Od początku 2023 roku, w 18 ośrodkach zdrowia na terenie całego kraju (lista dostępna tutaj: Program pilotażowy dotyczący traumy / Programy profilaktyczne / Dla Pacjenta / Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) – finansujemy zdrowie Polaków) realizowany jest pilotażowy program dotyczący oddziaływań terapeutycznych skierowanych do osób z doświadczeniem traumy i ich bliskich wprowadzony rozporządzeniem ministra zdrowia z 23 grudnia 2022 r.

Stworzenie tego programu było odpowiedzią resortu na m.in. zwiększającą się liczbę uchodźców z objętej działaniami wojennymi Ukrainy. Do tej pory w Polsce brakowało poradni dedykowanych nie tylko osobom z doświadczeniem traumy wojennej i doświadczeń uchodźczych. Dostęp do profesjonalnej terapii dla osób z innymi rodzajami problemów emocjonalnych będących konsekwencją dramatycznych sytuacji również był ograniczony.

Czytaj w LEX: Burdziak Konrad, Kowalewska-Łukuć Magdalena, Tajemnica zawodowa psychologa a tajemnica w postępowaniu karnym >

Czytaj też: Eksperci: Centra zdrowia psychicznego przynoszą efekty

 

Program dla milionów

Jak czytamy na stronie internetowej NFZ, celem programu jest poprawienie jakości leczenia pacjentów poprzez praktyczne wprowadzenie opieki nad osobami z doświadczeniem traumy. Zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia do programu kwalifikowani są pacjenci z traumą, która powstała z powodu:

  • udziału w działaniach wojennych
  • doświadczeń uchodźczych ‘
  • bycia ofiarą lub świadkiem przemocy fizycznej, psychicznej lub seksualnej
  • udziału – pośredniego lub bezpośredniego - w wypadku komunikacyjnym
  • innego losowego zdarzenia, które wpłynęło na zdrowie psychiczne pacjenta

Realizacja pilotażowego programu dla osób z doświadczeniem traumy ma się zakończyć w 2025r. W czasie tworzenia założeń programu, szacowano, że obejmie on m.in. minimum 3,3 mln osób. Tylu obywateli Ukrainy, przebywało w Polsce w maju 2022, gdy program pomocy psychiatryczno-terapeutycznej był tworzony.

Czytaj też w LEX: Kto powinien prowadzić dokumentację medyczną pacjentów w centrum zdrowia psychicznego? >

 

Wyższa cena za świadczenia

Na początku września br. Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt zmian wspomnianego rozporządzenia regulującego zasady funkcjonowania programu dla osób z doświadczeniem traumy. W dokumencie, ministerstwo zdrowia, po konsultacji z Agencją Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji proponuje przede wszystkim zwiększenie o 7,81 proc. jednostkowej wyceny świadczeń udzielanych w ramach programu. Tam samym, NFZ planuje przeznaczyć na te świadczenia 18,5 mln złotych do 2025 r.

Propozycje nowych stawek:

  1. osobodzień na oddziale stacjonarnym dla dorosłych – 385,20 zł
  2. osobodzień na oddziale stacjonarnym dla dzieci i młodzieży – 521,70 zł
  3. osobodzień na oddziale dziennym – 276,40 zł
  4. turnus rehabilitacyjny – 189,63 zł
  5. porada lekarska diagnostyczna – 232,86 zł
  6. porada lekarska terapeutyczna (trwająca minimum 60 minut) – 232,86 zł
  7. porada lekarska kontrolna (trwająca minimum 30 minut) – 102,55 zł
  8. porada diagnostyczna psychologiczna – 168,18 zł
  9. porada psychologiczna – 168,18 zł
  10. sesja psychoterapii indywidualnej – 202,54 zł
  11. sesja psychoterapii rodzinnej (trwająca minimum 90 minut) – 434,47 zł
  12. sesja psychoterapii grupowej (co najmniej 4 osoby, jednak nie więcej niż 12 osób, trwająca minimum 90 minut) – 434,47 zł
  13. sesja wsparcia psychospołecznego – 123,32 zł
  14. sesja psychoedukacji (co najmniej 9 osób, jednak nie więcej niż 25 osób, trwająca minimum 90 minut) – 168,18 zł

Czytaj w LEX: Słyk Jerzy, Zezwolenie (zgoda) sądu opiekuńczego na udzielenie świadczenia zdrowotnego dorosłemu pacjentowi >

 

Otwarta droga leczenia dla „odprawionych”

Druga zmiana proponowaną przez ministerstwo w nowym rozporządzeniu dotyczy pierwszej konsultacji pacjenta ze specjalistą.

Rozporządzenie z dnia 23 grudnia 2022 jasno formułuje, kim jest dla ustawodawcy osoba z doświadczeniem traumy.

Jest nią osoba, u której zgodnie z obecnie obowiązującą Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 stwierdzono rozpoznanie: F43, F43 z rozszerzeniami, F.62.0 lub inne doświadczenia traumatyczne. Symbole te w rzeczywistości określają różne formy ciężkich reakcji na stres, zaburzeń nerwicowych i adaptacyjnych, trwałych zmian osobowości po katastrofie. Słowem, reakcji psychicznych wymagających korzystania ze świadczeń opieki psychiatrycznej.

Czytaj w LEX: Opieka psychiatryczna nad dziećmi i młodzieżą - obowiązki świadczeniodawców >

Problem w tym, że podczas pierwszej konsultacji często nie można u chorego ustalić rozpoznania, które kwalifikowałoby go do udziału w programie pilotażowym. Chory wymaga, albo następnych konsultacji w tym kierunku, albo – jeśli ewidentnie nie ma przesłanek, aby zakwalifikować go do programu – poszukania dla niego nowych form i miejsc terapii. W nowym projekcie resort zdrowia proponuje zatem, aby w takiej sytuacji postawić pacjentowi rozpoznanie Z03 (rozpoznanie wstępne), które świadczeniodawcy umożliwi rozliczenie samej jednorazowej konsultacji, a pacjentowi otworzy drogę do dalszej terapii. Z danych ministerstwa zdrowia wynika, że w takiej sytuacji może się znaleźć ok. 200 tys. pacjentów.

Rozporządzenie trafiło do konsultacji publicznych. Wejdzie w życie w ciągu 14 dni od daty ogłoszenia.

Sprawdź w LEX:

Czy zgodne z prawem jest podpisanie porozumienia między Centrum Zdrowia Psychicznego a Powiatowym Urzędem Pracy, w celu aktywizacji zawodowej pacjentów CZP? >

Czy samorząd gminny ma obowiązek opracować i uchwalić Gminny Program Ochrony Zdrowia Psychicznego? >