Do konsultacji publicznych w środę trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego zakresu danych zdarzenia medycznego przetwarzanego w systemie informacji oraz sposobu i terminów przekazywania tych danych do Systemu Informacji Medycznej. Proponuje się w nim wprowadzenie ogólnej zasady, że usługodawcy mają obowiązek przekazywać do SIM dane o wszystkich zdarzeniach medycznych. Co do zasady muszą to zrobić niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 1 dnia od zakończenia lub rozpoczęcia zdarzenia medycznego. Wyjątki planowane są w szpitalnictwie.
Trzeba przygotować system informatyczny
Resort nie ukrywa, że regulacja ma skomplikowany charakter, bo żeby placówki były w stanie raportować oczekiwane dane, muszą przygotować do tego swoje systemy informacyjne. Do tego zadania musi się także przygotować Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, które będzie administratorem SIM, jak i NFZ.
Czytaj też w LEX: 10 częstych błędów popełnianych przez lekarzy i pielęgniarki - jak uniknąć roszczeń ze strony pacjenta? >
Projekt związany jest ze zmianą definicji „zdarzenia medycznego” w nowelizacji ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem rozwiązań w obszarze e-zdrowia. Dotychczas pojęcie to rozumiane było jako czynność w ramach świadczenia zdrowotnego lub świadczenia zdrowotnego rzeczowego. Obecnie natomiast jest definiowane jako świadczenie zdrowotne, o którym mowa w ustawie z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Resort podkreśla, że w wyniku dokonania powyższej zmiany legislacyjnej, koniecznym stało się dostosowanie do nowego brzmienia definicji zdarzenia medycznego zakresu danych, które usługodawcy mają obowiązek przekazywać do Systemu Informacji Medycznej, zwanego SIM.
- Ten projekt to rozporządzenie techniczne. Musimy się przyjrzeć, czy nie wymaga zbyt dużej ilości danych, które będą musiały raportować placówki medyczne - mówi dr Andrzej Cisło, przewodniczący Zespołu ds. Elektronicznej Dokumentacji Medycznej i wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej. - To rozporządzenie minister zdrowia musiał wydać, bo nakazywała mu to ustawa, ale wprowadzenie wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej będzie odbywało się na innym poziomie. Zdecyduje o tym to, ile osób będzie chciało prawidłowo skonfigurować Internetowe Konto Pacjenta.
Dr Cisło podkreśla, że na dwa miesiące przed obowiązkiem wystawiania e-recept, publikowanie takiego projektu dowodzi, że resort jest zdeterminowany, by wprowadzać kolejne etapy informatyzacji ochrony zdrowia.
Internetowe Konto Pacjenta – zaloguj się i sprawdź, co o Tobie wie NFZ - czytaj tutaj>>
Co trzeba przekazać do SIM?
W ustawie zostały wskazane ogólne kategorie danych zdarzenia medycznego, jakie placówka medyczna przekazuje do SIM. Obejmują one: dane usługodawcy, dane usługobiorcy, dane identyfikujące świadczenie zdrowotne, dane miejsca udzielenia świadczenia zdrowotnego, dane pracownika medycznego udzielającego świadczenia zdrowotnego, dane dotyczące dokumentacji medycznej wytworzonej w związku z udzielonym świadczeniem zdrowotnym oraz inne dane pozwalające na identyfikację zdarzenia medycznego.
Projektowane rozporządzenie precyzuje natomiast, jakie szczegółowe informacje podlegają obligatoryjnemu raportowaniu przez usługodawców do SIM.
Resort podkreśla, że proponowane zakresy danych sformułowane zostały możliwie wąsko, by nie nakładać nadmiernych obowiązków administracyjnych na podmioty wykonujące działalność leczniczą.
Czytaj też w LEX: Postępowanie przed wojewódzkimi komisjami do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych >
Już dziś niektórzy podmioty, które udzielają świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w ramach umowy zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia, sprawozdaje do NFZ część danych, jakie proponuje się, by były przekazywane do SIM. Dlatego – zgodnie z projektem - pokrywające się dane, które sprawozdawane są do NFZ oraz mają być przekazywane do SIM, nie będą raportowane dwutorowo, lecz nastąpi udostępnienie NFZ danych z SIM w celu rozliczania świadczeń zdrowotnych.
Jakie informacje do SIM
Pierwsza grupa informacji zamieszczanych w SIM ma obejmować dane dotyczące usługodawcy. Proponuje się zobligowanie podmiotów leczniczych do raportowania do SIM I części jego kodu resortowego z systemu resortowych kodów identyfikacyjnych oraz 14-znakowego numeru REGON zakładu leczniczego, w którym udzielono świadczenia zdrowotnego.
W opinii resortu dostarczą one informacji o tym, w jakim podmiocie leczniczym oraz w którym z jego zakładów leczniczych, zaistniało dane zdarzenie medyczne.
