Chiny-Polska. Traktat przyjaźni, handlowy i nawigacyjny pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Chińską. Nankin.1929.09.18.

TRAKTAT

przyjaźni, handlowy i nawigacyjny pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Chińską, podpisany w Nankinie dn. 18 września 1929 r.

(Ratyfikowany zgodnie z ustawą z dn. 17 marca 1931 r. - Dz. U. R. P. Nr. 38, poz. 293),

Przekład.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

W dniu osiemnastym września tysiąc dziewięćset dwudziestego dziewiątego roku podpisany został w Nankinie pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Chińskiej traktat przyjaźni, handlowy i nawigacyjny wraz z protokółem końcowym i dwiema notami dotyczącemi opieki instytucyj kulturalnych polskich w Chinach, w dniu zaś pierwszym lipca tysiąc dziewięćset trzydziestego roku podpisany został w Nankinie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Chińskiej dołączony do wspomnianego traktatu protokół dodatkowy. Powyższe traktat, protokół końcowy, dwie noty i protokół dodatkowy brzmią słowo w słowo jak następuje:

TRAKTAT PRZYJAŹNI, HANDLOWY I NAWIGACYJNY

pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Chińską.

RZECZPOSPOLITA POLSKA

i

REPUBLIKA CHIŃSKA

w zamiarze zacieśnienia stosunków przyjaznych między obu krajami, rozwinięcia stosunków handlowych i rozszerzenia wzajemnych interesów obu narodów, postanowiły zawrzeć, na podstawie zasad równości, wzajemności i wzajemnego poszanowania suwerenności, traktat przyjaźni, handlowy i nawigacyjny i mianowały w tym celu, jako swych pełnomocników:

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:

Pana Doktora Jerzego BARTHLA DE WEYDENTHAL, Delegata Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej na Chiny;

Prezydent Rządu Narodowego Republiki Chińskiej:

Jego Ekscelencję Doktora CHENGTING T. WANG, Ministra Spraw Zagranicznych;

którzy, po okazaniu sobie swych odnośnych pełnomocnictw, uznanych za dobre i należyte co do formy, zgodzili się na następujące postanowienia:

Artykuł  pierwszy.

Pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Chińską oraz pomiędzy obu narodami będzie pokój wieczysty i przyjaźń niezmienna.

Artykuł  II.

Obie Umawiające się Strony będą miały prawo wyznaczania i wysyłania wzajemnie należycie akredytowanych Agentów dyplomatycznych, którzy będą korzystali w kraju, w którym będą urzędowali, ze względów, przywilejów, ulg i nietykalności, ogólnie uznanych przez prawo narodów.

Artykuł  III.

Obie Umawiające się Strony udzielają sobie wzajemnie prawa mianowania Konsulów Generalnych, Konsulów, Wicekonsulów i Agentów Konsularnych we wszystkich miejscowościach, gdzie tacy agenci innej narodowości są dopuszczeni do przebywania. Będą oni traktowani, pod warunkiem wzajemności, ze względami i poszanowaniem, które udzielane są agentom tejże kategorji innych narodowości, i będą wykonywali funkcje, ogólnie uznane przez zwyczaj międzynarodowy. Przy wykonywaniu swych czynności Konsulowie Generalni, Konsulowie, Wicekonsulowie i Agenci Konsularni znajdą ze strony władz miejscowych jak najbardziej życzliwe i przyjazne współdziałanie.

Konsulowie Generalni, Konsulowie, Wicekonsulowie i Agenci Konsularni obu krajów winni są przed objęciem urzędowania uzyskać, zgodnie ze zwyczajem międzynarodowym, exequatur, wydane przez Rząd kraju, w którym będą przebywali. Rząd ten będzie mógł cofnąć exequatur, podając powody wystarczająco uzasadnione.

Obydwa Rządy powstrzymają się od mianowania jako Konsulów Generalnych, Konsulów, Wicekonsulów i Agentów Konsularnych, wyjąwszy jako Konsulów honorowych, osoby, uprawiające w kraju, w którym miałyby urzędować, handel lub przemysł.

Artykuł  IV.

Obywatele jednej z Umawiających się Stron będą, mieli swobodę wstępu na terytorjum drugiej. Winni oni dla wstępu na terytorjum drugiej Umawiającej się Strony zaopatrzyć się w paszport, wydany przez właściwą władzę ich własnego kraju, stwierdzający ich obywatelstwo i cel podróży. Paszport będzie ważny dopiero po uprzedniem zawizowaniu go przez konsulat kraju przeznaczenia. Koszta wizy będą oparte na wzajemności i będą jak tylko można zniżone.

