procesów wniesionych przez nich przed Mieszany Trybunał Rozjemczy, a dotyczących globalnie powierzchni około 275 jugarów katastralnych (t. zw. pierwsza kategorja), stosownie do wykazu wymienionego między Rządami zainteresowanemi.

Artykuł  12.

Poza tą powierzchnią, obszar gruntów, na których odbywa się właśnie wywłaszczenie i które wywołały procesy przed 20 stycznia 1930 r., wynosi około 586.000 jugarów (t. zw. druga kategorja).

Czechosłowacja oświadcza, że ta kategorja własności, stanowiących obszar blisko 145.000 jugarów katastralnych, a będących przedmiotem procesu przed Mieszanym Trybunałem Rozjemczym pod Nr. 821, była przedmiotem Układu bezpośredniego, obecnie zaprzeczonego przez dawnego właściciela. Proces ten będzie się toczył dalej przeciwko Funduszowi Agrarnemu, podobnie jak to przewidziano dla procesów wymienionych w art. 1 Układu II. Warunki, na jakich nastąpiłoby pokrycie ewentualnego ryzyka zostały uregulowane przez Układ specjalny z tejże daty między Rządami zainteresowanemi.

Z drugiej strony Czechosłowacja wyjaśniła, że uregulowała całkowicie przez Układ polubowny spory Nr. 62 i 74, dotyczące powierzchni ogólnej blisko 90.000 jugarów i że uzyskała zrzeczenie się wdrożonego postępowania sądowego,

W tych warunkach procesy, będące w toku, podpadające pod drugą kategorję, nie rozciągają się na większy obszar własności niż 351.000 jugarów całej powierzchni.

Artykuł  13.

Co do tych 351.000 jugarów katastralnych, w przybliżeniu, Rząd Czeskosłowacki, przeprowadzając reformę rolną, uwolnił lub uwolni na korzyść właścicieli, podnoszących obecnie roszczenia, minimum 100.000 jugarów katastralnych.

Dla obliczenia tej powierzchni ustalono, że, o ile chodzi o grunty stanowiące współwłasność, wchodzi w rachubę jedynie część przypadająca na podnoszącego roszczenia.

Gdy jakiś właściciel był upoważniony do sprzedania swej własności, ilość gruntów, która powinna była być uwolniona, wejdzie w rachubę przy obliczeniu 100.000 jugarów, mających być uwolnionemi.

Lecz, gdy jakiś właściciel jest zobowiązany przez władze czeskie do sprzedaży gruntów osobom trzecim, grunty te nie wejdą w rachubę przy obliczaniu 100.000 jugarów, z powodu upodobnienia tych sprzedaży do wywłaszczenia.

Uwzględnia się przy obliczaniu obszarów grunty, które władze czeskosłowackie zaofiarowały zwolnić podnoszącemu roszczenie, jeżeli wyjątkowo tenże opuszcza je zupełnie dobrowolnie.

Grunty uwolnione muszą również być wzięte w rachubę przy obliczaniu tych 100.000 jugarów katastralnych w wypadku, gdy Mieszany Trybunał Rozjemczy ustali, że powód, o którym mowa, nie jest uprawnionym obywatelem węgierskim, albo jeśli Trybunał uzna się niekompetentnym, albo oddali wnoszącego roszczenie, lub wreszcie jeżeli ten odstępuje od procesu.

Artykuł  14.

Czechosłowacja wpłaciła lub wpłaci bezpośrednio właścicielom, wnoszącym roszczenia, odszkodowania winne im z tytułu ustawy na jej terytorjum obowiązującej. Użycie tych odszkodowań na spłatę długów i ciężarów publicznych właściciela, zgodnie z prawem obowiązującem, będzie uznane za spłatę bezpośrednią.

Sumy wpłacone uprawnionym będą uznane za wpłacone na rzecz Funduszu Rolnego i będą potrącone każdemu uprawnionemu z sum, które Fundusz miałby uregulować.

Jeżeli jakiś właściciel nie przyjmuje wpłat, sumy będą wniesione wprost do Funduszu.

Artykuł  15.

