W Polsce około 400 tys. osób choruje na schorzenia stawów o podłożu zapalnym i ta liczba nadal rośnie. Najczęściej są to osoby w wieku produkcyjnym. Częstym następstwem choroby jest niepełnosprawność. Dlatego tak duże znaczenie ma szybka diagnoza i wdrożenie leczenia. Często jednak pacjenci diagnozę i leczenie otrzymują za późno, już na zaawansowanym etapie choroby.

Rozporządzenie w sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki nad świadczeniobiorcą z wczesnym zapaleniem stawów (KOWZS) zostało podpisane w październiku ubiegłego roku. Ośrodki miały czas na zapoznanie się z warunkami przystąpienia do pilotażu.

Czas jest najważniejszy 

Kompleksową opieką w ramach pilotażu będą objęci pacjenci z wczesnym zapaleniem stawów, reumatoidalnym zapaleniem stawów, łuszczycowatym zapaleniem stawów, zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa oraz spondyloaropatią. Celem programu pilotażowego jest poprawa jakości i efektywności opieki nad pacjentem z wczesnym zapaleniem stawów. Pilotaż zakłada kompleksowe działania niezbędne do prawidłowej diagnostyki, a w efekcie rozpoznania choroby na jej wczesnym etapie oraz monitorowanie stanu zdrowia pacjenta przez 12 miesięcy. – Czas w chorobach reumatoidalnych jest najważniejszym czynnikiem skutecznego leczenia. Jeśli zaczniemy szybko leczyć, pacjenci nie będą mieć chorób współistniejących, nie będą umierać przed czasem. W ten sposób ratujemy i wydłużamy ludzkie życie. Chcemy wprowadzić kompleksowość i koordynację. Każdy pacjent, u którego pojawi się schorzenie współistniejące, będzie miał zabezpieczoną opiekę specjalistyczną. Pacjent będzie w centrum uwagi – mówiła prof. Brygida Kwiatkowska, krajowy konsultant w dziedzinie reumatologii oraz kierownik Kliniki Wczesnego Zapalenia Stawów i zastępca dyrektora ds. klinicznych Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie na  konferencji prasowej po podpisaniu rozporządzenia w sprawie pilotażu przez ministrę zdrowia.

Program ma również na celu wypracowanie nowego modelu opieki wraz z wytycznymi postępowania medycznego w związku ze stale rosnącą liczbą osób z zapalnymi chorobami reumatologicznymi. 

Wzór dokumentu w LEX: Karta świadczeniobiorcy z zapalnymi chorobami reumatycznymi >

Czytaj także: Pilotaż dla pacjentów z wczesnym zapaleniem stawów - nowe zasady

Czas na zawieranie umów

Zarządzenie Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki nad świadczeniobiorcą z wczesnym zapaleniem stawów (KOWZS) określa zasady zawierania umów. Zostaną podpisane z 15 ośrodkami, które  zakwalifikowały się do pilotażu, w 11 województwach. Nie są one jednak równomiernie rozłożone, w wielu województwach nie ma ani jednego ośrodka. Liderem KOWZS został Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie.

Program będzie realizowany w dwóch etapach:

  1. etap diagnostyczny, realizowany przez lekarza reumatologa jako koordynatora opieki;
  2. etap kompleksowej opieki, realizowany przez lekarza reumatologa jako koordynatora opieki – moduł ten realizowany będzie w ciągu 12 miesięcy od daty ustaleni Indywidualnego Planu Opieki Wczesnego Zapalenia Stawów (WZS). Obejmuje on 4 porady reumatologiczne i 2 porady lekarza specjalisty rehabilitacji medycznej, rehabilitację medyczną według indywidualnego programu rehabilitacji psychoruchowej oraz wizyty specjalistyczne w zależności od potrzeb pacjentów.

Na etapie ewaluacyjnym programu zostanie opracowany raport końcowy, w którym znajdzie się analiza wskaźników efektywności i jakości realizowanych świadczeń w ramach pilotażu KOWZS.

Wielodyscyplinarny zespół i asystent opieki w każdej  placówce

Placówki, które będą realizowały program muszą spełnić szereg warunków. Określa to rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki nad świadczeniobiorcą z wczesnym zapaleniem stawów

Proponowany model opieki koordynowanej zakłada prowadzenie procesu diagnostyczno - terapeutycznego w ośrodkach z doświadczeniem w leczeniu tej choroby. Pacjent będzie pod opieką wielodyscyplinarnego zespołu. Każda placówka ma też zapewnić dodatkowy personel medyczny, czyli asystenta opieki. Do jego zadań będzie należało gromadzenie informacji w ramach programu pilotażowego KOWZS, ustalanie terminów badań diagnostycznych i konsultacji u lekarzy specjalistów w oparciu o indywidualny plan opieki WZS, prowadzenie dokumentacji sprawozdawczej i wprowadzanie danych do systemów sprawozdawczych. 