Praktyki lekarskie też z obowiązkiem
Na podmioty działające na podstawie wpisu do rejestru prowadzonego przez okręgową radę lekarską, okręgową radę pielęgniarek i położnych albo Krajową Radę Fizjoterapeutów, proponuje się nałożyć obowiązek przekazywania do SIM informacji o identyfikatorze usługodawcy składającym się z numeru wpisu tego podmiotu do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą oraz z kodu właściwego organu, o którym mowa w stosownych przepisach wykonawczych.
Drugą kategorię informacji zamieszczanych w SIM stanowią dane dotyczące pacjenta. W ramach projektu rozporządzenia proponuje się, by podstawową daną identyfikującą usługobiorcę był co do zasady odpowiada on numerowi PESEL. W sytuacji, gdy komuś nie nadano numeru PESEL, stanowi on serię i numer paszportu albo innego dokumentu stwierdzającego tożsamość albo niepowtarzalny identyfikator nadany przez państwo członkowskie Unii Europejskiej dla celów transgranicznej identyfikacji.
W projekcie rozporządzenia przewidziano też rozwiązania znajdujące zastosowanie do osób nielegitymujących się żadnym z powyższych dokumentów. Jeśli pacjentowi nie nadano numeru PESEL, placówka będzie mogła przekazać również datę urodzenia oraz płeć usługobiorcy.
Ponadto proponuje się, by usługodawca zamieszczał w SIM adres miejsca zamieszkania, a jeżeli usługodawca nie posiada go na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, adres miejsca pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Dane o świadczeniach
Trzecia grupa informacji przekazywanych do SIM obejmuje dane identyfikujące świadczenie zdrowotne. Placówka będzie musiała raportować ogólne dane charakteryzujące od strony medycznej udzielone świadczenie zdrowotne. Proponuje się, by obejmowały one: kod świadczenia, kod przyczyny głównej według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych Rewizja Dziesiąta oraz kod przyczyny głównej hospitalizacji, o ile dane te dotyczą przedmiotowego zdarzenia medycznego.
Usługodawca musi także zaraportować datę rozpoczęcia udzielania świadczenia zdrowotnego, a jeżeli udzielenie świadczenia zdrowotnego następuje w więcej niż jednym dniu kalendarzowym - również datę zakończenia udzielania świadczenia zdrowotnego, datę i godzinę rozpoczęcia oraz zakończenia przebywania usługobiorcy na przepustce, identyfikator skierowania, jeżeli zostało ono wystawione w postaci elektronicznej.
Ponadto w ramach tej kategorii danych placówka będzie musiała przekazywać do SIM kody przyczyn współistniejących według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych Rewizja Dziesiąta (istotna jest kolejność ich raportowania do SIM, ponieważ pierwsze trzy z nich zostaną udostępnione NFZ w celu rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej), kody przyczyn współistniejących istotnych w przypadku hospitalizacji według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych Rewizja Dziesiąta (podobnie jak wyżej ich kolejność jest ważna, ponieważ pierwsze pięć z nich zostanie udostępnionych NFZ w celu rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej) oraz kody zrealizowanych istotnych procedur medycznych.
Resort wyjaśnia, że celem raportowania wymienionych powyżej danych jest zamieszczenie w SIM syntetycznego opisu udzielonego świadczenia zdrowotnego, by stanowił on wartościową a zarazem zwięzłą informację dla innych pracowników medycznych, którzy będą zapoznawali się z tymi danymi np. w ramach zapewniania ciągłości udzielania świadczeń zdrowotnych usługobiorcy.
Pracownik identyfikowany po numerze
W odniesieniu do pracownika medycznego, proponuje się, by za podstawową informację, służącą do identyfikacji pracownika medycznego, uznać co do zasady numer prawa wykonywania zawodu, a w przypadku osób, którym go nie nadano – numer PESEL. Dodatkowo projekt rozporządzenia zakłada, że usługodawcy będą zamieszczać w SIM również imię (imiona) i nazwisko oraz kod przynależności pracownika medycznego do danej grupy zawodowej.
Zaraportowanie takich danych – w opinii Ministerstwa - wydaje się szczególnie celowe w związku z posiadaniem przez przedstawicieli różnych zawodów medycznych takich samych numerów prawa wykonywania zawodu nadanych przez różne samorządy zawodowe. - W takiej sytuacji sprawozdanie obok identyfikatora pracownika medycznego również kodu przynależności, pozwoli na jednoznaczne usunięcie wątpliwości co do tożsamości osoby udzielającej świadczenia zdrowotnego – podkreśla resort.
W przypadku operacji, także dane operatora
W przypadku, gdy zdarzenie medyczne dotyczy poddania usługobiorcy operacji lub zabiegowi w oddziale szpitalnym, proponuje się, by obligatoryjnie przekazywano do SIM również identyfikator pracownika medycznego, kierującego wykonaniem tej operacji albo zabiegu.