O ile chodzi o Czechosłowację, postanawia się, że kapitał Funduszu będzie zmniejszony, jak to wyrażono poniżej:

1) Dla każdego jugaru katastralnego uwolnionego ponad liczbę 100.000 jugarów katastralnych, przyjętą przez poprzedni art. 13, kapitał Funduszu ulegnie redukcji o 226 koron złotych na jugar zwolniony w ten sposób dodatkowo.

2) Co się tyczy własności (kategorja druga), co do których proces umarza się z powodu układu, względnie odstąpienia strony albo też z powodu których Trybunał uznaje się za niekompetentny, względnie oddala powoda, we wszystkich tych wypadkach kapitał Funduszu ulegnie redukcji o 226 koron złotych na jugar nieuwolniony.

Skoro kapitał Funduszu ulegnie takiemu zmniejszeniu, różnica między średnią ceną 226 koron złotych i odszkodowaniem średniem, obliczanem w końcowej części niniejszego artykułu na 100 koron złotych za jugar katastralny, będzie przelana z Funduszu "A" na Fundusz "B" (Sekcja Czechosłowacji).

Komisja Zarządzająca Funduszu będzie jednak mogła wnosić poprawki do cyfry 226 koron złotych, biorąc w rachubę jakość gruntów uwolnionych.

Artykuł  16.

Nomenklatura gruntów uwolnionych w myśl artykułów poprzednich będzie podana do wiadomości Funduszu staraniem Rządu Czeskosłowackiego, podobnie, jak i wysokość sum, przyznanych właścicielom przy przeprowadzaniu reformy rolnej. Powiadomienie to wyszczególni sumy potrącone z tytułu ciężarów publicznych i długów zapłaconych stosownie do ustawodawstwa miejscowego, które zapłacone zostały na rachunek właściciela.

Artykuł  17.

Szczegółowe zbadanie własności, będących przedmiotem reformy rolnej w Czechosłowacji, wykazało, że Rząd tego kraju, przeprowadzając w dalszym ciągu reformę rolną, przystąpi jeszcze do pewnej liczby wywłaszczeń ziem, należących do właścicieli, optujących na rzecz Węgier, albo co do których zachodzi domniemanie, że są obywatelami węgierskimi. Lista wymieniona między Rządami zainteresowanemi zawiera nazwiska tych 146 właścicieli.

Rząd Czeskosłowacki, zastrzegając się, co do obywatelstwa tych możliwych powodów, zwanych trzecią kategorją, oświadczył, że dla znaczne] ilości gruntów należących do tych właścicieli nastąpiło załatwienie ostateczne, lub zapadła prekluzja. Jeśli idzie o inne grunty, oświadczył również, że przeprowadzając w dalszym ciągu reformę rolną dla tej kategorji, zatrzyma jedynie obszar nieprzekraczający w całości 25.000 jugarów.

Artykuł  18.

Między pozostałymi właścicielami, dotkniętymi reformą rolną, a niepodpadającymi pod żadną z powyżej wymienionych trzech kategoryj, mogłaby się, wbrew wszelkiemu oczekiwaniu, znaleźć pewna liczba właścicieli obecnie nieuważanych za obywateli węgierskich i którzy mogliby obywatelstwo to rewindykować (czwarta kategorją).

Rząd czeskosłowacki oświadczył, że ilość gruntów, któraby mogła być w ten sposób przez niego zatrzymana, poza wypadkami, gdzie nastąpiłoby uregulowanie ostateczne, jak i temi, gdzie miałaby miejsce prekluzja, nie mogłaby w całości przekroczyć 25.000 jugarów.

Artykuł  19.

Rząd czeskosłowacki przedsięweźmie wszelkie środki potrzebne, aby powiadomienia, przewidziane przez art. 15 Układu II, datowanego w tym dniu, zostały dostarczone właścicielom przed 30 czerwca 1932 r.

Artykuł  20.