Inne warunki przystąpienia do pilotażu to  m.in. zapewnienie pacjentom możliwości kontaktu w 4 dni robocze w godzinach 8.00–15.00 i w 1 dzień roboczy w godzinach 8.00–18.00. Placówka musi też zagwarantować telefoniczne i elektroniczne umawianie wizyt lekarskich, w tym porad specjalistycznych z zakresu dietetyki, endokrynologii, gastroenterologii, kardiologii, okulistyki, ortopedii i traumatologii narządu ruchu, neurologii, psychiatrii, psychologii, pulmonologii, rehabilitacji medycznej lub rehabilitacji oraz zmiany terminów tych wizyt. Ustawodawca zapisał też obowiązek współpracy z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, któremu ośrodek przekazuje informacje o świadczeniach opieki zdrowotnej zrealizowanych w ramach programu pilotażowego KOWZS i zaleceniach do ich dalszej realizacji.

Zmiany wyszły w praniu

Jak  argumentuje MZ, trwający obecnie etap organizacji programu pilotażowego KOWZS, wskazał na konieczności wprowadzenia zmian  w  rozporządzeniu w sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki nad świadczeniobiorcą z wczesnym zapaleniem stawów. W projekcie ujęto następujące rekomendacje:

  1. Umożliwienie realizatorom opieki WZS rozliczenia zrealizowanych dotychczas świadczeń opieki zdrowotnej wynikających z IPO WZS również w przypadku rezygnacji świadczeniobiorcy z udziału w programie pilotażowym, a nie, jak dotychczas, tylko przy przerwaniu opieki WZS wyłącznie ze względów medycznych;
  2. Doprecyzowanie brzmienie przepisu związanego z realizacją jednego z celów programu pilotażowego KOWZS, jakim jest opracowanie krajowych wytycznych postępowania diagnostyczno-leczniczego wraz ze standardami prowadzenia elektronicznej dokumentacji medycznej w zakresie opieki nad świadczeniobiorcami z wczesnym zapaleniem stawów, przez dodanie odpowiednich rozpoznań chorobowych według obowiązującej Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych;
  3. Rozszerzenie katalogu badań laboratoryjnych, zwiększając ich liczbę z 71 do 89 badań, które mogą być wykonywane w ramach opieki WZS, co zapewni możliwość ustalenia precyzyjnego rozpoznania choroby we wczesnym etapie, a tym samym - na potrzeby opracowania IPO WZS;
  4. Doprecyzowanie sposobu naliczania współczynnika wynoszącego 1,15 o którym mowa w § 12 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia;
  5. Dodanie zadania dla ośrodków WZS polegającego na przekazywaniu danych do Bazy Zapalnych Chorób Reumatycznych, co skoordynuje proces diagnostyczno-leczniczy w ramach programu pilotażowego KOWZS;
  6. Doprecyzowanie liczby porad udzielanych przez lekarza specjalistę w dziedzinie rehabilitacji medycznej w ramach programu pilotażowego KOWZS;
  7. Wprowadzenie przepisów umożliwiających Liderowi KOWZS oraz ośrodkom WZS uzyskanie od Narodowego Funduszu Zdrowia danych medycznych dotyczących udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej, w tym procesu leczenia, biorąc pod uwagę art. 188 ust. 1 pkt 4b ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych pod warunkiem wyrażenia zgody przez świadczeniobiorcę. Spodziewanym efektem zmiany będzie pełna koordynacja leczenia świadczeniobiorcy uczestniczącego w programie w zakresie określonym w programie;
  8. Dodanie możliwości wykonania w module I w ramach porady pierwszej, świadczeń diagnostycznych w trybie hospitalizacji jednego dnia, co zwiększy dostępność do diagnostyki we wszystkich możliwych trybach w zależności od wskazań medycznych;
  9. Dodanie alternatywnego rozwiązania dla warunku zapewnienia w lokalizacji lub dostępie porad specjalistycznych przez zapewnienie w lokalizacji lub dostępie konsultacji specjalistycznych. Efektem tego rozwiązania będzie ujęcie wszystkich możliwych rozwiązań organizacyjnych, które są niezbędne do realizacji programu pilotażowego;
  10. Dodanie w modelu organizacyjnym kolejnych porad w zależności od potrzeb świadczeniobiorcy, czego efektem będzie zwiększenie dla świadczeniobiorców dostępności do leczenia w przypadkach tego wymagających.

Proponuje się, aby rozporządzenie weszło w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.