Artykuł  V.

Obywatele obu Umawiających się Stron wszelkiego dozwolonego zatrudnienia będą korzystali na terytorjum drugiej ze Stron, tak co do ich osób, jak i co do ich mienia, z pełnej ochrony ustaw i rozporządzeń krajowych, przyczem każda z Umawiających się Stron gwarantuje obywatelom drugiej ze Stron na swem terytorjum zgodnie z ustawami krajowemi: bezpieczeństwo osobiste, nienaruszalność ich własności prywatnej oraz ochronę wszystkich ich prywatnych praw i interesów. Będą oni mieli prawo podróżowania, osiedlania się, uczenia się w szkołach, przebywania, pracowania, oddawania się handlowi i innym przedsiębiorstwom i zatrudnieniom dozwolonym, zgodnie z ustawami i rozporządzeniami kraju, w którym się będą znajdowali, pod temi samemi warunkami, jak i obywatele każdego innego kraju. Niemniej, obywatele obu krajów będą mogli wykonywać te uprawnienia tylko w tych miejscowościach, w których obywatele każdego innego kraju są uprawnieni do ich wykonywania, Winni oni będą stosować się do ustaw i rozporządzeń krajowych i nie będą płacili żadnych podatków, opłat lub należności innych lub wyższych od tych, jakie uiszczają krajowcy.

Artykuł  VI.

Obywatele każdej z obu Umawiających się Stron, co się tyczy wszystkich ich procesów cywilnych i karnych, będą, jak krajowcy, podlegli ustawom i rozporządzeniom kraju, w którym zamieszkują, i będą poddani pod jurysdykcję sądów miejscowych.

Obywatele obu Państw będą mieli prawo wolnego dostępu do sądów miejscowych dla dochodzenia i obrony swych praw. Będą oni mogli, jak krajowcy, wybierać swobodnie adwokatów i przedstawicieli.

Artykuł  VII.

Każda z obu Umawiających się Stron obowiązuje się nie nakładać na obywateli drugiej ze Stron służby wojskowej, opodatkowań lub świadczeń, zastępujących tę służbę, przymusowych pożyczek i danin publicznych.

Article VIII.

W sprawach mienia i spadków obywateli jednej z Umawiających się Stron na terytorjum drugiej Strony, umówione zostały postanowienia następujące:

1. Obywatele jednej z obu Umawiających się Stron będą mieli prawo swobodnego wywożenia z terytorjum drugiej ze Stron wszelkiego ich mienia, które się tam będzie znajdowało, oraz prawo swobodnego rozporządzania tem mieniem drogą testamentu lub wszelkiemi innemi sposobami przenoszenia.

2. W sprawach spadkowych będzie stosowane prawo Państwa, do którego należy zmarły; jednakże będzie stosowane prawo położenia mienia do ograniczeń publiczno-prawnych ciążących na spadku lub jego części.

3. W sprawach spadków, pozostałych ab intestat lub drogą testamentu, postanowione jest, że obywatele jednej z Umawiających się Stron będą mieli prawo do dziedziczenia takich spadków na terytorjum drugiej ze Stron, W razie śmierci obywatela jednej z Umawiających się Stron na terytorjum drugiej ze Stron, któryby nie pozostawił, według swego prawa ojczystego, prawnego spadkobiercy lub administratora w miejscu, gdzie położone jest mienie i któryby nie pozostawił rozporządzeń testamentowych, tyczących administrowania spadkiem, Konsul Państwa, do którego należał zmarły, powołany zostanie z samego prawa do prowizorycznego administrowania spadkiem, stosując się do prawa ojczystego zmarłego.

Postanowienia powyższe będą również stosowane w tym wypadku, gdyby obywatel jednej z Umawiających się Stron, posiadający mienie na terytorjum drugiej ze Stron, zmarł poza tem terytorjum, nie pozostawiwszy prawnego spadkobiercy lub administratora w miejscu, gdzie wspomniane mienie jest położone.

4. W razie śmierci na morzu obywatela jednej z Umawiających się Stron, mienie, które miał ze sobą, wręczone zostanie najbliższemu Konsulowi kraju, do którego zmarły należał.