Dla dokonania uspokojenia, pożądanego jednomyślnie, dwa mocarstwa Francja i Włochy zgodziły się na interwencję finansową zapomocą annuitetu w ogólnej sumie 326.000 koron złotych, jako maximum między rokiem 1933 a 1943 włącznie i 545.291 koron złotych między 1944 a 1966 r. włącznie, które razem z odszkodowaniami płaconemi przez Czechosłowację, zgodnie z ustawa tamże obowiązującą dla gruntów wywłaszczonych, omówionych powyżej w artykułach 17 i 18, stanowić będzie specjalny rozdział Funduszu Rolnego, zwany "Rezerwą Specjalną".

Ma ona na celu umożliwić Funduszowi Rolnemu prowadzenie procesów, odnoszących się do trzeciej i czwartej kategorji, o której była mowa powyżej w art. 17 i 18.

Warunki korzystania z tego annuitetu stanowiły przedmiot układu między dwoma mocarstwami (Francja i Włochy) i Węgrami, układu przewidującego mianowicie, że oszczędności osiągnięte z tej rezerwy specjalnej nie będą przelane na Fundusz "B" lecz będą obrócone na zmniejszenie annuitetu ustalonego powyżej.

Wobec tych warunków niniejszego układu i w następstwie utworzenia tej rezerwy specjalnej oraz postanowień powyższych artykułów 11 do 19, wszelka reklamacja obywateli węgierskich, odnosząca się do wykonywania reformy rolnej w Czechosłowacji, będzie mogła być ważnie wytoczona tylko przeciwko Funduszowi Rolnemu, ponieważ sprawa taka nie dotyczy więcej Rządu Czeskosłowackiego.

Artykuł  21.

Przelewy dokonywane z Funduszu "A" na Fundusz "B", przewidziane w art. 10 i 15, nie będą uskuteczniane gotówkowo, lecz przy pomocy przelewu odpowiednich annuitetów.

Artykuł  22.

Na wypadek rozbieżności co do interpretacji i zastosowania niniejszego Układu i w braku zgody między stronami zainteresowanemi. co do zamianowania jednego arbitra, każde państwo zainteresowane będzie miało prawo zwrócić się w drodze skargi do Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej.

Sporządzone w Paryżu w jednym egzemplarzu 28 kwietnia 1930 r.

LOUCHEUR

Dr. E. BENEŠ

ROBERT PERIER

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

Philippe ROY

D. CAVADIAS

KORANYI

Igino BROCCHI

M. NAGAI

J. MROZOWSKI

Tomas FERNANDEZ

N. TITULESCU

Const. FOTITCH

ZAŁĄCZNIK "A" DO UKŁADU III.

Memorjał delegacji węgierskiej złożony na Konferencji w Hadze.

(Komisja 2-ga. Reparacje nie niemieckie).

Delegacja węgierska pragnie ułatwić, jak poniżej, pracę mającą na celu obrachunek sumy, która ma stanowić granicę maksymalną odpowiedzialności z "Funduszu Specjalnego".

W tym celu delegacja węgierska uważa za możliwe wskazać cyfry poniższe. Cyfry te mają, o ile chodzi o Rumunję, charakter ścisły, gdyż współczynniki obrachunku są wynikiem długiego i gruntownego badania dokonanego wspólnie przez obie delegacje, rumuńską i węgierska, z okazji rokowań przeprowadzonych celem osiągnięcia polubownej ugody. Są one mniej ścisłe, jeżeli chodzi o Jugosławię, gdyż ilość jugarów wywłaszczonych jest znana jedynie z podań, złożonych w tej sprawie w Mieszanym Trybunale Rozjemczym. Można przypuszczać jednak, że, zgodnie z przepisami jugosłowiańskiej reformy agrarnej, jak również zgodnie ze znanemi faktami konkretnemi, majątki, o które chodzi, zostały wywłaszczone prawie w całości. Najmniej ścisłe są liczby dotyczące Czechosłowacji, wobec tego, za reforma rolna lego państwa nie wymaga nigdy zupełnego wywłaszczenia nieruchomości, lecz zezwala na to, aby rozmaite obszary te nie zostały jeszcze ustalone w poszczególnych wypadkach.