Ponadto proponuje się, by w SIM zamieszczane były przez usługodawców wprowadzane również informacje dotyczące dokumentacji medycznej. Chodzi o identyfikator dokumentacji medycznej nadawany przez system placówki medycznej, datę jej wytworzenia, tryb, w jakim podlega ona udostępnieniu, tzn. czy jest ona dostępna online czy też offline oraz adres repozytorium, w którym przechowywana jest dokumentacja medyczna.
Unikatowy identyfikator zdarzenia
W grupie innych danych pozwalających na identyfikację zdarzenia medycznego, zawarto przede wszystkim kluczową daną identyfikującą świadczenie zdrowotne tj. unikatowy identyfikator, przypisywany poszczególnemu zdarzeniu medycznemu. Identyfikator ten przekazywany będzie także do NFZ celem powiązania ze sobą danych zamieszczanych w SIM oraz sprawozdawanych do NFZ.
Do SIM ma być także podana informacja o statusie komunikatu elektronicznego (nowy, aktualizacja albo anulowanie) oraz identyfikator pracownika medycznego zamieszczającego dane, a w przypadku zamieszczania ich przez osobę upoważnioną identyfikator usługobiorcy.
Raporty także w poz
W ramach projektu rozporządzenia przewidziano jednocześnie szczególne zasady raportowania danych w przypadku świadczeń zdrowotnych udzielanych przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. - Ograniczony został on tylko do informacji o dacie dziennej rozpoczęcia udzielania świadczenia zdrowotnego oraz o kodzie świadczenia, wynikającym z powiązania kodu funkcji ochrony zdrowia oraz kodu jednostki statystycznej, a w przypadku porady – dodatkowo do kodu przyczyny głównej – podkreśla resort zdrowia.
Ponadto usługodawca zobligowany jest do przekazania kodu gminy krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju, jeżeli usługobiorca złożył u niego deklarację wyboru.
Analogiczne dane jak dla świadczeń zdrowotnych udzielanych przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej usługodawca przekazuje do SIM w przypadku wizyty patronażowej zrealizowanej w ramach świadczeń zdrowotnych pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej oraz położnej podstawowej opieki zdrowotnej (z wyjątkiem kodu przyczyny głównej).
Z kolei usługodawca podstawowej opieki zdrowotnej udzielający świadczeń zdrowotnych w zakresie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej przekazuje dane dotyczące każdego udzielonego świadczenia zdrowotnego, z wyłączeniem porad udzielonych telefonicznie.
Krótki termin, ale są wyjątki
W ramach projektowanego rozporządzenia zostały również określone terminy, w jakich powyższe dane powinny być zamieszczane w SIM).
Proponuje się wprowadzenie ogólnej zasady, że usługodawcy mają obowiązek przekazywać do SIM te informacje niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 1 dnia od zakończenia lub rozpoczęcia zdarzenia medycznego. W opinii resortu przyjęcie takiego rozwiązania podyktowane jest dążeniem do zapewnienia jak najpełniejszej ochrony zdrowia i życia usługobiorców i umożliwienia innym usługodawcom uzyskania dostępu do danych dotyczących zdarzenia medycznego, w którym uczestniczył usługobiorca, możliwie najszybciej, co może być istotne np. dla zapewnienia ciągłości udzielania mu świadczeń zdrowotnych.
W projekcie przewidziany został również wyjątek od tej zasady. Proponuje się umożliwienie zamieszczania przez usługodawcę w SIM danych w okresie pomiędzy datą rozpoczęcia a datą zakończenia zdarzenia medycznego.
Zdaniem Ministerstwa Zdrowia wprowadzenie takiej alternatywy ukierunkowane jest na zapewnienie usługodawcom elastyczności w zakresie raportowania przedmiotowych danych, w szczególności w przypadku świadczeń zdrowotnych, których udzielanie trwa przez dłuższy czas, tj. np. w przypadku hospitalizacji (przedmiotowy wyjątek nie dotyczy raportowania informacji o dacie dziennej rozpoczęcia udzielania świadczenia zdrowotnego).
Dane do SIM mają być raportowane w postaci elektronicznej w odpowiednim formacie komunikatów elektronicznych. Na przekazywanie komunikatów elektronicznych składa się kilka – mogących się powtarzać – faz. Obejmują one przygotowanie i przekazanie komunikatu przez usługodawcę do SIM, jego weryfikacja przez jednostkę podległą ministrowi zdrowia, a następnie przygotowanie przez nią i przekazanie komunikatu zwrotnego do usługodawcy.
Komunikat zwrotny przygotowywany i przekazywany jest we współpracy z NFZ w przypadku świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Ponadto w sytuacji otrzymania przez usługodawcę zwrotnego komunikatu elektronicznego zawierającego wykaz stwierdzonych w nim błędów i braków usługodawca zobligowany jest niezwłocznie przekazać poprawiony komunikat elektroniczny.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