5. Podatki, opłaty i koszta, ściągane przy przenoszeniu własności na wypadek śmierci z mienia obywateli jednej z Umawiających się Stron na terytorjum drugiej ze Stron, nie mają być wyższe lub inne, jak te, które będą odpowiednio ponoszone przez obywateli kraju, w którym podatki te są ściągane.

Artykuł  IX.

Każda z obu Umawiających się Stron obowiązuje się nie przedsiębrać na swem terytorjum oględzin i rewizji, z wyjątkiem wypadków, przewidzianych w wyraźnych postanowieniach jej ustaw i rozporządzeń, w stosunku do lokali, mieszkań, zakładów handlowych, składów, magazynów, ksiąg i korespondencji handlowej, należących do obywateli drugiej ze Stron, jak również w stosunku do mienia i przedmiotów przynależnych.

Artykuł  X.

Obie Umawiające się Strony zgadzają się, że cła i sprawy związane z cłami będą rządzone przez odnośne prawodawstwo wewnętrzne obu krajów.

Obie Umawiające się Strony zgadzają się również, że, co się tyczy ceł i spraw związanych z cłami, każda z obu Stron będzie korzystała na terytorjum drugiej ze Stron z traktowania, które nie będzie w niczem mniej przychylne od traktowania, z którego korzysta w rzeczywistości każde inne Mocarstwo.

Obywatele każdej z obu Umawiających się Stron nie będą mogli pod żadnym pozorem być zmuszeni do płacenia w granicach terytorjów drugiej ze Stron jakichkolwiek ceł, ciężarów lub wewnętrznych opłat od ich wwozu lub wywozu, które byłyby inne lub wyższe, od płaconych przez krajowców lub przez obywateli każdego innego Mocarstwa.

Artykuł  XI.

Obie Umawiające się Strony obowiązują się nie ustanawiać na surowce i fabrykaty, przychodzące z terytorjum jednej ze Stron i przeznaczone dla terytorjum drugiej ze Stron, żadnego zakazu lub ograniczenia wwozu, wywozu lub tranzytu, które nie byłyby stosowane do produktów tego samego rodzaju, przychodzących z trzeciego kraju lub przeznaczonych dla trzeciego kraju.

Jednakże ze względów, tyczących obrony narodowej, żywności dla ludu, bezpieczeństwa i zdrowotności publicznej, ochrony bogactw artystycznych i archeologicznych, monopoli państwowych i zaraz na bydło, obie Umawiające się Strony będą miały swobodę ustanawiania środków zakazu lub ograniczenia wwozu, wywozu i tranzytu w stosunku do pewnych produktów, przybyłych z jednego z obu krajów lub przeznaczonych dla jednego z nich.

Artykuł  XII.

Każda z obu Umawiających się Stron obowiązuje się ochraniać, według swych ustaw i rozporządzeń i pod warunkiem uprzedniej regestracji we właściwych urzędach, znaki fabryczne, rysunki i wzory obywateli drugiej ze Stron.

Artykuł  XIII.

Wszelkie spółki handlowe, utworzone zgodnie z ustawami i rozporządzeniami jednej z Umawiających się Stron, będą mogły, po wypełnieniu formalności, przewidzianych przez ustawy i rozporządzenia kraju, gdzie się będą znajdowały, osiedlać się na terytorjum tego kraju i wykonywać tam swe czynności zgodnie z ustawami i rozporządzeniami tego kraju. Będą one korzystały ze stosowania wszystkich postanowień artykułów V, VI, VII, VIII, IX, X i XII niniejszego traktatu, z wyjątkiem tych, które z natury swojej mogą być stosowane tylko do osób fizycznych.

Artykuł  XIV.

Obie Umawiające się Strony zastrzegają sobie każda dla swoich własnych obywateli prawo żeglugi przybrzeżnej i wewnętrznej.

Artykuł  XV.

Wszystkie okręty, które zgodnie z ustawami polskiemi są uważane za polskie i wszystkie okręty, które zgodnie z ustawami chińskiemi są uważane za chińskie, będą uważane we wszystkiem, co się tyczy stosowania niniejszego traktatu, jako okręty polskie względnie chińskie.

Każda z obu Umawiających się Stron obowiązuje się pozwalać okrętom handlowym drugiej ze Stron, w granicach obowiązujących ustaw i rozporządzeń, zawijać do swych portów morskich, otwartych dla handlu, zarzucać tam kotwicę, ładować i wyładowywać towary, przyjmować i wysadzać podróżnych. Okręty te winny stosować się całkowicie do wszystkich rozporządzeń portu, gdzie się będą znajdowały.