Rumunja. W procesach obywateli węgierskich, które stanowiły przedmiot powyższych rokowań, można było stwierdzić, zapomocą rozmów i wymiany dokumentów, że zostało wywłaszczone 578,556 jugarów katastralnych, a 50.259 jugarów katastralnych pozostawiono wyżej wspomnianym właścicielom. Rząd węgierski gotów byłby przyjąć, tytułem odszkodowania ostatecznego za 578.556 jugarów katastralnych wywłaszczonych, mocno zredukowaną sumę 130 miljonów koron złotych, która nie bierze w rachubę ani wartości rzeczywistej, ani pozbawienia używalności, ciągnącego się prawie przez lat dziesięć; tę samą sumę, którą gotów był przyjąć w duchu ugody podczas wyżej wymienionych rokowań. Odpowiada to 225 koronom złotym za jugar katastralny, Suma ta, jak i wszystkie inne, które nastąpią, jest obliczona naturalnie w walucie bieżącej.

Jugosławja. Procesy, będące w toku, dotyczą w przybliżeniu 150 tysięcy jugarów katastralnych wywłaszczonych. Delegacja węgierska przypuszcza, że 80 miljonów koron złotych wystarczyłoby, aby skłonić obywateli węgierskich do cofnięcia wniesionych podań, i tem samem stanowiłoby granicę odpowiedzialności z tytułu "Funduszu Specjalnego". Istotnie suma ta odpowiada odszkodowaniu w wysokości około 500 koron złotych za jugar. Suma ta nie zawiera ani szkód rzeczowych ani pozbawienia używalności, istnieje bowiem gotowość niebrania ich w rachubę. Wobec tego, że chodzi o grunta niezwykle dobre, oszacowanie na 500 koron złotych jest znacznie niższe, niż wartość rzeczywista tych gruntów.

Czechosłowacja. Podania dotyczą około 500 tysięcy jugarów katastralnych, ale, mówiąc o talach obszarach, biorą w rachubę nietylko działki już wywłaszczone, lecz także działki zagrożone możliwemi wywłaszczeniami na mocy ustawy, i w każdym razie dotknięte w ten sposób nierozporządzalnością całego obszaru majątku. W przybliżeniu 50 do 75 procent ogólnego obszaru jest już wywłaszczone. Przypuszczając, że pozostałe 50 do 25 procent nie będą wywłaszczone, lecz zostaną zatrzymane w naturze przez właścicieli, jak pozwala się tego spodziewać praktyka wywłaszczeniowa i co nie byłoby niemożliwem na mocy prawa czesko-słowackiego: 100 miljonów koron złotych wystarczyłyby do spłacenia odszkodowań, według zredukowanej skali, obywatelom węgierskim, którzy wnieśli podania, za ich grunta już wywłaszczone. Takie odszkodowanie odpowiadałoby w przybliżeniu odszkodowaniu w sumie 2.000 koron czeskosłowackich za jugar katastralny, które spotyka się dość często przy zastosowaniu samej ustawy rolnej, mianowicie około 292 koron złotych za jugar katastralny. Suma ta nie bierze również w rachubę szkód rzeczowych, które nie były zbyt wygórowane w Czechosłowacji, ani też pozbawiania używalności, które już było znaczniejsze, ani podatku na kapitał (o ile on jest już ostatecznie wypłacony) bardzo ciężkiego, lecz jest to odszkodowanie zredukowane. Jest ono wyższe niż 225 koron złotych przyjętych dla Rumunji; to nieznaczne podwyższenie wypływa z okoliczności, że przeciętnie ziemia w Czechosłowacji, jakkolwiek nie jest tak dobra, jak w Jugosławji, jednak przewyższa gatunkiem grunta położone w Transylwanii.

Odszkodowania faktycznie spłacone zgodnie Z prawem miejscowem za działy już wywłaszczone, muszą oczywiście być odjęte z sum odszkodowań wyżej wymienionych.

Układ dodatkowy przewidziany w Artykule XII Układu III.

(Proces Nr. 821)

pomiędzy Francją, Węgrami, Wiochami i Czechosłowacją.

