W Polsce około 400 tys. osób choruje na schorzenia stawów o podłożu zapalnym i ta liczba nadal rośnie. Najczęściej są to osoby w wieku produkcyjnym. Częstym następstwem choroby jest niepełnosprawność. Dlatego tak duże znaczenie ma szybka diagnoza i wdrożenie leczenia. Często jednak pacjenci diagnozę i leczenie otrzymują za późno, już na zaawansowanym etapie choroby.
Rozporządzenie w sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki nad świadczeniobiorcą z wczesnym zapaleniem stawów (KOWZS) zostało podpisane w październiku ubiegłego roku. Ośrodki miały czas na zapoznanie się z warunkami przystąpienia do pilotażu.
Czas jest najważniejszy
Kompleksową opieką w ramach pilotażu będą objęci pacjenci z wczesnym zapaleniem stawów, reumatoidalnym zapaleniem stawów, łuszczycowatym zapaleniem stawów, zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa oraz spondyloaropatią. Celem programu pilotażowego jest poprawa jakości i efektywności opieki nad pacjentem z wczesnym zapaleniem stawów. Pilotaż zakłada kompleksowe działania niezbędne do prawidłowej diagnostyki, a w efekcie rozpoznania choroby na jej wczesnym etapie oraz monitorowanie stanu zdrowia pacjenta przez 12 miesięcy. – Czas w chorobach reumatoidalnych jest najważniejszym czynnikiem skutecznego leczenia. Jeśli zaczniemy szybko leczyć, pacjenci nie będą mieć chorób współistniejących, nie będą umierać przed czasem. W ten sposób ratujemy i wydłużamy ludzkie życie. Chcemy wprowadzić kompleksowość i koordynację. Każdy pacjent, u którego pojawi się schorzenie współistniejące, będzie miał zabezpieczoną opiekę specjalistyczną. Pacjent będzie w centrum uwagi – mówiła prof. Brygida Kwiatkowska, krajowy konsultant w dziedzinie reumatologii oraz kierownik Kliniki Wczesnego Zapalenia Stawów i zastępca dyrektora ds. klinicznych Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie na konferencji prasowej po podpisaniu rozporządzenia w sprawie pilotażu przez ministrę zdrowia.
Program ma również na celu wypracowanie nowego modelu opieki wraz z wytycznymi postępowania medycznego w związku ze stale rosnącą liczbą osób z zapalnymi chorobami reumatologicznymi.
Czytaj także: Pilotaż dla pacjentów z wczesnym zapaleniem stawów - nowe zasady
Czas na zawieranie umów
Zarządzenie Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki nad świadczeniobiorcą z wczesnym zapaleniem stawów (KOWZS) określa zasady zawierania umów. Zostaną podpisane z 15 ośrodkami, które zakwalifikowały się do pilotażu, w 11 województwach. Nie są one jednak równomiernie rozłożone, w wielu województwach nie ma ani jednego ośrodka. Liderem KOWZS został Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie.
Program będzie realizowany w dwóch etapach:
- etap diagnostyczny, realizowany przez lekarza reumatologa jako koordynatora opieki;
- etap kompleksowej opieki, realizowany przez lekarza reumatologa jako koordynatora opieki – moduł ten realizowany będzie w ciągu 12 miesięcy od daty ustaleni Indywidualnego Planu Opieki Wczesnego Zapalenia Stawów (WZS). Obejmuje on 4 porady reumatologiczne i 2 porady lekarza specjalisty rehabilitacji medycznej, rehabilitację medyczną według indywidualnego programu rehabilitacji psychoruchowej oraz wizyty specjalistyczne w zależności od potrzeb pacjentów.
Na etapie ewaluacyjnym programu zostanie opracowany raport końcowy, w którym znajdzie się analiza wskaźników efektywności i jakości realizowanych świadczeń w ramach pilotażu KOWZS.
Wielodyscyplinarny zespół i asystent opieki w każdej placówce
Placówki, które będą realizowały program muszą spełnić szereg warunków. Określa to rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki nad świadczeniobiorcą z wczesnym zapaleniem stawów
Proponowany model opieki koordynowanej zakłada prowadzenie procesu diagnostyczno - terapeutycznego w ośrodkach z doświadczeniem w leczeniu tej choroby. Pacjent będzie pod opieką wielodyscyplinarnego zespołu. Każda placówka ma też zapewnić dodatkowy personel medyczny, czyli asystenta opieki. Do jego zadań będzie należało gromadzenie informacji w ramach programu pilotażowego KOWZS, ustalanie terminów badań diagnostycznych i konsultacji u lekarzy specjalistów w oparciu o indywidualny plan opieki WZS, prowadzenie dokumentacji sprawozdawczej i wprowadzanie danych do systemów sprawozdawczych.
Inne warunki przystąpienia do pilotażu to m.in. zapewnienie pacjentom możliwości kontaktu w 4 dni robocze w godzinach 8.00–15.00 i w 1 dzień roboczy w godzinach 8.00–18.00. Placówka musi też zagwarantować telefoniczne i elektroniczne umawianie wizyt lekarskich, w tym porad specjalistycznych z zakresu dietetyki, endokrynologii, gastroenterologii, kardiologii, okulistyki, ortopedii i traumatologii narządu ruchu, neurologii, psychiatrii, psychologii, pulmonologii, rehabilitacji medycznej lub rehabilitacji oraz zmiany terminów tych wizyt. Ustawodawca zapisał też obowiązek współpracy z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, któremu ośrodek przekazuje informacje o świadczeniach opieki zdrowotnej zrealizowanych w ramach programu pilotażowego KOWZS i zaleceniach do ich dalszej realizacji.