Wszystkie okręty chińskie w portach Polski i wszystkie okręty polskie w portach Chin, które wypełnią swe zobowiązania, przewidziane przez ustawy i rozporządzenia celne i portowe i nie wykroczą przeciwko ustawom zakazowym, jak również i ich ładunek i osprzęt, nie będą mogły być zatrzymane ani zajęte inaczej, jak w drodze sądowej.

Artykuł  XVI.

Wszelki okręt handlowy jednej z obu Umawiających się Stron, w wypadku rozbicia, burzy lub W każdym innym wypadku niebezpieczeństwa przy wybrzeżach drugiej ze Stron, będzie miał możność zawinięcia prowizorycznie do wszystkich pobliskich przystani, portów i zatok tej ostatniej w celu schronienia się tam. Władze miejscowe zawiadomią właściwy najbliższy konsulat i udzielą pomocy i opieki zgodnie ze zwyczajem międzynarodowym. Rzeczony okręt będzie mógł dokonać naprawy, uzyskać zapasy żywności i wszelkie inne potrzebne artykuły i uda się bezzwłocznie w dalszą drogę, nie będąc obowiązanym do uiszczenia podatków lub opłat portowych.

W razie gdyby taki okręt był zmuszony wyładować i sprzedać część towarów z ładunku, będzie on musiał opłacić podatki i opłaty zgodnie z ustawami i rozporządzeniami krajowemi. Opłaci on również podatki i opłaty przepisane, o ile, w okolicznościach, przewidzianych w ustępie pierwszym, wykona jakąkolwiek czynność handlową w portach, gdzie według ustaw i rozporządzeń może on wykonywać czynności handlowe.

Artykuł  XVII.

Okręty wojenne i okręty handlowe, przewożące wojska lub materjały wojenne jednej z obu Umawiających się Stron, z wyjątkiem specjalnego upoważnienia Rządu drugiej ze Stron, nie będą mogły zawijać do jej wód terytorjalnych, przystani, zatok lub portów. W razie gdyby takie okręty osiadły na mieliźnie, natknęły się na burzę lub inne niebezpieczeństwa w pobliżu brzegów drugiej Umawiającej się Strony, władze miejscowe winne będą udzielić im pomocy i opieki zgodnie ze zwyczajem międzynarodowym.

Artykuł  XVIII.

W razie gdyby wynikły na pokładzie okrętu handlowego jednej z Umawiających się Stron na wodach terytorjalnych drugiej ze Stron zamieszki, będące według sądu władz miejscowych takiej natury, że mogłyby one zakłócić spokój lub porządek, będzie należało do władz miejscowych wdanie się i położenie im kresu.

Artykuł  XIX.

Traktat niniejszy jest zawarty na przeciąg trzech lat, poczynając od dnia wejścia jego w życie, Sześć miesięcy przed upływem tego terminu którakolwiek z obu Umawiających się Stron będzie miała prawo zawiadomić druga ze Stron o swym zamiarze rewizji lub wypowiedzenia niniejszego traktatu. O ile żadna z obu Stron nie wyrazi w terminie umówionym zamiaru rewizji lub wypowiedzenia, traktat niniejszy pozostanie w mocy w drodze milczącej zgody z prawem dla każdej z obu Umawiających się Stron zawiadomienia w każdym czasie drugiej ze Stron o swym zamiarze rewizji lub wypowiedzenia. Skutki jego ustaną wtedy po upływie terminu jednorocznego od dnia tego zawiadomienia.

Artykuł  XX.

Rząd Polski, do którego należy prowadzenie spraw zewnętrznych Wolnego Miasta Gdańska, zastrzega sobie prawo oświadczyć, że Wolne Miasto jest Stroną Umawiającą się w niniejszym traktacie i że przyjmuje ono zobowiązania oraz nabywa prawa, wynikające z traktatu.

Artykuł  XXI.

Traktat niniejszy sporządzony jest w dwóch egzemplarzach, zredagowanych w językach polskim, chińskim i francuskim. W razie rozbieżności interpretacji tekst francuski będzie miarodajnym.

Artykuł  XXII.

Traktat niniejszy będzie ratyfikowany zgodnie z odnośnemi prawami podstawowemi obu Umawiających się Stron.