Układ III dotyczący organizacji i funkcjonowania Funduszu rolnego przewiduje, w swym artykule 12-ym, że obszar około 145.000 jugarów katastralnych stanowiący przedmiot procesu przed Mieszanym Trybunałem Rozjemczym pod N-rem 821 dał powód do umowy bezpośredniej, która obecnie podawana jest w wątpliwość przez dawnego właściciela.

Celem uniknięcia wszelkiego uszczerbku w równowadze Funduszu, postanawia się, że ewentualne ryzyko tego procesu będzie zabezpieczone przez rezerwę specjalną, która ma być dostarczona, w razie danym, w rozmiarze 45 procent przez Francję, 45 procent przez Włochy i 10 procent przez Fundusz "B" (Sekcja Czechosłowacji).

To ryzyko stanowi różnicę pomiędzy 226 koronami złotemi za jugar katastralny a ceną ustanowioną w umowie bezpośredniej wyżej wymienionej, która wynosi około 19.500.000 koron złotych - a dosięgnie maximum 13.000.000 koron złotych.

Ryzyko podjęte w całości przez dwa pierwsze Państwa (Francję i Włochy) dosięgnie więc najwyżej 11.700.000 koron złotych kapitału i będzie reprezentowane, o ile tego zajdzie potrzeba, przez annuitet mogący zapewnić obsługę zysku w rozmiarze 4 od sta aż do 1 stycznia 1944 r. oraz obsługę zysku w rozmiarze 4 od sta i amortyzację od 1944 r. do 1 stycznia 1967 r. sumy wyżej wzmiankowanej 11.700.000 koron złotych.

Żądać się będzie od trzech mocarstw gwarantujących jedynie sum (w proporcjach wskazanych powyżej) potrzebnych dla wykonania zobowiązań, o których wyżej.

Na skutek tego, Fundusz "B" nie będzie mógł przedstawić żadnej pretensji do żadnej sumy, która się staje rozporządzalną z tego tytułu.

Paryż, dnia 28 kwietnia 1930 r.

LOUCHEUR

KORANYI

Igino BROCCHI

za P. BENEŠA: IBL.

Układ dodatkowy do Układów, podpisanych tegoż dnia.

Przedstawiciele Rządu J. K. M. Króla Belgów, Rządu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanji i Północnej Irlandji, Rządu Związkowego Australji, Rządu Nowej Zelandji, Rządu Unji Południowo-Afrykańskiej, Rządu Indyj, Rządu Republiki Francuskiej, Rządu Republiki Greckiej, Rządu J. K. M. Króla Italji, Rządu J. C. M. Cesarza Japonji, Rządu Rzeczypospolitej Polskiej, Rządu Republiki Portugalskiej, Rządu J. K. M. Króla Rumunji, Rządu Republiki Czeskosłowackiej, Rządu J. K. M. Króla Jugosławji, zgodnie powzięli następujące postanowienia:

Artykuł jedyny.

13.500.000 koron złotych, należne od Węgier, począwszy od 1-go stycznia 1944 r. do końca 1966 r. będą podzielone w sposób następujący:

1) 6.100.000 koron złotych na Fundusz rolny, jak o tem mówi artykuł II Układu III, podpisanego w dniu dzisiejszym;

2) 7.400.000 koron złotych na Fundusz "B", jak o tem mówi artykuł IV Układu IV, podpisanego w dniu dzisiejszym.

Paryż, dnia 28 kwietnia 1930 r.

LOUCHEUR

Igino BROCCHI

Dr. E. BENEŠ

N. TITULESCU

J. MROZOWSKI

Tomas FERNANDEZ

D. CAVADIAS

Robert PERIER

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

Philippe ROY

M. NAGAJ

Constantin FOTITCH

Układ dodatkowy, przewidziany w Artykule 20 Układu III, dotyczący funkcjonowania rezerwy specjalnej Funduszu rolnego pomiędzy Węgrami z jednej strony, a Francją i Włochami, z drugiej.