Dokumenty ratyfikacyjne zostaną wymienione w Nankinie, o ile można najwcześniej i traktat wejdzie w życie trzydziestego dnia od daty, kiedy obydwa Rządy powiadomią się nawzajem, że ratyfikacje zostały dokonane. Jest umówione, że wyżej wymieniony termin trzydziestodniowy będzie się liczył od daty pisma Strony, która zawiadomi ostatnia.

NA DOWÓD CZEGO wyżej wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszy traktat i przyłożyli doń swe pieczęcie.

Sporządzono w Nankinie, dnia osiemnastego września roku tysiąc dziewięćset dwudziestego dziewiątego, co odpowiada osiemnastemu dniowi dziewiątego miesiąca osiemnastego roku Republiki Chińskiej.

PROTOKÓŁ KOŃCOWY.

W chwili przystąpienia do podpisania traktatu przyjaźni, handlowego i nawigacyjnego pomiędzy Polską a Chinami, zawartego w dniu dzisiejszym, niżej podpisani Pełnomocnicy złożyli za wspólną zgodą następujące oświadczenia:

Oświadczenie I do artykułu IV.

1. Paszporty Polaków, osiadłych w Chinach przed zawarciem niniejszego traktatu, winny być z chwilą jego zawarcia zawizowane przez władze chińskie miejsca ich pobytu. Zastąpią one dokumenty chińskie, stwierdzające tożsamość osoby, wydane uprzednio Polakom w Chinach.

2. Każdy obywatel polski w Chinach, zaopatrzony w paszport swego kraju, który będzie wizowany przez właściwą władzę chińską, będzie mógł swobodnie podróżować bez uprzedniego pozwolenia wszędzie, gdzie obywatele jakiegokolwiek innego państwa obcego mogą to również czynić bez uprzedniego pozwolenia. Obywatele chińscy, zaopatrzeni w paszporty, wizowane przez właściwe władze polskie, będą korzystali z tego samego prawa w Polsce.

Oświadczenie II do artykułu X.

Postanowienia artykułu X nie stosują się do ustępstw taryfowych, jakie jedna z Umawiających się Stron przyznaje lub przyzna w drodze wyjątku państwom sąsiadującym dla ułatwienia handlu nadgranicznego, ani do przywilejów, wynikających z ewentualnej unji celnej, jak również do specjalnego systemu celnego pomiędzy polską i niemiecką częścią Górnego Śląska.

Oświadczenie III.

Niniejszy protokół końcowy stanowi część składową traktatu przyjaźni, handlowego i nawigacyjnego, zawartego pomiędzy Polską a Chinami w dniu dzisiejszym.

Na dowód czego pełnomocnicy podpisali niniejszy protokół i przyłożyli doń swe pieczęcie.

Sporządzono w Nankinie, dnia osiemnastego września roku tysiąc dziewięćset dwudziestego dziewiątego, co odpowiada osiemnastemu dniowi dziewiątego miesiąca osiemnastego roku Republiki Chińskiej.

ZAŁĄCZNIK 

Nankin, 18 września 1929.

Panie Ministrze,

Dotychczas władze chińskie udzielały wszelkiej opieki kościołom, instytucjom kulturalnym i szkołom polskim, które powstały w Chinach. Obecnie, gdy więzy przyjaźni pomiędzy naszemi obu krajami stały się jeszcze ściślejsze ze względu na traktat dziś podpisany, Rząd Polski jest przekonany, że władze chińskie będą jak dotąd i nadal udzielały pełnej opieki naszym wyżej wspomnianym instytucjom.

Jest umówione, że Rząd Polski będzie udzielał również zgodnie z Konstytucją Polska, pełnej opieki instytucjom religijnym i wychowawczym, jakie obywatele chińscy mają lub mogliby założyć w Polsce.

Oczekując odpowiedzi Waszej Ekscelencji, proszę Ją o przyjęcie zapewnienia mego najwyższego poważania.

Do Jego Ekscelencji

Dra Chengting T. Wang

Ministra Spraw Zagranicznych

Republiki Chińskiej

w Nankinie.

Nankin, 18 września 1929 r.

Panie Delegacie Pełnomocny,

Potwierdzając odbiór pisma Pańskiego z dnia dzisiejszego, rad jestem dowiedzieć się, że Rząd Polski będzie udzielał, zgodnie z Konstytucją Polską, pełnej opieki instytucjom religijnym i wychowawczym, jakie obywatele chińscy mają lub mogliby założyć w Polsce.