Układ III dotyczący organizacji i funkcjonowania Funduszu rolnego przewiduje w artykule 20-ym utworzenie rezerwy specjalnej przy Funduszu rolnym, którego cel jest wyszczególniony we wspomnianym artykule.

Annuitet 326.000 koron złotych od 1933 r. aż do 1 stycznia 1944 r. włącznie i 545.291 koron złotych od 1944 aż do 1 stycznia 1967 r. włącznie, został przewidziany, jako przedstawiający część kapitału tej rezerwy specjalnej, ustaloną w sumie 13.150,000 koron złotych, drugą jego część stanowi odszkodowanie mające być otrzymanem od Czechosłowacji na mocy ustawy rolnej. Te annuitety będą płatne w połowach dnia 1 lipca i dnia 1 stycznia każdego roku, przyczem pierwsza spłata winna nastąpić 1 lipca 1933 r.

Co się tyczy rozdziału tej rezerwy specjalnej, jak również obsługi bonów, jakie mogą być wypuszczone dla uprawnionych osób z trzeciej i czwartej kategorji powodów, to rezerwa specjalna będzie zjednoczoną z Funduszem ustanowionym dla odszkodowania uprawnionych z drugiej kategorji.

Cyfra podstawowa za jugar wywłaszczony zostaje ustalona w sumie 226 koron złotych. Jednakie zostało uzgodnione, że za jugary wywłaszczone Stanowiące część kategorji nazwanej trzecią będzie przyznany pozatem dodatek 74 koron złotych za jugar.

Wypłata annuitetów będzie wymagana od Francji i Włoch jedynie w miarę potrzeb rezerwy specjalnej.

Ustalenie sum do przyznania z rezerwy specjalnej powodom poszczególnym będzie się dokonywało oddzielnie zarówno dla trzeciej jak i dla czwartej kategorji, a to zgodnie z metodą przewidzianą dla powodów drugiej kategorji. Rozumie się przez to, że suma całości odszkodowań w każdej z tych dwóch kategoryj będzie wynosiła tyle razy po 226 koron złotych (powiększonych o 76 koron złotych dla trzeciej kategorji), ile było jugarów faktycznie wywłaszczonych. Natomiast, co się tyczy tytułów przekazanych uprawnionym osobom z trzeciej i czwartej kategorji, będą one tego samego typu i będą korzystały z tych samych gwarancyj, jak tytuły przekazane uprawnionym osobom z drugiej kategorji. Dla obsługi tytułów będzie więc istniał tylko jeden Fundusz.

Jeżeli, na skutek zmniejszenia liczby jugarów wywłaszczanych lub też na skutek jakiejkolwiek innej przyczyny (np. układów polubownych) osiągnięte zostaną oszczędności na rezerwie specjalnej, wyrażą się one przez odpowiednie zmniejszenie annuitetu do spłacenia przez Francję i Włochy, gdyż te oszczędności nie mogą być przenoszone na Fundusz "B".

Jeżeli, wbrew wszelkim oczekiwaniom, wykazała się pewna niedostateczność spłat Czechosłowacji za ziemie wywłaszczone w stosunku do cyfr zapowiedzianych w liście z dnia 26 kwietnia 1930 r. p. Ministra Spraw Zagranicznych tego Państwa, zostaje uzgodnione, że ewentualne oszczędności rezerwy specjalnej mogą być użyte na pokrycie deficytu wynikającego stąd dla Funduszu.

W tym właśnie sensie winien być interpretowany ustęp 3 artykułu 20-go Układu III.

Paryż, dnia 28 kwietnia 1930 r.

LOUCHEUR

Igino BROCCHI

KORANYI

UKŁAD IV.

Układ między Francją, Wielką Brytanją, Włochami, Rumunją, Czechosłowacją i Jugosławią, dotyczący ustanowienia funduszu specjalnego zwanego "Funduszem B".

Układem podpisanym dziś z Rządem węgierskim sprawy dotyczące reformy rolnej zostały uregulowane.

Pozostają jednak w zawieszeniu między niektórymi obywatelami węgierskimi a trzema Rządami: Rumunji, Czechosłowacji i Jugosławji ważne spory dotyczące zastosowania art. 63, 191 i 250 Traktatu w Trjanon. Francja, Wielka Brytanja i Wiochy pragnąc, w celach pokoju i przyjaźni, przyczynić się do uregulowania tych sporów, zgodziły się interweniować jak to jest przewidziane poniżej.

Artykuł  I.

Utworzony zostanie Fundusz, którego kapitał nominalny stanowić będzie 100 miljonów koron złotych. Fundusz ten utworzony będzie w formie autonomicznej jako jednostka prawna.

Artykuł  II.

Fundusz ten będzie utworzony zapomocą annuitetów wyszczególnionych poniżej i obliczonych na podstawie:

1) od 1-go stycznia 1931 r. do 31 grudnia 1943 r. stopy procentowej 3 od sta, czyli 3.000.000 koron złotych rocznie;

2) od 1-go stycznia 1944 r. stopy procentowej 5 od sta rocznie z amortyzacją obliczoną aż do 31 grudnia 1966 r. czyli 7.400.000 koron złotych rocznie.

Artykuł  III.

Za trzynaście pierwszych lat od 1931 r. do 1943 roku włącznie niezbędne 3.000.000 koron złotych będą wpłacone jak następuje:

20 procent, czyli 600.000 koron złotych przez Wielką Brytanję;

40 procent, czyli 1.200.000 koron złotych przez Francję;

40 procent, czyli 1.200.000 koron złotych przez Włochy;

w granicach potrzeb Funduszu tak, jak one zostaną wykazane poniżej.

Sumy te będą wpłacane w połowie dnia 1 lipca i dnia 1 stycznia każdego roku, pierwsza wpłata winna nastąpić dnia 1 lipca 1931 r. a ostatnia wpłata - dnia 1 stycznia 1944 r.

Rozumie się, że w żadnym razie trzy Mocarstwa nie będą obowiązane do wpłat wyższych nad wyżej wymienione.

Artykuł  IV.

W ciągu każdego z 23 lat od 1944 do 1966 r. wpłaty mające być wniesionemi do Funduszu będą wynosić 7.400.000 koron złotych rocznie. Będą one podnoszone z sumy 13.500.000 koron złotych, którą Węgry zobowiązały się płacić w ciągu lat 23 od roku 1944 tytułem należności specjalnych.

Artykuł  V.

Fundusz będzie mógł wypuszczać obligacje lub wykonywać wszelkie operacje kredytowe i dyskontowe oparte na wpłatach powyższych.

Obligacje będą typu odpowiadającego warunkom procentowym i amortyzacyjnym przewidzianym wyżej przez artykuł II.

Jednakże Rumunja, Czechosłowacja i Jugosławja będą mogły za wspólną zgodą, żądać, aby papiery wypuszczone oprocentowane były na 4 od sta w ciągu całego okresu czasu poczynając od 1 stycznia 1931 r. do 1 stycznia 1967 r. i zdatne do amortyzacji od 1 stycznia 1944 r. do 1 stycznia 1967 r., przyczem annuitet procentu i amortyzacji w tym ostatnim okresie winien być stały. Komisja Zarządzająca uczyni zadość temu żądaniu, o ile Mocarstwa zainteresowane zagwarantują 1 od sta procentu dodatkowego tym papierom wartościowym w okresie czasu poczynając od 1 stycznia 1944 r. do dnia 1 stycznia 1967 r.

Postanowienia, przewidziane w artykule 8-ym Układu III, dotyczące uruchomienia Funduszu "A", odnoszą się także do Funduszu "B" celem zapewnienia uruchomienia go na tych samych warunkach.

Artykuł  VI.

Niezależnie od czasu, w którym opłaty będą miały miejsce, będą one powiększone o procenty według stopy wyżej przewidzianej, poczynając od 1-go stycznia 1931 r., albo też obligacje będą wydawane wraz ze wszystkiemi ich kuponami przyczepionemi od początku.

Podział Funduszu między Rumunja, Czechosłowacją i Jugosławią będzie uskuteczniony zgodnie z układem jaki zostanie zawarty między temi trzema Mocarstwami.