Jest umówione, że również Rząd Chiński będzie udzielał, jak dotąd, pełnej opieki kościołom, instytucjom kulturalnym i szkołom polskim, które powstały w Chinach, pod warunkiem stosowania się do ustaw i rozporządzeń obowiązujących.

Proszę przyjąć, Panie Delegacie Pełnomocny, zapewnienie mego najwyższego poważania.

Do pana

Dra Jerzego Barthla de Weydenthal

Delegata Pełnomocnego

Rzeczypospolitej Polskiej

na Chiny

w Nankinie.

PROTOKÓŁ DODATKOWY

do traktatu przyjaźni handlowego i nawigacyjnego pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Chińską z dnia 18 września 1929 roku.

Niżej podpisani Pełnomocnicy, należycie upoważnieni, oświadczają, iż zgodzili się uzupełnić postanowienia traktatu przyjaźni, handlowego i nawigacyjnego z dnia 18 września 1929 roku następującemi wyjaśnieniami:

Do artykułu IV.

Rozumie się, że swoboda wstępu na terytorjum drugiej Umawiającej się Strony jest rozumiana w granicach ustawodawstwa wewnętrznego tej Strony, mającego zastosowanie bez żadnego odróżnienia do obywateli każdego innego kraju.

Do artykułu VI.

Pod sądami miejscowemi, przewidzianemi w artykule VI, rozumie się trybunały sprawiedliwości kraju przebywania obywateli, mających sprawę, które są właściwe zgodnie z ustawami obowiązującemi w tym kraju.

Do artykułu VIII.

Do paragrafu oznaczonego numerem 1. Rozumie się, że prawo swobodnego wywozu mienia nie może uchybiać ustawodawstwu wewnętrznemu.

Do paragrafu oznaczonego numerem 3, Rozumie się, że prawo nabywania spadków będzie przyznane tylko w granicach ustawodawstwa wewnętrznego.

Do artykułów X i XI.

Ażeby zabezpieczyć handlowi wzajemnemu korzyści, przewidziane przez artykuły X i XI niniejszego traktatu, każda z Umawiających się Stron będzie mogła wymagać, aby towary wwożone na jej obszar celny były zaopatrzone w świadectwa pochodzenia.

Do artykułu XIII.

Rozumie się, że każda z Umawiających się Stron zastrzega sobie prawo uzależnienia osiedlania się spółek zagranicznych na swem terytorjum od uprzedniego zezwolenia zgodnie z jej własnem ustawodawstwem.

Do artykułu XVIII.

Rozumie się, że interwencja władz miejscowych na pokładzie okrętu nie może mieć miejsca inaczej jak na żądanie konsula drugiej Umawiającej się Strony lub kapitana okrętu. Na wypadek interwencji nieodzownej, gdy opóźnienie mogłoby pociągnąć za sobą poważne następstwa, lub gdyby osoba nie należąca do załogi była zamieszana w zaburzenia wynikłe na pokładzie, interwencja może mieć miejsce bez wyżej wspomnianego żądania, lecz władze interwenjujące będą wtedy obowiązane podać ten fakt natychmiast do wiadomości najbliższego konsula drugiej Umawiającej się Strony.

Niniejszy protokół dodatkowy, stanowiący część składową traktatu przyjaźni, handlowego i nawigacyjnego z dnia 18 września 1929 roku, będzie ratyfikowany możliwie szybko i będzie traktowany co do wymiany ratyfikacji, wejścia w życie, terminu ważności i wymówienia narówni z rzeczonym traktatem.

Na dowód czego Pełnomocnicy podpisali niniejszy protokół dodatkowy.

Sporządzono w podwójnym egzemplarzu w Nankinie dnia pierwszego lipca tysiąc dziewięćset trzydziestego roku, co odpowiada pierwszemu dniu siódmego miesiąca dziewiętnastego roku Republiki Chińskiej.

Zaznajomiwszy się z powyższemi traktatem, protokółem końcowym, dwiema notami i protokółem dodatkowym, uznaliśmy je i uznajemy za słuszne zarówno w całości, jak i każde z zawartych w nich postanowień; oświadczamy, że są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone i przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.

NA DOWÓD CZEGO, wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 1 maja 1931 r.

• Identyfikator: Dz.U.1931.62.499
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Chiny-Polska. Traktat przyjaźni, handlowy i nawigacyjny pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Chińską. Nankin.1929.09.18.
• Data aktu: 18/09/1929
• Data ogłoszenia: 22/07/1931
• Data wejścia w życie: 09/07/1931