Orzeczenia wydane przez Mieszane Trybunały Rozjemcze na korzyść obywateli węgierskich, jak również polubowne ugody zawarte z tymi obywatelami, będą natychmiast notyfikowane przez Mocarstwo zainteresowane Komisji Zarządzającej Funduszem.

W zakresie części przypadającej każdemu Mocarstwu, Komisja Zarządzająca wypłaci odszkodowania przyznane przez wyżej wymienione orzeczenia lub wynikające z wyżej wymienionych umów.

Wypłata będzie uskuteczniona Mocarstwu zainteresowanemu po okazaniu kopji autentycznej orzeczenia lub umowy. Będzie ona dokonana w obligacjach wypuszczonych przez Fundusz, a obligacje te będą obliczone według ich wartości nominalnej. Jednakże o ile miało miejsce częściowe lub całkowite uruchomienie obligacyj, wypłata w obligacjach będzie zastąpiona przez wypłatę w gotówce, w granicach rozporządzalnych zapasów gotówki. Te wypłaty w gotówce będą uskutecznione proporcjonalnie do udziału każdego z trzech Państw, jak to jest przewidziane w paragrafie 2-im niniejszego artykułu. W terminie 6 miesięcy poczynając od każdej dokonanej na jego rzecz wypłaty, Mocarstwo zainteresowane winno będzie złożyć Komisji Zarządzającej usprawiedliwienie z wypłaty przez nie dokonanej.

Artykuł  VII.

O ile Fundusz otrzymuje nadwyżki z Funduszu rolnego w warunkach przewidzianych w Umowie III, kapitał Funduszu zostanie zwiększony do odpowiedniej wysokości, a ta nadwyżka kapitału zostanie rozdzielona pomiędzy trzy Mocarstwa zainteresowane, zgodnie z postanowieniami uzgodnionemi pomiędzy niemi.

Artykuł  VIII.

Oszczędności uzyskane przez Fundusz po zrealizowaniu obligacyj będą rozdzielone pomiędzy Wielką Brytanją, Francją i Włochami według stopnia ich udziału w Funduszu.

Artykuł  IX.

Fundusz będzie się znajdował pod zarządem Komisji Zarządzającej złożonej z sześciu członków mianowanych przez Rządy: Francji, Wielkiej Brytanji, Włoch, Rumunji, Czechosłowacji i Jugosławji.

Komisja Zarządzająca wybierze Prezesa i ustanowi regulamin dotyczący organizacji i funkcjonowania Funduszu.

Artykuł  X.

Wszystkie koszta funkcjonowania Funduszu będą ponoszone przez Fundusz.

Artykuł  XI.

W razie różnicy zdań co do interpretacji i stosowania niniejszego Układu, kwestja zostanie przedłożona arbitrowi wybranemu przez Komisje Zarządzającą za wspólną zgodą, lub w braku tejże, trzem arbitrom wyznaczonym, jednemu przez większość, drugiemu przez mniejszość Komisji Zarządzającej i trzeciemu - przez Prezesa Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej.

Sporządzono w Paryżu, w jednym egzemplarzu, dnia 28 kwietnia 1930 r.

LOUCHEUR

Igino BROCCHI

Dr. E. BENEŠ

N. TITULESCU

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

W. A. C. GOODCHILD

Philippe ROY

Const. FOTITCH

• Identyfikator: Dz.U.1931.90.702
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Układy dotyczące zobowiązań, wynikających z traktatu w Trianon, składające się ze: wstępu; układu I, dotyczącego porozumień pomiędzy Węgrami, a Mocarstwami-wierzycielami; układu II, dotyczącego uregulowania kwestyj, odnoszących się do reform rolnych i do Mieszanych Trybunałów Arbitrażowych; układu III, dotyczącego organizacji i sposobu działania Funduszu Rolnego, zwanego "Fundusz A" oraz układu IV, dotyczącego ustanowienia "Funduszu B". Paryż.1930.04.28.
• Data aktu: 28/04/1930
• Data ogłoszenia: 12/10/1931
• Data wejścia w życie: 17/05/1930